xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
De Sint-Martinuskerk in Desselgem treedt stilaan in het spoor van wat zijn historische Van Belle orgel is overkomen : een in onbruik geraakt monument. De kerk blijft nu al anderhalf jaar gesloten en de Desselgemse geloofsgemeenschap is voor zijn diensten sedertdien aangewezen op de naburige dorpen Beveren-Leie en Sint-Eloois-Vijve als tenminste nog de parochiefederatie Waregem Leikant en hun pastoor Patrick Leenknecht wordt gevolgd. Nu al is duidelijk dat de Martinuskerk pas ten vroegste bij de volgende jaarwisseling kan worden vrijgegeven voor plechtigheden. Nadien volgt echter nog een nieuw restauratiedossier, dat het gebruik van het beschermd kerkmonument nog eens een zestal jaren zou belasten.
Het was bij de sluiting van de kerk half 2008 al duidelijk dat de kerkgangers uit Desselgem, met 5200 inwoners de tweede grootste deelgemeente van de stad, niet vóór 2010 terug zouden kunnen gebruik maken van hun kerk. Na het renovatiedossier voor gewelven en de elektrische installatie en de aansluitende renovatiewerken van de glas-in-loodramen werd toen al een dossier gestart voor renovatiewerken van het interieur. Tijdens het Schepencollege op 24.04.08 werd, naar realistische benadering in het kader van subsidiëring door Onroerend Erfgoed, gesteld dat er pas in 2010 aan uitvoering mocht gedacht worden van het dossier interieurrenovatie. Het Schepencollege startte op 24.04.08 reeds de procedure op voor de aanstelling van een deskundig restauratieontwerper. Dit ontwerp werd goedgekeurd tijdens de gemeenteraad van 01.07.08. De kostprijs van deze werken werd toen geraamd op 250.000 euro.
De opdracht bestond uit volgende luiken:
* verwijderen van de bestaande, gekleefde en intussen versleten tapijten op de authentieke tegelvloer.
* Leveren van banen los tapijt volgens de aanbeveling van Onroerend Erfgoed.
* De integrale schilderwerken van de binnengevels en de plafonds van het kerkschip en het koor.
Zeker omdat de Sint-Martinuskerk een beschermd monument is, moet alles volgens de regels van het boekje verlopen. De Cel Onroerend Erfgoed helpt mee bepalen wat er allemaal moet gebeuren tijdens de herstellings- en restauratiewerken. De werken zijn gesubsidieerd: zeventig procent wordt betaald door het Vlaams Gewest, twintig procent door de provincie en de resterende twintig procent wordt gedeeld door Waregem en de kerkfabriek. Dat wil ook zeggen dat de dossiers een lange administratieve weg moeten afleggen voor ze goedgekeurd raken en voor er effectief kan worden gestart.
Momenteel is het voor de huidige fase (schilderwerken) nog wachten tot alle voorwaarden zijn vervuld om de goedkeuring te bekomen van Vlaams minister Geert Bourgeois. Naar verluidt moet nog een overeenkomst worden bekomen over de exacte kleur van de beschildering. Nadat de minister zijn handtekening heeft geplaatst duurt het nog eens 35 dagen voor de schilder zijn werk kan doen en zowel het binnen- als buitenwerk kan aanpakkan. De verwachting is dat de werken tegen eind dit jaar kunnen worden afgerond en hier pas dan weer na 2,5 jaar misvieringen kunnen plaatsvinden.
Bijkomende renovatie goedgekeurd in gemeenteraad 1 december 2009
De gemeenteraad keurde in zitting van 1 juli 2008 het ontwerp goed voor het aanstellen van een restauratieontwerper van de interieurwerken in de St-Martinuskerk te Desselgem, en stelde de wijze van gunnen vast op onderhandelingsprocedure zonder bekendmaking vooraf. De opdracht werd in zitting van 5 maart 2009 toegewezen aan arch. S. Okkerse bvba. Na de toewijzing is de ontwerper gestart met de opmaak van het bestek van het restauratiedossier.
Intussen is er over het voorontwerp van restauratiedossier met de betrokken partijen gedebatteerd, en is het bestek verder verfijnd.
Het eerste en meest dringende dossier is dit van het binnenschilderwerk van muren en gewelven. Deze werken zouden dit jaar moeten kunnen worden uitgevoerd. Na advies van de verschillende instanties werd beslist dat de muur- en figuurbeschilderingen niet worden vrijgemaakt en ook niet gerestaureerd. Er volgt enkel een bijzondere behandeling van de driehoekige velden, juist onder de koepelaanzet in het vooroksaal. Die velden zijn beschilderd met de vier evangelisten en zullen met een speciale papieren onderlaag beschermd worden. De wanden krijgen dus een egale verflaag. Raming interieurrenovatie - Dossier binnenschilderwerken: 165 087,95 euro incl. BTW
Uit het advies van de dienst : In het bestek wordt een voorbehandeling van het pleisterwerk van de gewelven voorzien, waardoor het tongewelf bijkomend gewapend wordt tegen reeds opgetreden en ook toekomstige haarscheurtjes. De nooit perfecte cilindervorm van het gewelf zal in het nieuwe strijklicht steeds ietwat zichtbaar blijven. De langse belijning van de kroonlijsten wordt plaatselijk geoptimaliseerd via retouches. De onderliggende figurenbeschildering van de driehoekige velden juist onder de koepelaanzet worden met een specifieke papieren onderlaag beschermd, maar niet vrijgemaakt of gerestaureerd.
