Conceptueel
kunstenaar en Waregems ereburger Johan Van Geluwe besliste in het voorjaar van
2012 om zijn volledige kunstcollectie en zijn eigen archief aan het Waregemse
stadsarchief te schenken. Om deze kostbare en indrukwekkende verzameling
kunstvoorwerpen op een verantwoorde manier op te kunnen slaan, heeft het
stadsarchief een geheel nieuw depot ingericht. Dit depot werd Mom gedoopt, naar analogie met Van
Geluwes Museum of Museums. Krijgt
Waregem terug een voor het publiek toegankelijk wereldvermaard museum ? xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> 
Johan
Van Geluwe is naast inwoner / ereburger van onze stad ook hoogleraar aan het
Sint-Lukasinstituut in Gent, internationaal gepromoveerd conceptueel kunstenaar
en ARTchitect. Hij heeft een uitgesproken, maar afkeurende visie op de
commercialisering en banalisering van de kunsten. Daarom verkocht hij ook nooit
zijn werken. Het stadsarchief bekomt met deze schenking dan ook bijzonder
unieke stukken. Hieronder bevinden zich onder meer veel opbouwstukken van
verscheidene installaties die in nationale en internationale cultuurhuizen en
musea werden ingericht.
Cultuurschepen
Pietro Iacopucci : Museum of Museums
is een fictief museum en een conceptueel werk dat van Geluwe in 1969 bedacht.
Het principe van dergelijke fictieve instellingen is een rode draad doorheen
zijn latere kunstinstallaties. Zo is de kunstenaar tevens uitvinder van het
A.R.T. (Art Recycling Terminal) en het M.A.O. (Multinational Art Office). Het
stadsbestuur is zeer verheugd met de schenking van deze collectie. Het
stadsarchief werkt momenteel aan een basisinventarisatie om een overzicht op de
bijzonder omvangrijke collectie te krijgen.

Johan
Van Geluwe
De
veelzijdige kunstzinnige activiteiten van Johan Van Geluwe kwamen hier in
e-Waregem al meermaals aan bod. We melden ondermeer zijn inbreng bij twee
tentoonstellingen in Be-pART in 2007 en 2009. Luc Verbeke noemt hem in zijn boeiend
poëzieblog Een kunstenaar die een vooraanstaande plaats verdient in de rij van
onze bekende Waregemse en Vlaamse figuren. Johan Van Geluwe is een conceptueel kunstenaar die
verzamelen en ordenen beschouwt als een volwaardige artistieke praktijk. Hij
werd geboren in 1929 te Waregem, waar hij nog steeds woont. In 1953 studeerde
hij af als architect aan het Sint-Lucasinstituut te Gent. Van 1974 tot 1994 was
hij lesgever aan de Sint-Lucashogeschool voor Kunst en Architectuur te Gent.
Maar het is vooral als beeldend kunstenaar dat hij bekend is.
Van de
tentoonstelling in 2007 herinneren we ons de projectie van de merkwaardige collectie
Hofjes van Eden met dias van merkwaardige volkstuintjes, die Johan Van
Geluwe vanaf 1973 opspoorde langs Vlaanderens wegen. In de jaren 1977-1979
werden de Hofjes al tentoongesteld in museale ruimten en de provincie zorgde
dat de kunstige collectie in een voor het nageslacht te bewaren formaat werd gerestaureerd.
Uit
2009 melden we ondermeer zijn tentoonstelling bizarre kunst in het Arentshuis
in Brugge en zijn grote tentoonstelling in het provinciaal museum Be-pART,
langs de Westerlaan. Deze laatste was voor de Waregemnaar een ideale
gelegenheid om met hem kennis te maken. Hij vormde de zalen van BE-PART om tot een imaginair Van-Geluwe-museum,
een verder zetten van zijn Museum of Museums. Hij koppelt kunstobjecten los
uit hun originele context en creëert een bevreemdende omgeving. De museale
functie wordt hiermee in vraag gesteld, evenals de relatie
kunstenaar-object-toeschouwer.
Dat Van Geluwe is opgeleid als
architect, blijft ook in zijn beeldend oeuvre duidelijk voelbaar. Men zou zijn
kunst dan ook het best kunnen benoemen met de term ARTchitecture. Bovendien
wordt zijn werk geschraagd door een zeer kritische houding tegenover kunst,
politiek en maatschappij. Dit blijkt bijvoorbeeld uit zijn mail-art, waarmee hij verschillende werelden op elkaar wil
betrekken, en uit de institutionele kritiek die hij al sinds de jaren tachtig
heeft geuit. Van Geluwe houdt de beschouwer op ironische wijze een spiegel voor
en wil zo kunst, architectuur en taal losmaken uit hun stabiel gewaande
fundamenten.
