Op onderstaande foto, de Vier Heemskinderen van 2000 met een aantal chocoladeproducten, ontworpen voor de Ommegang van 2000 door chocolatier Karel Peeters uit Baasrode.

25-04-2008 om 01:49 geschreven door jempi

25-04-2008 om 01:44 geschreven door jempi

Van de wéik wazze’k mè de die va mèi-j-isj méigegoën tot op ’t Vèstsje. Ze moest d’r ier en toer ewwâ gerief èmme. Ik goën vanèigest nuët ni méi binne in die wingkels zènne. Ik stoën véil liever bouite een sigaret te smuëre en nor ’t jongk vraavolk te kaike! Doër is véil miër on te zien as on dâ gerief in die wingkels…

D’r liepe d’r twië azjènte ront, die d’r dem boel em bitsjen on ’t gouësloëge woëre en van tiennéige uëk on ’t kaike woëre of dâ ze gin bongske koste schraive vèr ’t parkéire.

Al mè nie kier stopt er d’r een vatuur. Ik ouë derèkt gezien dat er d’r een vrèmde ploët opstont. Die mènsj staptegen ouit en â gingk nor die twië azjènte. Faitelaik bènne’k nâ ni kerjéis oëngelèit, mor ik zèttege toch e stapte dichter vèr isj t’ uëre wâ datten gingk vroëge of zègge…

Die kèirel vroeg iet in ’t Ingels on die azjènte, en alletwië trokke z’éir schaars op. Nâ vroeg die dad’ in ’t Frans en ze trokke uëk éir schaars op. A-j-éige’t nog in twië drèi toële gevroëgt, mor die koste’k azuë derèkt ni touisbringe… Mor alle kiëre trokke alletwië die azjènte éir schaars op.

Dâ stak die mènsj gilzéiker téige en al broebelent staptege è vedrom in zannen ottau en a réi voersj…

Ik uërde diën iënen azjènt zègge téige diën andere: “Amai die kèirel kost nogal nen uëp toële seg!”. Diën andere antwaurdege: “Awel a-j-ister vet méi!!!...”

25-04-2008 om 01:41 geschreven door jempi

‘k Em wèrral wâ méigemokt! ‘k Em vèr nen dag nor Ingelant gewéist. Ne kammeroët va mei moest d’r bè mènsje zain die ten d’r kan, en ik mocht isj méigoën. ‘k Em ekeik dâ tèn mor gedoën nowô. Ik waster isj mè bouite en ‘k waster mèi-j-ouit den drangk…

Im Brissel-Zouit zai me vertrokke mè d’n tsjoeketrèin en op ne wip en ne gaa woëre me ginter. Awel ‘k moet iërlaik zegge Londe is schuën, vèr ’t géin da’k er vâ gezien èm toch.

Die mènsje wordâ me d’r moeste zain, woëre vrië vrinnjelaik, alléi vèr ’t géin dâ’k er va verstoën èm toch. En ze sprakke téige mei-j-uëk Ingels!

‘k Em ekik man devuëre gedoën vèr t’antwaurde, mor ’t was ni-j-attait gemakkelaik zènne… en on die mènsje éir doeninge te zien verstonte zéir mèi ni-j-attait…

Dië man zei téige mèi dâ’k Ingels klaptege mè-j-ier of doër een aksènt. Ik èm derèkt téige die mènsj gezèit: ‘Méibie it’s possebel dat joe hiër e littel bitsje Dèrremons’. En van tien néige éige’t â verstoën want â kniktege. Alléi ‘k voejldege mè d’r noga réidelaik rap touis en op den dier wazze’k gediereg on’t ouitlegge. Dâ goed azuë nowô as g’â-j-ieveranst touisvoeiltj begin ne mènsj te babbele. ‘k Em uëk verteltj “tat aai sometaims wit mai frènt som glasses of béir go to dringk on de market pléis in de town en wie sometaims aar verrie long toe stéi deir!”

‘k Zègge’t nowô, déir ’t fait datten attait kniktege, pèize’k ik wel datten alles verstoën éit wâ da’k ik zei… In alle geval ik vont vâ man èige da’k et béiter kost ouitlegge as dâ vraamensj datter vèr die gaste vâ Zimbabwéi vâ Rozjéi de Vloëmingk patatte stoë te schèlle.

Alléi, “Till de nèkst taim en bie kéirfoel” zèi dië mènsj téige mei as me déirgingke. Ik èm g’antwaurt: “Aai am everietaaim verrie kèirfoel ent aai loek olwéis at de braait saait of laaif!”…

Piër van Tatjes

23-04-2008 om 20:32 geschreven door jempi

De Dendermondse reuzen afgebeeld in marsepein en chocolade.

