Dinsdag 16 december 2014 om 20 u. stelt voorzitter Guy Algoet het 42e jaarboek voor van de Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke. Traditioneel gaat de voorstelling de derde dinsdag van december door in de oranjezaal van het cultuurcentrum De Schakel in een gecombineerde organisatie met de plaatselijke Davidsfondsafdeling. Het is niet moeilijk om raden dat het onderwerp van de gratis voordracht dit jaar handelt over de Eerste Wereldoorlog in Waregem met Marcel Delmotte als deskundige spreker. Het nieuwe jaarboek is vanaf die avond ter beschikking en kan dan worden afgehaald.
Voorzitter Guy Algoet : “We zijn al aan ons 42e jaarboek en in de loop der jaren konden al heel wat geheimen van onze streekgeschiedenis worden opgehelderd. Met het nieuwe jaarboek bieden we over 420 blzé. opnieuw een rijk aanbod aan onderwerpen. Uiteraard geven we inkijk bij de dramatische Eerste Wereldoorlog 100 jaar geleden, maar we gaan ook terug naar de tijd van de Franse Revolutie en Waregemnaars in dienst van Napoleon Bonaparte en de Heren van Nieuwenhove (15e - 17e eeuw) en Poeke in Beveren-Leie.”
In het kader van de herdenking van de Grote Oorlog 1914-1918 krijgen we een vervolg van het oorlogsdagboek van de Waregemse frontsoldaat Julien Vandenberghe. In het tweede deel komt de frontperiode aan de IJzer aan bod van 24 oktober 1915 tot 18 juli 1917. Het betreft het epische verhaal van de taaie en verbeten soldaat die aan de IJzer af en toe door heimwee wordt verteerd, in de loop van 1917 door honger gekweld en niet begrijpt waarom men 20 tot 30 km moet marcheren om een paar uur te werken of zelfs te vernemen dat er helemaal niets te verrichten viel.
In oktober 1918 tijdens de bevrijding lagen Vichte, Anzegem, Ingooigem en Tiegem tijdelijk aan het front. Frans Speleers brengt de gedetailleerde beschrijving door toenmalig onderpastoor Delphin Vanhautte van de militaire strijd in Vichte en naaste omgeving. In dit kader past ook in mengelmare met het spotlied over keizer Wilhelm en naklank over de Franse militaire begraafplaats in Machelen. Er is ook aandacht voor het blitzbezoek van de Amerikaanse president Obama aan de militaire begraafplaats Flanders Field in Waregem.
André Braet vult dit jaar voor De Gaverstreke gedeeltelijk het hiaat op over de Franse tijd met een verhelderende studie over ‘Gestorven Bevernaars, Desselgemnaars, Vijvenaars en Waregemnaars in dienst van Napoleon Bonaparte 1799-1814”. Er stierven zowat 300 groot-Waregemnaars doorheen Europa als soldaat in dienst van Napoleon, waarvan André 73 slachtoffers meer uitgebreid belicht met familiale en militaire gegevens.
Rik Castelain brengt ons met zijn bijdrage over de heren van Nieuwenhove en hun landgoed in Waregem terug naar 15de tot de 17de eeuw. Hun eigendommen lagen verspreid tot ver buiten de regio. De heer van Nieuwenhove kon voor rechtspraak en administratie beschikken over een baljuw en zeven schepenen. Norbert Follens grasduint in de kerkgeschiedenis van Nieuwenhove en weerlegt de kwakkel als zou de kapel van Nieuwenhove in 1799 door Franse scansulotten verwoest zijn. Ze werd op 28juli 1805 verkocht aan een Kortrijkse notaris.
Beveren-Leie komt in het 42e jaarboek aan bod met een uitgebreide studie van Etienne Ducatteeuw over de heerlijkheid Poeke, die teruggaat tot de tiende-elfde eeuw. Terwijl de oostkant van Beveren, aanleunend tegen Desselgem, viel onder de Sint-Pietersheerlijkheid, ressorteerde de westkant aanleunend bij Harelbeke grotendeeld onder Poeke. Hun heerlijkheid had ook nog enkele uitlopers in Deerlijk, Harelbeke en Waregem.
Met de toponymische wandelingen door Desselgem is Etienne Ducatteeuw dit jaar al aan zijn derde aflevering. Dit keer wandelen we van aan de Leemput verder noordwaarts richting Gentsstraat. We zijnb in hert derde kanton ‘Den Beck’, het kleinste van de acht kantons waarin Desselgem was ingedeeld door landmeter Charel Philippe Minne. Overal verschijnen plaatsnamen met verwijzing naar vroegere tijden en naar het geëvolueerde landschap. Het kanton had uitgetekend de vorm van een bek aan de zuid-oostelijke hoek bij het kruispunt De Krekel.
Luc Cappon brengt met Majoretten van Hoger Op vullen Vijves prikkeltekort op een aanvulling over zijn geschiedenis van de Vijfse Muziekmaatschappij in het 40e jaarboek. Een hoogtepunt was het optreden op 26 mei 1974 n.a.v. de voetbalbekerfinale in het Heizelstadion tussen KSK Tongeren en KSV Waregem.
Een bijdrage van Charles De Zutter laat ons het spoor volgen van Savoyards en Fourniers in Vlaanderen en Noord-Brabant. Het waren colporteurs uit het zuidoosten van Frankrijk (dorpje Fours), waarvan er enkelen uiteindelijk naar hier migreerden. Jean Pierre Verhelle onderzocht de genealogie van Bolle tot Boulez in Waregem.
Tenslotte is er nog de historische benadering van Waregem Koerse door Wouter Kerkhove, die dit keer de Braun Jaren 1946-1966 belicht. Na de Tweede Wereldoorlog was de Franstalige Gentse baron Emile-Jean Braun de spilfiguur van de Société des Courses. Hij was een centrale figuur in de Belgische paardenwereld. Door zijn contacten konden buitenlandse paardenstallen worden overtuigd om deel te nemen aan Waregem Koerse.
Zoals elk jaar brengt De Gaverstreke nog enkele eerder anekdotische gegevens onder de titel ‘Mengelmaren’ of ‘Naklanken’, onder meer over de Sint-Jansmelkerij te Anzegem, Berlie Poorte in Waregem en de vernielde kerk in Anzegem.
Kostprijs Jaarboek: 22 euro. Te verkrijgen bij de bestuursleden of door storting op rekeningnummer IBAN: BE12 0680 5030 1092 van de Geschied- en Heemkundige Kring De Gaverstreke, Waregem.
|