Het tweede dossier omvat een aantal percelen waarvoor een gezamenlijk parcours gevolgd wordt maar die een individuele gunningwijze krijgen. Het gaat met name over de vloerrenovatie, het behandelen en opfrissen van het vast meubilair in de kerk, de verplaatsing van het gelijkvloerse orgel, de restauratie en de onderhoudsbehandeling van enkele gedenkplaten, de vervanging van de verwarmingsinstallatie met doorlichting van het volledige CV-systeem en de schilderwerken van het buitenschrijnwerk.
Dit tweede dossier is complexer, recent aangepast met aanverwante percelen, die eveneens betoelaagd kunnen worden en technisch meer gespecialiseerd. Voor de Martinuskerk wacht ook na de vermoedelijke vrijgave bij de volgende jaarwisseling nog een nieuwe lange lijdensweg. Dit dossier kan pas in het voorjaar van 2010 in een definitieve vorm gegoten worden. Het kan ten vroegste pas in maart 2010 in de gemeenteraad worden voorgesteld ter goedkeuring. Eerst moeten ontwerper, Onroerend Erfgoed en de stad nog alle aspecten doornemen en een dossier opstellen met de nodige ramingen.
Open deur eind 2009
Tijdens het laatste weekend van 2009 gingen de deuren van de parochiekerk tijdelijk open om de mensen te informeren over de werken. Schepen van patrimonium Rik Soens gaf tijdens de open deur van telkens één uurtje nadere toelichting bij de ingrijpende werken. Een honderdtal belangstellenden volgden de uiteenzetting.
De werken die intussen werden uitgevoerd zijn ingrijpend, maar waren ook broodnodig. De elektriciteit is helemaal vernieuwd. Hetzelfde geldt voor de glasramen, die in het atelier een facelift kregen. In de dakconstructie van de zijbeuken werden de rotte balken vervangen, de balken van de middenbeuk werden behandeld tegen houtworm en de kroonlijsten en gewelven werden hersteld en gepleisterd. Bij deze werken werd men geconfronteerd met het feit dat het nieuwe pleisterwerk van de gewelven barstjes begon te vertonen. Dat blijkt een gevolg van de strenge vorstperiode in februari vorig jaar en de invloeg op het nog niet uitgedroogde pleisterwerk. De scheurtjes werden ondertussen uitgeslepen en hersteld.
Zoals reeds aangehaald is het restauratiedossier opgesplitst om mogelijk te maken dat het kerkgebouw terug kan worden vrijgegeven voor plechtigheden. Het restauratiedossier bevat niet allen het herschilderen en de opfrissing van binnen- en buitenschrijnwerk, maar ook de bevloering, de verwarming, het herstellen van de klokkentoren, het herstel van het uurwerk en het verplaatsen van het gelijkvloerse orgel werden opgesplitst in twee dossiers.
In afwachting dat de kerk een nieuwe bevloering krijgt zal er nieuw tapijt geplaatst worden. Het binnen- en buitenschrijnwerk krijgt wel al een opknapbeurt. Rond de kerk zullen ook alle struiken verwijderd worden en vervangen door gras. De bomen blijven, maar zullen als groenscherp gesnoeid worden. Pastoor Leenknecht maakt plannen om de kerk te herschikken, de doopkapel uit te breiden en achteraan de kerk een rouwkapel te integreren.
Eens de kerk terug kan worden in gebruik genomen wacht dus nog het dossier voor nieuwe bevloering, centrale verwarming en herstel van de klokkentoren. Het schepencollege legt vermoedelijk voor tijdens een van de volgende gemeenteraden. Dan zal het nog eens vijf tot zes jaar duren voor die werken kunnen starten. Nu is er voor het herstel- en restauratieproject ongeveer een miljoen euro nodig. Daarbovenop komt zeker nog eens 600.000 euro.
De Sint-Martinuskerk telt twee historisch waardevolle orgels: een Van Belle-orgel en een Loncke-orgel. Beide instrumenten hebben de voorbije jaren geleden onder de werken. Eens alles afgewerkt is, moeten zeker weer specialisten worden geraadpleegd om die orgels weer in orde te krijgen. Dat zal ook wat extra kosten. Om het orgel te verplaatsen (tegen de zijmuur) zal er een bedrag van 15.00 à 20.000 euro aan vast zitten. Het orgeldossier ligt heel gevoelig bij sommige Desselgemnaren.
|