23-04-2008 om 20:22 geschreven door jempi

Een afbeelding van het lang verdwenen Café Palingshuis aan de Denderbrug in de Ridderstraat. De toenmalige uitbaters waren Eugène Spiegeleer en zijn echtgenote.

22-04-2008 om 19:50 geschreven door jempi

Twee monumenten, één in Aalst en één in Dendermonde. En toch klopt er blijkbaar iets niet!

22-04-2008 om 19:49 geschreven door jempi

‘k Em gistere ne gillen dag op snok gewéist mè nen Oilsjtenèir… Diën éi mè dor toch ne gillen dag een zoëg gespanne! En of dâ ge’t nâ geluëfd’ of ni,  ’t is attait auver ’t zèlde!

Ne gille grondegen dag was ’t van: “Ister al iet miër gewéite auver éire stoet?”, “Emme z’al vier kinnjere vèr op te zitte?”, “As ’t azuë e wéir zâ zain gelèk as de lèste kiër”… A-j-éiter ni-j-auver-op g’ave! ‘t Wèrktegen op den dier effenaf zuë nèig op man èpse da’k zèi: “Mènneke, gèi zaid’ ier nâ-j-al ne gillen dag een mèm on ’t spanne da’t ni mensjelaik is! ’t Is pessies dâ ge géir in Oilsjt giël ’t spel moet organizéire!”. ‘k Geluëf dâ ze dor in Oilsjt on’t pèize zain dâ z’in 2010 gillegans van de lantkoërt gon gevèigt wèrre!

Achter ne gillen tait koste’k mè nimmer inave… Ik vroeg vèr wâ datten dâ faitelaik ammel moest wéite. A kost pessies derèkt ni-j-antwaurde, mor ik ief ni-j-op en ‘k bléif dâ vroëge. Alléi op de langen dier kwamp et er ouit! Dorméi begosten d’r nen ouitleg te doen dâ zâ schuëmoeder van Dèrremonde was en datten éir zouë wille een koërt vèr den tribun wille kadau doen. ‘k Zèi téigen èm dâ die koërte van dem balange ni goejekuëp gingke zain. En â-j-antwaurdege mè d⠒t èm ni kost schille! Zâ schuëmoeder  komd’ al joëre on e stik alle zondoëge van ’t smèires nor Oilsjt en dormèi issen tèn zéiker dâ ze nikker ne zondag zouë in Dèrremonde blaive!!!

22-04-2008 om 19:48 geschreven door jempi

20-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi

Enkele beelden van de Grote Markt door de jaren heen...

19-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi

19-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi

III. LICHAAMSDELEN EN DAARROND (vervolg).



Voeten en daarrond.

Op gruëte voet léive.

Voet bè stik ave.

Onder de voet luëpe.

Op goeje voet stoën.

Mè-j-â voeten op de gront blaive stoën.

‘t Ei véil voeten in d’èirde,...

Mokt â-j-ouit de voete,...

A kan rechtstojnnelings sloëpe (grote voeten).

‘t Zain pessies auverzètbuëte.

Dië moet schoeneduëzen on zam voete doen.

Tenen

Op immant zan tiëne tèrre.

Vâ kop tot tiën...

Op zan tiëne luëpe...

A-j-éi kremféi tisse zan tiëne (vuile voeten).

Hiel

Achter zan iele...

Mé zan iele déir zan kausse luëpe.

‘k Zien liever zan ielen as zan tiëne.

‘k Vèig er man ielen oën.

Enkels

A kom nog ni tot oën man knoesele.

Springd’omuëg en baitj in zan knoesele.

Borst - borsten.

Téige de bèst stuëte.

A lup mè zam bèst verouit.

A stèk zan kiekebèst verouit.

Stèkt â bèst verouit, pèisd’op â zister.

Groot

Ne fèrremen balkong.

Ne fèrremen tèttazjèir, ne fèrreme néir.

Doër ligd’ewwâ stof op den angk zèlle.

D’r is immant touis.

Eir tèttegariël zitj goe vol.

E vraamènsj mè-j-e gruët èrt.

Klein

‘t Zain pessies miggebéite.

Ze kan éirem bril gebrouike vèr sutjèi !

Decolleté

Ge kèn langst bauve ‘t koléir van éir schoene zien.

Z’éid’éire spoërpot bèi.

Hart

Zan èrt lochte.

Zan èrt ouitsèrte.

Z’éid’n èrt vâ gaut.

Mok van â-j-èrt ne stiën.

A ligd’ô man èrt.

Zan èrt ligd’op zan tong.

Mè-j-èrt en ziel.

‘k Kan’t ni-j-auver man èrt kraige.

‘n Stéik i man èrt.

Zan èrt opoële.

A-j-ister ‘t èrt van in.

Ni-j-on â-j-èrt loëte komme.

E pak vâ man èrt.

‘t Is téige zan èrt.

‘n Gruëte mouil, mor e klèin èrteke.

