|
Volgende zondag 7 oktober 2007 gaat in Zulte de 150e Firtelstoet door. Deze folkloristische stoet vertrekt daar om 14.30 u. in de Warandestraat, een half uur na de voorafgaande publiciteitsstoet. Langs de Staatsbaan staat de tribune en de stoet gaat ook door de Statiestraat, Olsenestraat, Kapellestraat en Waalstraat. Naar aanleiding van het 150-jarig jubileum schreef volkskundige André De Poorter de geschiedenis van de Firtel. Het boek wordt uitgegeven door het Sport- en Feestkomitee en met steun van het Gemeentebestuur en is te koop tijdens de Firteltentoonstelling in de Gaston Martenszaal.
xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />
Geschiedenis
Firtel is niks meer en niets minder dan een folkloristische stoet met wagens die elk hun eigen 'humoristische' kijk hebben op nieuwtjes uit het Zultse leven en actualiteit! De deelnemende groepen knutselen een wagen in elkaar en schrijven hun 'firtelstuk'. Op de eerste zondag van oktober maken ze dan hun rondgang in de gemeente en vertonen ze hun stuk aan enkele café's en dranktentjes. Het is een eigenaardige kruising tussen carnaval, straattheater en braderie. Het voornaamste van deze dag, de deelnemers en toeschouwers is na meer dan honderd jaar nog steeds dezelfde: "veel leute en plezier, een dagje doen wat je anders niet zou mogen of durven doen!"
Firtel is méér dan een synoniem van leute en plezier. Etymologisch komt firtel voort van het Latijnse ferre (= dragen). Een fierter is een relikwiekwast die rondgedragen wordt. In de firtel van Zulte is echter niets religieus meer te vinden: de actualiteit op een ludieke manier ten tonele brengen is de hoofdbedoeling. De folkloristische stoet vormt elk jaar een hoogtepunt in het volksleven.
Vóór 1840 was de firtel in Zulte waarschijnlijk een soort processie die ter gelegenheid van de kermis uitging. Peter-Joost de Borchgraeve, Vlaams dichter uit Wakken, schreef toen het firtellied. Rond de jaren 1840 heerste armoede en ging de firtel niet meer uit. Door het toedoen van drie luimige Zultenaars kon de stoet omstreeks 1857 weer door de straten trekken. Op kermis-dinsdag kwamen ze gebocheld en verkleed met een zigeurnerhonden-gespan op straat, na heel wat herbergen bezocht te hebben. Zo voerden ze mekaar door het dorp tot groot jolijt van enkele toeschouwers. Toen besloten ze het volgend jaar méér te doen en dat gebeurde ook. Burgemeester Vanden Bossche moedigde dit alles aan en zo groeide de Firtel uit tot een echte stoet van wagens, groepen en reuzen. Kanongebulder kondigde telkens de optocht aan. Er was stilaan ruchtbaarheid gekomen rond de firtel en mensen uit de omliggende gemeenten zakten naar Zulte af.
De eerste omgang na WO I was eigenlijk de vredestoet. Men ging voorgoed opdinsdagnamiddag uit, s avonds eindigend met een fakkeltocht. In die tijd ontstond een soort rivaliteit tussen de verschillende maatschappijen van het dorp: wedijver om elkaar te overtreffen met een eigen wagen of groep. Dit stimuleerde de bloei van de firtel! Het valt op dat de naam Buus (dit staat voor August Van Henis) dikwijls terugkomt in de firtelliedjes die bewaard bleven. Over hem is de volgende anekdote bekend: Toen de dag na de firtel, op woensdag, nadat nog een ritje werd gedaan door de plaatse en de wagen werd binnengereden, zo goed en zo kwaad het kon; toen was Buus erop blijven liggen. Toen Medard Teirlynck een tijd nadien ging kijken, vond hij Buus die zijn eigen aan t verhangen was. Terwijl hij zijn roes uitsliep, moest hij hebben geklauwierd en zo verstrikt zijn geraakt in de touwen die op de wagen lagen. Hij zag al blauw. Gelukkig werd hij tijdig bevrijd.
In 1938 ging de laatste vóóroorlogse stoet uit en op dinsdag 09 oktober 1945 kon men opnieuw van het spektakel genieten. Zulte stond in het brandpunt van de belangstelling toen de bevolking in 1957 de honderdste verjaardag van de stoet vierde.
Voor het eerst werd de Firtelbok in het feestgebeuren ingeschakeld: de bok staat immers in het lokale schild en is sindsdien hét symbool van de stoet. Het showgedeelte is in de jaren '70-'80-'90 een grote rol gaan spelen waardoor dit feest wel iets van zijn plaatselijk karakter verloor. Maar sinds '95 is er een lichte opmars te zien in het aantal Firtelwagens! De kaap van 10 wagens is opnieuw haalbaar en nieuwe verenigingen steken de kop op! De traditie blijft ook behouden: de draak steken met allerlei actuele gebeurtenissen
Ook al heeft de stoet enkele moeilijke jaren gekend. In een oud firtellied lezen we het volgende: t Is plezant met de Zultse kermisdagen, t is plezant met t Zultse feest, niemand zal het zich beklagen, daar tegenwoordig te zijn geweest.
