over de sociale en politieke actualiteit en gebeurtenissen Kom meer te weten op http://www.rvp.be
06-08-2009
De crisis van de crississen
De huidige financiële, en economische crisis die daar het gevolg van is, neemt de aandacht weg van het feit dat onze wereldwijde samenleving te kampen heeft met een veelvoud aan crisissen. Zo hebben wij ook een milieucrisis, een energiecrisis, een voedselcrisis, en een demografische crisis, om nog maar te zwijgen over de cultuurcrisis die de steeds meer uitdienende Islam veroorzaak in de westerse landen.
De ene crisis kan deels (mede) als een gevolg van de andere worden gezien, maar allen hebben zij gemeen, dat zij ontkiemd zijn uit ons kapitalistisch samenlevingsmodel, gestoeld op het onophoudelijk 'groeiprincipe'. Het groeiprincipe is in de natuur weliswaar terug te vinden, maar kent er een constante cyclus van afsterven en opnieuw herboren worden. De uitzonderlijke gevallen die niet aan die cyclus onderhevig zijn, kennen in de natuur geen groei, maar hoogstens een zichzelf vervangende of herstellende reproduceren.
Onze demografische, maatschappelijke en economische structuur, gestoeld op onophoudelijke groei is, dus tegennatuurlijk en daarom conflictueus met de natuurlijke omgeving waarin zij zich bevind. Het kapitalistisch economisch model van winst- en omzetgroei, welke een gestage groei van bevolking, productie en consumptie vereist, is gedoemd om uiteindelijk zichzelf te vernietigen. Recycling, en zuinig gebruik van energie en grondstoffen, sortering en, reducering van afval, evenals het optimaliseren van wind en zonne-energie zijn weliswaar lofrijke initiatieven die alleen een vertraging van de nadelige effecten van de groei, teweegbrengen.
De zogenaamde oplossingen die zelfs de meest fanatieke en fundamentele groenen voorstaan zijn korte-termijn oplossingen die geenszins bijdragen tot de oplossing van de kern van het globaal crisisprobleem. Onze moderne wetenschap welke de natuurwetten in grote mate negeren. Waar van oudsher de bevolking, als zij te belastend werd voor het milieu, door honger en epidemieën werd, wordt dit nu door technische en medische ingrepen voorkomen, al geldt dat in mindere mate voor sommige derde wereldlanden. Waar voorheen natuurlijke veroudering en onvoldoende ziekteweerstand er voor zorgde dat de generatie hulpbehoevende ouderen tot een minimum beperkt bleven, doen wij er alles aan om het leven van zelfs als plant levende mensvormen te rekken.
Door de aanhoudende welvaartstijging van de laatste zestig jaar, wordt de levensstandaard en -omstandigheden welke men in 1950 als menswaardig en redelijk beschouwde, de dag van vandaag als armoede betiteld. Zelfs de relatief in weelde badende modaal verdienende burger meent alle reden tot klagen te hebben over feit dat hij wat prijsbewuster moet omspringen met zijn vliegtuigvakanties en tropische bestemmingen. Het hoge sterftecijfer onder de meer dan één miljard mensen op deze aarde, die ondanks alles in honger en ellende trachten te overleven, staat in schril contrast met de dagdagelijkse luxeproblemen welke ons dagelijks leven 'bezwaren'
Geen zinnig mens ziet de oplossing in een terugkeer naar de middeleeuwen, waar de mens nog grotendeels echt deel uitmaakte van de natuur. Maar even onzinnig is het te denken of te hopen dat wij onze huidige welvaart, op welke wijze ook, onbeperkt kunnen blijven handhaven, laat staan, nog meer verhogen. Nu grote delen van de voormalige derde-wereld zoals China, India en Brazillië, met rasse schreden hun 'deel van de koek' komen opeisen en niet mee willen betalen aan de gevolgen van het ongebreidelde expansie van de rijke industrielanden, getuigt het van ongeziene naïviteit te hopen dat de groei van 'de koek' gelijkmatig met hun groeiverlangen zal lopen.
