Gewezen
OCMW-raadslid Edgard Vandenabeele denkt dat de aannemer bij het uitgraven van de
parking voor het project Boulevard Zuid gestoten is op de ondergrondse gang uit
de 16de eeuw. Tijdens het schrikbewind van Ferdinand van Alvarez , uit
onze geschiedenisboeken bekend als Alva (1567-1573), zagen veel bewoners zich
genoodzaakt te vluchten. Ze hielden zich verborgen in de onderaardse gang die
het kasteel verbond met de Sint-Amandus-kerk op de markt. De roep is nu
verantwoord om vooraleer de werken verder te zetten meer historische duidelijkheid te scheppen
door een archeologisch onderzoek op deze site. Het stadsbestuur is alvast gevraagd
om de werken voorlopig stop te zetten.
Edgard
woont in de Meers en kan van op zijn kamer de werkzaamheden op de site tussen
het gesloopte Ware Heem en het stadhuis goed volgen. Na de slopingswerken zijn
daar nu de graafwerken voor de parking onder de Boulevard gestart. Instortingen kunnen wijzen op een historische
vondst. Het is inderdaad bekend dat er een ondergrondse gang bestond tussen het
kasteel Potegem en de kerk in het centrum. (Stadsarchief in de brochure Vensters op het Verleden n.a.v.
Monumentendag 2006). Het zou jammer zijn
dat dit uniek stukje erfgoed zomaar zonder enige historische registratie wordt afgebroken.
Edgard en dochter Nancy vragen zich terecht af of daar niet eerst eens moet naar
gekeken worden voordat de werken worden verdergezet? In die gang kan er ook nog
van alles verstopt zitten, want in de jaren 1600 moesten de mensen langs daar
wegvluchten.
Gewezen
stadsgids Suzy Vanhoutte in Gavergids (1993) : In de 16de eeuw, toen de Spanjaarden
heersten in onze streken, bewoonde Walter van Potegem, derde graaf van de
heerlijkheid van Ingelmunster, het kasteel. Hij had het verzet tegen de Spaanse
bezetter gesteund, net zoals de heren van Nokere, Wortegem en Kruishoutem. De
steun moest geheim blijven, maar kwam uiteindelijk toch ter ore van de spionnen
van Ferdinand van Alvarèz. Onmiddellijk droeg de beruchte hertog van Alva de
hertog van Castilië op om de muitende heren op te pakken en hun burchten in te
nemen.
Eerst ging
het slot van Kruishoutem in de vlammen op, daarna dat van Wortegem. In Nokere
was de burcht verlaten, dus op naar Potegem ... Hier werd zo fel gevochten dat
de bewoners zich genoodzaakt zagen te vluchten. Ze hielden zich verborgen in de
onderaardse gang die het kasteel verbond met de Sint-Amandus-kerk op de markt.
De burcht brandde gedeeltelijk uit, en de graaf dook onder in Gent. Hij bleef
een gezocht man tot de Spaanse koning Filips II hertog Alva liet terugroepen.
De veroordeelden kregen genade. Walter van Potegem bleef in Gent waar hij
enkele jaren later vermoord werd tijdens een stadwandeling.
Het kasteel van Potegem in Antonius
Sanderus' Flandria Illustrata (1641-1644)
De informatie
werd doorgespeeld aan Marcel Delmotte, secretaris van de Waregemse Geschied- en
Heemkundige Kring De Gaverstreke en wordt daar besproken op de bestuursbijeenkomst
van volgende woensdag. De kring had vooraf geen aanvraag ingediend voor een
archeologisch onderzoek en dergelijk onderzoek werd ook niet opgenomen bij het
tot stand komen van het ingrijpend project. Cultuurschepen Pietro Iacopucci is
ook ingelicht, maar was nog niet bereikbaar voor commentaar.
Momenteel
moet elke bouwaanvraag voor grote projecten langs het Agentschap Onroerend
Erfgoed voor advies. Maar een gemeente kan zelf ook bij kleinere bouwprojecten
een archeologisch onderzoek opleggen, als ze denkt dat het iets kan opleveren. Blijkbaar
werd de noodzaak niet ingezien om op deze site in het historische centrum tussen
de kerk en het oudste kasteel (Potegem al vermeld in document uit 964). Maar we
kunnen hier spreken van een toevalsvondst tijdens bouw- en andere werkzaamheden.
Toevalsvondsten
zijn toevallige archeologische vondsten die tijdens grondwerken worden
aangetroffen waar geen archeologisch vooronderzoek of opgravingen werden
voorzien. Deze toevalsvondsten moeten echter steeds gemeld worden aan het
agentschap Onroerend Erfgoed van de Vlaamse overheid zodat de vondst kan worden
onderzocht. De wettelijke basis voor het archeologiebeleid in Vlaanderen is het
decreet houdende bescherming van het archeologisch erfgoed uit 1993. De
belangrijkste artikels in dit decreet behandelen de reglementering van de
opgravingen, de meldingsplicht, advies- en controlemogelijkheden en de
beschermingsprocedures.
http://gavergids.be/nl/artikels/gg19930305.html
http://blog.seniorennet.be/wareber2/archief.php?ID=995
|