|
Waregem herdenkt zondag 8 september 2019 van 10 tot 18 u. het einde van de Tweede Wereldoorlog, meer bepaald de 75ste verjaardag van de bevrijding van Waregem en de slachtoffers die daarbij vielen. Hierbij worden de acties van het Geheim Leger extra in de spotlights geplaatst op een unieke locatie, namelijk in het voormalig hoofdkwartier van de sector Waregem, hoeve Le Grèbe.
Open Monumentendag wordt gekoppeld aan de jaarlijkse herdenkingsplechtigheid aan het monument van het Geheim Leger in de Grote Leiestraat te Anzegem aan de grens met Waregem. Om 10.00 u. heeft daar de herdenkingsplechtigheid plaats met gastsprekers kanunnik H. Laridon, pastoor-deken te Waregem, Vic Nachtergaele, ere-rector aan de Kulak, Philip Demuynck, directeur aan het Heilig-Hartcollege en Pat Michele, docente aan de kunstacademie te Waregem. De plechtigheid wordt opgeluisterd door de Kon. Muziekmaatschappij De Geniale Jongens, de Kon. Fanfare Hoger Op en een afvaardiging van de Flemish Caledonian Pipes & Drums
De Hoeve Le Grèbe, langs de Kleithoekstraat 50 in Waregem, staat vanaf 11 u. centraal voor de Open Monumentendag in Waregem. Deze hoeve fungeerde tijdens de Tweede Wereldoorlog als schuiloord van de weerstand. Open Monumentendag staat dit jaar n.a.v. deze vijfenzeventigste verjaardag in het teken van het verzet in onze regio tijdens WO II. Vanaf 11.30u. is er een aperitiefconcert door de Groeninghe Big-band Kortrijk.
De Kleithoekhoeve werd tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikt als onderduikadres voor het verzet. Het Geheim Leger had hier zijn uitvalbasis. In de communicatie werd de hoeve de schuilnaam ‘Le Grèbe’ toegekend. Een herdenkingsplaat (links van de ingang) verwijst nog naar de verzetsactiviteiten in hoeve Le Grèbe tijdens WO II. De bezoekers van Open Monumentendag krijgen er al een voorsmaakje van de tijdelijke tentoonstelling, die binnenkort rond het verzet wordt georganiseerd in HIPPO.WAR. De hoeve kende ook een drama in WO I. Tijdens de bevrijding van Waregem viel er een obus op deze hoeve waardoor de helft van het gezin De Craene stierf. De gewonde moeder werd meegevoerd door de Duitsers. Haar lichaam werd nooit teruggevonden.
‘s Namiddags starten vanaf de markt in Waregem om 13.30 u. en 14.30 u. begeleide fietstochten langs markante plekken uit WO II. Inschrijven hiervoor is verplicht en kan via archief@waregem.be Die rondleidingen gaan ook langs Le Grèbe.
Monument van het Geheim Leger
Het monument van het Geheim Leger bevindt zich langs de weg Waregem-Anzegem ter hoogte van de Spitaalbossen net over de grens in de Grote Leiestraat in Anzegem. Het herinnert aan de dramatische afslachting op 6 september 1944 van verzetslieden van het Geheim Leger.
Op 5 september 1944 trekken de eerste Britse troepen Waregem binnen. De Duitse bezetters zijn echter nog niet volledig verdreven en dit zorgt voor een gevaarlijke situatie van straatgevechten in het centrum. De verzetslieden van het Geheim Leger verschansten zich nog in de Wortegemse bossen. Wanneer ze op 6 september 1944 een Brits verkenningsvoertuig zien, geven ze snel inlichtingen door. Iets verderop bevinden zich echter Duitse soldaten, die de verzetslieden onder vuur nemen. De weerstanders proberen nog te vluchten een kolenveld in, maar worden omsingeld. Ze worden naar een nabijgelegen aardeweg gedreven op de scheiding tussen Anzegem en Waregem. Een jonge Duitse officier laat de mannen oplijnen tegen de haag van hoeve De Cock en heeft het bevel tot executie. De zes worden neergemaaid met twee mitrailleurladingen. Roger Vansteenbrugge, Jozef Duthoy, Marcel Windels en John Mahoney sterven. De Duitsers zien wat verder de vluchtende Wally Loosveldt en schieten ook hem dood. Jim Cockriel en Daniel Delmulle hebben zich bij de executie laten vallen en worden zo wat beschermd door de lichamen van de anderen. Zij zijn zwaar gewond, maar houden zich voor dood. Eens de Duitsers vertrokken, slepen de twee zich naar de boerderij van Michel De Cock. Daar krijgen ze verzorging. De volgende dag worden ze met een ambulance van het Rode Kruis naar het hospitaal in Waregem gebracht. Zij zijn onze getuigen van deze tragedie, op de vooravond van de ‘echte’ bevrijding.
In 1945 werd er langs de Anzegemseweg aan de ‘Predikheer’ (de naam van een vroegere café op die plaats) een monument van het Geheim Leger opgericht voor de gesneuvelde weerstanders en medestanders. Elk jaar heeft daar een herdenking plaats met de naam ‘Heldentrouw’ die plaats vindt op de zondag die op de kalender het dichtst bij 06 september valt. In 1947 werden de namen van gesneuvelde verzetslui (weerstanders) toegekend aan de door ons allen goed gekende straatnamen in Waregem, zoals Henri Lebbestraat, Marcel Windelstraat, Roger Vansteenbruggestraat en Jozef Duthoystraat.
|