Tot de dag van vandaag is nog niemand met een echte daadwerkelijke en duurzame en aanvaardbare oplossing gekomen voor de in eerste alinea opgesomde zeven crisissen. Niet omdat er geen echte oplossingen denkbaar voor zijn, maar omdat lange-termijnoplossingen, gezien de aard van de problemen, op alle vlakken een drastische verandering vereisen in de levenswijze, zowel op maatschappelijk als op individueel vlak. De fundamenten van de menselijke samenleving, in all zijn geledingen, dienen vanaf de grond herzien te worden, en dienen een compatibiliteitstoetsing met de wetmatigheden van de natuur te doorstaan. Alleen als de mensheid er in slaagt om zijn levenswijze verenigbaar te maken met zijn bestaansomgeving is een vernietiging van zijn beschaving te voorkomen. In welke mate zijn beschaving, die hij gemakshalve verwart met het begrip welvaart, daarvoor zal moeten inboeten, blijft een open vraag.
Maar de mens zou de mens niet zijn als hij zich geroepen zou voelen om, in plaats voor zichzelf, de weg voor de volgende generaties te plaveien, en daarvoor op zijn knieën door de modder zijn eigen weg af te leggen. Daarom dat naar alle waarschijnlijkheid, de enig haalbare oplossing, het afwachten is, en de evolutie zijn gang te laten gaan, daarbij hopend dat de prijs die de mensheid voor zijn dralen zal moeten betalen achteraf de moeite waard zal blijken. Voor zover er dan nog iemand is om dat te beoordelen...
Twee, toch wel opzienbarende nieuwsitems in de voorbije week, die deze anders zo saaie en nieuwsloze komkommertijd enigszins 'opfleurden'. Er was de Vlaamse eerste minister die met beteuterd gezicht zijn boosheid uitte over de Duitse regering omdat deze i.v.m. General Moters doet wat haar burgers van haar verwacht, en de Duitse belangen vooropstelt. Dat de Europese tak van GM hoe dan ook diende in te krimpen, wist ook onze minister president. En dat dat het onooglijk kleine Vlaanderen ter zake geen partij is voor zijn oostelijke grote buur, en Opel-Antwerpen daarom hoogstwaarschijnlijk ten dode is opgeschreven, zijn zal hij wellicht ook geweten hebben. Maar verkiezingen wint men niet met dergelijke wetenschap, zodoende...
Er was ook de federale minister van justitie die doodleuk kwam verklaren dat netten boven gevangenis-wandelkoeren 250.000 euro kosten (?), en dat men daar geen geld voor had. De voorbije toen jaar hebben de achtereenvolgende ministers van justitie elk om beurt wel één of meerdere grote criminelen zien ontsnappen. Als gevolg daarvan planden zij telkens nieuwe en betere beveiligingssystemen om dat in de toekomst te voorkomen. Nu blijkt echter dat geen van hen ooit op het illustere idee is gekomen om daar ook nog het nodige geld voor te voorzien. Alhoewel, is de kostprijs van een ruime gezinswoning niet wat overdreven om een net boven een plein te spannen?
En ten slotte was er nog de federale regering die eindelijk akkoord was gekomen over de illegalen en hun eventuele legalisering. Omdat men niet overeenstemming kwam over duidelijk omschreven legalisatiecriteria, besloot men om een paar tienduizend hier reeds lang verblijvende afgewezen asielzoekers hun dossier wat 'humaner' te herbekijken en te legaliseren. Voor wat de toekomst betreft zal men gewoon verder te doen zoals men bezig was: slecht dus! Een akkoord welke het gevolg is van het niet tot een akkoord komen, wordt in België ook als een akkoord beschouwd. Gans onze staatshervorming is daar trouwens op gestoeld.
Waar een klein land groot kan in zijn: in het onbegrijpelijk zijn!