Nek

Zanne nèk bréike.

Iet op zanne nèk oële.

Nen dikke nèk èmme.

Rug

Nem brië rig èmme.

Aa rig nor immant drouë.

Iet van aa rig schoddere.

‘t Gèltj groej ni-j-op manne rig zènne !

Achter immant zanne rig babbele.

Iënen iet drouë achter zanne rig.

19-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi

Het Ros Beiaard en de Vier Heemskinderen afgebeeld op een prent van chocolade l'Aiglon

18-04-2008 om 09:44 geschreven door jempi

18-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi

III. LICHAAMSDELEN EN DAARROND (vervolg).

Zam biëne zain pessies melkflèsse (witte benen).

18-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi

Volgende les.

17-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi

Neus

Ne faine néis èmme.

Auveral zanne néis tissestéike.

Mè-j-aa néis bèistoën.

Ni verder kaike as dad’aa néis langk is.

Auveral in néize.

Zanne néis optrèkke.

Zanne néis verbèiklappe.

Vâ zanne néis moëke.

Zanne néis snitte.

‘t Zit i manne néis.

Die ne néis éit kan rieke.

Ne mauve néis van de zouip.

G’ètj ne néis ge kèn rieke.

‘k Zâ’t on aa néis ni-j-ange.

Zanne néis krolt.

Sloëge kraige dad’â néisgoëten achter â-j-uëre stoën.

Grote neus

Ne serjéize kaube, ne serjéize fakkel, ne serjéize gaffel.

‘n Fèrreme voengk, ‘n fèrreme schaa, ne fèrremen doemper.

‘n Fèrreme tammat, ne fèrreme rieker, ne fèrreme géivel.

‘n Serjéis èirebéis.

A-j-éid’op d’iëste raut gestoën.

A-j-is van Ternéize.

A-j-is goe bestèltj.

A kan d’r mè verauvervalle.

Scherpe neus

Ne néis vèr aut op te kappe.

A trèk goëten in zâ kisse.

As ge doër ne kap moest vâ kraige.

Ophalen

Ejje giëne zakdoek.

Snitj aa néis ouit

Schitj ouit mè-j-on die snottebèlle te lèkke.

Kouist â néis af.

Rieken

Zwaigd’en rikt â poërt.

Ge kèntj er on rieke.

Ge kèntj er ni-j-on rieke.

Makandere ni kènne rieke.

Op de réik afgoën.

‘k Kan ‘t ni rieke zènne.

Stinken

Stingke gelèk de pèst.

Stingke gelèk rotten èiringk.

Stingke gelèk rot èire.

Stingke gelèk rotte vis.

Stingken ieren in de wintsj.

Peuteren

‘n Pausse poëlingk vange.

As ge bauve zait doe tèn ‘t licht ouit.

Stèkt â-j-uëg mor ni-j-ouit.

A-j-is biësten on’t vange.

A-j-is vermisjèl ouit zanne néis on’t oële.

Bring mè-j-e pausseke méi.

Niezen

Got zéigend’â !

‘t Is beniest,‘t is de woërait.

Mond en daarrond

Zan taut afspéile.

Zanne mont ni kènnen ave.

‘t Woëter komd’i manne mont.

Ge pakt de waurden ouit manne mont.

Zanne mont verbèiklappe.

Ne gruëte mont opzètte.

A-j-is op zanne mont ni gevalle (op zan smoel).

A stoë mè zanne mont vol tande.

A doe zanne mont ni-j-aupe.

Brèk manne mont ni-j-aupe.

A kan zanne mont ni-j-ave (zan taut, zanne smikkel)

Aafd’â bakkes.

Aafd’aa woëfel.

Frangke taut.

Grote mond

‘n Gruëte mouil.

Ne fèrremen auve.

D’r kan e giël bruët in.

Spreken

Gin sproëke van.

In zâ zèlve babbele.

Babbele gelèk nen avvekoët.

Recht èmme vâ klappe.

Véil klappe mô waineg zègge.

Babbel mor op.

Spréiken is zilver en zwaigen is gaut.

Smaken - proeven

‘t Smok nô nog.

‘t Smok nô niks.

Eige’t gesmokt.

Smokke’t ewwâ.

Gapen

Ge kèn zien wâ datten g’éiten éit.

A gopt dâ ge de voejeringk vâ zam broek ziet.

Zanne mont goë schéire.

A trèk zanne mont tot achter zan uëre.

Dâ trèkt ier zènne.

Keel

Ne krop in zan kéil.

Ne fèrreme slikker.

A-j-éid’n eksteruëg in zan kéil (dorstig).

‘n Druëge kéil èmme.

Ne pouit in zan kéil.

In ‘t verkiërt kéilgat schiete.

Immant nor zan kéil vliege.

De kéil ouitange.

‘t Mes op de kéil zètte.

