Piet de Smeerpoes
in 1845 verscheen in Frankfurt een opzienbarend kinderboek van Heinrich Hoffmann, zeer beroemd geworden onder de titel Der Struwwelpeter, bij ons bekend als Piet de Smeerpoes. Daarin staat een verhaal over drie blanke jongetjes die een jonge Moriaan uitlachen om zijn zwarte huidskleur. Ineens duikt 'de grote Niklaas' op, een deftig heerschap met kamerjas en slaapmuts. Hij stopt de jongens voor straf in een reuzeninktpot, waardoor ze nu ook zwart zijn.
Van den Berg (1989) noemt deze Moriaan een 'incunabel' (voorloper) van onze Zwarte Piet, maar dat is zeer de vraag. 1) Het gaat Hoffmann duidelijk om het aan de kaak stellen van discriminatie van donkere mensen; 2) het Moriaantje en 'de grote Niklaas' lijken totaal niet op Zwarte Piet en Sinterklaas; 3) er staat 'grote' en niet 'Sint' Nicolaas; 4) er is bij Hoffmann geen duidelijke relatie tussen deze beide figuren. Frappant is echter wel dat in Bohemen stoute kinderen voor straf met roet zwarte gezichten kregen.
uit: Op zoek naar Zwarte Piet - Frits Booy Stichting Nationaal Sint Nicolaas Comité
|