In het begin van dit decennium, en dit tot de helft van vorig jaar, kraaiden alle experts op tv-kanalen en in de kranten dat de economie, dank zij het steeds 'vrijer' maken van de markt, goed draait. Na veertien lange jaren van stagnatie en deflatie, afgewisseld met aarzelende korte lichte heroplevingen, zag de toekomst er volgens hen rooskleurig uit.
En Inderdaad, vooral sinds 2005 leken de economische cijfers die euforie te rechtvaardigen. Het gemiddelde huishoudinkomen (en -uitgaven) zou jaarlijks met 5 procent gestegen zijn. De vermindering van de werkloosheid creëerde zelfs het nieuwe 'luxeprobleem' dat de stijgende werkgelegenheid, bij gebrek aan (juist geschoolde) werknemers, nog moeilijk werden ingevuld. De miljoenen banen die sinds 1990 van de westerse geïndustrialiseerde landen met de bedrijven meeverhuisden naar lage-loonlanden zoals zoals China, India en Oost-Europa, kwamen (volgens de cijfers) sinds 2004 gestaag terug naar Europa, Amerika en Japan . Sindsdien steeg de gemiddelde rijkdom van Amerikaanse, West-Europeese en Australische gezinnen, vooral omdat de prijzen van eigendom, zoals huizen en bouwgronden, omhoog bleven gaan. Veel van deze extra rijkdom werd dan ook gespendeerd, doordat families hogere hypotheken namen en het verschil uitgaven.
Het leek alsof de kapitalistische wereld opnieuw de hoek was omgedraaid rond de eeuwwisseling, na de dreiging van een grote recessie, al bleef Europa tot 2006 wel achterop hinken. De economische groei kwam in de meeste Europese landen zelden boven de 2,5%, en voor een systeem dat het van winstmaximalisatie moet hebben, was dat toch maar mager.
In werkelijkheid was de welvaartstijging die de burger sinds 2004 mocht ervaren dus miniem en slechts flinterdun. Het dagelijks bestaan van een doorsnee West-Europees gezin bestaat in regel uit twee ouders die lange uren kloppen om voldoende inkomen te verkrijgen ten einde hun 'modale' levensstandaard te kunnen behouden. De welvaart waarover men spreekt, gaat in grote mate slechts naar de top van de samenleving.
Afgezien van de groteske onrechtvaardigheid die het mondiale kapitalisme oplegt aan mensen die niet langer winst opbrengen voor de eigenaars van kapitaal, zijn de meeste grote Europese economieën in toenemende mate voor hun welvaart afhankelijk van de opbrengst van diensten, en steeds minder van de productie van goederen.
Maar zonder dat de verwerkende industrie nieuwe producten maakt die mensen kunnen gebruiken om te leven, kunnen de financiële sectoren geen winsten maken en mensen tewerkstellen. Het beangstigende verhaal van het kapitalisme in de 21e eeuw is evenwel dat die enorme greep van de grote financiële groepen betekent dat, indien ze ineenklappen, de productieve sectoren worden meegesleurd. En dat is nu juist wat gebeurde toen de bankencrisis uitbarstte.
Nog nooit in de geschiedenis van het kapitalisme heeft de toekomst zo sterk afgehangen van de aanhoudende stijging van de beurzen. Elke neergang in de prijs van aandelen en obligaties betekent een inzinking van het krediet, en daarmee de sluiting van reële productie. Het kapitalisme is vandaag zo parasitair, dat het met verlamming wordt bedreigd.
Het lijkt een paradox, dat de huidige bankcrisis het gevolg is van een wanhopige poging om de welvaart te ondersteunen en een crisis te vermijden. De managers van het kapitalisme hadden de voorbije jaren namelijk de grootste financiële bel gecreëerd die de wereld ooit heeft gekend. De Amerikaanse, Japanse en de Europese Centrale Bank hadden het papieren krediet zodanig opgedreven in de vorm van wissels en leningen dat een gigantische schuld werd opgebouwd die driemaal het jaarlijkse nationaal product van de VS vertegenwoordigde.