Ook in Ronse gaat nog elk jaar een fiertel uit. Hierin worden historische taferelen uitgebeeld in een religieuze plechtigheid. In Eine (deelgemeente van Oudenaarde) spreekt men over de fietel. Enkel het ludieke aspect krijgt er de klemtoon.
Bron: De geschiedenis van de Firtel in Zulte door André De Poorter
Zondag 7 oktober 2007 : 150e firtelstoet
EERSTE GEDEELTE (publiciteitskaravaan + praalgroepen)
Autopubliciteitskaravaan: vóór de Firtelstoet; vertrek vanuit de Warandestraat.Terug van weggeweest de graag geziene autokaravaan die stapvoets rijdend het Firtelparcours volgen. Mogen we vragen om de kinderen goed bij de hand te houden om ongelukken te vermijden.
1. Gloeikop oldtimer traktoren: Deze tractoren sluiten met een 10-tal deelnemers het gemotoriseerde gedeelte af.
2. Intrada met thebaanse trompetten, de traditionele opening van de stoet.
3. Den Zultsen Bok met in zijn kielzog...
4. De Zultse reuzenfamilie: Franso, Adèle en kroost Pierewit, Pierewat en Pompernelleke
5. Muziekmaatschappijen Zulte Olsene Machelen verwelkomen ons met hun muzikale kunnen
6. De Zultse Jeugd Kinderen van de gemeentelijke basisschool en vrije basisschool Zulte in de stoet, de op wielen en dergelijke
7. Drumband en Reuzen De Huzaren Brugge: Een Drum percussie -lyraband en 5 Huzaren Reuzen. Deze attractie staat voor Kleurige kostuums en levendige ritmes non stop populaire muziek. Uniek en spectaculair De Huzaren: Familie van onze Reuzen of niet ? Wie zal het weten, zeg niet zomaar Reus tegen een Reus.
8. De nar of zijnde sven!
9. Koninklijke Fanfare "Hoger Op" uit Sint-Eloois-Vijve kunnen en mogen zeker niet ontbreken op de Firtelstoet.
10. Some Day Soon Countrygroep Dancers: Deze dansgroep is een country line dance club + western. Ze staan voor Dansers en oldtime people
11. Aglaja Dansgroep en Vlaggenacrobatie: Folklore Dans en Vlaggenjongleurs ontstaan in 1970 , streeft naar het in Stand houden van deze volkskunst en folkore. Veelkleurige kostuums een uniek non stop spektakel. Unanieme perskritieken zijn zeer enthousiast over deze artistieke groep. Ze treden niet enkel in eigen land op, maar ook in het buitenland.
12. Drumband van de KF Vrede en Eendracht Kachtem: Dat het zal geswingd hebben in deze 150° Firtelstoet staat als een paal boven water. Zeker ook niet te versmaden optreden.
13. Marino
14. KMV De Leiezonen - Desselgem: Als laatste muziekvereniging een prachtige muziekmaatschappij uit Desselgem.
15. Doedelzakspeler Koen: sluit het eerste gedeelte van de 150° Firtelstoet af
TWEEDE DEEL 150e FIRTELSTOET met 12 wagens!
16. Rossbraü Vlechtjes met de Zultse Clowns.
17. De Vriendenkring 1: "Wat is er gebeurd met het Reuzenkind Pomperwat?"
18. De Vriendenkring 2 : "Het Filharmonisch Orkest van Zulte"
19. Mosco: Mosco Home "Le Terminus"
20. Waalkarvrienden: "Streng Geheim"
21. De Tjolders: "C.S.I. Zulte"
22. Biervrienden: "de biervrienden feesten als de bees... 150 jaar ambiance"
23. Chiro: "Allé Allé , hoofdvlakke mé patté"
24. KSA: "???"
25. Rossbräuknechten: "Z Magazine"
26. vzw Open Jeugdwerk: "Is de andere kant ook plezant"
27. Kapelhoek: "???"
28. KLJ Machelen: "De beste Zultenaere"
29. Rossbraü -Vlechtjes: Traditioneel als afsluiter van de 150° Firtelstoet
BOKKEWORP
rond 17.30 uur aan het OCMW-gebouw.
Zeker niet te vergeten: Dinsdag 9 oktober om 21 u. Vuurwerk.
http://www.zulte.be/WWW/gemeente/g5/g5/1755.html
www.firtel.be
info@firtel.be
|
