|
Momenteel loopt in Mechelen de merkwaardige tentoonstelling Kunstuur met daarin als één van de pronkstukken ‘Het Hanengevecht’ van de bekende Vijfse kunstschilder Emile Claus. In de media spreekt men eerder over een onbekend schilderij, maar het is wellicht het bekendste schilderij voor de modale Waregemnaar. Een afbeelding van het merkwaardig schilderij werd onder meer door familie Devos ook als leuke gadget gebruikt bij verkiezingen en een kopie kwam op die manier bij alle huisgezinnen in groot-Waregem. Het schilderij toont een volks Waregems gebeuren omstreeks 1880, waarbij de notabelen van de gemeente geamuseerd een hanengevecht volgen in een bijgebouw van herberg De Groene Lanteern, gelegen midden de huidige Stormestraat.
Uit de periode 1850 - 1950 krijgt u in Het Kunstuur 33 topwerken te zien van 19 Belgische kunstenaars. De kunstenaars van de eerste en tweede Latemse groep zijn prominent aanwezig. Maar ook in Mechelen, Wallonië en andere streken werden topwerken gemaakt. Het naturalisme, realisme, luminisme, impressionisme, symbolisme, expressionisme, fauvisme en surrealisme komen aan bod. Het was een periode die veel verschillende kunststromingen telde. Er is werk te zien van Emile Claus, maar ook van Gustave Vandewoestijne, die een tijd in Waregem woonde in het Rozenhuis.
Het Hanengevecht
Het schilderij van Emile Claus heeft niet alleen voor Waregem en de Statievrienden een speciale betekenis. Benevens de naam van de Vijvenaar Emile Claus heeft het volkse onderwerp een bijzondere aantrekkingskracht. Hans Bourlon, één van de bazen van Studio 100, hoorde over het werk vertellen en besloot daarop het kunstwerk op te sporen voor Kunstuur. Hij vond het schilderij terug in het kasteel van Potegem in Waregem. “Het werk heeft daar een aantal jaren opgerold gelegen in de kelder. Blijkbaar was men bang dat de Duitsers het tijdens de Tweede Wereldoorlog zouden confisqueren”, vertelt Bourlon. “Toen wij het kunstwerk zagen, was het vastgenageld in de lambrisering. Het was bijna een zwarte vlek, er was geen kleur te zien. Daarom hebben we het laten restaureren.”
De restauratie van het werk duurde bijna 100 uur. Maar het resultaat mag er zijn: een kleurrijk werk, waarop een dertigtal Waregemse notabelen uit de 19e eeuw staan, die aan de hand van een hanengevecht worden afgebeeld. "'Het Hanengevecht' verwijst naar de traditie van Rembrandt en Frans Hals. Zij schilderden 500 jaar eerder ook al notabelen aan de hand van een gebeurtenis", klinkt het.
Hans en Joost Bourlon namen contact op met de Waregemse Heem- en Geschiedkundige Kring De Gavertreke in het vooruitzicht van de publicatie voor hun tentoonstelling. Het antwoord werd verzorgd door Hendrik Ghistelinck, coordinator van de Statievrienden. Vraag was meer informatie op te zoeken over de locatie en de figuren op het schilderij.
Het schilderij “Het Hanengevecht” was een studiocompositie. Emile Claus (1849-1924) portretteerde eerst een aantal bekende Waregemnaars uit die tijd en die werden in 1882 opgenomen in het schilderij ‘Het Hanengevecht’.
Aangezien er door de schilder of andere bron geen schriftelijke namenlijst werd opgemaakt van de ca. 35 ‘aanwezigen’, en er ook weinig fotomateriaal bestaat uit die periode, blijft het gissen naar de volledige lijst. De voornaamste bronnen blijven de opsommingen die destijds werden opgemaakt door collegeleraar Walter Verschuere (1938-2010) en schoonheidsspecialiste Rosa Kerkhove (1928-2010). Die namen werden opgesomd in een bijdrage van Jan D’Haese over Emile Claus in het 9de jaarboek (1981) van de Gaverstreke.
Plaats van het gebeuren was een achterzaaltje van herberg ‘De Groene Lanteern’ gelegen in het midden van de toenmalige Kortrijkstraat (Stormestraat).
Ongeveer vijfentwintig figuren kunnen we benoemen waarbij minstens zes herbergiers.
Eerste rij onderaan (v.l.n.r.) : notaris Dufaux (1), met pijp, grafmaker en tevens uitbater van de Wapens van Zeeland Henri Deconinck (3), schoolmeester Hoornaert (4) met chronometer, herbergier Adolf Desmet (5) van ‘de Groene Lanteern’, spoorlegger en tevens winkelier Leo Verbeke (7), in de volksmond ‘Peetse Leos’ en ‘piqueur’ van de jachthonden Delantsheere, alias ‘Pottie’ (8) ;
Tweede rij (v.l.n.r.): pijlenraper Decabootere, met pet (9), die luistert naar de discussie van de heren Remi De Roose (11), herbergier van De Reisduif en Minjauw (20), Edward Huys (12), uitbater van buurtcafé ’t Zwijntje , met pijp en pet, August Desmet (14), ‘t baaske uit De Groote Pinte (Balling) ; bakker en herbergier Jan Coorevits (17) van De Transvaal (Statiestraat) ;
Derde rij (v.l.n.r.): molenaar Jules Verbauwhede (18) van de Hoogmolen werd naast vlashandelaar-winkelier Pierre Vullers (19) geplaatst. Zijn dochter Marie Vullers (29) mag het schuimende bier ronddragen en is de enige vertegenwoordigster van het vrouwelijk geslacht. De gebr. Van Damme (23 en 24) waren de broers van Henricus Van Damme van brouwerij St.-Amandus uit de Kortrijkstr. 98, een buurman van herberg ‘De Groene Lanteern’.
De ‘peinzende jongeman’ middenin is allicht een telg zijn van de touwslagers Popelier (21) uit de Balling en de blonde krullebol tegen het venster stelt allicht notariszoon Jefke Dufaux (34) voor. De man met pet, rechts bovenaan (links van de kinderen) zou metser De Bakker (33) zijn uit de Olmstraat.
|
