Een belangwekkende bijdrage in het nieuwe jaarboek van De Gaverstreke is het artikel van Marcel Delmotte over ambassadeur Remi Baert. Bij Maurice in het Vijvenaarke (link bij de favorieten van dit stadsblog) verscheen vorig jaar al Remi Baert, de eerste Vlaamse ambassadeur, eveneens geïnspireerd op een tekst van Marcel Delmotte. Het artikel in het 34e jaarboek telt ongeveer 230 blz. en is rijkelijk gestoffeerd met tal van unieke foto's. Het belicht het leven en de carrière van Remi Baert, het 6de kind in het gezin van 7 kinderen van veldwachter Theofiel Baert en Julie Vandendriessche.
xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
Het is het verhaal van een talentrijke jonge man die dankzij zijn talent en zijn buitengewone wilskracht een schitterende carrière wist op te bouwen in de wereld van de diplomatie die tot omstreeks 1950-1960 het monopolie was van de francofone adel.
Remi Baert studeerde aanvankelijk voor onderwijzer aan de katholieke lagere normaalschool van Torhout (1918-1920) en daarna aan de katholieke hogere normaalschool van Antwerpen waar hij in 1923 het diploma van wetenschappelijk regent behaalde. Als leraar aan de Rijksmiddelbare School te Menen (1923-1925) speelde hij het klaar om tegelijkertijd te studeren aan d euniversiteit van Leuven waar hij met grote onderscheiding in 1927 een licentiaatstitel in de handels- en consulaire wetenschappen behaalde en een jaar later in de politieke en sociale wetenschappen.
Tegelijkertijd was hij van 1925 tot 1927 privé-secretaris van bankier en politicus Gustaaf Sap. In 1928 was hij in dienst van de firma Gevaert om in 1929 directeur te worden van de S.A. Belga Textile te Tielt. Toen dit bedrijf, geconfronteerd met e Wallstreet-crash en gebrek aan liquide geld over de kop ging, werd Baert leraar aan het H.-Hartcollege te Waregem (maart 1930 - juli 1931) waar hij samen met Hilaire Beelprez de eerste leken-leraar was en er o.m. les gaf aan Magloire Loquet.
Na een kortstondige carrière als leraar aan de English club - het huidige Handels- en Taalinstituut - te Gent, slaagde hijin december 1931 met grote onderscheiding in zijn examens met het oog op een consulaire carrière. Hij werkte als consulaatsattaché van februari 1931 tot december 1932 op de centrale dienst van het ministerie van Buitenlandse zaken in Brussel, waarna hij verbonden was als commercieel deskundige aan het Belgisch gezantschap in Den Haag. Zijn voornaamste taak bestond erin dagelijkse contacten te onderhouden met het Nederlandse Crisisbureau dat met protectionistische maatregelen de import van Belgische goederen (o.m. textiel en vlas) afremde.
In Den Haag huwde hij in 1939 Toos (Ctharina) Boes die hem 5 kinderen schonk. Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog vluchtte hij samen met de andere leden van het Gezantschap met de laatste boot naar Engeland waar hij tegelijk de Belgische belangen bij de Nederlandse regering behartigde en in dienst van de ministers Gutt en Spaak de grondslag legde van een monetaire- en douane-unie tussen België, Nederland en Luxemburg. Baert is dus een wegbereider van Benelux.
Na de Tweede Wereldoorlog zag Baert enkele promotiemogelijkheden tot zijn grote ergernis aan zijn neus voorbijgaan ten voordele van jongere francofone kandidaten. Op grond van zijn werkkracht en prestaties en gesteund door een aantal Vlaamse CVP-ministers, w.o. Eyskens, Dequae, P.W. Segers en het Vlaams Economisch Verbond, promoveerde hij in 1951 tot gezantschapsraad en gevolmachtigd minister te Athene en in 1956 tot ambassadeur. Hij stond er op vertrouwelijke voet met koning Paul en wist er de Socobelge-affaire met steun van de Griekse minister van Buitenlandse Zaken Averoff tot een goed einde te brengen. Daarmee kwam een einde aan een vooroorlogs geschil wegens het niet betalen van Belgisch spoorwegemateriaal. Baert trad er o.m. op als bemiddelaar in de Cypriotische kwestie. Als filhelleen oogstte Baert bijzonder veel waardering in het naoorlogse Hellas dat zich langzaam herstelde van een bloedige burgeroorlog.
Remi Baert wilde hogerop en wes er om de haverklap de minister van Buitenlandse Zaken op dat het niet normaal was dat er in een land dat 5.250.000 Vlamingen telde tegen 3.750.000 Walen, geen enkele wezenlijke Vlaming onder de 30 diplomatieke agenten van eerste klasse voorkwam.
In 1959 promoveerde hij tot ambassadeur in Bonn en was hiermee de eerste Vlaming in de Belgische geschiedenis die een ambassadeurspost van eerste rang in de wacht sleepte. Hij stond er op vertrouwelijke voet met kanselier Konrad Adenauer en zijn opvolger Erhard en bondspresident Lübke en wist o.m. op tal van terreinen voor België een zo gunstig mogelijke regeling af te dwingen, waaronder niet in het minst een ruime vergoeding ten voordele van de nazi-slachtoffers.
Hij bewoonde er in Muffendorf, een deelgemeente van de stad Bad Godesberg, 'die Kommende', de mooiste Belgische ambassadeurswoning en ooit een kasteel van de Duitse ridderorde.
Het artikel is gebaseerd op de archieven van het ministerie van Buitenlandse zaken en is ongemeen rijk aan fotomateriaal waar men baert aantreft in gezelschap van koningin Elisabeth, koning Leopold III, prins Albert, koning Boudewijn en koningin Fabiola, prins Bernhard en koningin Juliana, het Griekse vorstenpaar, koning Paul en koningin Frederika en hun inderen, maarschalk Tito van Joegoslavië, de Duitse lanselier Adenauer, de Belgische ministers enz.
Baert, op 14 november 1964 uitgeroepen tot ereburger van de stad Kortrijk, ligt aan de basis van de verzustering tussen Kortrijk en Bad Godesberg en werd bij zijn dood door de Duitse regering geroemd om zijn bijdrage to het aanknopen van vriendschappelijke relaties tussen België en de Bondsrepubliek.
Voor Remi Baert was Vijve de hoofdstad van de wereld. Hij behield er zijn leven lang zijn domicilie en kreeg er een prachtige begrafenis op 16 februari 1965 in aanwezigheid van tal van Belgische en buitenlandse politici.
Remi Baert, vereerd met de allergrootste onderscheidingen, w.o. deze van grootofficier in de Kroonorde, bleef trouw aan zijn familie, trouw aan 'Vijve', trouw aan Vlaanderen, trouw aan zijn christelijke roots en was steeds en altijd zichzelf, recht voor de raap.
Te Muffendorf is er een Remi-Baert-platz, te Kortrijk een Ambassadeur Baertlaan en te Vijve een Remi Baertlaan.
(met dank aan Marcel Delmotte)
|