|
Bij grondwerken voor nieuwbouwappartementen langs de Gentseweg, stootten de arbeiders donderdagvoormiddag 2 juni 2022 op een obus van wel 60 centimeter. De politie voerde een perimeter van honderd meter in en evacueerde de buurt. De Gentseweg tussen de Waregemse weg en de Zilverbergstraat werd tijdelijk tot 11.45 u. afgesloten. De ontmijningsdienst DOVO kwam ter plaatse om het springtuig op te halen. Er zijn een twintigtal mensen geëvacueerd, en ook kinderopvang Moeke Fie (Sophie Veys) met 49 kinderen is ontruimd. Iedereen kon terecht in de sporthal in Desselgem.
Ruim een eeuw na de Eerste Wereldoorlog en 78 jaar na de Tweede Wereldoorlog komen dergelijke nieuwsfeiten nog jaarlijks regelmatig voor, ook in onze regio. Meestal blijft het bij een fait divers. Voor Desselgemnaar Gil Bossuyt, voor wie de Eerste Wereldoorlog in onze contreien nog maar weinig geheimen meer kent, was de vondst aanleiding om de geschiedenis van de obus te kunnen reconstrueren. Zijn interesse ging uit naar het type obus : artillerie? vliegtuigbom? Duits? Brits? Frans? Die informatie was nergens vermeld en om de vondst te kaderen moest hij rekenen op enige bereidwilligheid van DOVO.
Vrijdagmiddag kreeg Gil uit betrouwbare bron preciezere info : het betrof een Franse 155 mm-artilleriegranaat uit de Eerste Wereldoorlog. Deze info laat hem toe, om vrij precies te bepalen hoe en wanneer dit projectiel op deze plaats terecht kwam. Op 18 oktober 1918 kwamen de Fransen aan de Leieboorden ter hoogte van Ooigem en Wielsbeke. Ten Oosten van het kanaal Leie-Roeselare bevonden zich de Fransen, ten westen van dit kanaal de Britse 36e (Ulster) Divisie. Ten zuiden van de Leie, boden de Duitsers nog hevig weerstand.
 
“Ter voorbereiding van de oversteek van de rivier (de Duitsers hadden ondertussen alle Leiebruggen opgeblazen), werd een beschieting gestart op cruciale punten : waaronder natuurlijk de kruispunten langs de Gentsesteenweg. Het gehucht Spriete was ook dichtbebouwd en bood onderdak aan veel Duitse soldaten. Maar een moeizame oversteek van de Leie in de nacht van 19 op 20 oktober 1918, zorgde ervoor dat de bevrijding van Desselgem allesbehalve vlot verliep. Vooral de Fransen hadden veel moeite om de oversteek te maken. Dat Desselgem pal op de grens lag tussen de Franse en Britse troepen, was natuurlijk ook geen voordeel.”
“Op 21 oktober wou pastoor Coussement – die naar Bavikhove was gevlucht – naar Desselgem terugkeren maar kreeg te horen dat ‘de beschieting aanhoudt, bijzonderlijk op Spriete’ … waarna hij op zijn stappen terugkeerde. Pas op 23 oktober trokken de Duitsers achteruit tot aan de Gaverbeek, net buiten het Waregemse centrum.”
“Het gebied rond Spriete lag zeker een vijftal dagen onder Brits en Frans vuur, zowel vanuit de lucht als met kanonvuur. De Franse 155 mm Schneider was het meest gebruikte artilleriestuk van dit kaliber…. zwaar veldgeschut met inderdaad granaten van ongeveer 60 cm… Het kanon had een bereik van ruim 10 km en woog meer dan 3.000 kg : op een kar gemonteerd werd het met 8 paarden verplaatst. De granaten zelf wogen 43 kg. Deze kanjer kwam dus waarschijnlijk eind oktober 1918 van over de Leie gevlogen, uit dit type geschut… mooi gemikt op de Gentsesteenweg, maar ontplofte niet. Gelukkig deed hij dat in 2022 bij zijn ontdekking en berging ook niet…”
Al deze gebeurtenissen staan in zijn boek ‘Bevrijdingsoffensief in de Leiestreek : van Ieper tot Gaverbeek’, dat verscheen in 2018. Ondertussen is het al een hele tijd uitverkocht, maar in 2023 plant hij een herdruk. Interesse? mailtje naar gil.bossuyt@skynet.be
Ontdek met ons ‘de groote oorlog’ : www.frontaaltours.com
http://www.blog.seniorennet.be/wareber2/archief.php?ID=2192505
|