Johan van Geluwe creëert een geheel
eigen conceptuele kunst met The Museum
of Museums, waarvan hijzelf de zogenaamde directeur is, en aan vrienden,
bekenden, kunstenaars en museumdirecteurs zijn werk bekend maakt, ondermeer via
zijn bekende stempelafdrukken op brieven en documenten. The Museum of Museums
verwierf grote bekendheid in Vlaanderen, Nederland en Duitsland. De kunstenaar
streeft naar een coherent systeem, dat aantoont hoe kunstwerken vervreemden van
hun eigen omgeving. De kunst moet volgens Van Geluwe opnieuw worden ingeschakeld
in het dagelijkse leven.
Van Geluwe's kunstbeleving bestaat uit
het relativeren en ironiseren van de bestaande kunstwereld, het 'kunstobject'
en de 'clichématige' benadering van kunst. Zo bouwt hij een samenhangende
ideeënwereld op, waarin imaginaire kunstinstellingen centraal staan, en hem
toelaten ingrepen op bepaalde kunstsituaties door te voeren. De inhoud plaatst
hij in een nieuwe context, en het geheel krijgt zo een totaal verschillende,
relativerende betekenis. De architect evolueerde tot een 'ARTchitect', zoals hij zichzelf ging noemen, met zijn creaties
waarin hij niet enkel zijn eigen vakgebied, maar de hele wereld van
kunstenaars, critici, verzamelaars en de musea zelf - met hun directeuren en
curatoren - kritisch-ironisch ging bekijken.

Johan Van Geluwe ontving in 1991 de
Staatsprijs voor Beeldende Kunst en bekleedt een bijzondere plaats in het
eigentijds kunstgebeuren. Dit heeft onder andere te maken met het feit dat de
kunstenaar een eigenzinnige opvatting huldigt, die erin bestaat dat hij zijn
werk resoluut buiten het commerciële circuit wenst te houden en het geen
voorwerp van speculatie wil laten worden. Hij werd gelauwerd voor zijn
originaliteit, spitsvondigheid ( ook taalkundig: gebruik van woorden en zinnen
met een dubbele bodem ) en zijn "ludieke kunst". In Waregem werd hij
ondermeer gehuldigd met de medaille van de Cultuurraad en een tentoonstelling
van zijn belangrijkste kunstwerken.
Omstreeks de eeuwwisseling werd de
Stichting Johan Van Geluwe opgericht omdat het gevaar bestaat dat zijn oeuvre,
dat op dit ogenblik nog ten dele in zijn bezit is, op een bepaald ogenblik zou verspreid
kunnen worden en verloren gaan. Als maatschappelijke zetel werd Waregem gekozen,
tevens de woonplaats van de kunstenaar. Een deel van het oeuvre is voor
het publiek toegankelijk in verschillende musea. Zo bevindt zich de installatie
Het kabinet van de conservator in het bekende Ernst Osthausmuseum in Hagen
(Duitsland). Hetzelfde museum bezit een deel van het oeuvre van het
kunstenaarsmuseum. Een groot deel van het grafische werk wordt bewaard in het
museum in de stad Minden. In samenwerking met deze musea werden reeds een
aantal catalogi uitgegeven. Zijn rijk geïllustreerd kunstboek onder de titel
" The Museum of Museums "(Ludion Gent / Amsterdam, 159 p.) met
bijdragen uit bekende publicisten uit binnen - en buitenland werd in september
2005 bekroond als het beste kunstboek van Vlaanderen. Na het verschijnen ervan
publiceerde Ludo Bekkers in "Ons Erfdeel ", 2004, nr 5, pp. 699 -
706, een boeiende bijdrage met tal van illustraties gekozen uit zijn werken en
voorts over zijn tentoonstellingen en acties om
"de kunst, de kunstenaar,
de musea en hun directeuren een geweten te schoppen."
De schenking aan het stadsarchief is een
volgende stap in de bewaring van zijn Museum of Museums.
http://blog.seniorennet.be/wareber2/archief.php?ID=579999
http://blog.seniorennet.be/wareber2/archief.php?ID=418930
http://blog.seniorennet.be/lucenmaria/archief.php?startdatum=1274214810&stopdatum=1274223210
|