Over Langer werken en minder werk, minder inkomsten en meer uitgaven.

Waarschijnlijk is, zoals dat bij mij het geval is, ook uw verstand, te beperkt om de ongerijmdheden in de hersenspinsels van studiediensten, planbureaus en USO’s, kunnen te begrijpen.

Waarschijnlijk heeft ook u enige moeite met het feit dat onze gedreven politici, wars van alle schaamte, enerzijds verkondigen dat de economie “aantrekt”, en er tweehonderd nieuwe bijkomende banen aankomen en op de koop toe de inkomstbelastingen en loonlasten gestaag verminderd worden, terwijl ze anderzijds vermanend er op wijzen dat de werkgelegenheid blijft dalen; de tekorten in de sociale zekerheid blijven stijgen en begrotingen enkel in evenwicht kunnen gehouden worden door het regulariseren van frauduleus geld op buitenlandse rekeningen, het uitverkopen van openbare gebouwen en bedrijven (ons aller eigendom) en drastisch te besparen.

Om later de pensioenen van de steeds groter wordende groep 65-plussers te vrijwaren hebben wij zowaar een “zilverfonds”, hoewel het geld dat er in wordt gestort voorlopig gebruikt wordt om de overheidsschuld te delgen. Omdat één en ander wat ingewikkeld ligt vindt men het helemaal niet nodig om de onwetende burger uit te leggen hoe het kan, dat dit zelfde geld later nog eens kan gebruikt worden om pensioenen te betalen zonder die overheidsschuld terug te vergroten.

Als oplossing voor de voortschrijdende vergrijzing en het in de toekomst slinkend aantal werkkrachten op de arbeidsmarkt, wordt het tot heden geroemde en veelvuldig gebruikte brugpensioenstelsel afgezworen. Maar niet alleen de werkelijke pensioensleeftijd moet verhoogd worden, ook denkt men er aan om de theoretische grensleeftijd van 65 op te trekken. En omdat wij te weinig kinderen verwekken, zullen wij een nieuwe vloed “gastarbeiders” moeten absorberen om het toekomstige tekort op de arbeidsmarkt op te vangen. Voorlopig zijn er in ons Belgenland nog geen verlichte politici die in navolging van de Duitse supersalonsocialisten en Nederlandse surrogaat Christen-democraten door halvering van de werkloosheidsuitkeringen en verlaging van het minimumloon terug naar de 19^de eeuw willen.

De meerderheid van de 50-plussers is inactief, (de ene al wat minder vrijwillig dan de ander) en een groot deel van de 65-plussers schijnt nog best in staat om, zij het deeltijds, te werken. Dus de eersten moeten weer aan de slag, en de tweeden later op pensioen… Tiens…

Voor wie zijn geheugen verder reikt dan tot voor enkele jaren, zal zich herinneren dat het brugpensioen in de eerste plaats niet werd uitgevonden ter wille van vroegtijdig ‘uit-gewerkte’ werknemers, maar juist om arbeidsplaatsen vrij te maken voor het legertje jonge werklozen dat sinds eind jaren zeventig wat te groot in omvang werd. Daarom werden 58- plussers (in sommige sectoren, zelfs 55-plussers) aangezet om, mist een klein inkomensverlies, op rust te gaan.

Vooruitzichten van planbureaus en studiediensten gaan enkel over korte termijn, (2-4 jaar) en het verleden heeft spijtig genoeg bewezen dat de kwaliteit van hun voorspellingen niet veel hoger ligt dan de weersvoorspellingen van 30 jaar geleden. Ook de brainstormingresultaten uit de jaren 70-80 van gerenommeerde economen en profesoren, over hoe de wereld er vandaag zou uitzien, blijken niet veel meer dan hoopvol optimisme of bangelijk pessimisme te zijn geweest. Dus, alles behalve realisme.

