Geschiedenis van de Eeklose meubelindustrie (16)

Kunstmeubelen De Puydt/ Integral (1)

Als boekhouder bij het meubelatelier René De Latter-Van Eyck leerde de Gentenaar Firmin De Puydt
de meubelmakerij in al haar aspecten kennen: hout, machines, stielmannen, leveranciers, klanten
van kunstmeubelen. Hij begon in 1961 voor eigen rekening in Balgerhoeke 48
hoogwaardige stijlmeubelen te produceren.

Samenstelling: Jan Martens

NEGEN VRIJWILLIGERS

Toen stadsarchivaris Erik De Smet  (2008) en hulparchivaris Willy Hamerlynck (2010) overleden, was het groepje medewerkers op het Stadsarchief uitgedund tot welgeteld vier man. Maar hoe snel het kan verkeren: binnen de kortste keren meldde de ene na de andere vrijwillig(st)er zich aan. En al meer dan tien jaar geniet het SAE nu de ongekende luxe van een negenkoppig team. Een luxe,
maar ook een opgave: zonder het gevoel iets zinvols te presteren zouden de meeste onder hen natuurlijk snel afhaken.

Toen het team zonder veel planning tot stand kwam, moest onmiddellijk een keuze gemaakt worden: de leden opleiden om mettertijd beheerstaken over te nemen (en hen dus alle collecties en details leren kennen), of hen “specialiseren”, zich laten verdiepen in één
of meer thema’s en/of periodes. Het SAE ontwikkelde zich na 2010 echter zo snel en veelzijdig, dat de eerste optie eigenlijk
niet meer haalbaar werd.

De vrijwilligers krijgen of kiezen dus thematische opdrachten, die allemaal uitmonden in nieuwe “ingangen”: syntheses, indexen, inventarissen of gewoon systematische bundelingen van teksten en foto’s in boekvorm of op cd’s en dvd’s. Enkele teamleden vonden
al snel een eigen invalshoek en werkten die breed uit. Zij verrijkten het archief met omvangrijke uitgaven van o.a. de oude
stadsrekeningen en de bewijsstukken daarbij, verkopingen van huizen en gronden, resolutieboeken, landboeken,  ..  Ook de recente
decennia werden aangepakt, met uitgaven over W.O. I, de Eecloonaar, de bouwaanvragen en de Eeklose ansichtkaarten.

Wie liever afwisseling wilde, werkte in teamverband mee aan zeer omvangrijke projecten als de digitalisering van de parochieregisters
en de burgerlijke stand (momenteel ruim 38 banden), de in- en uitwijking in Eeklo (12 banden), de collectie affiches,
de afdeling Kaarten & Plans.

Het enthousiasme was bij momenten zo groot, dat sommige teamleden werk mee naar huis namen om sneller resultaat te zien.
Onverwacht gevolg van deze ijver is wel dat de lijst nog uit te voeren taken snel kleiner wordt. Maar in een dynamisch archief
als het SAE zal wel altijd nog wel wat te doen zijn.

Door Freddy Pille, Eeklose Stadsarchief

Zusters kleedden voor laatste keer Mariabeeldje aan

Zusters Annie Duytschaever en Hélène Fransis hebben vorige week voor de laatste keer het Mariabeeldje
uit de kapel van College ten Doorn aangekleed.
De fakkel wordt vanaf nu doorgegeven aan twee vrijwilligers van de kapel.

Het Mariabeeldje in de kapel van Onze Lieve Vrouw ten Doorn uit Eeklo vierde vorig jaar haar 575^e verjaardag. Net zoals bij
Manneke Pis leeft de traditie dat het Mariabeeld enkele keren per jaar andere kledij krijgt. Vorige week kreeg Maria haar
lenteoutfit, de kledijwissel was specialer dan anders omdat het de laatste keer was
dat zuster Annie en zuster Hélène de kledij wisselden.

De traditie in ere houden

De zusters hebben meer dan 40 jaar lang het Mariabeeldje van kledij voorzien, maar voelen zelf dat het wat zwaar voor hen wordt.
Daarom nemen 2 vrijwilligers van de kapel, Annemie Willems enHeidi Pollier, de taak van hen over. “We zijn blij dat de traditie
verder leeft, het zou zonde zijn dat zoiets mooi verloren gaat.”, aldus Zuster Annie.

De twee vrijwilligers waren er maandag bij en konden zo alle stappen volgen die de zusters uitvoeren bij de kledijwissel. Het is
namelijk een heel proces om de kledij van het Mariabeeldje te vervangen, er moet voorzichtig omgegaan worden met de
verschillende pakjes, de sieraden en het beeldje zelf uiteraard. Daarnaast moet elke kledingstuk ook in de juiste volgorde
aangedaan worden, en moet het beeldje op een voorzichtige manier teruggeplaatst worden.