Deze ontzaglijke schuld die opgebouwd was om het kapitalisme voort te laten boomen, ging uiteindelijk steeds meer kosten aan de ontleners (huiseigenaars, bedrijven en regeringen) om ze terug te betalen, wat uiteindelijk de ineenstorting van dit financieel kaartenhuis als gevolg had.
De toekomst van het kapitalisme, en dus van ons allen, hangt nu af van zijn parasitaire (financiele) financiële sector. Hun nood aan winst kan echter de gouden industriële gans vernietigen die de eieren van de winst legt. Onder al het gepraat over welvaart ligt deze fundamentele paradox.
De regeringen van de geïndustrialiseerde landen doen er alles aan om via gemeenschapsgelden het kaartenhuis terug recht te zetten, niet alleen door de op apegapen liggende banken te ondersteunen, maar ook de overproducerende en verliesopstapelende wereldconcerns (autosector) van de ondergang te redden. Het alternatief is wereldwijde massale werkloosheid en welvaartsachteruitgang, en is bijgevolg geen optie.
Het kapitalisme is tegen haar grenzen aangebotst en de reddingsmiddelen kweken de kankerkiemen welke tot een nieuwe botsingen leiden. De vraag is niet of, maar bij welke van de nog volgende botsingen het gezwel openbarst en het systeem onherroepelijk explodeert. De toekomst van het kapitalisme ziet er ver van rooskleurig uit.
Na elke verkiezing komt men ons vertellen waarom en waarvoor 'de kiezer' heeft gekozen. Alsof wij dat zelf niet zouden weten. Zo zouden wij, terug zoals twee jaar geleden, gekozen hebben voor een vergaande staatshervorming.
Het feit dat universitaire onderzoeken aangeven dat 'de Vlaming' dit onderwerp als de 'laagste prioriteit' op zijn kiesverlanglijstje heeft staan, doet er volgens de 'De Wevers' de 'Petersen' blijkbaar niet toe.
Behalve de N-VA zou ook de CD&V tot de grote overwinnaar behoren, en zouden niet alleen de het VB en de VLD, maar ook de Sp.a fors verliezen, in mindere mate door Groen!. Bij vergelijking met met vijf jaar terug,isz dat wel zo, maar omdat zowel wij regionale als federale (kamer)verkiezingen dezelfde partijen in dezelfde kieskringen opkomen, lijkt een vergelijking met de uitslagen van 2007 mij toch relevanter. Het resultaat daarvan levert namelijk een sterk genuanceerd beeld op.
Als wij de resultaten van de voormalige kartelpartners, CD&V en NV-A, samentellen en vergelijken met 2007, slinkt de huidige gezamelijke winst van 9,83% naar 6,32%. Men mag vermoeden dat deze winst, zo niet volledig, dan toch grotendeels aan de NV-A toe te schrijven is. Voor de VLD is het verlies met -3.81% t.o. 2007 nog steeds relatief groot, maar de SP.A had samen met SPIRIT (het huidige SLP) twee jaar terug al een flinke opdoffer te verwerken, en komt met 16,36% vrijwel op hetzelfde percentage uit als twee jaar geleden. Ook GROEN! had bij de federale verkiezing al 1,3% moeten prijsgeven tegenover 2004, en haalt in feiten nu een minimale winst van 0,47%. Het verlies van het Vlaams Belang, die twee jaar geleden reeds -5,15% te slikken kreeg, blijft met 3.72% relatief groot.
Besluit: Ten opzichte van het stemgedrag van twee jaar geleden, Zijn NV-A en in mindere mate LDD de grote overwinnaars, en blijven CD&V, SP.A en GROEN! vrijwel ter plaatse trappelen. De echte verliezers zijn het VB en de (open?)-VLD.
