|
Een eerste tijdelijke tentoonstelling in het bezoekerscentrum HIPPO.WAR op de hippodroom toont affiches en andere plaatselijke mededelingen uit de Eerste Wereldoorlog en heeft als toepasselijke titel Bezettering (letterzetten tijdens de bezetting). De tijdelijke tentoonstelling loopt tot 18 maart en vindt u aan de ingang van het bezoekingscentrum over de Eerste Wereldoorlog in onze regio en de inbreng van de Amerikanen op de tweede verdieping van het tribunegebouw op de hippodroom. Het is geopend met gratis toegang van woensdag tot zondag telkens van 14 tot 18 u.
We konden aanwezig zijn bij de opening donderdagavond 21 december met toespraken van cultuurschepen Pietro Iacopucci en erfgoedconsulent Lieze Neyts van erfgoed ZuidWest. De reizende tentoonstelling is het resultaat van een samenwerking tussen het erfgoed zuidwest, het Rijksarchief en de dertien gemeenten in Zuid-West-Vlaanderen. Het stadsarchief Waregem zorgde n.a.v. van de komst in Waregem voor een bijkomend infopaneel met ondermeer bijkomende archiefdocumenten met telegrams uit Desselgem en brieven uit Waregem.
Lieze Neyts : “Als er vandaag Iets in de wereld' gebeurt weten we het binnen de kortste keren. Een melding op een smartphone, live-nieuwsoverzicht op televisie, radio en websites. In tijden zoals nu, waarin we quasi onbeperkte communicatiemogelijkheden hebben, lijkt het vreemd, maar tijdens de Eerste Wereldoorlog was communicatie een schaars goed. 100 jaar geleden was van radio en televisie geen sprake, de gedrukte pers werd sterk onderhevig aan censuur door de bezetter. De grenzen van het dagelijkse leven waren beperkt tot de dorps of gemeentegrenzen. Wat daarbuiten gebeurde was quasi niet gekend.
Het communicatiemiddel bij uitstek waren tekstaffiches. Ze werden door de bezetter gebruikt om te communiceren over oorlogsgebeurtenissen, opeisingen van voedsel, nieuwe regels en vooral om vanalles te verbieden. Deze oorlogsaffiches, zoals je ze hier vanavond op de panelen ziet, werden bijna dagelijks aangeplakt in dorpen en steden. Op een centrale plek: het marktplein of bij de kerk verdrongen de inwoners zich dagelijks om nieuwsjes, maar ook heel wat 'nieuwe regels' te vernemen. Voor wie niet kon lezen werden de affiches voorgelezen (en druk becommentarieerd).
4 jaar oorlog, om de paar dagen een nieuwe affiche... na de oorlog kwamen dan ook heel wat van deze affiches in de lokale archieven maar ook in bijvoorbeeld het Rijksarchief terecht. Ze vormen een belangrijke bron voor de geschiedenis van WO I, een belangrijk tijdsdocument. De affiches vertellen ons heel wat over hoe 'gewone mensen' de oorlog beleefden. Het is geen 'gemakkelijk' erfgoed om te bewaren. Door de oorlogssituatie werden echter veel van deze affiches op minderwaardig papier gedrukt, of waren ze al beschadigd voordat ze in het archief terecht kwamen. Het afscheuren of beschadigen van de affiches werd door sommigen als een kleine daad van verzet gezien. De affiches werden de voorbije jaren via verschillende projecten ingescand.
Eind 2015 stapte het Rijksarchief Kortrijk naar zuidwest met de vraag samen een project rond de affiches te starten. BEZETTERING 14-18, een project over letterzetters en bezetters, is een samenwerking tussen de 13 gemeenten van Zuid-West-Vlaanderen, het Rijksarchief Kortrijk en de intergemeentelijke erfgoedcel erfgoed zuidwest. De tentoonstelling Bezettering die vanaf vandaag te gast is in Harelbeke werd samengesteld met affiches aanwezig in lokale en regionale archieven in de regio. Ze reist nog tot eind 2018 rond doorheen de regio.”
http://www.erfgoedzuidwest.be/content/bezettering-14-18-tentoonstelling
|