Hoe dan ook, volgens diegenen die geacht worden het ‘te weten’, ziet de toekomst er, alles in acht genomen, toch rooskleurig uit: Als de aanbevelingen van de nieuwe visionisten opgevolgd worden hoeven wij ons, volgens hen, geen zorgen te maken, noch voor onszelf, noch voor onze kinderen. Voor onze kinderen zal er een quasi volledige tewerkstelling zijn, en onze plaats in het bejaardenhuis en de serviceflats zullen voor het grootste deel kunnen betaald worden door de arbeidsafdrachten van de nog steeds babyboomachtige allochtonen. Voor dat laatste is het in de ogen van (zelfs linkse) liberalen, nodig dat wij toch voor een gedeelte zelf moeten sparen voor onze oude dag. Hoe de kleine- en minimumloners dat moeten doen is, althans voor velen die daar niet toe behoren, niet zo belangrijk.

Tot zover in grote lijnen de toekomstperspectieven van de positiefdenkende orakels.

Antwoorden op vragen over de grenzen van de groei, zowel wat betreft bevolking, economie, vervuiling, en uitputting van grondstoffen, en verdere verloedering van het milieu komen er niet. Is het omdat die niet gesteld worden? Of is het omdat niemand er een werkbaar antwoord op weet?. Misschien heeft het te maken met wetmatigheid in de communicatiewetenschappen, die stelt dat je geen vragen moet stellen waarop je geen antwoord weet te verzinnen.

Een automobielassemblagebedrijf herstructureert en ontslaat werknemers omdat onze loonlasten zo hoog zijn, terwijl zijn concurrent uitbreidt en aanwerft omdat onze productiviteit zo hoog ligt. Leg dat maar eens uit! De begrippen zondagsrust en nachtwerk worden in de arbeidswet door de bladzijdenlange uitzonderingen zodanig uitgehold dat elk raakpunt tussen hun wettelijke en taalkundige definitie ontbreekt. Desondanks stelt het bedrijfsleven dat een doorgedreven flexibiliteit vanwege de werknemers, drastische lastenverlagingen, en langere werkweken noodzakelijk zijn om onze concurrentiepositie tegenover het buitenland te verbeteren.

Wie in de kranten niet onmiddellijk naar de assisen- lifestyle- en/of sportpagina’s doorbladert zal al gemerkt hebben dat onze economische en financiële goeroes proberen om opnieuw het warme water uitgevonden. In de landen die onze voornaamste handelspartners zijn, wordt diezelfde taal gesproken. Wij verbeteren onze concurrentiepositie tegenover hen, en zijn herstellen de hunne tegenover ons. Men hoeft dus helemaal geen marktanalist te zijn om te twijfelen of de beoogde maatregelen het gewenste resultaat zullen opleveren. Dan nog te zwijgen over de concurrentie van de lage loonlanden.

Eén en ander heeft een aantal bedenkelijke bijwerkingen. ‘Lastenverlaging’ wil ook zegen minder inkomsten voor de staat (gemeenschap, dus wij allen) Minder inkomsten generen uiteraard minder uitgaven (aan de gemeenschap, dus aan ons allen) Maar, kapitaalkrachtigen weten dat het bezuinigen voor het grootste deel op sociale voorzieningen zijn gericht en dus niet zozeer hen aanbelangen. Bovendien zegt de theorie dat verlaagde loonlasten zichzelf terugverdienen door de hogere tewerkstelling die dat als gevolg heeft. (al heeft die theorie zichzelf tot heden nog steeds niet bewezen) Het feit dat in de Verenigde Staten , ondanks een sinds meer dan een jaar gestage groei, de tewerkstellingscijfers bedroevend zijn, maakt mijn pessimisme eerder realistisch.

K. Marx stelde in 1913 al dat “ De mensen zijn steeds het onnozele slachtoffer van bedrog en zelfbedrog, en ze zullen dat steeds blijven, zolang zij zich niet bewust worden dat achter alle godsdienstige, politieke en sociale frasen, verklaringen en beloften, de belangen van deze of gene klasse schuilen” Een stelling die tot op vandaag nog steeds overeind is gebleven.

Zijn theorieën hebben ook niet gewerkt, hoor ik u al zeggen… De vraag is echter of het aan de inhoud er van lag, dan wel aan het opportunisme van diegenen die ze uitvoerden…

Renaat van Poelvoorde

15-08-2004 om 00:00 geschreven door Renaat