Zou de goede Sint wel komen? (2) Sinterklaasgedichten uit de Tweede Wereldoorlog Aangrijpend boek samengesteld door Hinke Piersma
Europese Grootmachten Stadssint van Amsterdam, Jeroen Krabbé, tekent voor het voorwoord. Niet zonder reden waarschijnlijk: hij werd geboren op 5 december 1944, de enige Sinterklaasviering die zijn familie (met een Joodse sterdragende moeder) ooit heeft overgeslagen. Voor hem is 5 december de spannendste dag van het jaar vol herinneringen en varwachtingen. Later hoorde hij dat zijn moeder door de gedichten bij de pakjes naar familieleden in Westerbork geheime informatie over andere familieleden doorgaf:naast uitlaatklep ook drager van persoonlijke info. In de inleiding legt Piersma uit hoe ze tot de bundel gekomen is. In een particulier archief van een Joodse familie, geschreven in Engeland, vond ze een lang gedicht met een felle aanklacht tegen de bezetting. Ze vroeg zich toen af of er meerdere gedichten uit die tijd bestonden en plaatste een oproep op de website van het NIOD. Vele reacties volgden en van de diversiteit aan gedichten is het boek de neerslag. Boeiende, persoonlijke verhalen gaan schuil achter soms korte gedichten, zeker als het lot van de maker of ontvanger bekend is. Ook de uiteenlopende toepassingen van het feest zijn bijzonder: van onderbreking van de oorlogszorgen tot verwondering van een onderduiker bij die Nederlandse traditie, van huiskamer tot mobilisatietroepen tot Radio Oranje. Zo had de Sint in 1942 in Kamp Amersfoort een mijter van krantenpapier, een baard van vuile watten, bijeen gehouden door termoplast en om zijn schouders een morsig deken. Voor Radio Oranje zong men in 1941: "zie de maan schijnt door de bomen, NSB-ers staakt uw wild geraas, de overwinning zal er komen, Oranje wordt hier weer de baas. Vol verwachting klopt mijn hart, wie de strop krijgt wie de gard" Aangrijpende verhalen zoals van een meisje dat voor de leden van een verzetsgroep een gedicht maakte en verneemt dat twee weken later bijna alle leder waren opgepakt en later stierven in een kamp. (wordt vervolgd) uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
|