Dat de stad Waregem en de gemeente Heuvelland pas nu hun gemeenschappelijk verhaal ontdekt hebben, heeft wellicht veel te maken met de vernieuwde belangstelling voor ons verleden en meer bepaald voor de gebeurtenissen rond de Grooten Oorlog. Volgend jaar is het 100 jaar geleden dat op 4 augustus 1914 Duitsland ons land de oorlog verklaarde en het rustige Waregem negentien dagen later werd opgeschrikt door de eerste verkenners te paard en een niet ophoudende colonne vluchtelingen. In Waregem kon je vanaf begin oktober 1914 al van bezet gebied spreken, ingedeeld als eerder rustig etappengebied. Naast het gemeentebestuur kwam er een Ortskommandatur.

Heuvelland was vier jaar frontgebied. De geallieerde Franse en Britse troepen verdedigden de heuvelrug en vanaf half november 1914 valt de bewegingsoorlog er stil met de Duitsers op de hoogtes, de geallieerden aan de voet. Door op 7 juni 1917 gelijktijdig 19 dieptemijnen te laten ontploffen onder de Duitse stellingen proberen de Britten de doorbraak te forceren, maar in het voorjaar 1918 komen de Duitsers terug en veroveren ze niet alleen de heuvelrug van Wijtschate en Mesen maar op 25 april 1918 ook de Kemmelberg. Gelukkig kon de komst van de Amerikaanse 27^e en 30^e Divisie toen het moreel terug opkrikken en het Duitse leger in deze regio voor het eerst voortdurend achteruit drukken. Op 1 september 1918 werd Voormezele als eerste dorp in Vlaanderen door Amerikaanse troepen bevrijd. Eind oktober kwamen ook de Amerikaanse 37^e en 91^e Divisie meehelpen in de strijd om Waregem en omgeving.

Twee fietsroutes

Heden en verleden ontmoeten elkaar in het landschap, dat als een stille getuige gebeurtenissen registreert. De gemeente Heuvelland en de stad Waregem bundelen hun krachten om het landschap te laten spreken door middel van twee fietsroutes. Belangrijke halte in de Waregemse fietsroute is de Amerikaanse begraafplaats Flanders Field, Wortegemseweg 117, de enige militaire begraafplaats in België van Amerikaanse gesneuvelden uit de Eerste Wereldoorlog. Derde halte in de 38 km lange fietsroute rond Heuvelland is het Amerikaans Monument, opgericht in 1929 en die de eerste aanval van Amerikaanse troepen in België herdenkt.  Dit jaar werd de traditie met een Memorial Day herdenking aan dit monument terug ingevoerd.

De fietsroutes vertellen – aan de hand van verscheidene stopplaatsen – het verhaal van de Amerikaanse troepen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Het is een gemeenschappelijk verhaal , gezien velen onder hen sneuvelden nabij Kemmel en begraven werden in Waregem. De fietsroutes herdenken hun oorlogsdeelname, die een doorbraak naar vrede versnelde. Door de herinnering levend te houden is hun inzet niet zinloos geweest.

De Waregemse fietsroute volgt de Amerikanen op hun tocht van Waregem tot aan de Schelde bij Oudenaarde. Onderweg komen enkele persoonlijke verhalen aan bod en wordt ook gewezen op monumenten, materiële overblijfselen en landschappen. De eerste halte ligt aan de Ter Elststraat naast het privédomein van kasteel Ter Elst aan het einde van de Vandewoestijnelaan. Na Flanders Field gaat de 63 km-lange tocht langs de Spitaalbossen, Moregem, het Amerikaans monument op het Tacambaroplein in Oudenaarde, de Ohiobrug in Eine, brouwerij Tsjoen in Wannegem, het kasteel van Herlegem in Kruishoutem terug naar de kerk en kasteel Casier in Waregem.

De fietsroute in Heuvelland start op ht gezellig dorpspleintje ‘Den Dries’ van Kemmel, volgt de 30^e Division langs het kasteel Elzenwalle tot aan de onderkant van Zillebeke vijver langs het Amerikaans monument, Voormezele, de Menenpoort, de Palingbeek, Ieper, Dikkebus,  de Scherpenberg, de Kemmelberg.