xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" /> Tot voor kort vonden we nog tal van vlasroterijen in onze omgeving. Die bakens van een rijk verleden in het landschap zijn na jarnelange verwaarlozing nu stilaan aan het verdwijnen. In de Leiestreek hebben jongeren van Jaycees of Junior Chamber International JCI daar nu oog voor. De Leiekernen Menen/Wevelgem, Kortrijk en Harelbeke (vooralsnog niet de kern Gaverland Waregem) hebben zich verenigd om het op te nemen tegen de verdere verwaarlozing van de vlasroterijen in onze regio.
Voor veel jongeren betekenen die vlasroterijen niet veel meer dan die betonnen bakken overwoekerd door groen, met verroeste en doorhangen deuren, vastgelopen tandraden, stoomketels, zwingelmachines,... Maar de genoemde JCI-kernen kunnen dit rijk verleden van onze streek zo niet laten teloorgaan. Deze gebouwen zijn uniek in de wereld. Alhoewel vlas verwerkt wordt op zowat elk continent vindt men deze roterijen enkel in België en Nederland! We moeten deze getuigen van noeste arbeid, die een aanzet waren voor de huidige economische opleving in onze streek, sparen voor onze kinderen, kleinkinderen,...
Met de speciaal in het leven geroepen vlascommissie en de samenwerking over verschillende JCI kernen wordt het probleem van de verwaarlozing van deze waardevolle sites nu aangekaart bij het grote publiek, de politieke verantwoordelijken, de toerist/recreant, de industrie,
De initiatiefnemers willen dit concreet vertalen in het brengen van beelden van deze sites, het inkleden met vlas van rotondes, een boottocht door de Leiestreek en het organiseren van een familiefietstocht langs de belangrijkste sites uit onze streek.
Het is hun droom om samen met alle betrokken instanties enkele van deze sites te laten restaureren. Later kunnen ze dan een aanvraagdossier samenstellen om deze sites op de lijst te krijgen van het UNESCO werelderfgoed. Teneinde hun initiatieven luister bij te zetten werd al een eigen logo ontwikkeld. Dit logo willen ze nu proberen aan te brengen op zoveel mogelijk websites van sympathiserende bedrijven. Elke kern neemt het op voor een vlas-site gelegen in zijn stad/gemeente, waarvan ze dus het peterschap opnemen.
Doelstellingen zijn de sites bekend te maken bij groot publiek, probleemstelling omtrent deze sites en de eigen leden van kernen vertrouwd maken met het thema vlas, zijn geschiedenis, toepassingen, evoluties,
. Tenslotte wil de Vlasteam komen tot een vrijwaring van de site, bescherming, onderhoud,... De bescherming van deze vlasroterijen houdt ook in dat de sites toegankelijk worden voor fietsers (paden, wegwijzers, aanleg picknick-plaats, vuilbakken,...), samenwerking met gemeenten en/of stadsbesturen, provincies, erfgoedverenigingen (roede van Harelbeke, Cuerna, De Gaverstreke, VVIA, stoom-verenigingen,
), Vlaamse gemeenschap, toeristische diensten (Westtoer, Leiestreek, toerisme Vlaanderen), gidsenkring Kortrijk..., bedrijven (Unilin, Vyncke, Spano, Brille, Jos Vanneste, Geldhof, Vivox/Depoortere, nog aktieve vlasverwerkers), boerenbond/KLJ. In samenwerking met Toerisme Leiestreek kan een kaart aangemaakt met een link tussen de verschillende vlassites langsheen de Leie. Het project wil in samenwerking met VDAB, het vormingsinstituut ook een forum aanbieden voor opleiding voor werklozen, leerlingen,
binnen een roterij-site (vb. lassen, metselwerken,
gedeeltelijke renovatie), en ook scholen, universiteiten hierin betrekken met een ontwikkelingsplan Leiestreek, ontwerp inrichting roterij,
De vlasfabriek op de foto werd genomen in de Grottestraat in Sint-Eloois-Vijve. We zien hierbij de opbouw van de toenmalige roterijen, hier vijf rootputten met erboven twee deksels met het mangat waar je de roting kon volgen. Bij een rootput in volle aktie zijn daar steeds luchtbellen te zien en te horen. In het midden geeft de dubbele poort toegang tot de stookplaats, het domein van de vuurmaker-roter. Tevens zijn daar de bedienings- en mengkranen voor het vullen en ledigen van de rootkamers met water.
Erboven is het bassin, de voorraad water. Meestal is eronder nog een kleinere gesloten bassin voor opslag van warm water. Een roterij had slechts één waterpomp nodig. Helemaal achteraan zien we de schouw, kenmerkend voor de roterijen. Veelal stond daar nog een zwingelturbine bij. Destijds gebruikte men de lemen als brandstof voor de stookketel en zelfs om de stoommachine te doen draaien die diezelfde zwingelturbine aandreef.
Voor info en suggesties verwijzen we naar één van onderstaande commissievoorzitters:
JCI Harelbeke: Guy Callewier: Guy.Callewier@Skynet.be
JCI Kortrijk: Bruce Lanhove: Bruce.Lanhove@Telenet.be
JCI Menen/Wevelgem: Emmanuel Dewulf: Emmanuel.Dewulf@Poweroil.be
JCI Waregem ?
http://www.vlasroterij.be/
http://whc.unesco.org/
|