Het eindresultaat van dergelijk speurwerk kan uiteraard moeilijk anders zijn
dan het besluit dat, zoals de meeste begrippen die over menselijke verhoudingen
gaan, het afhankelijk is van wie ze hanteert en op wie of op wat ze betrekking
hebben.

Hoe dan ook is er een merkbare scheidingslijn te ontwaren tussen de 'linkse'
en 'rechtse' rechtvaardigheid en eerlijkheid.

Even belangrijk bij het
gebruik van eerder vermelde begrippen, zijn ook de interpretaties van woorden
zoals 'wij', 'zij',  en 'algemeen belang'

Wie zijn "wij"? Zijn
dat gelijkgezinden? De 'gelijkgegoeden'? De noodlijdenden? Of zijn dat diegenen
die anderen (kunnen of willen) helpen? Of wordt hier  gewoonweg 'wijzelf', de
mensheid in zijn geheel bedoeld?

Als men spreekt over het 'algemeen
belang', bedoeld men daar in feiten meestal het 'groepsbelang' of het belang van
een bepaalde gemeenschap, land of volk mee. Hoe ruimer men dat begrip ziet, hoe
vager en ondefinieerbaarder dat 'belang' wordt. Want zoals de individuele
belangen zijn ook de verschillende groeps- en leefgemeenschapsbelangen in heel
wat opzichten meestal aan elkaar tegengesteld.

Zo ook als men het over
'rechtvaardigheid' heeft.  Linkse idealisten zoals ik, vinden het rechtvaardig
dat 'de grondstoffen en de 'vruchten' die ze voortbrengen, 'eerlijk' (weer zo'n
dubbelzinnig woord) dienen verdeeld te worden. Centerm- en rechtsgerichte 
personen zien eerder rechtvaardigheid in het belonen, al  al naargelang de
inzet, prestatie, en het bekomen resultaat van diegenen die aan de opbrengsten
ervan meewerken.

Wie ontkent dat het verwerven van rijkdom voor de enen,
in regel het verarmen of het bestendigen van de armoede van anderen betekent,
ontkent de geschiedenis. Bovendien zijn niet alleen de rijken en betergegoeden,
maar ook het grootste deel van de gemiddeld-gegoeden zelden bereidt om een deel
van hun bezit af te staan ten voordele van mindergegoeden en armen.

De
cruciale vraag is dan ook: zijn "wij" (het westen, de geïndustrialiseerde
landen, de rijken en zelfs de beter- en gemiddeldgegoeden, zoals de meerderheid
van Vlaanderen), bereid onze levensstandaard te verminderen? Zijn wij bereidt om
een deel van onze welvaart af te staan aan de volkeren die wij in de vorige eeuw
uitgebuit hebben en laten onderdrukken door een door ons rijk gemaakte elite?
Dat alles ter compensatie voor het leveren van goedkope
grondstoffen?

'Gematigd links' stelt dat het niet zo eenvoudig is om in
onze kapitalistische democratische mondiale samenleving 'het geld te halen waar
het zit'.

En laat dàt nu juist de
kern van het probleem zijn: heit feit dat de sociaal democratie zich heeft
ingebed in het kapitalistische vrije marktsysteem, en al ruim tevreden is dat
zij het enigszins wat sociaal heeft kunnen 'corrigeren'.
 
Voor rechts en
centrumrechts, en zelfs een deel van centrumlinks wordt deze 'gecorrigeerde
onrechtvaardigheid' min of meer als voldoende  rechtvaardig geacht. Niet in het
minst omdat deze nog juist voldoende de belangen van zowel rijken als
betergegoeden vrijwaart.

Dat juist door dit zogenaamd
'solidariteitsverzekeringstelsel' een aanzienlijk deel van het aldus voorradig
'gemeenschapsgeld'
ook terug naar de rijken, beter- en gemiddeldgegoeden vloeit,waardoor de
eenheidsvergoedingen relatief laag blijven, wordt normaal en zelfs noodzakelijk
bevonden omdat anders  de bereidheid tot solidariteit in het gedrang zou
komen.

Zo noemt
men het eerlijk en rechtvaardig dat bijdragen die dienen om noodlijdenden en
mindergegoeden dezelfde onderwijsmogelijkheden en ziekteverzorging te geven als
de bemiddelden, bedragmatig verdeeld worden tussen iedereen. Dus ook  aan
diegenen die het, gezien hun bezit en inkomen, best kunnen missen. Dat daardoor
zelfs de armsten nog steeds een deel van de onderwijs- en ziektekosten voor
eigen rekening moeten nemen, schijnt eveneens deel uit te maken van deze
twijfelachtige eerlijkheid en rechtvaardigheid.

Ons belastingsysteem, voornamelijk toegespitst op het inkomen uit arbeid,
wordt, gezien het zogenaamd 'herverdelend effect' die de verschillende
belastingvoeten theoretisch hebben, door links als vrij  rechtvaardig beschouwd.

Sinds zijn ontstaan is het systeem met der tijd systematisch uitgehold
doordat via allerlei kostenaftrekken en vrijstellingen, en mede door de minimale
belasting op inkomsten uit vermogen en kapitaal, het werkelijke
belastingpercentage de oorspronkelijke belastingvoet verre van benadert.

Deze praktijk geeft dikwijls het perverse effect dat het
netto-belastingpercentage kleiner is al naargelang het bruto belastbaar inkomen
hoger is. Dit wordt dan weer door rechts gezien als een 'rechtvaardige
correctie' van het voor hen onrechtvaardige belastingsysteem.

Zo worden de begrippen van de woorden 'rechtvaardigheid' en
'onrechtvaardigheid', 'eerlijkheid' en 'oneerlijkheid', totaal tegenovergesteld,
al naar gelang wie ze gebruikt, en vooral in welke sociale status hij zich
bevindt.

Idem voor de omschrijving van het 'algemeen belang'. Enerzijds dienen vanuit
kapitalistisch oogpunt, de kapitaalkrachtigen te worden ontzien omdat zij zorgen
voor de werkgelegenheid, en de loonslaven voor hun inkomen dus van hen 
afhankelijk zijn. Het is ontegensprekelijk dat daardoor de kloof tussen 'arm' en
'rijk' steeds groter wordt. Anderzijds is het juist de afhankelijkheid van het
grootkapitaal die sociale hervormingen, noodzakelijk om de wereldwijde armoede,
ellende en oorlog te bestrijden, in de weg staan.