In het archief

Het volledige proces van de kledijwissel werd gefilmd en gefotografeerd, beeldmateriaal dat door het erfgoedhuis van de
Zusters van Liefde in Gent een plaats in hun archief krijgt. De video zal ook gebruikt worden als instructiefilmpje zodat
ook voor de latere generaties de kledijwissel correct wordt overgenomen en deze mooie traditie bewaard blijft.

Deze tekst is van de hand van Marit Gouwy, die als studente communicatie enkele dagen meeloopt op onze grote school. 

Na de oliecrisis in 1972 ging het bergaf en in 1987 legde Michel Willems de boeken neer.
Daarna probeerde hij meubelen te maken in kunsteik maar dit sloeg niet aan.
In 1996 kende Willems-De Vreese een doorstart in I.M. Willems Home Interiors bvba van dochter
Isabelle Willems, die na een brand in 2003 de fabricage van meubels stopzette en doorging
met verkoop van meubels in groot en kleinhandel.

Isabelle Willems laat haar eigen meubellijn Inspiroo in het buitenland fabriceren.

“TIJDELIJK  ARCHIEF”

De digitale revolutie zou komaf maken met onze eindeloze papierwinkel, beloofden de informatici. Het liep enigszins anders …
Voortdurend evoluerende programma’s en lekke beveiligingen leidden ertoe dat zowat iedereen er de voorkeur aan gaf zowel
de originelen als papieren afdrukken toch maar te bewaren. Het resultaat is een nooit geziene berg documenten, die in een
hoog tempo alle archieven dichtslibben.

De alarmbel werd eerst geluid in grote steden als Gent en Antwerpen, waar alleen al de bestellingen en facturen jaarlijks honderden archiefdozen vullen. De overheid besliste dan maar dat van de collecties ouder dan tien jaar slechts één jaar op zes bewaard
hoefde te worden. Voor de periode vanaf de fusies werd dat inmiddels zelfs één of twaalf.

Ook ons Stadsarchief ondervindt de gevolgen van deze papierslag. Niet alleen werden/worden alle niet verplicht te bewaren jaar-
gangen van de genoemde “bewijsstukken” opgeruimd, ook de overmakingen van de andere diensten worden kritisch bekeken.
De dienst Burgerzaken bijvoorbeeld deponeerde een meterslange reeks dozen met de administratie van de rijbewijzen uit de vorige
eeuw, en die blijkt beperkt te mogen worden tot de uitreikingsregisters. Ook in de documenten over de vreemdelingenpassen kan
gesnoeid worden, maar dit wordt een delicate en tijdrovende opdracht.

Een hoofdstuk apart vormt de naschoolse kinderopvang. De verzekeringsmaatschappijen hebben bedongen dat elke dag een volledig
rapport wordt opgemaakt, met vermelding van alle aanwezigen en eventuele voorvallen die de gezondheid van de kinderen kunnen beïnvloeden. Begrijpelijk, maar dit levert wel een berg papier op, en die belandt dan onvermijdelijk in het archief, waar hij plaats
blijft innemen tot de wettelijke bewaartermijn (tien jaar) verstreken is.

Dit alles heeft ertoe geleid dat het Stadsarchief de facto in tweeën gesplitst is. Onvermijdelijk zal er op termijn een “tijdelijk archief”
moeten voorzien worden, waarin deze stukken worden opgeslagen volgens de datum van uiteindelijke vernietiging. Niet logisch,
maar gewettigd, gezien de minieme kans dat ze ooit nog geraadpleegd worden.

Door Freddy Pille, Eeklose Stadsarchivaris

Op donderdag 21 maart is het stadsbestuur overgaan tot de uitreiking van het brevet
Laureaat van de Arbeid aan deze personen:

De heer Caignau Geert (was verontschuldigd)

Label Toekomst voor het beroep - bronzen ereteken in de sector Tuinbouw 

De heer De Kezel Bert

Zilveren ereteken in de sector Politie- en civiele veiligheidsdiensten

De heer Dobbelaere Stijn

Bronzen ereteken in de sector Politie- en civiele veiligheidsdiensten 

Mevrouw Gys Kristien

Label Meester in het beroep - gouden ereteken in de sector Audit, Boekhoudkundige en fiscale beroepen

De heer Schoenmakers David

Label Expert - gouden ereteken in de sector Haven

MEEMAKERS EN GROENDIENST VERGROENEN SAMEN DE SPARREBOSSTRAAT

Op zaterdag 16 maart vanaf 9.00 uur vindt er een plantdag plaats in de Sparrebosstraat. Buurtbewoners steken samen
met de groendienst en de leden van het college de handen uit de mouwen.

De plantdag maakt deel uit van het project Meemakers 2023: de bewoners ontvingen een burgerbudget om hun straat te
vernieuwen en er een heuse Toekomststraat van te maken. Met dit budget willen ze hun straat herinrichten met het oog
op ontmoeting, vergroening, biodiversiteit, CO₂-reductie, mobiliteit, enzovoort. De Meemakers van de Sparrebosstraat
willen vooral inzetten op vergroening, met als ultieme doel het creëren van een eetbare, groene straat van de toekomst.
Dit alles met het oog op een vernieuwd straatbeeld en een veiligere omgeving voor spelende kinderen. Zo kan de
Sparrebosstraat een voorbeeldstraat voor de rest van Eeklo worden qua vernieuwing en veiligheid voor spelende kinderen.

De vernieuwde Sparrebosstraat kan worden gerealiseerd dankzij een goede samenwerking tussen de dienst publieke ruimte
en de bewoners. De afgelopen maanden werd er eerst een mobiel zit- en groenelement ingezet als test, om te kijken waar
extra plantvakken konden worden gecreëerd. Dankzij een goed overleg kwamen ze samen tot een voorstel
van vergroening en ontharding van de straat.

Schepen Filip Smet: “Het is fantastisch om te zien hoe ideeën van bewoners via co-creatie met onze stadsdiensten
tot een mooi project leidt dat als voorbeeld kan dienen voor andere plekken in Eeklo.’”

Geschiedenis van de Eeklose meubelindustrie (14)

Zitmeubelen Willems-De Vreese/I.M. Willems Home Interiors (4)

Het toen nieuwe bedrijf aan Kunstdal.
In de jaren 1970 werd de fabriek driemaal vergroot tot 12 000 m² en werkten er 100 man.

IETS TE ROYAAL ?

Sinds eind 2021 werkt archiefmedewerker Luc Dobbelaere aan de uitgave van de 17de-eeuwse stadsrekeningen, de interessantste
bron om het reilen en zeilen van toen te leren kennen. Dit leverde o.a. tot nu toe onopgemerkte informatie over het stadsbestuur op.
Om die te begrijpen is wel enige voorafgaande uitleg noodzakelijk.

Om de stadsdiensten goed te laten functioneren beschikte het stadsbestuur over een aantal min of meer vaste inkomsten: heffingen
op het drankverbruik, het op de markt verkocht graan en linnen, het gebruik van de stadsweegschaal, het tolgeld op de Raverschoot-
brug en de aansluitende steenweg naar de Markt, plus nog enkele kleinere posten. Daarnaast werden er belastingheffingen,
ommestellingen, georganiseerd telkens als er een beven daartoe uit het Brugse Vrije kwam: doorgaans éénmaal per jaar,
iets vaker in tijden van oorlog.

Ruim vier eeuwen lang werd er volgens dit systeem gewerkt, maar in de jaren 1670, toen de oorlogslasten overal zwaar gingen
doorwegen, kwam er kritiek. De schepenen werd verweten dat zij in deze ommestellingen een hoger bedrag lieten ophalen dan
het Vrije vroeg, om hun comfort te financieren, o.a. de drie maaltijden die zij zichzelf jaarlijks “schonken”.

Wellicht daarom werd hogerop beslist dat vanaf 1682 van de ommestellingen een volledig aparte boekhouding moest worden gevoerd.
Voor het stadsbestuur betekende dit dat alle uitgaven moesten gedekt worden met de inkomsten uit de al genoemde stadsrechten.
In principe moesten die daarvoor volstaan, maar vanaf datzelfde jaar 1682 liet het centrale gezag de drankbelasting ophalen voor
eigen rekening, en toen militaire bendes steeds vaker de markten kwamen afschuimen, werden de graanmarkten beperkt
tot de versterkte grote steden.

Hiermee vielen niet alleen de twee grootste inkomstenbronnen weg, maar het verminderde marktbezoek woog ook zwaar op de
inkomsten uit de tolgelden en de stedelijke weegschaal. Concreet betekende dit dat in die jaren 1680-1700 het jaarlijks te besteden
budget van zowat 450 pond groot terugviel op zo’n  260. Maar merkwaardige vaststelling: de schepenbank wist ook met dit bedrag
alle diensten te verzekeren, en hield zelfs een bescheiden budget over voor herstellingen aan wegen en (vooral) het stadhuis.
  Opvallend: van de drie ere-maaltijden was geen spoor meer te bekennen.

Wij komen dus niet onder de conclusie uit dat de stadsbesturen vóór 1680 wel degelijk
iets te enthousiast in de stadskas hadden gegraaid …

Door Freddy Pille, Eeklose Stadsarchivaris