Een moeder die haar veertienjarige dochter de gelegenheid gaf om onder haar dak met haar vriend te slapen, werd door de rechter veroordeeld. Op veertien jaar is een kind volgens de wet namelijk nog niet volwassen. Zowat elke volwassene had meteen daarna een mening te verkondigen over 'de jeugd' - al dan niet gegrond. Over seks en jongeren doen vaak de vreemdste geruchten de ronde, niet in het minst bij de jongeren zelf.

Uit een recente bevraging van 526 Vlaamse jongeren blijkt dat 20% van hen al voor hun zestiende seksueel actief waren en 90% heeft daar achteraf gezien geen spijt van. Ondanks allerhande campagnes en affiches doet 16% van hen het ook nog eens onveilig.
Precies omdat jongeren er steeds vroeger aan beginnen, gaan stemmen op om de leeftijd van seksuele volwassenheid te verlagen. Vraag is of dat wel een goed idee is. Volgens de wet kan een 16-jarige zelfstandig beslissen. Die leeftijdsgrens is er om jonge mensen te beschermen tegen ongelijke machtssituaties. Daartegenover staat de mening dat men jongeren niet kan verplichten te wachten om de stap te zetten. Of iemand klaar is voor seks, hangt af van de persoon, stelt men. Kinderrechtencommissaris Ankie Vandekerckhove vindt het nogal zinloos dat de wetgever zich moeit wanneer mensen gewoon de liefde bedrijven. Volgens haar is het even zinloos als in het wetboek eeuwige trouw voor te schrijven aan mensen die trouwen en is het dus niets meer dan een symbolische wetgeving.

Mijn inziens kan men verantwoordelijkheid enkel dragen als men er de middelen toe heeft en tevens ook de gevolger ervan aankan. Wat het gebruik van softdrugs betreft, meent men terecht dat minderjarigen niet in staat zijn om zinvol om te gaan met de gevaren en gevolgen van drugs. Hoe kan men dan stellen dat men in het algemeen op 16-jarige leeftijd, laat staan nog jonger, verantwoordelijk genoeg zou kunnen zijn om alles in het werk te stellen ten einde een dodelijke geslachtszieke of zwangerschap te voorkomen?

Een haalbaar compromis voor voor- en tegenstanders is van het “veilig vrijen” een maatschappelijke prioriteit te maken. Uit de enquête blijkt namelijk dat 16 procent van de jongeren het onveilig doet - dus zonder bescherming tegen zwangerschap of ziektes. Voor zover ze dat ooit is geweest, dient gezegd dat de seksuele opvoeding nog steeds niet is aangepast aan de huidige normen die jongeren daaromtrent aan de dag leggen. Er is geen duidelijke richtlijn, laat staan een wettelijke bepaling i.v.m. Seksuele opvoeding in de scholen. Sommige scholen geven consequent en heel doorgedreven seksuele opvoeding, andere nodigen één keer een spreker uit en vinden dat daarmee is hun taak volbracht is.'

Daartegenover kan men de zaak ook positief bekijken omdat 84 procent van de jongeren wel veilig vrijt en dat is een zeer mooie score. Het spijtige is inderdaad dat veel opvoeders op scholen de leeftijdsgrens van de seksuele volwassenheid zien als een uitvlucht om hun leerlingen niet in te lichten over seks. De seksuele voorlichting op school zou een integrale aanpak moeten hebben, waarbij relationele én seksuele aspecten aan bod komen.
Is er iemand op het kabinet van Onderwijs die daar werkt wil van maken?

Renaat Van Poelvoorde