|
In november 2016 gaf de intergemeentelijke erfgoedcel Erfgoed Zuidwest het startschot voor het project ‘Goddelijke Huisraad’. In eerste instantie begeleidde de erfgoedcel drie kerken in de regio: de St-Martinuskerk in Desselgem, de St.-Columbakerk in Deerlijk en de St-Dionysiuskerk in Zwevegem. Met samen net geen 1000 registratie-uren op de teller ronden de eerste drie kerken ‘hun inventarisatie’ nu af. In totaal werkten 38 vrijwilligers mee. Onder begeleiding van de erfgoedcel, en gewapend met rolmeter, computer, katoenen handschoenen, fototoestel en veel koffie, inventariseerden ze samen zo’n 1600 objecten.
Het project ‘Goddelijke Huisraad’ begeleidt kerkbesturen bij de zorg voor en inventarisatie van roerend erfgoed, bewaard in parochiekerken. In eerste instantie begeleidde de erfgoedcel drie kerken: de St-Martinuskerk in Desselgem, de St.-Columbakerk in Deerlijk en de St-Dionysiuskerk in Zwevegem. Na een praktisch vormingsmoment, waar de kneepjes van het vak aangeleerd werden, gingen de vrijwilligers aan de slag. Projectmedewerker Ineke Bruynooghe begeleidde de inventarisaties in de kerken. Elk object werd genummerd, opgemeten, geregistreerd en gefotografeerd.
Een inventaris voor de kerk
Kazuifels, beeldjes en zilveren kelken. De Zuid-West-Vlaamse kerken herbergen heel wat religieuze objecten uit een ver of een recenter verleden. Een volledig overzicht van al deze ‘kerkschatten’ is niet altijd voorhanden. En ook de kennis over veel van deze objecten verdwijnt stilaan. Dat een kelk voor miswijn wordt gebruikt klinkt waarschijnlijk niet vreemd in de oren. Maar wie kent nog een manipel? Achter elk object in een kerk schuilt een verhaal, een gebruik of een (lange) geschiedenis.
Religieus erfgoed bewaren voor de toekomst is niet altijd evident. Kerken zijn immers geen stille musea of schatkamers. Het zijn plekken waar religieuze voorwerpen worden vastgenomen, gebruikt en gekoesterd. Het klimaat in de kerk – temperatuur en vochtigheid – maar ook vandalisme en brand of andere calamiteiten vormen een risico voor de inboedel van de kerk. Een goede inventaris – weten wat je in huis hebt – is de eerste stap voor een goede bewaring.
Daarnaast zijn steeds meer kerken in ‘transitie’. Er is sprake van herbestemmingen en nevenbestemmingen. Een goede inventaris vormt de basis voor een eventuele ‘waardering’ en keuze wat behouden moet worden of welke objecten in een andere kerk een nieuwe thuis kunnen krijgen.
Tot slot maakt de inventarisatie het mogelijk de erfgoedschatten online zichtbaar te maken. Van thuis uit kan iedereen de collectie raadplegen via www.erfgoedinzicht.be de provinciale erfgoeddatabank, en zo grasduinen in de kerkelijke collectie van Sint-Dionysisus en Sint-Genesiuskerk (Sint-Denijs Zwevegem), de Sint-Columba (Deerlijk) en de Sint-Martinus (Desselgem, Waregem). In totaal inventariseerden de 38 vrijwilligers 1713 erfgoedobjecten met ruim 3000 officiële foto’s.
SINT-MARTINUSKERK DESSELGEM
Voor de inventaris van de Sint-Martinuskerk in Desselgem werkten 10 vrijwilligers mee. Er werden 390 werkuren geregistreerd in 23 sessies van een halve dag. In totaal werden 543 objecten geregistreerd, waarvan 937 officiële foto’s werden gemaakt van erfgoedobjecten.
Taakverdeling :
Nummeren en opmeten: René Harinck, Wilfried Meyfroidt.
Labels textiel: Ireen Putman
Fotograferen: Roos Tremmerie, Patrick Bouvyn
Registratie: Véronique Vanderhasselt, Bernard Delange
Koffie en koekjes: Dominique Stas-Orban (en Véronique en Roos)
Organisatie en alles in goede banen: Jacques Coopman en Paul Van Maele.
De vrijwilligers vonden het algemeen zeer leerrijk en de respons achteraf was onder andere van Ireen: "Ik vond het fijn te mogen meewerken aan de inventarisatie van de "VELE" kazuifels, stola's, manipels, koormantels enz... we hebben veel gewerkt maar ook veel gelachen. Het was aangenaam om met u samen te werken."
en Wifried schreef ook:
"Het is zeer graag gedaan dat inventariseren. Was eigenlijk wel nieuwsgierig, naar wat we zouden tegenkomen en ik ben niet ontgoocheld geweest."
Bij het afsluitingsmoment van het project donderdag 27 juni 2017 dankte Pastoor Patrick Leenknecht namens de parochiegemeenschap St.-Martinus Ineke en de ploeg van vrijwilligers die deze taak ter harte hebben genomen. ‘Erfgoed’ betekent dat wij ‘goederen erven’. “Als wij als samenleving dit materieel erfgoed terecht de moeite waard vinden om te bewaren, durf ik meteen ook de hoop uitspreken dat men ook aandacht zou blijven schenken aan de boodschap waarvoor al deze waardevolle materiële goederen uiteindelijk gemaakt en ontwikkeld zijn. Deze goederen zijn dragers van iets dat nog veel belangrijker is dan deze materiële zaken.”
“De mooie en waardevolle materiële kerkgoederen zijn in het verleden een uiting en uitdrukking geweest van geloof. Nooit waren kerkgebouwen en kerkgoederen een doel op zich, maar ze waren steeds een expressie van de eerbied voor God. Als enkel de historiciteit van dit alles van belang zou zijn, dan kunnen wij daar als gelovigen niet erg verheugd over zijn. Daarom vertolk ik bij deze mijn hoop dat er voor deze kerk en haar inboedel verder goed zal worden zorg gedragen en dat wij ook in de komende eeuw op de nodige medewerking en financiële ondersteuning zullen kunnen rekenen om in goede en waardige omstandigheden God te kunnen loven en prijzen.”
“Het is des mensen dat wat we belangrijk vinden we in ere houden, er ons willen voor inzetten en er ook middelen voor over hebben. De zorg om wat we hebben te bewaren en te inventariseren durf ik dan ook beschouwen als een uiting van de bekommernis dat ook de boodschap waarvan dit alles de drager is niet verloren zou gaan maar ook met de nodige zorg en ijver wordt bewaard en doorgegeven aan de komende generaties. Ik ben ervan overtuigd dat de vrijwilligers die zich onder de deskundige leiding van Ineke voor dit project hebben ingezet deze onderliggende bekommernis als grote beweegreden hadden voor hun inspanningen. Daarvoor wil ik hen dan ook namens de geloofsgemeenschap van harte danken.”
Resultaat
Resultaat is dat er een digitale erfgoedinventaris is van de drie pilootkerken. Dankzij de samenwerking met de provincie staat deze inventaris in het software programma AdLib. De kerkbesturen beslisten ondertussen wat er van hun collectie voor iedereen van thuis uit kan bewonderd worden. Deze kunnen nu geraadpleegd worden via de website www.erfgoedinzicht.be . Een website om de collecties in Oost- en West-Vlaanderen te ontsluiten voor het brede publiek.
http://blog.seniorennet.be/wareber2/archief.php?ID=2002078
01-07-2017, 00:00 geschreven door wareber 
|
