|
De Waregemse stadsgidsen hebben een oorlogswandeling uitgetekend. Tijdens de begeleide tocht ontdek je aan de hand van oude foto’s de sporen van de Eerste Wereldoorlog in Waregem. De wandeling leidt je langs de plaatsen in Waregem die belangrijk zijn geweest tijdens de Eerste Wereldoorlog.
Bombardement in toenmalige Nieuwstraat (Guido Gezellestraat)
Naar aanleiding van de herdenking van 100 jaar Eerste Wereldoorlog creëerden de Waregemse stadsgidsen, in samenwerking met het stadsarchief, een nieuwe gidsbeurt langs de gebouwen, monumenten en straatnamen in het centrum van Waregem die nog herinneren aan de Groote Oorlog, en de andere sporen die de oorlog heeft achtergelaten in het Waregemse straatbeeld. De gidsbeurt is bedoeld voor de Waregemse scholen, verenigingen en alle geïnteresseerde groepen.
Onderweg vertelt de gids verhalen en anekdotes en toont hij grote foto’s die tijdens de bezetting en bevrijding werden genomen. De oorlog eindigde in Waregem met een driest hoogtepunt op de Markt. Op 24 oktober 1918 werd Waregem langs twee kanten aangevallen, aangezien de Duitsers aan de kant van ’t Leeuwke zaten en de Fransen hun bommen over het centrum moesten smijten om hen te raken. Enkele dagen later werden we bevrijd, maar alles lag wel plat.
Stadsgids Patrick Meuris : “Op 4 augustus 1914 viel het leger van keizer Wilhelm II het neutrale België binnen. Een kleine drie weken later, op zondag 23 augustus 1914, bereikten de eerste Duitse verkenners via de Anzegemseweg de grens van Waregem, waar ze werden opgewacht door veldwachter Amédée Vanhoutte. Hij overhandigde hen de boodschap van burgemeester Jean Bouckaert dat Waregem zich vreedzaam overgaf, om bloedvergieten zoals eerder in Dinant, Leuven en Aarschot te vermijden. Het was het begin van vier lange jaren van bezetting, angst en honger. Waregem werd ingedeeld in het Etappengebiet van het 4de Duitse leger, dat geleid werd vanuit Tielt, en omgebouwd tot aanvoerstation voor troepen, wapens, munitie en voorraden richting het front in de Westhoek.
Eind oktober 1918 werd Waregem met veel wapengeweld bevrijd door Franse en Amerikaanse troepen. Twee weken later verstomden de geweren, mitrailleurs en kanonnen en kon de uitgeputte bevolking beginnen aan de heropbouw van het vernielde en leeggeplunderde land. In Waregem betekende dit concreet de heropbouw van het station, de kerk en het centrum, het begraven van de gesneuvelde en geëxecuteerde Waregemnaren en de van ontbering omgekomen zivilarbeiter en het aanleggen van een begraafplaats voor de Amerikaanse bevrijders.
De gidsbeurt begint met het verhaal van Waregem vlak vóór WOI, met de industrialisering, de eerste elektriciteit, de schitterende nieuwe panden en villa’s, de hoogdagen van Waregem Koerse, de hoge scholingsgraad, de eerste toneelvoorstellingen met actrices op het podium en de allereerste filmvoorstelling in Waregem, met pianobegeleiding. Maar ook de kloof tussen rijk en arm en de grote staking van 1913.
In het tweede deel komt het begin van de oorlog en de bezetting aan bod, met de inval van de Duitsers, de installatie van het Duitse militaire bestuur, de avondklok en reisbeperkingen voor de bevolking, de inkwartiering van 7.000 Duitse militairen in Waregem, de verplichte tewerkstelling in de ateliers in het centrum en het pionierspark in Sint-Eloois-Vijve, de inventarisering en opeising van alle rollend materieel, voedingsproducten, metalen en andere goederen, de vele verordeningen en beperkingen, de armoede en vluchtelingen, de dwangarbeid in Duitsland en Frankrijk, de spionage, gevangenzetting en executies… Kortom, de manier waarop de Waregemnaren de 4 oorlogsjaren beleefd en overleefd hebben. Ook het verhaal van het drama van Nieuwenhove komt aan bod, waar op 27 maart 1918 bij een tragisch ongeval 15 kinderen gedood werden door een Duitse obus.
In het derde deel vertelt de gids het verhaal van de bevrijding eind oktober, toen Franse en Amerikaanse troepen bijna 2 weken lang gevochten hebben om de Leie over te steken en de Duitsers te verdrijven uit Waregem, ten koste van honderden militaire slachtoffers en vele tientallen burgerdoden, en met een enorme verwoesting van het centrum als gevolg. De wandeling volgt het spoor van de geallieerden door het centrum, van west naar oost, en toont hoe de Duitsers dag per dag verder achteruit gedrongen werden, achter de spoorweg, de Gaverbeek en uiteindelijk de bossen en heuvels tussen Waregem, Anzegem en Wortegem. Pas op 1 november 1918 was Waregem definitief bevrijd en konden de Waregemse vluchtelingen terugkeren naar hun kapotgeschoten huizen.
De wandeling maakt een achtvormige lus door het centrum en passeert o.a. langs de Oude Olm, het station, de ter Elststraat, de Gaverbeekse meersen, de markt, de Keukeldam en het Park Casier. Onderweg vertelt de gids verhalen en anekdotes en toont grote originele foto’s genomen tijdens de bezetting en vlak na de bevrijding. De wandeling kan geboekt worden bij de Waregemse Dienst voor Toerisme, www.waregem.be/toerisme, toerisme@waregem.be, tel. 056 62 12 37 en kost 50 EUR voor een groep van maximum 25 personen. Meer info over Waregem tijdens de Eerste Wereldoorlog is te lezen op de websites van het stadsarchief (www.waregem.be/archief) en de Waregemse Gidsenkring (www.gavergids.be). De stadsgidsen werken ook nog aan een brochure met een wandeling en fietstocht langs de sporen van de Eerste Wereldoorlog in Waregem en Sint-Eloois-Vijve, die zal verschijnen in de lente van 2015.”
De stadsgidsen stellen de nieuwe stadswandeling voor tijdens de lente-uitstap op 12 april van de leden van de gidsenkring. Binnenkort staan er rondleidingen voor scholen op het programma. In het najaar is er nog een open voorstelling van de achtvormige wandellus voor de Waregemnaars. De gidsbeurt is er op maat van iedereen. De wandeling kan aangepast worden volgens de doelgroep.
www.gavergids.be
info@gavergids.be
|