Zan kéil aupezètte.

Tanden

A-j-éid’n pèirdemouil.

A-j-éid’n nief éitkoëmer (valse tanne).

Schuëne bieterkes.

Op â tande baite.

Zan tande loëte zien.

Eite mè lange tande.

Stinkende adem

Zannen oëssem stingk gelèk as de pèst.

A stingkt ouit zannem bèk.

Zanne mont éi zwiëtvoete.

Nen oëssem gelèk as een stingkende rijjaul.

Lippen

Baitj op â lèppe.

On immant zan lèppen ange.

Iëne mè néigerlèppe.

‘t Is lèpkessaus.

Zan lèp angt.

A loitj zan lèp ange.

A trèkt een lèp tot op de gront.

‘t Kan in zanne mont rèigene.

Kaken

Koëke vèr in te baite.

Mè beschomde koëke stoën.

Kin

‘n Dobbel kinne.

‘n Poëterskinne.

Op â kinne kloppe.

‘n Kinne mè verdiepe.

‘n Kinne vèr staufaut op te kappe.

Tong

A-j-is wèl ter tong.

A-j-is zan tong verlaure.

‘t Ligd’op man tong.

‘n Lange tong èmme (e langk blat).

‘n Vouil tong èmme (e vouil blat).

‘t Zal on zan blat ni liege.

Slikt â tong in en zwaigt.

‘n Tong drouë.

17-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi

16-04-2008 om 11:30 geschreven door jempi

16-04-2008 om 11:29 geschreven door jempi

Om deze serie af te sluiten willen wij u nog enkele zaken meegeven.

We vinden het in feite een beetje vreemd dat omtrent ons onderwerp nog niets is verschenen in het 'Guiness Book of Records'... Er moet toch iemand ooit de 'grootste' of de 'langste' hebben gedeponeerd?

Het 'latrinair gebeuren' om het heel beschaafd te zeggen, is nu eenmaal een onderdeel van het menselijk bestaan. Men kan er niet onderuit. Meestal wordt 'het' verdrongen en doodgezwegen, er heerst een frustratie terzake en het wc-gebeuren wordt er eerder door belachelijk gemaakt. Het is kenmerkend dat er enorm veel grappen over worden verteld.

Maar Dendermonde blijkt in dat opzicht altijd wel een uitzondering te zijn geweest! Vooral in het verleden werd nogal volmondig gepraat over alles wat het 'het gebeuren' te maken had. Het dialect is overvloedig gespijsd met woorden en uitdrukkingen die 'dat' onderdeel van het menselijk bestaan weergeven. Later is daar enige verandering in gekomen en is het (vulgaire) woordgebruik gewijzigd. In het hedendaags gesproken 'burger-Dèrremons' hoort men minder (zogenaamde) ordinaire woorden.

Met betrekking tot 'het' onderwerp:
't euske: toilet
kaddéi: drol, stront.
kak: stront, uitwerpsel van mens en dier.
kakkedau: kakkedoor, nachtstoel.
kakscholke: kadolleke, bewaarschool.
kommisse: grote of kleine -, in de betekenis van plasje of stoelgang maken.
kont: achterste, zie ook korie.
schait: schijt, stoelgang.
schaite: schijten, stoelgang maken.
schaiter: 1. die schijt - 2. achterwerk - 3. bangerik
schaiterèi: buikloop (ook afgangk, fainen arrèt).
schéit: scheet, veest, wind uit de darmen.

Zelfs in het geven van bijnamen kwam in het verleden ons onderwerp aan bod, zoals bij: Staaf Kak, de Kakkak, Tanne Kak Ni, de Schéit, Zjef Schéit, ... de Schaiter, Stront on 't laintsje, ...

En tot slot nog enkele uitdrukkingen;
'Goëd' agaa mor kakke': mak dat ge wegkomt.
'Kak of giëne kak, de pot op': tegen wil of dank, willen of niet.
'Da's giëne kak': dat is geen klein bier.
'Kak on â gat èmme': komplimenten maken, druk doen.
'Mè de kak zitte': schrik hebben.
'Ne kakkenèst': jongste kind van een gezin.
'Kakke goë véire bakke': het hoogstnodige eerst.
'Immant de stront ouit zan kont lèkke': vleien.
'Stront rieke': personen met een zekere trek aan de neusvleugels.
''Vâ ne stront e paté"ike moëke': iets minderwaardigs ophemelen.
'Zanne stront twië kiëre frèite': gierig zijn.
'Zanne stront lig téige zan èrt': iemand die zich vlug kwaad maakt.
'De pot is on zâ gat geplèkt': veelvuldig moeten...
'Zan ol ni miëster': veelvuldig moeten

We sluiten hier af, hoewel wij er zeker van zijn dat er nog een aantal voorhanden zijn.

16-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi