Als je kiest voor een ‘mediterraan dieet’

De voeding van de bewoners van het Middellandse Zeegebied is een goede basis voor een gezonde levensstijl. Bij een gezonde voeding eet je een variatie aan groenten, fruit, vis, volle granen, peulvruchten en gezonde oliën. Dit is juist waar een mediterraan dieet voor staat. Het reduceert de risico’s op een hartziekte en stoornissen van de bloedsomloop.

De voornaamste pijlers van dit dieet zijn:

• je maaltijden eten samen met je familie of vrienden. Eten is een sociaal gebeuren.
• voldoende en regelmatig bewegen
• dagelijks groenten (en fruit) eten (min. 5 porties)
• gezonde vetten in je dieet opnemen zoals olijfolie, koolzaadolie, lijnzaadolie, visolie…
• om je eten te kruiden i.p.v. zout vooral tuinkruiden gebruiken
• kleine porties noten eten
• weinig rood vlees consumeren
• vis en schaaldieren opnemen minstens tweemaal per week
• beperkt rode wijn drinken voor diegenen die alcohol verdragen.

Groenten, noten, granen en fruit

In een traditioneel mediterraan dieet zijn groenten, noten, rijst en pasta steeds terugkerende ingrediënten. In Griekenland bvb. eet men weinig rood vlees en tot negen porties groenten en fruit per dag. Dit voedsel wordt geassocieerd met een lager cholesterolniveau (LDL).

Noten (zoals wal-, hazel-, pecan-, amandel-) bevatten veel vetten, voor het grootste deel onverzadigde vetzuren en ze zijn een weldaad voor je gezondheid. Ze worden in beperkte hoeveelheden gegeten (door hun hoge caloriewaarde).

Granen worden gegeten als volle granen en brood wordt niet besmeerd met boter of margarine die meestal verzadigde en/of transvetten bevatten.

Gezonde vetten

De focus bij het gebruiken van oliën en vetten ligt niet op een verlagen van de totale vetinname maar wel op het gebruik van gezonde vetten en oliën. In het dagelijkse dieet van een ‘mediterranean’ hoort een vrij grote hoeveelheid olijfolie(extra virgin en virgin). Hij wordt gebruikt als koude olie én voor bakken en braden.

Wijn

Al vele jaren discussiëren wetenschappers over de gezondheidseffecten van alcohol. Een aantal onder hen zijn terughoudend om alcohol aan te raden door de gevaren voor excessief drinken en alcoholverslaving. Want alcohol blijft een harddrug. In sommige onderzoeken wordt een beperkte inname van alcohol geassocieerd met een verkleind risico op hartziektes.

En… rode wijn bevat antioxidanten, en heeft een ‘aspirinevergelijkbaar’ effect om bloedklontering te voorkomen. In een mediterraan dieet wordt rode wijn gedronken maar met mate. Meer dan twee glazen dagelijks is ongezond en verhoogt het risico op bepaalde kankers.

Ben je niet in staat om je drinken te beperken tot deze 2 glazen of heb je in je familie een geschiedenis van alcoholverslaving dan mag je zeker geen alcohol of wijn gaan inbouwen in je dieet. Dit geldt ook bij een lever- of hartziekte. En rode wijn kan bij bepaalde personen migraine/hoofdpijn veroorzaken.

Conclusie

Overschakelen op een mediterraan voedingspatroon is niet zo moeilijk:

• veel verse groenten en fruit
• weinig rood vlees
• tweemaal vis of schaal-/schelpdieren per week
• regelmatig noten in een salade bvb. of als snack
• olijfolie i.p.v. andere vetten of oliën, zowel koud als voor bakken en braden
• eet bij voorkeur volgranen-brood, -pasta en -rijst

27-06-2010 om 21:30 geschreven door jefrenoir

Suiker, suiker, altijd maar meer (toegevoegde) suiker, een aanslag op je gezondheid ?

Als je gewoon bent aan het klassieke drink- en eetpatroon dan gebruik je steeds meer suiker. Er wordt altijd meer suiker toegevoegd aan bereide gerechten en dranken. Deze verborgen en toegevoegde suiker is één van de factoren die de grote toename van suikerziekte (diabetes) en andere ziektes kan verklaren. Een volwassen Amerikaan drinkt dagelijks gemiddeld 0.80 liter gesuikerde dranken: soft drinks, limonades, fruitsappen.

Betekent dit dat je alle suiker moet vermijden? Niet noodzakelijk want suiker zit van nature in sommige (gezonde) voedingsstoffen. Ander voedsel en dranken zoals bvb. soft drinks bevatten veel suiker en zorgen alleen maar voor extra calorieën en geen echte voedingswaarde.

Minder suiker consumeren is een weg naar een verlaging van je bloeddruk

In een Amerikaanse studie gepubliceerd door de ‘american heart association’ blijkt dat door het verminderen van je dagelijkse frisdrankengebruik (veel toegevoegde suiker) je bloeddruk merkelijk verlaagt. Professor Chen van de universiteit van Louisiana waar het onderzoek gebeurde beweert dat:

“door het aanpassen van je dieet, in de zin van minder ‘softdrinks’ en minder suiker in het algemeen, je bloeddruk verlaagt en meteen de ziektes die voortvloeien uit deze ‘hypertensie’ zoals een hoge cholesterol, hart- en herseninfarct, dichtslibbende aders kunnen voorkomen worden.”

Toegevoegde suikers hebben geen voedingswaarde

Verschillende vormen van geraffineerde suikers en siropen zijn de zogenaamde ‘toegevoegde suikers’. Hun voedingswaarde is praktisch nihil, toch hebben ze vele functies gekregen bij het samenstellen van bereide gerechten:

• Zij versterken de smaak
• Geven meer textuur en kleur aan gebak
• Fungeren als bewaarmiddel: bvb. bij jam, vruchtensappen…
• Zij helpen bij omzetting van gist naar alcohol bij het rijzen van brooddeeg
• Verzachten de smaak van sommige zure voedingsstoffen bvb. tomaten
• Fungeren als een ‘bulking agent’(massa, volume vergroten) bij gebak en ijsjes.

Welke problemen kunnen nog optreden door ‘toegevoegde suiker’?

Kleine hoeveelheden toegevoegde suiker zijn waarschijnlijk onschadelijk.

Toch is er nog geen enkel gezondheidsvoordeel vastgesteld bij het toevoegen van suiker aan gerechten. Te veel toegevoegde suiker en in sommige gevallen ook natuurlijke suikers (bvb. honing, fruitsuiker…) kunnen wel gezondheidsproblemen veroorzaken:

• Aantasting van je tanden en gebit, vooral softdrink, gesuikerde frisdranken zijn het grootste probleem.

• Een risico op een tekort aan essentiële voedingsstoffen: door deze calorieën uit al deze toegevoegde suikers met praktisch geen voedingswaarde mis je de nodige vitamines en mineralen en op lange termijn kan dit leiden tot ‘ondervoeding’.

• Gewichtstoename en een gevaar voor obesitas, zwaarlijvigheid : het regelmatig eten en drinken van voedsel met toegevoegde suiker zorgt voor veel ‘lege’ calorieën en deze overbodige suikers worden omgezet in vetten. Gesuikerde gerechten hebben meer smaak en geven aanleiding om te blijven eten…

• Verhoging van de ‘triglyceriden’(vetten) in je bloed : een aantal studies suggereren dat een grote hoeveelheid toegevoegde suikers in de voeding de vetten in je bloed doen toenemen. Door te veel triglyceriden in je bloed heb je meer kans op hart- en vaataandoeningen.

13-06-2010 om 21:02 geschreven door jefrenoir

De kracht van olijfolie in je dagelijks dieet

Iedereen heeft wel eens gehoord van de weldaden voor je gezondheid (hart en bloedsomloop) van een ‘mediterrane’ dieet. Uit recente onderzoeken blijkt dat deze gunstige effecten vooral toe te schrijven zijn aan de olijfolie.

• Olijfolie bevat mono-onverzadigde vetten die zorgen voor een verlaging van je cholesterol en een weldaad zijn voor je hart en bloedvaten. De beste is de ‘extra vierge’ olie of olie van eerste persing. Daar zitten ook nog eens polyfenolen (antioxidanten) in die de gezondheid van je hart extra versterken. Wil je effectief de voordelen dan vervang je de olie en vetten uit je huidig dieet door deze olijfolie. Het is niet de bedoeling om olijfolie extra toe te voegen aan je dagelijkse voeding.

• Een ander gezondheidsvoordeel van olijfolie heeft volgens onderzoek bij de ‘East Anglia’ universiteit (2010) te maken met componenten in olijfolie die de effecten van ontstekingen onderdrukken. Door regelmatig olijfolie in je dieet op te nemen help je je te beschermen tegen ‘ulceratieve colitis’. Dit is een inflammatoire darmziekte die zweren veroorzaakt in de dikke darm en het rectum. De symptomen zijn diarree, buikpijnen en –krampen, gewichtsverlies…In een recente studie vond men dat personen met een voeding rijk aan ‘oleic acid’ veel minder ‘ulceratieve colitis’ ontwikkelden. ‘Oleic acid’ is een mono-onverzadigd vetzuur(omega 9) dat in hoge mate gevonden wordt in olijfolie, maar ook in arachideolie, boter en sommige margarines. Men schat dat, vanuit dit onderzoek, 50% van de darmontstekingen kan worden voorkomen door een hogere inname van olijfolie. Twee of drie eetlepels olijfolie dagelijks zouden voldoende zijn om te beschermen tegen deze lastige darmontsteking.

• Bij voedselintoleranties en pseudo-allergische reacties op bepaalde voedingsmiddelen is het gebruik van koude olie tijdens de maaltijd een manier om deze negatieve reacties af te zwakken en sterk te verminderen. Door de olie wordt het darmslijmvlies beter beschermd waardoor het voedsel trager wordt opgenomen en zo minder schade kan veroorzaken. De geschikte olie hiervoor is olijfolie (en ook koolzaadolie, arachideolie, lijnolie…) . Allergenen, schimmels (candida’s) en andere micro-organismen kunnen eveneens moeilijker door de darmwand dringen.

29-05-2010 om 21:23 geschreven door jefrenoir

Cafeine en je welbevinden

In onze huidige ‘snelle, veeleisende’ samenleving is het gebruik van ‘oppeppende’ middelen gewoon en door iedereen aanvaard. Zo is cafeïne in koffie, thee, cola, red bull een algemeen aanvaard stimulerend middel.

20% van de volwassen Amerikanen consumeert tot 360mg cafeïne per dag voldoende voor een afhankelijkheid aan deze stof. Cafeïne verhoogt de bloedsuikerspiegel en zorgt voor meer energie en alertheid. Het is een psycho-actieve drug die het centrale zenuwstelsel stimuleert en invloed uitoefent op je gedrag en gemoedstoestand. Meestal is één kop koffie voldoende voor een merkbaar effect. Deze stimulatie wordt gevolgd door een ‘dip’ wat aanleiding geeft om terug een cafeïnedrank te consumeren. Dit is meteen de weg naar een zekere afhankelijkheid en een onnatuurlijke levensstijl.

Kinderen en jongeren drinken regelmatig cola en red bull. Eén blik cola bevat evenveel cafeïne als 2 koppen koffie. Dit is voor velen van hen de aanleiding tot hyperactiviteit en slaapstoornissen: moeilijker inslapen, een ondiepe of onrustige slaap.

Iedereen is wel eens nerveus en angstig. Dit gaat vaak samen met trillende handen, een bonzend hart en een zekere terughoudendheid om iets te ondernemen. Deze verschijnselen ontstaan door het activeren van het sympathische zenuwstelsel met adrenaline als transmitter. Deze verschijnselen worden ook gerapporteerd bij koffiegebruik. Zo ontstaat het idee dat koffie angst en nervositeit kan versterken. Fysiologisch is hiervoor een verklaring: cafeïne blokkeert de invloed van de neurotransmitter adenosine die een kalmerende werking heeft. Of cafeïne angsten oproept hangt niet alleen af van angstgevoeligheid maar ook van geslacht, lichamelijke activatie, stress, tolerantie. Men stelt vast dat een lage dosis cafeïne (> 100 mg) de stemming verbetert, terwijl een hoge dosis (<300 mg) angst en nervositeit kan oproepen. Bij een matige dosis zijn er wisselende effecten. Het is voornamelijk de individuele gevoeligheid die de positieve of negatieve effecten van cafeïne bepaalt.

Conclusie : Normaal dagelijks koffiegebruik blijkt de stemming te verbeteren en leidt niet tot nervositeit of angst. Regelmatige koffiedrinkers zijn minder gevoelig voor dit effect van cafeïne. Er kunnen grote verschillen bestaan in gevoeligheid voor cafeïne. Overmatige gevoeligheid voor cafeïne berust op genetische factoren. Angstige mensen reageren emotioneler op lichamelijke reacties op cafeïne waardoor ze deze reacties als ernstiger beoordelen. Kinderen gebruiken best geen cafeïne(cola,ice tea, red bull) , zij zijn gevoeliger voor hun negatieve effecten.

15-05-2010 om 19:32 geschreven door jefrenoir

Gezondheid is meer dan afwezigheid van ziekte

De pijlers waarop gezondheid steunt kan je als volgt omschrijven:

• Persoonlijke efficiëntie en voldoende energie

Hoe efficiënt ben je in je dagelijkse bezigheden? Hoe stressbestendig ben je ? Hoeveel energie heb je nog over na een dag werken om van de avond te genieten? Alertheid, doorzettingsvermogen, stressbestendigheid, het vermogen om op tijd en stond te ontspannen zijn allemaal tekenen van een goede gezondheid.

• Psychisch en mentaal evenwicht

Een volwaardige, natuurlijke voeding, vrij van additieven en suikerarm kan bijdragen tot een gezonde psyche en een optimistische ‘mentaliteit’.

• Langzaam ouder worden

De snelheid waarmee mensen verouderen hangt af van hun genetische erfenis maar eveneens van verschillen in levenswijze. De ene roker heeft op zijn vijftigste last van emfyseem (chronische longontsteking) terwijl de andere tot op zijn tachtigste blijft joggen. Toch zullen mensen die verstandig eten, regelmatig bewegen, een betrekkelijk gelukkig sociaal leven leiden minder snel oud worden en zij vinden het leven lonender dan mensen die dit niet doen

• Lichamelijke fitheid

‘Bewegen en sporten’ komt onze gezondheid ten goede. Je hoeft geen topsport te bedrijven om fit te zijn. Op een rustige regelmatige manier lichamelijk actief zijn volstaat.

• Goede afweer tegen infecties

Je afweer tegen bacteriën, virussen en andere micro-organismen is niet iets wat gemeten wordt in een klassiek medisch onderzoek. Toch is het een even goede indicator van je gezondheidsstatus als je hartslag en bloeddruk. Bacteriën en virussen zijn niet de echte veroorzakers van ziektes. Waren ze dat wel dan zouden we continu ziek zijn omdat ze overal om ons heen aanwezig zijn. Ze zijn wel dragers van ziekte en dringen alleen het lichaam binnen van personen die een verzwakte afweer hebben. Ons immuunsysteem bepaalt deze afweer. Het produceert daarvoor uit eiwit en andere voedingsstoffen T-cel- lymfocyten, antilichamen en interferon die vijandige microben identificeren en vernietigen.

Voeding, immuniteit en infectie zijn nauw verweven. Een tekort aan voedingsstoffen vergroot onze kwetsbaarheid voor infecties. Ondanks alle vooruitgang kan de klassieke geneeskunde nog altijd geen infecties voorkomen. Ze kunnen ze wel behandelen nadat ze zijn ingetreden. Dit gebeurt meestal met (sterke) antibiotica, maar zelfs deze halen niets uit tegen virussen. Door ons immuunsysteem te versterken door o.a. een betere, volwaardige voeding kunnen we aantonen dat ‘voorkomen toch beter is dan genezen’.

• Een vitaal voorkomen

Vanzelfsprekend zijn gezonde mensen niet per se knap of aantrekkelijk, maar ze stralen wel een zekere vitaliteit uit. Hoe je uiterlijk ook mag zijn, een natuurlijke volwaardige en gezonde voeding zal dit op lange termijn wel verbeteren. Een slank figuur hangt af van een natuurlijke en volwaardige voeding gespeend van lege kilocalorieën(o.a. Geraffineerd en wit), aangevuld met voldoende beweging. De conditie van je huid , haar en ogen weerspiegelt eveneens de kwaliteit van je voeding.

• Een positieve houding tegenover gezondheid

Gezonde mensen blijven graag gezond en nemen daarvoor voldoende maatregelen. Ze zien zichzelf niet als :’overgeleverd aan de grillen van microben, stress of de grillen van anderen rondom hen’.

Ze zijn grotendeels baas over hun eigen leven. Vaak is hun streven naar gezondheid voortgekomen uit ziekte. Het voordeel aan ziekte is dat het je alle kansen biedt tot bezinning en ommekeer in je levensstijl. Het is de intensiteit van deze uitdaging die dikwijls de snelheid bepaalt waarmee je je talent voor gezondheid ontwikkelt. En er is altijd ruimte voor verbetering en verfijning.

09-04-2010 om 23:08 geschreven door jefrenoir

Gezondheid is meer dan alleen maar ‘afwezigheid van ziekte’

Ieder heeft een ander idee over wat gezondheid betekent. Voor sommigen is gezond zijn ‘geen werkdag overslaan’. Voor een ander is het toch wel enkele lichamelijke klachten hebben maar die ‘geen ziekenhuisopname’ vereisen.

In de medische wereld wordt gezondheid omschreven als ‘afwezigheid van ziekte’.

Levensverzekeringsmaatschappijen beschouwen mensen zelfs als gezond als ze lijden aan zwaarlijvigheid, slapeloosheid, rugpijn, sinusitis ….Enz.

De meeste mensen vergeten dat een goede gezondheid ook inhoudt dat we lichamelijk, psychisch en mentaal in goeden doen verkeren, een algemeen gevoel van welbevinden ervaren.

In onze huidige tijd nemen griep, allergieën, emfyseem (chronische longontsteking) nog steeds toe. In feite maken deze kwalen geen deel uit van een ‘normale gezondheid’ maar ze worden wel als zodanig aanvaard. Moderne beschavingsziekten zoals kanker, hartkwalen, diabetes, reuma worden eveneens getolereerd en als ‘onvermijdbaar’ beschouwd. Slechts weinige mensen denken erover na hoe ze te voorkomen zijn. En wie beseft dat deze ziektes en kwalen voor een groot deel te maken hebben met een verkeerd voedingspatroon? Gezonde voeding kan hierin een preventieve rol spelen.

Het toegenomen aantal gevallen van minder ernstige en ernstige ziekten in onze westerse samenleving loopt parallel met de toegenomen consumptie van suiker en andere geraffineerde voedingswaren. Tegelijkertijd is er een beperkt gebruik van verse groenten, volkorenbrood en –granen en peulvruchten.

Gezondheid is een positieve toestand van welbevinden, een harmonieus geheel van:

- een goed psychisch en lichamelijk functioneren,

- een goede eetlust, stofwisseling en uitscheiding, spiertonus, weerstand tegen infecties en vermoeidheid

- en een ‘gevoel van levenslust’, dat iedere dag tot een avontuur maakt.

Een strategie voor het bewaren van je gezondheid is:

haar te beschouwen als een talent dat constant ontwikkeld en geoefend dient te worden zoals dansen en zingen. Iedereen kan wel een beetje zingen en door oefenen kan je dit merkelijk verbeteren. Dit geldt eveneens voor dansen. Hetzelfde gaat op voor je gezondheid. Sommige mensen zijn met weinig talent geboren: ze hebben een zwak afweerapparaat, zijn vaak ziek en hun leven is een grote strijd tegen allerhande slopende ziektes. Andere zijn met een robuuste gezondheid geboren en zondigen tegen alle regels maar blijven gezond tot op hoge leeftijd. De meesten van ons zitten ergens tussen deze twee uitersten in, maar allemaal kunnen we waarmee we geboren zijn verbeteren.

In feite is het tamelijk gemakkelijk om je gezondheid te verbeteren, eens je het voornemen hebt om er iets aan te doen. De regels voor een fundamentele gezondheid zijn doodeenvoudig:

• Eet en doe alles met mate
• Vermijd suikerhoudende en bewerkte, geraffineerde voedingswaren
• Zorg voor voldoende rust en een ‘natuurlijke’ slaap
• Neem regelmatig en voldoende beweging

De boodschap dat ‘voorkomen beter is dan genezen’ wordt gelukkig de laatste tijd door meer mensen ter harte genomen. Men wil al medezeggenschap over eigen gezondheid en behandeling bij ziekte. Men realiseert dat men heel wat kan doen om zichzelf te helpen. Er is een serieuze ‘gezondheidsopbouwende’ trend op gang gekomen. Steeds meer mensen beginnen hun talent voor gezondheid te ontplooien.

25-03-2010 om 22:45 geschreven door jefrenoir

De calcium paradox; melk drinken voor sterke beenderen en botten ?

Als je denkt dat je kinderen melk nodig hebben voor gezonde beenderen en botten, dan is het nuttig om wat volgt eens goed te lezen:

Verschillende wetenschappers stelden vast dat er geen verband bestaat tussen het opnemen van calcium (kalk) – door het drinken van melk of uit ander voedsel - en de botdichtheid bij kinderen en jongeren. Er bleek wel dat melk bijdraagt tot het ontstaan van obesitas of zwaarlijvigheid, oorinfecties, verstopping of constipatie, ademhalingsproblemen, hartziekte en sommige kankers.

In een onderzoek uitgevoerd bij 80 meisjes en vrouwen van hun 12^de tot hun 22^ste stelde men vast dat de hoeveelheid melk die ze dronken geen enkele invloed had op de versterking van hun beenderen en botten. Intens oefenen en bewegen, sporten en het positief belasten van gewrichten, botten en beenderen had wel een merkbaar versterkend effect.

In een wetenschappelijke ‘review’ toont dr. Amy Joy Lanou, directeur-voedingsdeskundige van de PCRM, (en co-auteurs) aan dat melkproducten de gezondheid van de beenderen van kinderen en jongeren niet bevorderen. Door de analyse van 58 gepubliceerde studies komt men tot de conclusie dat de aanbevolen dagelijkse dosis calcium (in de VS) gebaseerd is op zeer ‘zwakke’ bewijzen. De link tussen het drinken van melk en sterke beenderen was weinig onderbouwd. Een positief verband tussen een dieet van melkproducten én een sterk skelet werd wel eens vastgesteld maar achteraf bleek dat dit vooral te wijten was aan de vitamine D - die in de VS verplicht wordt toegevoegd aan melk - en niet aan het calcium.

De consumptie van melk en melkproducten is in de VS en West-Europa een van de hoogste in de wereld. Nochtans komen osteoporose en beender- en botbreuken nergens méér voor dan in deze gebieden.

En zo kunnen we nog wel een tijdje doorgaan: In een 12-jarige studie in Harvard (VS) van 78000 vrouwen bleek dat zij die drie keer per dag melk dronken meer breuken kregen dan de vrouwen die zelden melk dronken.

Wat is dan wel belangrijk voor het ontwikkelen en behouden van een sterk skelet?

• regelmatig te bewegen, sporten, fitness, wandelen, fietsen, dansen, krachttraining enz…én voldoende afwisselen.
• zorgen voor voldoende vitamine D door:

o zonlicht (in de zomer) op je huid

o regelmatig (vette) vis te eten

o personen die meestal binnen blijven en geen vis eten (bejaarden, sommige kinderen) dagelijks een vitamine D supplement te slikken.

• Gevarieerd te eten: minimum 500 gr groenten per dag, fruit, peulvruchten, volle granen, zaden, noten, gedroogd fruit, ‘sea food’

13-03-2010 om 00:00 geschreven door jefrenoir

Onze voedingsgewoonten :’overvloed’ maar evengoed een ‘tekort’ aan essentiële voedingsstoffen

We hebben als consument een overvloed aan voedsel ter beschikking. Meestal eten wij als westerling te veel en te rijk. Bewijs hiervan zijn de vele mensen met overgewicht.

Als je louter het aantal calorieën telt dan zullen wij niet van honger sterven. De kwantiteit is geen probleem, de kwaliteit echter wel. Onze gezondheid wordt enerzijds bedreigd door een teveel aan voeding en anderzijds door een tekort aan bepaalde bouwstoffen.

Ons grootste voedselprobleem is te veel calorieën. We krijgen meer potentiële energie binnen -onder de vorm van vetten, koolhydraten, eiwitten en alcohol- dan we verbranden. Dit overschot aan energie slaan we op als vet. Daar is ons lichaam niet op berekend, het vergroot de kans op gewrichtsproblemen, suikerziekte, galstenen, hartinfarcten en kanker.

Tekorten

Naast vitamines heeft het lichaam bestanddelen van eiwitten (essentiële aminozuren) en vetten (essentiële vetzuren) nodig als bouwstoffen. Verder moet de voeding mineralen leveren: calcium voor stevige botten en beenderen, ijzer tegen bloedarmoede, jodium voor een goede schildklierwerking. Ook spoorelementen als koper, molybdeen, nikkel en chroom zijn in minieme hoeveelheden nodig. 

De meest voorkomende tekorten :

• Een vitamine D tekort en een risico op osteoporose en botbreuken bij ouderen door een eenzijdige voeding en te weinig zomerzon.
• Bij Marokkaanse en Turkse moeders en hun baby’s komt zelfs een schrikbarend tekort aan vitamine D voor.
• Mensen die geen vis of andere zeedieren eten riskeren een jodiumtekort. De laatste jaren wordt dit wel opgevangen door de verplichting om gejodeerd zout aan het brood toe te voegen.
• Ook ijzertekort komt voor bij bepaalde bevolkingsgroepen o.a. bij sommige vrouwen in hun vruchtbare periode en bejaarden door hun gebrek aan eetlust en eenzijdige voeding.
• Zwangere vrouwen lopen het risico op een tekort aan vitamine B11 (foliumzuur) wat meteen een gevaar inhoudt voor een open ruggetje bij de baby. Dit kan voorkomen worden door een gevarieerde voeding met veel groenten, volle granen, peulvruchten, vis, vlees, zuivel, fruit. Is dit niet mogelijk dan is het aan te raden om extra Vit B11 supplementen in te nemen.
• Een overwicht van geraffineerd voedsel resulteert in een vezeltekort en een risico op constipatie, een onevenwichtige darmflora wat op termijn kan leiden tot een verzwakte immuniteit.
• Meer kalium eten (is niet onmiddellijk een tekort) resulteert in een bloeddruk-verlaging.

‘Overvoeding’

Wij eten te veel. Wij proppen ons vol met allerlei voedsel en lege calorieën.

• Te veel zout, al dan niet verborgen: een risico op een te hoge bloeddruk en hartinfarct.
• Te veel (witte) suiker en andere geraffineerde koolhydraten (wit brood, witte rijst, koekjes, gebak…) -1 kg  witte suiker gemiddeld per persoon om de 14 dagen. Dit veroorzaakt overgewicht en een opeenstapeling van vet. Overgewicht verhoogt het risico op diabetes en geeft een extra belasting op de gewrichten en het skelet.
• Te veel alcohol wat eveneens kan leiden tot overgewicht en een verhoogd risico op aantasting van de lever (levercirrose).
• Te veel (verzadigde) vetten door de te hoge consumptie van vlees en zuivel . Vlees dat overgoten wordt met room- en botersausen. Ook kaas, volle melk en yoghurt zijn leveranciers van te veel vet. Door dit teveel is er een risico op een verhoogde cholesterol en de bijhorende hartziekten;

01-03-2010 om 18:27 geschreven door jefrenoir

Variatie , een weg naar een ‘gezonde voeding’ bij personen met voedsel-intoleranties of pseudo-allergische reacties.

Als je ‘ziek’ wordt van voedsel zoals bvb. bij Tomaten, tarwe, melk, sommige fruitsoorten, bananen, oude kaas, chocolade, varkensvlees, mosterd, azijn …dan kan je dit voedsel uit je dieet schrappen. Maar dit betekent dat je belangrijke voedingsstoffen weglaat en noodzakelijke mineralen, vitamines, vezels misloopt. Op langere termijn kan dit leiden tot eenzijdige (onder)voeding.

Mensen die maanden of jaren aan een stuk bijna elke dag chocolade, pikante gerechten of tomaten(saus), oude kaas eten kunnen gemakkelijk klachten op dit voedsel ontwikkelen. Hoe meer je een bepaald voedingsmiddel frequent gebruikt, hoe sneller je de drempelwaarde voor het ontwikkelen van klachten overschrijdt. Deze drempelwaarde is wel voor iedereen verschillend.

Daarom zijn variaties in de samenstelling van je menu en het verdelen van je porties over de dag sleutels om deze drempelwaarde niet te bereiken. Personen die last hebben van voedsel-intoleranties of pseudo-allergieën hebben baat bij het overstappen naar drie gematigde maaltijden met tussendoor 2 kleinere ‘hapjes’ in plaats van 3 hoofdmaaltijden waarbij ze meestal te veel (van hetzelfde) eten.

Een klassiek voorbeeld geeft aan waarom tomaten aanleiding geven tot klachten. Belgische (en waarschijnlijk Nederlandse) menu’s zijn bijna dagelijks vergezeld van tomaten in allerlei vormen zoals bij: pizza’s, tomatensoep, balletjes in tomatensaus, sla met tomaten, gevulde tomaten omdat dit waarschijnlijk vlug klaar is en overal te koop is als diepvriesbereiding of vers bereid gerecht. De nodige variatie in het groenteassortiment - zoals met prei, kolen, andijvie, witlof, schorseneren, knolselder, broccoli…-  wordt door gezinnen weinig toegepast. Het is zelfs aan te raden om meerdere soorten groenten in kleinere porties per maaltijd te eten. En als je ( bij personen met gevoelige maag en darmen) rauwe groenten slecht verteert dan kan je deze gestoomd of gekookt eten en dan is alles oké.

12-02-2010 om 23:02 geschreven door jefrenoir

Een vergrote prostaat : voorkomen is beter dan genezen , welke rol speelt je dagelijks dieet ?

Het risico op een vergrote prostaat met plasproblemen (Benigne prostaathypertrofie of BPH) neemt na je 55 elk jaar toe met 4 procent. Op hun zestigste hebben 1 op de 2 mannen er last van en dit wordt 95% op hun 85 ste.

Kan echter een bepaalde voeding bijdragen tot een gezonde prostaat en deze nare plasproblemen op latere leeftijd voorkomen? Uit een aantal onderzoeken blijkt inderdaad dat een aanpassing van je dieet en lijfstijl een positieve invloed heeft en de risico’s op BPH gevoelig vermindert.

In de medische literatuur raadt men aan om:

1. regelmatig te bewegen door bvb. te sporten, wandelen, joggen, tuinieren, fitnessen…

2. niet te veel (verzadigde) vetten te eten

3. ‘buikvet’ te vermijden, dus je gewicht onder controle te houden

4. vijf (ong. 500gr.) of meer porties groenten per dag te consumeren. De heilzaamste groenten in dit verband zijn o.a. broccoli, spruitjes, bloemkool, pepers, koolrabi, erwtjes…

5. ‘zinkrijk ’voedsel te eten zoals oesters, krab, droge bonen, eend, lams, mager rund.

Fruit en voedingssupplementen blijken geen effect te hebben.

Ten slotte voor een gezonde prostaat: beweeg, vermijd overgewicht, eet dagelijks je porties groenten, wees matig met vet.

30-01-2010 om 23:49 geschreven door jefrenoir

Van vetten eten wordt je dik?

Dit is waar de meeste mensen van overtuigd zijn. Het is echter een misvatting. Het zijn de koolhydraten die veel meer bijdragen tot overgewicht dan wel de vetten. Door het louter tellen van calorieën, lijkt het logisch dat vetten de grote boosdoeners zijn bij ‘dik worden’. (9 kilocalorieën per gram vet tegenover 4 kilocalorieën voor de koolhydraten). Maar alleen calorieën tellen is een naïeve manier van voorstellen, want onze stofwisseling zit veel ingewikkelder in elkaar.

Bij overgewicht is er sprake van een teveel aan koolhydraten met een hoge glycemische index. Door dit surplus aan koolhydraten worden ze in je organisme opgeslagen als vetten. Koolhydraten met een hoge glycemische index (bvb. suiker, wit brood, witte rijst, gebak, koekjes, snoepjes) zorgen voor een plotse verhoging van je bloedsuikerspiegel. De pancreas reageert door een extra afscheiding van het hormoon insuline in je bloed. Insuline is naast bloeddrukverlagend ook een ‘adipogeen’ hormoon dat de opslag van koolhydraten onder de vorm van vetten bevordert.

Wil je iets doen aan je ‘overgewicht ‘ en toch gezond blijven. Ban alle geraffineerde (witte)koolhydraten uit je dagelijks dieet. En let er vooral op om toch voldoende oliën te eten. Het slechtste voor je gezondheid is jezelf op een 0%vet-dieet zetten.

20-01-2010 om 00:00 geschreven door jefrenoir

De (slechte) reputatie van verzadigde vetten – een nuancering is op zijn plaats

Verzadigde vetten kan je herkennen aan hun vaste vorm. Vetten en oliën die stollen in de koelkast bestaan voor het grootste gedeelte uit verzadigde vetzuren.Men vindt veel verzadigde vetten in bvb.:

- Volvette harde kazen type Gouda, parmezaan, gruyère ….

- Volvette zachte kazen type camembert, chaumes

- Volle melk, yoghurt, room

- Echte boter

- Spek

- Ijskreem en roomijs

- Palmvet en kokosolie

De meeste verzadigde vetten zijn van dierlijke oorsprong. Maar plantaardige vetten zoals palmvet en kokosolie bevatten ook veel verzadigde vetzuren. Waarschijnlijk denk je dat je geen palmvet en kokosolie eet, maar weet dan dat in commercieel gebak en koekjes meestal palmvet en/of kokosolie is verwerkt.

Vetten zijn broodnodig in een gezond dieet. Voor zuigelingen wordt de aanvoer van hun calorieën voor 50% geleverd door vetten uit de moedermelk. En in moedermelk bestaan de vetten voor 40 à 45% uit verzadigde vetten. Verzadigde vetten krijgen de schuld bij slagaderverkalking. Toch bestaat het vetbeslag van de vaatwanden voor het grootste deel uit onverzadigde (3/4) tegenover verzadigde (1/4).

Uiteraard moet er in je dagelijkse voeding een goede balans zijn tussen onverzadigde en verzadigde vetten en mogen de voedingsvetten in je dieet zeker niet voor het grootste deel uit verzadigde vetten bestaan.

Er zijn toch een aantal redenen om verzadigde vetten te gebruiken:

• Ze zijn een onderdeel van elke levende cel. De fosfolipiden ( in de celwand) die voor 50% uit verzadigde vetten moeten bestaan zorgen mee voor de opname en afgifte van stoffen.

• Voor de juiste consistentie van de celmembranen zijn de meervoudige onverzadigde vetzuren noodzakelijk voor een goede doorlaatbaarheid, terwijl de verzadigde vetten nodig zijn voor een ‘goede vastheid’ van de cellen.

• Je hartspiercellen gebruiken naast glucose ook verzadigde vetten (vooral palmitinezuur en stearinezuur) als brandstof.

• Je hart wordt beschermd door een omhulsel van voornamelijk verzadigde vetten.

• Verzadigde vetten (laurine-, caprine-, caprinylzuur) hebben een bewezen immuun-stimulerende werking.

• Verzadigde vetten verminderen (zoals de onverzadigde omega 3 ALA) de C- reactieve proteïne (CRP) in het bloed en verminderen zo de kans op ontstekingsverschijnselen.

• De longsurfactant, een stof die zorgt voor een goede werking van de longen en die voorkomt dat de longblaasjes dichtklappen, bestaat voor bijna 100% uit verzadigde vetten.

Wat betekent dit nu voor je dagelijkse voeding?

Gebruik voldoende oliën, liefst de ongeraffineerde vormen en varieer: , zoals : olijfolie, lijnolie, koolzaadolie, zonnebloemolie … . Dierlijke vetten krijg je voldoende binnen als je ( beperkt) vlees, eieren en kaas, zuivel eet . Belangrijk is om door het eten van (vette) vis de omega3 oliën op te nemen.

Alle oliën bestaan uit een combinatie van onverzadigde (mono- en poly-) en verzadigde vetten, waarbij de verhouding redelijk evenwichtig is samengesteld met een overwicht van onverzadigde. En zo is het best voor je gezondheid.

12-01-2010 om 18:37 geschreven door jefrenoir

Transvetten en het risico voor je gezondheid

Transvetten zijn (chemisch) ‘bewerkte’ vetten die toegevoegd worden aan bereid voedsel om het langer vers te houden, meer smaak te geven en hittebestendiger te maken. Vloeibare olie wordt door ‘hydrogenatie’ omgezet tot een vastere substantie. Deze gedeeltelijk ‘gehydrogeneerde’ oliën bevatten transvetten die je slechte cholesterol (LDL) verhogen en je goede cholesterol (HDL) verlagen. Dit is een belangrijke risicofactor voor een hartaandoening.

Sommige gefrituurde gerechten en commercieel bereid gebak, taartjes en koekjes bevatten nog steeds transvetten. Ook wordt bij het frituren in sommige eetgelegenheden gedeeltelijk gehydrogeneerde oliën gebruikt.

Natuurlijk is het best om alle transvetten te mijden. Maar… het is bijna onmogelijk om ze in commercieel voedsel op te sporen. De verplichte vermelding op de ingrediëntenlijsten is niet altijd duidelijk en wordt omzeild door ‘andere’ omschrijvingen zoals: ‘plantaardig vet’, ‘vet van plantaardige oorsprong’. Als je twijfelt, kun je beter een alternatief product zoeken. In onze westerse samenleving is er een overvloed aan keuzemogelijkheden en merken

03-01-2010 om 22:11 geschreven door jefrenoir

De invloed van je dieet op je sportprestaties

Als een sporter te maken krijgt met kortademigheid of (sport)astma dan kan een (voedsel)allergie of pseudo-allergie dit mee veroorzaken samen met andere factoren zoals temperatuurverschillen en de intensiteit van de inspanning.

Het zijn meestal histamines en tyramines (in chocolade, noten, kaas, sommige vleeswaren, azijn, lever, gistextract) die deze kortademigheid uitlokken of versterken. Andere’ triggers’ zijn sulfieten ( toegevoegd aan wijn of bereide vleeswaren bvb.), salicylaten (in de schil van fruit), benzoaten (bewaarmiddel toegevoegd aan vele voorverpakte voedingsmiddelen) en azokleurstoffen (in kaas)

Biogene amines zoals histamine en tyramine kunnen ter hoogte van de luchtwegen spiercontracties uitlokken en hebben een invloed op de bloedcirculatie. Hierdoor vermindert de hoeveelheid op te nemen zuurstof. Afvalstoffen van het metabolisme (CO2 en melkzuur) worden eveneens moeilijker afgevoerd. Bij een mogelijke leveroverbelasting door deze biogene amines en mogelijke andere toxische stoffen (vanuit een ‘lekkende darm’) ontstaat er een storing in de verwerking van melkzuur wat leidt tot extra vermoeidheid en spierpijnen.

Pseudo-allergieën komen steeds meer voor in onze maatschappij en dus ook bij sporters. Er worden altijd meer bewaarmiddelen, smaakversterkers en kleurstoffen toegevoegd aan de voeding. Gewone voedingsmiddelen die gemakkelijk een pseudo-allergische reactie uitlokken, zijn o.a.: Tomaten, chocolade, citrusvruchten, sommige kazen, bepaalde specerijen, alcoholische dranken, varkensvlees, rode wijn, ‘steenfruit’.

Pseudo-allergieën vormen vaak de basis voor ontstekingen. Zij duiken op in het bindweefsel dat de structuur is van spieren en pezen. Knieklachten en rugklachten komen vaak voor bij voedselintoleranties. Overbelasting kan uiteindelijk leiden tot chronische ontstekingsreacties die zelf een negatieve invloed hebben op de botontwikkeling en calciumopname.

Maag- en darmklachten komen bij sporters ook regelmatig voor. Dit uit zich bij en na oververmoeidheid. Klachten zoals: darmkrampen, opgeblazen gevoel, constipatie, diarree, te veel maagzuur. Deze kunnen eveneens worden uitgelokt door biogene amines.(histamine, tyramine…) Het resultaat kan leiden tot een onevenwichtige darmflora (dysbiose). Een goede darmflora is onmisbaar voor een optimale opname van vitaminen en mineralen en het zorgt voor de activering van het immuunsysteem, onmisbaar voor het afweren van ziekteverwekkers en allergenen. Een slechte darmflora wordt geassocieerd met een verhoogde doorlaatbaarheid van de darm. Zo worden er meer toxische stoffen opgenomen in het bloed. Door het ontstaan van een dysbiose kom je terecht in een vicieuze cirkel die je alleen kan doorbreken door op te sporen welke ‘voedingstriggers’ deze maag- darmklachten uitlokken. Op langere termijn kan dit leiden tot voedingstekorten - doordat men minder voedingsstoffen opneemt - waardoor de energieproductie en het spierherstel in het gedrang komen.

Ook een lactose-(melksuiker) en/of fructose-intolerantie(fruitsuiker) kan voor bijkomende maagklachten zorgen.

Om al deze klachten en (over)vermoeidheid te elimineren is het nodig om alle uitlokkende factoren samen aan te pakken. Inname van de juiste voeding en koolhydraten, rekening houdend met een mogelijke lactose- en/of fructose-intolerantie, is van groot belang voor de opbouw van voldoende (glycogeen)reserves. Als je als sporter zorgt voor een optimale vertering kan je veel problemen vermijden. Door het opsporen van intoleranties en het elimineren van voedingstriggers kan je je prestaties herstellen en nog verbeteren.

19-12-2009 om 23:46 geschreven door jefrenoir

STEVIA de natuurlijke en beste suikervervanger

Suiker is in onze voeding alom tegenwoordig.

In de westerse eetgewoontes is er een enorme overconsumptie van suiker. Het gaat dan hoofdzakelijk over de verborgen toegevoegde suikers van de voedselindustrie in de bereide gerechten en verpakte voedingsmiddelen.

Dit industrieel bereid voedsel heeft nauwelijks smaak, daarom voegt men naast vet, zout ,smaakmakers zoals glutamaat ook vooral suiker toe. Er zijn zelfs slagers die suiker in hun vlees doen. Als je alle toegevoegde suikers in de gemiddelde voeding optelt, komen we in België aan 131 gram toegevoegde suiker per dag per inwoner. Dit is elke vier dagen een pak suiker van 1/ 2 kg. Overdadig gebruik van suiker wordt recent in verband gebracht met beschavingsziekten zoals zwaarlijvigheid en diabetes type 2(ouderdomsdiabetes).

Waarom hebben wij zo’n hang naar suiker? Uit onderzoeken blijkt dat suiker een sterke gewenning kan geven en in sommige gevallen zelfs verslavend werkt. Men heeft ooit de volgende test gedaan met een klas: de ene helft leerlingen kreeg een gezond dieet zonder toegevoegde suikers, de andere kregen gewoon hun voeding die ze altijd al gewoon waren. Na een week begonnen de leerlingen met een gezonde voeding een onrustig en agressief gedrag te vertonen. Door deze opwinding en agressie scheidden ze adrenaline af in het bloed dat op zijn beurt de zetmelen afbreekt met als resultaat meer suiker in het bloed. Door hun gebrek aan suiker in de voeding moesten zij extra adrenaline aanmaken om dezelfde bloedsuikerspiegel te krijgen als voorheen. M.a.w. zij kregen afkickverschijnselen.

Kunstmatige suikervervangers - vooral ontwikkeld voor hun gebrek aan calorieën - worden sterk aangeprezen door de reclame in functie van een gewichtscontrole. Toch is er een natuurlijke suikervervanger die minstens even veilig is dan zijn chemische broertjes.

De natuurlijke zoetstof stevioside (en rebaudioside) uit de steviaplant is in theorie een suikervervangend wondermiddel. Naargelang de kweekomstandigheden kan het gehalte aan rebaudioside worden verhoogd. Hierdoor benadert de steviaplant de smaak van gewone suiker. Tests tonen aan dat de meeste proefpersonen nagerechten met suiker niet kunnen onderscheiden van nagerechten met een stevioside-rebaudioside mengsel.

In de Verenigde Staten mogen steviabladeren in poedervorm en geraffineerde extracten van de bladeren sinds 1995 verkocht worden als voedingssupplement. De Coca-Cola Co heeft al het idee geopperd om in al zijn ‘light dranken’ de kunstmatige zoetstoffen te vervangen door Stevia. In Japan, Zuid-Korea, Maleisië en Brazilië worden de steviaplant, stevioside en de geraffineerde extracten al jaren gebruikt als caloriearme zoetstof. Bvb. in frisdranken.

In Europa en België houdt men Stevia doelbewust van de markt. Onderzoek binnen de Europese Commissie zou aantonen dat stevia impotentie kan veroorzaken. Professor Jan Geuns (hoofd van het labo functionele biologie Universiteit Leuven) echter is een fervente voorstander van deze natuurlijke zoetstof. Volgens Prof. Geuns heeft ze in vergelijking met suiker bijna geen negatieve eigenschappen en zijn de conclusies van de Europese Commissie waardeloos en ingegeven door belangen van bepaalde groepen.

De voordelen van stevioside ter vervanging van gewone suiker zijn:

• Het is stabiel : zijn chemische structuur verandert niet, zelfs niet bij hoge temperaturen. Suiker doet dat wel en maakt bij bakken en braden (het karameliseert) verschillende kankerverwekkende stoffen aan. En karamelisatie is een veelgebruikt proces in de voedingsindustrie. Maar over het gevaar hiervan voor de gezondheid zwijgt men in alle talen.
• Het bevat geen of zeer weinig calorieën
• Het geeft geen aanleiding tot tandbederf zoals bij suiker
• Diabetespatiënten en mensen met obesitas kunnen het zonder enig risico gebruiken.
• Stevioside in hoge concentraties (3-maal per dag een halve gram) verlaagt de bloeddruk van personen met hoge bloeddruk.

05-12-2009 om 14:28 geschreven door jefrenoir

Extra aandacht voor Vitamine B12 als je ouder wordt

Vitamine B12 - een wateroplosbare vitamine - heeft de langste en ingewikkeldste chemische structuur van alle vitamines. Het bevat als enige een metaalion nl. kobalt. Daarom gebruikt men de term cobalamine om te verwijzen naar samenstellingen met een vitamine B12 activiteit. De vorm die gebruikt wordt in voedingssupplementen is cyanocobalamine (soms methylcobalamine).

B12 is een onmisbaar onderdeel voor o.a. twee enzymen waarbij een inadequate werking van deze enzymen zorgt voor:

• een ophoping van homocysteïne dat wordt geassocieerd met een verhoogd risico op hart- en vaataandoeningen (cardiovasculaire ziektes).
• een tekort aan hemoglobine het zuurstofdragende pigment in rode bloedcellen en onvoldoende energieproductie uit vetten en eiwitten.

Men schat dat 10 tot 15% van de + 60-jarigen een tekort aan Vit. B12 hebben.

Om een optimale absorptie van B12 uit je voedsel te verkrijgen is een goede werking van de maag, pancreas en de dunne darm vereist.

Het maagzuur en bepaalde enzymen maken de Vit. B12 vrij uit het voedsel. Zo kan de B12 zich binden aan de zogenaamde ‘R proteïnen’. In de alkalische omgeving van de dunne darm worden de ‘R proteïnen’ afgebroken door enzymen uit de pancreas (alvleesklier) en de Vit. B12 komt weer vrij om zich vervolgens te binden aan de ‘Intrinsieke factor’ (IF). IF-proteïnen worden geleverd door gespecialiseerde cellen uit de maag. ‘Receptoren’ aan de oppervlakte van de dunne darm nemen op hun beurt dit IF-B12 complex op alleen in aanwezigheid van calcium dat wordt geleverd door de pancreas.

Vitamine B12 kan ook op een passieve manier worden opgenomen, maar dit is zeer inefficiënt. Slechts 1% van de aanwezige Vit. B12 wordt zo geabsorbeerd.

De meest voorkomende oorzaken van een vit. B12 tekort zijn:

• Een afbraak van de eigen cellen in de maag door een auto-immune ontsteking (pernicieuze anemie of kwaadaardige bloedarmoede). Dit zorgt voor een sterke vermindering van het maagzuur en van de enzymen die Vit. B12 vrijmaken uit het voedsel. ‘Antilichamen’ binden zich aan de intrinsieke factor en voorkomen het vormen van het IF-VitB12 complex. Vit. B12 kan alleen worden opgenomen op een passieve manier. Daarom gaat men voor deze personen ofwel vit. B12 toedienen door intramusculaire injecties ofwel door supplementen in hoge doses (1000mcg per dag) zodat toch nog 10mcg op een passieve wijze wordt opgenomen (Zie hoger).
• Een slechte absorptie van ‘voedselgebonden Vit. B12’. Dit wordt meestal veroorzaakt door een chronische maagslijmvliesontsteking (atrofische gastritis). Ook hier ontstaat een verminderde productie van maagzuur waardoor deze VitB12 niet kan vrijgemaakt worden. Door dit verminderde maagzuur ontstaat er echter een groei van anaërobe bacteriën. Hierdoor kan VitB12 uit supplementen wel worden geabsorbeerd. De intrinsieke factor(IF) is nog ter beschikking en kan deze kristallijne vorm wel opnemen omdat ze niet gebonden is aan proteïnen (wat wel zo is bij voedselgebonden Vit. B12). Men denkt dat 10 tot 30% van de +60 jarigen te maken hebben met deze chronische maagontsteking.

De symptomen waaruit een Vit. B12 tekort blijkt zijn o.a. Naargelang de oorzaak:

• Bloedarmoede : de aanmaak van rode bloedcellen wordt belemmerd bij een pernicieuze anemie
• Neurologische symptomen zoals verdoofd gevoel en/of tintelingen in armen en benen, moeilijkheden bij het wandelen, geheugenverlies, desoriëntatie, tot dementie toe. Deze complicaties verergeren gradueel en zijn na een tijd nog moeilijk ongedaan te maken.
• Gastro-intestinale complicaties: pijn aan de tong, constipatie, gebrek aan eetlust.

De Amerikaanse ‘food and nutrition board ‘ (FNB) heeft het voor volwassenen over een RDA (aanbevolen dagelijkse hoeveelheid) van 2,4 mcgr/ dag. Voor personen van 50 jaar en ouder raden ze aan -door het risico van een malabsorptie van voedselgebonden Vit. B12 – om de Vit. B12 in te nemen onder de vorm van een voedingssupplement (cyanocobalamine of methylcobalamine).

Voedselgebonden Vit. B12 vind je alleen in dierlijke producten: zowel in vlees, vis, schaal- en schelpdieren, als melk, kaas, eieren. Veganisten zijn voor hun VitB12 aangewezen op supplementen. Personen jonger dan 50 kunnen door een gevarieerde voeding voldoende Vit. B12 binnenkrijgen.

20-11-2009 om 21:34 geschreven door jefrenoir

Een gezonde slaap,’s morgens uitgerust en fit uit je bed, bestaat het nog?

Vorig jaar werden in België 270 miljoen slaap- en kalmeermiddelen verkocht, ofwel 735.000 per dag. Samen met Frankrijk en Italië is België de koploper in Europa. Dat blijkt uit cijfers van de Belgische geneesmiddelenindustrie.

Binnen Europa staat België op nummer één qua verbruik van slaappillen .Eén Belg op vier slaapt slecht waardoor hij overdag niet naar behoren kan functioneren. Wat hen wakker houdt? De hoge werkdruk en een oneindig aanbod van entertainment-mogelijkheden zorgen voor chronische vermoeidheid en houden letterlijk iedereen wakker.

Toch zijn er nog andere, minder gekende, factoren die zorgen voor slaapstoornissen.

• Het overmatige gebruik van koffie, cola, thee, ijsthee, red bull: Cafeïne is stimulerend en verhoogt de aandacht en alertheid. Maar het zorgt eveneens voor een verstoring van je slaap. Het inslapen gaat soms moeilijk, je wordt dikwijls wakker, je slaap is oppervlakkiger. Je voelt je daardoor ’s morgens niet uitgerust en grijpt opnieuw naar koffie of cola om je terug fit te voelen. Dit is een vicieuze cirkel. Het is bewezen dat het tot 8 uur duurt vooraleer de cafeïne uit je lichaam is verdwenen. Je zou 8 uur voor het slapengaan geen koffie of andere cafeïnehoudende drank mogen drinken wil je ’s nachts gezond slapen.

• Ook alcohol is een slaapverstoorder. Regelmatig alcohol drinken voor het slapengaan geeft een onnatuurlijke slaap en zorgt vaak voor snurken en soms slaapapneu. Echt uitgerust ben je niet hoewel je toch de indruk hebt goed geslapen te hebben.

• Voedselintoleranties zijn vaak oorzaak van slaapproblemen. Het kan gaan van moeilijker inslapen over een lichte slaap en regelmatig wakker worden tot lang slapen en toch vermoeid wakker worden. Andere mogelijke klachten zijn zweten, nachtmerries, maag- en darmproblemen, rusteloze benen, slijmen in de keel, spierkrampen…

- Personen met chronische (voedsel)allergieën hebben waarschijnlijk een tekort aan vitamine B6. Deze vitamine is nodig voor een goede histamineverwerking maar ook voor de productie van serotonine. Deze serotonine zou een rol spelen bij het in- en doorslapen en bij het verlichten van het door voedselallergie geïnduceerde pijnen en pijnprikkels.

- Een goede slaapkwaliteit is noodzakelijk voor een optimaal spierherstel en botgroei. Het heeft eveneens een positief effect op de suikerstofwisseling. Dit laatste is belangrijk voor de aanvulling van de energievoorraad in de spieren voor het leveren van inspanningen. Het zorgt voor minder vermoeidheid bij langdurige inspanningen.

- Een goede slaap is een garantie voor een goede vetverbranding. Zo zouden kinderen die langer slapen over het algemeen een lagere BMI (body mass index) hebben dan hun soortgenoten die minder uren in dromenland verkeren.

31-10-2009 om 18:52 geschreven door jefrenoir

Vetten toch een noodzaak in een gezonde voeding

Vetten hebben een slechte reputatie. In de reclame worden de ‘magere producten aangeprezen’. Het lijkt wel of vetten alleen maar nadelen hebben en bijdragen tot een ongezonde levenswijze.

Men doet alsof zij er voor zorgen dat je ‘te dik ‘ wordt en daarom kan je ze best zo veel mogelijk vermijden. “Als je slank en fit wil blijven eet je zo weinig mogelijk vetten”. Dit is in werkelijkheid een eenzijdige en halve waarheid.

Enkele nuanceringen zijn hier op hun plaats:

• De meeste onderzoekers en wetenschappers zijn het erover eens dat verzadigde vetten en transvetten, niet echt thuishoren in een gezond voedingspatroon. Zij zorgen op termijn voor een te hoge (slechte) cholesterol en problemen met hart en bloedsomloop. Verzadigde vetten herken je gemakkelijk aan het feit dat ze stollen in de koelkast. Transvetten zijn oliën die zodanig chemisch zijn bewerkt dat ze beter bestand zijn tegen verhitting en zorgen voor betere bewaring van bereide etenswaren.
• Vetten/oliën zijn calorierijk (ong.9 kcal. Per gram vet) daarom zijn 2 à 3 eetlepels per dag voldoende. De gezondste vetten zijn oliën zoals olijfolie, koolzaadolie, zonnebloemolie, lijnolie, visolie enz…. De verhouding onverzadigde(mono- en poly-) en verzadigde vetzuren is in deze oliën afgewogen met een overwicht van onverzadigde.
• Ook kinderen en jongeren hebben hun dagelijkse hoeveelheid vetten nodig dit voor een goede opbouw van het organisme, hormonale evenwicht, cellenopbouw en vooral voor een ideale ontwikkeling van de hersenen. Vetarme diëten zijn voor deze leeftijden een aanslag op hun gezondheid en ontwikkeling.
• Vetstoffen zijn noodzakelijk voor de aanmaak van hormonen
• Voor het behoud en de opbouw van calcium in je botten en beenderen is vitamine D onontbeerlijk een vetoplosbare vitamine. 
• Oliën in je dieet zorgen voor een vertraagde opname van glucose(suikers) in je bloed zodat je bloedsuikerspiegel aan minder schommelingen onderhevig is. Het positieve gevolg is een verminderde insulineproductie.
• De groei van schimmels (bvb. candida’s) en andere micro-organismen kan door het regelmatig eten van koude vetstoffen (2 eetlepels per dag olijfolie, koolzaadolie of lijnolie…) worden ingeperkt. Dit zal andere overgevoeligheids-reacties op bepaalde voedingsstoffen (allergieën, pseudo-allergieën, intoleranties) afzwakken.
• Door het eten van koude oliën wordt de opname van allergenen vertraagd ter hoogte van het darmslijmvlies. Ook personen die last hebben van pseudo-allergische reacties bij het eten van bepaald voedsel hebben baat bij deze koude olie.

Dus : vet/olie is een must. Vervang de verzadigde vetten zoveel mogelijk door onverzadigde. Vetarme diëten zijn ronduit ongezond en zelfs gevaarlijk voor jongeren. Koude oliën/vetten zorgen voor het verminderen van overgevoeligheids-reacties op bepaalde voedingsstoffen.

18-10-2009 om 22:58 geschreven door jefrenoir

De ‘echte’ waarde van fruit voor je gezondheid

Fruit krijgt vele positieve eigenschappen toebedeeld. Zo zou het een schat aan vitamines en mineralen bevatten. Het zou de nodige vezels leveren voor een goede stoelgang en darmtransit enz…..

Natuurlijk moet fruit een eigen plaats krijgen in een gezonde voeding. De juiste waarde van fruit weergeven kan daarom verhelderend werken.

‘Snoep verstandig, eet een appel’ Als je trek hebt kun je beter een appel eten of een ander stuk fruit dan chocolade dat vier keer meer calorieën bevat. Fruit is een goede vervanger van al die koekjes en snoep. De weldaad van deze appel gaat alleen op als je hierdoor die snoep en koekjes laat staan.

Door de band genomen is fruit niet heel rijk aan vitamines of andere bouwstoffen. Veel fruit eten is onvoldoende om gezond te eten.

• Appels, peren en druiven bevatten een beetje vitamine C, kalium en een beetje vezel. Kalium is gunstig voor je bloeddruk en de vezels zijn goed voor je darmtransit.
• Bananen leveren vitamine B6, kalium, foliumzuur of vit. B11 en vezels.
• Citrusvruchten hebben vrij veel Vitamine C, foliumzuur, vezels en kalium.
• Bessen zoals bosbessen, frambozen, aardbeien zijn rijker aan voedingsstoffen dan appels en peren.

In hoeverre kan het eten van fruit ook ziektes voorkomen?

Uit de meest recente onderzoeken besluiten de deskundigen dat fruit weinig doet tegen de meeste soorten kanker. Alleen tegen het ontstaan van mond- en keelkanker zou het waarschijnlijk helpen. Maar dit effect wordt volledig teniet gedaan als je rookt in combinatie met alcohol drinken. Dit heeft een veel grotere invloed op het al dan niet krijgen van mond- en keelkanker.

Personen die veel fruit eten krijgen minder hartinfarcten. Maar fruiteters bewegen meer, roken en drinken minder, hebben minder overgewicht en eten meer vis, ook allemaal dingen die goed zijn voor het hart.

Er zijn nog altijd geen stoffen in fruit gevonden die het hart en de bloedsomloop zouden beschermen. Zelfs voor de antioxidanten (flavonoïden) zijn er geen echte bewijzen dat zij hart- en vaatziekten kunnen voorkomen.

Fruit heeft weinig of geen effect op het vergroten van je afweer tegen verkoudheden, griep of andere infecties. Zo zullen sinaasappels die vrij veel vitamine C bevatten niet helpen tegen verkoudheid.

Dus fruit is een goed tussendoortje i.p.v. al die snoepjes en zoetigheden want fruit bevat kalium en vezels en weinig calorieën. Alleen veel fruit eten is niet voldoende om gezond te eten. In fruit ontbreken belangrijke vitamines en andere essentiële voedingsstoffen.

06-10-2009 om 22:23 geschreven door jefrenoir

Ontdekken welk voedsel bij je past om ongemakken en ziektes te bestrijden en te voorkomen.

Het is niet goed te vatten toch kan voedsel aanleiding geven tot ongemakken en ziektes. Wat volledig ongeloofwaardig klinkt is dat hetzelfde voedsel voor de ene persoon gezond is en voor de andere aanleiding geeft tot klachten en symptomen. De meeste mensen hebben hier geen weet van . Daarom deze ‘’blogpagina’ om recente kennis hierover beknopt weer te geven. Het kan voor sommigen een kans zijn om verdere stappen te ondernemen en een (voeding-)deskundige te raadplegen. Met behulp van een eliminatiedieet kan een persoonlijk voedselpakket worden samengesteld om klachten en reacties in de toekomst te vermijden.

Voedselallergieën, -intoleranties en pseudo-allergieën

Men onderscheidt een drietal soorten van ‘voedselstoornissen’:

1. Voedselallergieën  zijn vrij goed gekend. Een allergie is een overgevoeligheidsreactie van het immuunsysteem op meestal onschadelijke stoffen die altijd eiwitten (glycoproteïnen) bevatten. Tegen deze eiwitten maakt het lichaam antistoffen aan (immunoglobuline). Door het contact van het eiwit met deze antistof ontstaan de klachten. In gewone omstandigheden zijn antistoffen bedoeld om ons te beschermen tegen indringers zoals bacteriën en virussen. Zij voorkomen zo een infectie of ontsteking door deze indringers uit te schakelen. Bij een allergie echter loopt het mis. Het lichaam maakt dan antistoffen aan tegen een onschadelijk antigen zoals bvb. een voedselmolecule.

Iedereen weet dat sommige mensen allergisch reageren op bvb. pindanoten Een overmatige aanmaak van histamine is het gevolg en geeft meestal onmiddellijk vrij ernstige klachten zoals: ontstekingen en spierkrampen met roodheid en zwelling van de slijmvliezen. Reacties zijn zeer gevarieerd naargelang de persoon: diarree, astma, hooikoorts, buikpijn, braken, eczeem, netelroos, jeuk in de mond, zwelling van lippen en in de keel. Het kan extreem leiden tot een anafylactische schok.

In ernstige gevallen is er zelfs bij een kleine hoeveelheid van dit voedsel een onmiddellijke reactie (de geur van het voedsel is soms al voldoende). Elk contact met dit voedsel moet vermeden worden. Deze personen zijn hiervan op de hoogte en reageren oplettend en alert. Bij aankoop van bvb. bereide gerechten zullen zij nauwkeurig de samenstelling hiervan moeten nagaan.

Voedingsmiddelen die een allergische reactie kunnen uitlokken zijn o.a. pinda’s en noten, sommige zaden, koemelk, eieren, soja, tarwe, sommige vissoorten en schaal- en schelpdieren.

Soms treedt een allergische reactie niet onmiddellijk op. Dit geldt nogal bij voedsel dat je dagelijks of toch zeer regelmatig eet. Er ontstaat bij wijze van spreken een ‘verzadiging’, waarbij je pas later last krijgt van ontstekingen, gewrichtspijnen, vermoeidheid, hoofdpijn, maag- of darmklachten, huiduitslag…. Het is zeer moeilijk om achteraf te ontdekken welk voedsel de klachten veroorzaakt. Voedsel dat hiervoor verantwoordelijk is is zeer verscheiden. Naargelang de persoon kan het gaan over: sommige soorten fruit of groenten, bonen, erwten, tarwe, noten, sommige melkproducten, eieren…

Enkele gulden regels die je hieruit kunt afleiden:

• Eet altijd zeer gevarieerd en afwisselend! Eens dat je de ‘boosdoener(s)’ hebt ontdekt kan je, na een vastenperiode(6-tal maanden), door dit voedsel maar sporadisch op je menu te zetten (1maal per week bvb.), de signalen duidelijker herkennen en je voelt beter op welk voedingsmiddel je slecht reageert. En als je dan kleinere hoeveelheden per maaltijd gebruikt is je kans om klachten te krijgen kleiner.
• Een mengeling van verschillende ontbijtgranen, een salade van meerdere fruitsoorten, een mix van groenten geeft minder problemen dan een grote hoeveelheid van één soort. Sojamelk aanlengen met bvb. rijst- of havermelk is beter dan pure sojamelk drinken.

2. Voedselintoleranties  ontstaan wanneer bepaalde voedingsstoffen moeilijk worden verteerd door een enzymentekort (soms aangeboren) of wanneer het transportsysteem er niet in slaagt om deze suikers op te nemen in het bloed. De bekendste voorbeelden zijn lactose(melksuiker), fructose(fruitsuiker) en het gluteneiwit van sommige granen.

Meestal zijn het buikklachten die dan optreden zoals: krampen, winderigheid, gasvorming, opgeblazen gevoel, diarree.

Andere klachten, vooral bij een fructose-intolerantie of juister is fructose-malabsorptie, zijn hoofdpijn, misselijkheid en vermoeidheid. Overmatig gebruik van fructose kan bij sommige personen de triglyceriden (vetbolletjes) in het bloed gevoelig doen toenemen, wat een verhoogd risico geeft op hart- en vaatziekten.

Mensen met een fructose-malabsorptie doen er goed aan om hun fruitconsumptie te beperken, meerdere malen kleine porties eten wordt beter verdragen.

Fructose vind je terug in vele fruitsoorten, maar is ook dikwijls verborgen zoals in:

Frisdranken

Bier

Wijn

Sommige bouillonblokjes

Sportdranken

Honing

Sommige ontbijtgranen

Medicatie: siropen voor kinderen bvb.

Kokosnoten

Ketchup

Gedroogde vruchten

Bereide gerechten: het verbetert de houdbaarheid en de textuur.

Bij lactose-intolerantie is er een onvermogen om bepaalde hoeveelheden melksuiker te verteren. Het is een aandoening die veel voor komt. De persoon heeft een gebrek of een tekort aan lactase dat zorgt voor de afbraak van lactose of melksuiker.

Lactose vind je terug in melk,

- maar ook in afgeleide melkproducten zoals: rijstpap, pudding, chocolademelk, kwark, mousse, yoghurt … (harde kazen bevatten weinig lactose- hoe minder vocht in de kaas hoe minder lactose- en worden meestal wel verdragen )

- het wordt toegevoegd aan o.a. :

Brood, koekjes, sommige ontbijtgranen, melkpoeder, instantpuree, instantsoepen, sladressings, snoep, bereide vleeswaren…

De voedsel-intolerantiegrens verschilt van persoon tot persoon. Een persoon kan bvb. wel zonder problemen yoghurt eten maar geen gewone melk verdragen. De reactie op deze suikers hangt ook af van de bereidingswijze en de combinaties. Een stuk fruit combineren met een boterham gaat wel, maar een sinaasappel eten zo maar, geeft problemen.

Het is daarom belangrijk om zo exact mogelijk deze tolerantiegrens voor lactose, fructose (of gluten) te bepalen. Want zo maar alle voedingsstoffen waarin fructose of lactose zit volledig bannen uit je dieet is onverstandig, mét gevaar voor ondervoeding en een vitamine- en mineralentekort.

Intolerantie voor biogene amines en caseïne komt eveneens voor. Deze personen hebben problemen met de vertering van harde gefermenteerde kazen type gruyère, emmentaler, parmezaan…. Veel harde kazen bevatten ook kleurstoffen waarop sommige mensen gevoelig reageren.

Als je veel suikers eet (ook fructose) kunnen deze gaan gisten in de darmen. Dit zal sneller en meer gebeuren bij een voeding die te weinig vezels en vetten bevat. Vetten en vezels vertragen de opname van allergenen en kunnen helpen bij een lactose- en fructose-intolerantie. (koude) Vetstoffen vertragen ook de maaglediging en stimuleren de vertering. Het vermindert meteen de klachten bij intoleranties.

3 .Pseudo-allergieën behoren tot de voedselintoleranties maar de mechanismen hiervan zijn nog niet volledig gekend. Ze komen vaker voor dan voedselallergieën.Bij een pseudo-allergie gaat het om verborgen overgevoeligheden voor bepaalde voedseladditieven, voedingsmiddelen en medicijnen.

Pseudo-allergische reacties kunnen vlak na de maaltijd optreden maar meestal gaat het om een reactie na enkele uren tot zelfs 24 uur. De klachten lijken op die van een gewone allergische reactie.

Pseudo-allergische reacties komen, in tegenstelling tot gewone allergieën, meer voor naarmate je ouder wordt. Een voedselallergie heb je voor jaren of voor altijd, terwijl een pseudo-allergie kan verdwijnen als je het voedsel dat de reactie uitlokte enkele maanden niet meer eet. Als je achteraf het voedsel terug regelmatig eet en in redelijk grote hoeveelheden zul je terug last krijgen en negatief reageren.

Bij een pseudo-allergie kan je meestal kleine hoeveelheden van ‘de uitlokker’ verdragen, je reageert pas bij grotere hoeveelheden. De manier en de dosis waarop je reageert, is erg persoonsgebonden. Bvb. je kunt wel een schijfje tomaat hebben bij je zomers slaatje, maar een hele tomaat eten geeft problemen.

Voedingsmiddelen die gemakkelijk een pseudo-allergische reactie uitlokken, zijn o.a.: Tomaten, chocolade, citrusvruchten, sommige kazen, bepaalde specerijen, alcoholische dranken, varkensvlees, rode wijn, ‘steenfruit’…

Ook toevoegingen aan onze moderne voeding lokken dikwijls een pseudo-allergische reactie uit: Glutamaten of smaakversterkers, (azo)kleurstoffen, conserveermiddelen zoals benzoëzuur en sulfieten.

Situaties en toestanden die een pseudo-allergische reactie kunnen uitlokken of versterken:

• Erfelijke aanleg: als één van de ouders gevoelig is voor bepaalde ‘uitlokkers’ zullen ook de kinderen (enkele of alle) overgevoelig reageren op bepaalde voedingsstoffen.
• Infectie(s): bij een ontsteking heb je een verhoogde kans op intoleranties. Infecties kunnen de doorlaatbaarheid van het darmslijmvlies aantasten waardoor allergenen en (biogene) amines vlugger in het bloed terecht komen. Ontstekingen van dunne darm of dikke darm (colitis, ziekte van Crohn) gaan meestal gepaard met intoleranties.
• Allergische reacties: kunnen de dunne darmwand beschadigen waardoor voedselantigenen makkelijker kunnen doordringen en voedselintoleranties toenemen.
• Schimmelinfecties: kunnen eveneens een grotere darmdoorlaatbaarheid veroorzaken.
• Stress, alcohol, te veel vlees en suiker eten

Mogelijke klachten bij een pseudo-allergie:

1. ontstekingen
2. nachtelijk zweten
3. huidklachten
4. vermoeidheid.
5. Eigenlijk zijn een hele resem van klachten mogelijk. Meestal komen zij niet alleen voor, maar wel in combinatie. Het kan gaan van darm- en maagklachten over oog- en oorontstekingen, duizeligheid, hoofdpijnen, gewrichtspijnen, het ophouden van vocht, hartkloppingen, astma, kortademigheid, bloeddrukschommelingen tot zelfs concentratieproblemen, hyperactiviteit, angstaanvallen, veel huilen bij baby’s enz….

25-09-2009 om 19:19 geschreven door jefrenoir