een eigenwijze kijk op het leven en gezondheid korte teksten die informatie, ervaringen en/of meningen weergeven.Ik heb geenszins de bedoeling om volledig of uitgebreid te zijn.Voor meer informatie wordt er regelmatig een link gelegd naar een andere website. Reacties en vragen zijn altijd welkom.
20-01-2011
Calcium belangrijk voor een gezond skelet en sterke beenderen
Calcium, melk en sterke beenderen en botten
In
advertenties en reclamespots wordt regelmatig melk drinken aangeprezen
als hét middel om osteoporose (botontkalking) te
voorkomen en sterke botten te behouden. De pro-melk lobby raadt aan om met 3
glazen melk per dag je calciuminname
op peil te houden. Anderen
zijn overtuigd van het tegendeel en geloven dat veel melk en andere
zuivelproducten bijdragen tot een
vergroot risico op hartaandoeningen en kanker, en zeker niet tot preventie van
bot- en beenderbreuken.
Wie
heeft er nu het gelijk aan zijn kant ?
Wat
volgt is een opsomming van recente inzichten over calcium en zijn effect op het
lichaam.
Calcium is een onmisbaar mineraal
dat zorgt voor opbouw en behoud van sterke
beenderen en botten, bloedstolling, overdracht van zenuwimpulsen, regeling van
het hartritme. 99% wordt opgeslagen in beenderen en tanden, de overige 1% vind
je terug in het bloed en ander lichaamsweefsel.
Calciumbronnen :
1. je dagelijkse voeding : de meeste calcium per dosis zit in alle soorten zuivel : melk , kaas ,
yoghurt, room.... Andere goede bronnen zijn groene groenten, bonen, erwten,
linzen, sesamzaden en pasta, dadels, vijgen, noten
2. een voedingssupplement : calcium in combinatie met Vitamine D3
3. De kalk uit je eigen botten en beenderen. Als de calciumconcentratie in
je bloed laag is, zal je lichaam calcium stelen uit je eigen skelet. Deze
geleende calcium wordt later teruggegeven, maar soms ook niet. Het is dan
onmogelijk om dit later terug aan te vullen door het eten van calciumrijke
voeding.
Gezonde skeletopbouw : bereik je door te zorgen voor voldoende calciumaanvoer vanuit
voeding en/of supplementen en
tegelijkertijd voldoende fysieke activiteit te hebben om deze
kalk optimaal op te nemen en te benutten voor een sterk skelet.
Beenderen
en botten zijn levend weefsel en altijd in verandering. Gedurende een
mensenleven zijn de beenderen constant in opbouw en afbraak. Beendercellen , de
osteoblasten , doen aan opbouw en osteoclasten aan beenderafbraak. Bij
gezonde individuen met voldoende calciumopname en fysieke activiteit zal er
meer beenderopbouw zijn dan afbraak tot hun dertigste jaar. Na deze
leeftijd wordt dit om gekeerd en zal het belangrijk zijn om door een gezonde
leefwijze zoveel mogelijk deze beenderafbraak tegen te houden. Hoe voorkom je na je dertigste beender-
en botafbraak?
Een
aantal strategieën die complementair zijn zorgen ervoor dat je beenderen en
botten met het verstrijken van de jaren intact blijven.
1. Regelmatig
bewegen en fysieke activiteit zoals
wandelen, joggen , trappen doen, fitness, gewichtheffen, dansen, trektochten.
Het gaat over oefeningen die druk zetten op de beenderen en botten. Ook de
variatie hierin is belangrijk om alle beenderen en gewrichten te belasten.
2. Voldoende
calcium innemen. De
verschillende onderzoekers zijn
het nog altijd niet eens over een
adequate calciuminname om een gezond en sterk skelet te behouden.
*In de
USA raadt de national academy of sciences een dagelijkse
calciumhoeveelheid aan van :
- 1000 milligram (19 tot 50 jaar )
- 1200 milligram (50 jaar plus)
- 1000 milligram (zwangeren en vrouwen die borstvoeding geven).
*In Engeland is dit slechts 700 mgr per dag.
Deze aanbevelingen zijn gebaseerd op korte
termijnonderzoeken en kunnen moeilijk veralgemeend worden. Bepaalde onderzoekers
stellen dat (te veel) calcium zelfs kan leiden tot meer breuken in plaats van
minder. Andere studies suggereren dat deze hoge dagelijkse dosissen calcium
(1000-1200 mgr, 3 glazen melk) aanleiding kunnen geven tot hartaandoeningen,
prostaat- en baarmoederkanker.
Nog andere studies suggereren dat niet de
calcium verantwoordelijk is voor een gezond skelet maar wel andere factoren
zoals actieve beweging, vitamine D en K, voldoende zomerzon, een gevarieerde
voeding met veel groenten, vette vis en ongeraffineerde granen, zaden en oliën
In India, Japan en Peru is de dagelijkse
calciuminname slechts 300 mgr/dag. Toch is daar de kans op beender- en
botbreuken op latere leeftijd laag in vergelijking met de USA en Europa.
3. Zorgen voor
vitamine D. Vit. D speelt eveneens een cruciale rol voor
de gezondheid van je skelet. Wanneer de concentratie van calcium in je bloed
begint te dalen wordt hierdoor de
vit.D in actieve modus gezet en gaat zich verplaatsen:
- enerzijds naar de ingewanden om van daaruit een grotere calcium-absorptie
naar het bloed aan te moedigen.
- Anderzijds naar de nieren om calciumverlies langs de urine te
minimaliseren.
4. En Vitamine K. In onderzoeken stelt men
vast dat bij een lage concentratie in het lichaam van deze vitamine er een hogere incidentie is bij vrouwen
van heup- en botbreuken. Te weinig Vitamine K wordt in verband gebracht met een
lage beenderdichtheid (bone-density). Men suggereert vanuit deze studies dat vrouwen die 110
microgram Vit K per dag innemen, 30% minder kans hebben op botbreuken dan
vrouwen die minder binnen krijgen. Vit K vind je vooral terug in groene
bladgroenten, spruitjes, savooikool,krulkool,broccoli. 1
portie per dag van deze groenten (200 à 250 gr) is voldoende om de aanbevolen
dagelijkse hoeveelheid van 120
microgr voor mannen en 90 microgr voor vrouwen op te nemen.
Kijk
ook eens naar mijn blogpaginas :
· De
calciumparadox : melk drinken voor een sterk skelet, 13/03/2010
· Nog maar eens
calcium, 19/05/2009
· Calcium voor
gezonde botten en beenderen : calciumrijke voeding, 07/08/2008
· Osteoporose,
broze beenderen, calcium en melk : het vervolg, 15/04/2008
DASH staat voor Dietary Approaches to Stop Hypertension.
Dieet is een slecht gekozen woord voor een nieuwe en andere manier van
dagelijkse voeding die zorgt voor het voorkomen en behandelen van een (te) hoge bloeddruk.
dash stelt voor om je zoutgebruik sterk teverminderen of als je moedig bent alle
toegevoegd zout weg te laten.
Verder zorg je voor een gevarieerde
voeding rijk aanvoedingsstoffen, zoals calcium, kalium en
magnesium , die je bloeddruk verlagen en onder controle houden. Het dash dieet is een voeding
die nog andere gezondheidsvoordelen biedt zoals het voorkomen van broze
beenderen , hartproblemen, diabetes, kanker. Het zal tegelijkertijd je
eventueel overgewicht controleren.
Je eet vooral : ·
Volle granen ·
Groenten ·
Fruit ·
Magere zuivel
Verder : ·
Gevogelte ·
Vis ·
peulvruchten : bonen, erwten, linzen ·
noten en zaden ·
vetten en oliën
1.
Volle granen (150 tot
200 gr per dag): bevatten veel meer voedingsstoffen en vezels dan geraffineerde
tarwe en andere witte granen. Hun vetgehalte is beperkt. Door het hoge
vezelgehalte zijn ze de kuisploeg
van je darmen en zorgen voor een regelmatige stoelgang.
2.
Groenten : (400 à
500 gr p/d) varieer allerhande. Ze leveren naast vezels en vitaminen ook
belangrijke mineralen zoals kalium en magnesium. Probeer groenten niet als
versiering van de hoofdschotel te zien maar als hoofdingrediënt samen met
bruine rijst of volle pasta,couscous Verminder je vlees en verdubbel je
groenten op je bord.
3.
Noten,
zaden en peulvruchten : zoals amandelen, hazelnoten,
zonnebloempitten, pompoenpitten, erwten, kikkererwten, sesamzaad, nierbonen,
sojabonen Ze bevatten veel kalium, magnesium, eiwitten, vezels en
fytochemicaliën. Onderzoekers suggereren dat zij beschermen tegen kanker en
cardiovasculaire aandoeningen(hart en bloedvaten).
Door hun
hoge gehalte aan mono-onverzadige vetzuren en omega3 vetten (walnoten) zijn
noten een weldaad maar eveneens
calorierijk. Eet ze regelmatig maar met mate.
Sojabonen
onder de vorm van tofu en tempeh hebben dezelfde aminozuren als vlees en vis en
zorgen voor dezelfde eiwitten. Zij zijn
een goed alternatief (2à3 x per week) voor dierlijke eiwitten
(proteïnen).
4. Vetten en oliën : helpen je
om essentiële vitamines en mineralen beter te absorberen en zorgen voor een sterkere immuniteit. Nochtans verhogen
(te) veel (geraffineerde) vetten het risico op diabetes , overgewicht en hartaandoeningen. In
het DASH dieet streeft men ernaar om de dagelijkse hoeveelheid vetten te
beperken tot 30% van je totale calorieënopname. En gefocust op mono- enpolyonverzadigde vetten. Het gaat over
bvb. (ongeraffineerde) Olijfolie, lijnzaadolie, koolzaadolie, zonnebloemolie, druivenpitolie, notenolie, visoliën ..en
het beperken van verzadigde vetten zoals dierlijke vetten in vlees, kaas,
volle melk en (geraffineerde) palm- en kokosvetten.
Geraffineerde vetten (en transvetten) zijn een van de oorzaken van een te hoog cholesterolgehalte én
ze verhogen het risico op cardiovasculaire aandoeningen.
5. Melk en zuivel : kaas,
yoghurt, gewone melk Ze bevatten
alle veel verzadigde vetten. Gebruik daarom de magere of halfvette varianten.
Kaas heeft naast zijn vetgehalte meestal een hoog zoutgehalte. Zoek naar de
halfvette,magere en zoutarme kazen. Voor personen met een lactose-intolerantie
kan je lactosevrije melk drinken of je beperken tot harde magere of halfvette
kazen.
Tot slot : als je wil
overschakelen op een gezonde voeding is dit geen zaak van alles of niets. Het
belangrijkste is om te zorgen voor veel
variatie om je voeding enerzijds voedzaam te maken en anderzijds om eentonigheid en extremen te vermijden.
Dit alles vind je ook terug in een DASH dieet.
Als tarwe eten een probleem is : glutenintolerantie en coeliakie
Als tarwe eten een
probleem is/wordt : glutenintolerantie en coeliakie
Tarwe is alom tegenwoordig in onze voeding. Bijna alle gerechten en ons basisvoedsel
bevatten tarwe. Het zit in brood , ontbijtgranen, gebak, koeken, sausen, bereid
vlees, soepen
Coeliakie,
een chronische ziekte En als je dan ziek wordt van de
gluten in tarwe blijft er niet veel keuze over. Je dieet wordt beperkt en
eentonig. Zowel jongeren als volwassenen zijn slachtoffer van deze
glutenintolerantie. Eens er een duidelijke diagnose is kan je je leven
aanpassen en een glutenvrij dieet inlassen.
In extreme gevallen kan je spreken van een chronische ziekte: coeliakie.
Als
je onwetend bent over je glutenintolerantie Daarnaast zijn er nog die
personen die toch tarwe eten en onwetend zijn overhun intolerantie voor de gluten in tarwe en andere granen. Zij
hebben vele lichamelijke symptomen, zijn ziek , lopen van de ene dokter naar de
andere. En ..blijven maar aanmodderen en zich slecht voelen.
Gluten is een eiwit in
tarwe en granen zoals rogge, haver, gerst,spelt. Bij sommige personen zal deze gluten de villi (vingerachtige
aflijning van de wand van de dunne darm)
beschadigen en die zijn onmisbaar voor de vertering van het voedsel. Bij de vertering van gluten komt het in contact met de villi en het
immuunsysteem zal in dit geval in de fout gaan en de villi aanvallen door het
produceren van antilichamen alsof deze villi vreemde organismen zijn. Door de (gedeeltelijke) afbraak
van de villi is de dunne darm niet meer instaat om verteringsenzymen aan te maken en wordt het voedsel
onvoldoende afgebroken en blijft onverteerd in de darm aanwezig. Deze niet
geabsorbeerde voedingsstoffen gaan gisten en veroorzaken allerhande ongemakken en
symptomen zoals krampen, diarree, darmgassen, opgeblazen gevoel, flatulentie.
Tekenen
en symptomen van glutenintolerantie Het meest voorkomend symptoom is diarree.
Andere tekenen bij kinderen zijn trage
groei en te mager voor hun leeftijd.
Bij volwassenen is er gewichtsverlies.
Door de slechte absorptie van essentiële voedingstoffen voelen ze zich zwak en
hebben last van bloedarmoede.
Voor babies : chronische diarree, opgeblazen buik, weinig
eetlust, beperkte gewichtstoename, spierafbraak Voor kinderen: diarree of constipatie, beperkte gewichtstoename en
groei, spierafbraak, weinig eetlust, overgeven, geïrriteerd. Voor volwassenen: chronische diarree, gewichtsverlies, bloedarmoede,
oververmoeid, zwakte
Maar... de helft van de lijders aan
glutenintolerantie gaan niet naar de dokter met buikproblemen maar wel met klachten zoals extreme vermoeidheid, depressie,
pijn in de beenderen, botbreuken (door osteoporose), aften en mondzweertjes,
jeukende huiduitslag vooral aan de ellebogen en knieën (dermatitis
herpetiformis). Voor sommige vrouwen kan het ook de oorzaak zijn van miskramen of niet zwanger raken.
Meerdere onderzoekers suggereren dat 10-15% van de mensen in hetwesten
in meer of mindere mate glutenintolerant is. Velen van hen hebben zelfs
geen spijsverteringssymptomen ( typisch voor coeliakie) en worden niet
opgemerkt. Een ander belangrijk probleem is dat verschillende personen met
coeliakie een verkeerde diagnose krijgen. Bij een bloedtest blijkt dat er niks
aan de hand is. Zij laten zich testen op het moment dat zij reeds een
glutenvrij dieet volgen. Zo zullen er geen antilichamen in hun bloed aanwezig
zijn die wijzen op coeliakie.
Vroeger ging men er van uit dat alleen kinderen glutenintolerantie
hadden. Nu krijgen regelmatig ook volwassenen (30-45 jaar) de diagnose. Coeliakie wordt soms geassocieerd met andere condities zoals diabetes
(type1) , schildklieraandoening (autoimmune vorm), colitis (ontsteking van de dikke darm).
Coeliakie
en glutenintolerantie voorkomen Wetenschappers suggereren om aan babies borstvoeding te gevenen
geenvoeding die gluten bevat voor
hun 5demaand.
Daardoor wordt vermeden dat de baby in aanraking komt met gluten alvorens de
bescherming van de darmen (gut barrier) is voltooid.
Behandeling Coeliakie en glutenintolerantie komen voor in verschillende gradaties.
In de meeste gevallen zullen de symptomen door een levenslang glutenvrij dieet verdwijnen.
Bij een klein aantal coeliakie patiënten kan een glutenvrij dieet echter
geen soelaas meer brengen. Bij hen zijn de villi al onherstelbaar beschadigd. Bij nog andere coeliakie lijders wordt de darmschade verergerd door een intolerantie voor
eiwitten in eieren, soja en melk. Bij hen moet hun glutenvrij dieet aangevuld
worden met het schrappen van eieren, soja en melk uit hun dagelijkse voeding.
Gezondheidsproblemen in het Westen worden meer veroorzaakt door een
teveel dan door een tekort aan voeding.
Ons grootste voedselprobleem is een
teveel aancalorieën. We krijgen
meer potentiële energie binnen in de vorm van koolhydraten , vetten, eiwitten enalcohol dan we verbranden. Dit teveel aan potentiële energie slaan we op als vet. 10
tot 15 kg vet is normaal. Maar bvb. een vrouw van 1,70 meter die 87 kg weegt ,
heeft wel 35 kilo vet om mee te dragen. Daar is het lichaam niet op berekend en
het vergroot de kans op gewrichtsproblemen,
galstenen, diabetes, hartinfarcten, kanker.
Vetten: · In alle eenvoud
bestaan er drie soorten vetten : onverzadigde
, verzadigde en transvetten. Zij leveren alle 9 kilocalorieën per gram.
· Verzadigde en
transvetten verhogen de concentratie van de slechte cholesterol in je bloed en
daardoor het risico op een hartinfarct
· Onverzadigde
vetten verlagen daarentegen de cholesterol en het risico op een hartinfarcrt.
· Oliën zoals olijfolie, zonnebloemolie, koolzaadolie,
sojaolie zijn rijk aanonverzadigde vetten maar de calorieën
krijg je er altijd bij.
Het
is aan te raden om regelmatig olie te gebruiken : maar de totale hoeveelheid vetten die je eet mag daardoor niet toenemen
want anders word je dikker. Voor de
extra olie die je eet moet je duseenzelfde
hoeveelheid verzadigd vet of transvet weglaten. Je zou de hoeveelheid
calorieën ook kunnen uitsparen op koolhydraten (of alcohol) maar dan mis je het
gunstige effect van het verminderen van verzadigd en transvet.
En
koolhydraten ,eiwitten:
Koolhydraten(suikers en zetmeel) leveren 4 kilocalorieën per gram.
Als je ze eet doe je dat best onder de vorm van ongeraffineerde granen, groenten enfruit. Eiwitten
of proteïnen leveren eveneens 4 kilocalorieën per gram. We eten
meer eiwitten dan we nodig hebben. Voor ons gewicht is dit niet goed. Maar voor
de rest zijn er geen nadelen voor zover bekend. (uitgezonderd charcuterie)
En
alcohol: Levert 7 kilocalorieën per gram. Je kunt dit compenseren door minder
vetten en koolhydraten te eten om zo niet dikker te worden. Maar dat doet niets
af van de schadelijke werking van
alcohol op je organisme : het vergroot het risico op levercirrose,
borstkanker, keelkanker, mondkanker,darmkanker . Zie ook mijn blogpagina:
Overvoeding en toch nog tekorten van 1/03/2010 én pagina: Zwaarlijvigheid
bestrijden zonder een dieet van 1/04/2009.
Vitamine D : niet alleen belangrijk voor je
skelet ; wat nieuwe onderzoeken ons
leren.
Gezond skelet en sterke
beenderen en botten
Dat vitamine D zorgt
voor de versterking en het instandhouden
van je skelet en gezonde beenderen is gekend. Toch zijn er misverstanden
bij de publieke opinie en wordt de klemtoon gelegd op inname van voldoende
calcium. Dit geeft een vertekend beeld want calcium alleen kan de klus niet
klaren. Vitamine D leidt de calcium uit je voeding naar de plaats waar ze nodig is , voornamelijk in je skelet
en beenderen.
Wat is nieuw?
In recente studies
suggereert men dat er een verband bestaat tussen je immuunsysteem
, bepaalde kankers en je vitamine D balans. Een aantal metabole,
epidemologische onderzoeken en dierenproeven geven een nieuwe rol aan van Vitamine
D. Men denkt dat bepaalde kankers (vooral prostaat-, en van het
spijsverteringsstelsel) en het falen van je immuunsysteem (mede)veroorzaakt
worden door een vitamine D tekort.
Hoeveel vitamine D heb je
dagelijks nodig?
Aan de Harvard
School of Public Health stellen voedingsdeskundigen vast dat in de VS een
groot deel van de bevolking een tekort heeft aan vitamine D. Je kan
veronderstellen dat dit ook geldt voor de West-Europeanen.
De meeste experten
geloven vandaag dat 1000 tot 2000 IE (25 tot 50 mcg) per dag naargelang de
leeftijd, nodig is om een optimale gezondheid te verkrijgen en te behouden. Je
lichaam is slim het gebruikt niet meer vitamine D dan nodig is. Zo is
het gevaar van een toxische dosis (zelfs bij 10000 IE) bijna onbestaande.
Hoe geraak je aan voldoende
vitamine D ?
1.
De zon is de beste en een krachtige vitamine D bron.
Als de zomerzon op je huid schijnt maakt deze vitamine D aan, die snel in je bloed
wordt opgenomen en verschillende maanden kan gestockeerd worden in je bloed en
gedeeltelijk in je lichaamsvet, waar ze wordt aangesproken naargelang de
behoefte van je lichaam. Hierdoor blijft het moeilijk om de juiste hoeveelheid supplement
te bepalen dat je dagelijks nodig hebt via je dieet en/of een
voedingssupplement. Als je gedurende de zomer elke dag 15 minuten je nek,
gelaat en armen blootstelt aan de ultraviolette stralen van de zon maak je
voldoende vitamine D aan. Als blanke 30 minuten zonnebaden ( zonder
bescherming) op de middag in je badpak zorgt voor onmiddellijke opname en
stockage in je bloedstroom van 20000 IE vit.D.(500 mcgr). Voor donkerhuidige
personen en ouderen is dit ongeveer de helft. De herfst- en winterzon is ontoereikend.
2.
Vette vis -zoals zalm , makreel ,sardines, haring, tonijn,
forel -
is de enige natuurlijke voedingsbron die vitamine D kan leveren. 100
gram gekookte zalm geeft 360 IE, 80 gr. Tonijn uit blik 200 IE, 300 gr.
Sardines in blik 250 IE.
3.
Vit D als voedingssupplement : gebruik vitamine D3 (cholecalciferol) in
plaats van Vitamine D2 (ergocalciferol). D3 is twee tot drie maal effectiever
dan D2.
Wie heeft voordeel bij het
nemen van supplementen?
·
Je loopt
niet in de zon, zit veel binnen , je eet weinig of geen vette vis
·
Je bent
boven de 50 , een oude huid maakt moeilijker Vit.D aan.
Beperk je tot een dagelijkse dosis van max. 2000 IE (50 mcgr).
Zie ook mijn blogpaginas: Vitamine D, het vervolg :
zeer belangrijk voor je gezondheid van 17-10 2008 en De dikwijls vergeten,
maar onmisbare vitamines en mineralen van 20 3 2008.
Hoe voorkom
je suikerziekte of diabetes (type
2) ?
Als diabetes een besmettelijke infectieziekte was dan konden we spreken
van een epidemie. Deze beschavingsziekte , vroeger genoemd ouderdomsdiabetes,
neemt angstwekkende proporties aan en komt nu ook voor bij kinderen en
teenagers.Meer dan 24 miljoen Amerikanen hebben diabetes, wereldwijd zijn dat 285
miljoen mensen. In 2030 zal dit volgens de voorspellingen 439 miljoen zijn.
De problemen achter deze cijfers zijn nog meer alarmerend. Diabetes is
de voornaamste oorzaak van blindheid en nierfalen bij volwassenen. Het
veroorzaakt milde tot ernstige zenuwschade dat samen met circulatiestoornissen
dikwijls leidt tot amputatie van een voet of een been. Het verhoogt het risico
op hartziektes. Het veroorzaakt jaarlijks 75000 overlijdens alleen in de VS.
Wat is type 2 diabetes?
De energie voor je lichaamscellen hangt af van een eenvoudige
suikermolecule : glucose of bloedsuiker. Wanneer je eet worden de koolhydraten
omgezet tot glucose en in de bloedstroom opgenomen. Bij elke stijging van het bloedsuikergehalte
krijgt de pancreas een signaal tot insulineproductie. Dit hormoon instrueert de
cellen om de bloedsuiker of glucose uit de bloedstroom op te nemen. Gebeurt dit
niet ,om welke reden dan ook, blijft de glucose in je bloed rondstromen.Diabetes begint wanneer :
-je pancreas geen of onvoldoende insuline aanmaakt
-je de insuline die je aanmaakt niet kan aanwenden waarvoor hij nodig is.
De type 1 diabetes of insuline-afhankelijke suikerziekte ontstaat
wanneer de insulineproducerende cellen van de pancreas, door een aanval van je
immuunsysteem, worden ontmanteld en niet meer in staat zijn om insuline aan te
maken. Ongeveer 5 tot 10 procent van de gediagnosticeerde suikerziektes zijn
type 1.
De type 2
echter ontstaat geleidelijk en onmerkbaar over een grote tijdspanne. De ziekte manifesteert zich uiteindelijk als
de cellen stoppen met te reageren op het insuline: openen voor
glucose-opnemen signaal. Het lichaam antwoordt vervolgens door nog meer én
meer insuline te produceren, om telkens te proberen om bloedsuiker in de cellen
te rammen. Eventueel zullen de insulineproducerende cellen uitgeput geraken
en beginnen falen.
Bij de hoge aantallen suikerzieken moet je de 57 miljoen (in de VS)
pre-diabetes-patiënten tellen. Het is een voorstadium en een alarmfase die
gekenmerkt is door een te hoge bloedsuikerspiegel (bij een
bloedsuikertolerantie-test of glucose-test).
In deze fase is het belangrijk om
je levensgewoonten drastisch te veranderen om zo diabetes af te wenden. Hoe verminder je het risico op diabetes
type 2?
Je leefgewoonten en je levenshouding bepalen naast genetische factoren
het ontstaan van suikerziekte type 2.
Welke concrete stappen ?
1. Beweeg
regelmatig . Door je spieren
actief te laten werken versterk je
hun mogelijkheid tot het gebruiken van de insuline en het beter absorberen van
de glucose. Hierdoor ontlast je je
insuline-producerende cellen. Het hoeven zelfs geen intensieve spieroefeningen
te zijn. Elke dag een halfuurtje
wandelen is voldoende om je risico op diabetes met 30% te verminderen.
2. Controleer
je gewicht. Overgewicht is de
voornaamste oorzaak van type 2 suikerziekte. Obese personen maken 20 tot 40
maal meer kans op diabetes dan mensen met een gezond gewicht. 10 procent
gewichtsverlies vermindert je kans op diabetes met de helft.(zie ook mijn
blogpagina: zwaarlijvigheid bestrijden zonder een dieet van 1/4/2009)
3. Pas
je dieet aan.
· Vervang
de geraffineerde koolhydraten door ongeraffineerde:
de vezels en ballaststoffen in ongeraffineerd voedsel zorgen voor een tragere opname van glucose in het bloed en
vragen een geleidelijke en beperkte insuline-afgifte door de pancreas. Zo
sparen zij de insulineproducerende cellen. Bovendien hebben zij een lage
glycemische index en bevatten zij essentiële mineralen, vitamines en
phytochemicaliën.(Zie ook mijn blogpaginas: De kracht van volle granen van
28/10/2008 en Geraffineerde granen vervangen door volle granen en je wint aan
gezondheid van 14/9/2010)
Geraffineerd voedsel - zoals wit brood, rijst,
koekjes, gebak, aardappelen, suiker- met een hoge glycemische index en load - zorgen voor pieken in het bloedsuikergehalte en de insulineproductie, met een
snelle terugval, waardoor het organisme vraagt naar een nieuwe dosis
geraffineerd voedsel. Dit verhoogt het risico op het falen van de
glucose-opname door de lichaamscellen en de goede werking van de
insuline-producerende cellen.
·
Verban alle suikerhoudende dranken : softdrinks,limonades, fruitsappen. Een hoge
glycemische index en een verhoogd risico op diabetes : 80% bij één tot twee suikerdranken
dagelijks, 50% bij één tot twee fruitsappen.Suikerhoudende dranken dragen bij tot chronische
ontstekingen, gewichtstoename, verhoging van de bloedvetten (triglyceriden),
afname van de goede cholesterol, verhoogde insuline-resistentie.
· Eet
goede vetten in noten , zaden en
vloeibare oliën. Vermijd transvetten in fast food, gefrituurde gerechten,
gedeeltelijk gehydrogeneerde vetten. (Zie ook mijn blogpagina: transvetten en
het risico voor je gezondheid van 3/1/2010)
·
Beperk rood vlees en vermijd bereid vlees en
charcuterie. Vervang deze door
gevogelte ,vis, tofu, seitan,
bonen, noten en zaden
Wat de wetenschap hierover vertelt : Het streven naar geluk is niet
meer weg te denken uit ons huidig maatschappijbeeld. Iedereen heeft wel zijn
eigen idee over gelukkig zijn. Door onze materiële welvaart en de luxe waarin
we leven komt dit zoeken naar geluk op de voorgrond en heeft de wetenschap het
als onderwerp van onderzoek geclaimd.
In de uitgebreide literatuur
hierrond heeft iedereen wel zijn eigen geluksproject.
Om door het bos de bomen te
blijven zien , volgen enkele tips.Zie ook mijn blogpagina van
18/04/2009:je eigen geluk en gezondheid, een leerproces.·
Tips om de tevredenheid in je dagelijks leven te
vergroten:
o
Leef bewust in het hier en nu Stel je genieten niet uit tot je wat meer tijd en
minder werk hebt. Kijk uit naar de
kleine geneugten van elke dag. Focus op de positieve dingen van het moment.
Verspil je leven niet aan het herkauwen van het verleden of je zorgen maken
over de toekomst. Luister naar het zingen van een vogel of ruik de geur van
versgeplukte bloemen.
o
Zorg dat je een doel hebt in je leven. Het verzorgen van je tuin, het opvoeden van kinderen,
een diploma halen. Een doel of een missie
geeft zelfvertrouwen en brengt je meer samen met anderen. Wàt
je doel is blijkt minder belangrijk dan het proces ende weg die
je bewandelt om je missie te bereiken.
o
Cultiveer en verfijn je optimisme Haal het positieve uit de negatieve gebeurtenissen.
Problemen en moeilijkheden zijn onlosmakelijk verbonden met het leven. Je kunt
ze ontlopen of doen alsof ze niet bestaan maar dit is niet de weg naar een
realistische levenshouding. Ben je niet optimistisch van nature dan heb je tijd en
energie nodig om naast het negatieve ook de positieve elementen te zien.
1.
Start met je negatieve gedachten onder ogen te zien en
vraag je af of de situatie werkelijk zoerg is als je denkt 2. Ga na of er een andere manier is om de situatie onder
ogen te zien 3. Vraag je telkens af wat je kan leren uit dezegebeurtenis
voor de toekomst. Elk probleem
in je leven houdt mogelijkheden in om te groeien naar meer
levensvervulling.
o
Investeer in en verzorg je vrienden en familie. Probeer jezelf te omringen met gelukkige mensen. Zij
zorgen ervoor dat je jezelf goed voelt. En dit goed humeur geef je meteen door
aan anderen. Iedereen vertoeft het liefst bij tevreden mensen en niet bij
zeurkousen of kankeraars.
o
Toon je dankbaarheid. Het is de verwondering , de appreciatie, de
dankbaarheid tonen voor het leven dat je zo maar hebt gekregen. Veel mensen
beseffen pas na een ernstige ziekte of een tragisch ongeval dat het leven een
geschenk is uit de hemel. Wacht niet zo lang. Probeer elke dag minstens één
ding te vinden waarvoor je dankbaar mag zijn.
Geraffineerde granen vervangen door volle granen en je wint aan gezondheid
Geraffineerde granen vervangen door volle granen en je wint aan
gezondheid
Over
welke granen gaat het ?
Tarwe:(triticum
species) Het graan dat wordt geteeld in de gematigde streken en door veredeling
een zeer hoge opbrengst geeft. De harde
soort wordt vooral in Italië verbouwd voor de productie van pasta, terwijl de zachte soort dient voor brood en
gebak. Door zijn sterke veredeling
wordt het soms slecht verdragen, vooral de gluten in de tarwe geeft aanleiding
tot ziektesymptomen (coeliakiepatiënten). Een groot deel van de jaarlijkse
tarweopbrengst wordt aangewend in de veevoeding.
Spelt: (triticum spelta)(dinkel in het Duits) . Een makkelijke teelt, behoeft
weinig meststoffen en geen pesticiden. Spelt is de voorloper van de huidige zachtetarwesoorten. In de middeleeuwen was het dé tarwe bij uitstek. Is
door zijn relatief lage opbrengst in de verdrukking geraakt maar komt de
laatste tijd terug in de aandacht. Het wordt beter verdragen omdat het niet veredeld is.
Kamut(triticum turgidum) Een zeer oude tarwesoort
reeds geteeld bij de Egyptenaren. Is een oude
verwant van de harde tarwe, zoals spelt een voorloper is van de zachte.
Kamut heeft tot 40% meer eiwitten dan gewone tarwe. Het wordt goed verdragen
omdat het niet veredeld is.
Rijst :(Oryza sativa) Bevat geen gluten. Op wereldvlak de
meest geteelde graansoort.
Haver:(avena sativa) Wordt gegeten onder de
vorm van havermout enhavervlokken. In goede mueslis zijn
havervlokken het belangrijkste ingrediënt. Haver bevat waardevolle vitamines en
mineralen : B1,B2,B6, K , E en caroteen, kiezelzuur
Rogge:(Secale cereale) Rogge wordt vooral
aangewend in brood, peperkoek, knäckebröd. Rogge bevat minder gluten dan tarwe.
Gierst:(panicum miliaceum) Is glutenvrij
en bevat o.a. kiezelzuur. Goed voorhuid en haar. Kan gegeten worden zoals rijst maar ook onder de vorm
van couscous.
Teff: (Eragrostis tef) 150
korrels teff wegen evenveel als 1 tarwekorrel. Het is niet glutenvrij maar toch
wordt het verdragen door
coeliakiepatiënten. Het bevat niet de schadelijke glutenfractie. Het zaad
is te klein om te pellen en het Teffmeel is meestal volkorenmeel . De oorsprong
van teff ligt waarschijnlijk in Ethiopië waar het wordt gegeten als
basisvoedsel. Van het gefermenteerde meel worden een soort platte koeken gebakken.
Teff heeft veel langzaam verteerbare
complexekoolhydraten en
daardoor houd je na het eten langer een
vol gevoel over.Teff bevat meercalcium dan andere graansoorten en is
aan te bevelen voor ouderen en veganisten.
De Ethiopische atleten Haile Gebrselassie en Kenenisa
Bekele wijten hun succes mede aan teff. Onderzoek heeft uitgewezen dat dit
graan door zijn langzaam verteerbare complexe koolhydraten en zijn hoog gehalte aan ijzer, dat zeer goed
wordt opgenomen door het organisme, uitermate geschikt is voor duursporters.
Boekweit: (fagopyrum esculentum) Behoort zoals de
granen niet tot de grassenfamilie
maar wel tot de duizendknoopfamilie. Het bevat magnesium, kaliumen
fosfor en is glutenvrij. Het
eiwitgehalte is even hoog als dat van tarwe en rogge. Boekweitmeel wordt
gemengd met tarwemeel om de gekende Bretoense pannenkoeken mee te bakken. Ook
de sobanoedels uit Japan zijn gemaakt met boekweit.
Quinoa: (Chenopodium quinoa) Behoort tot de
amarantenfamilie. Het wordt in de Andes gebruikt om brood te bakken. Het kan
ook gestoomd of gekookt worden gegeten als afwisseling met rijst en gierst.
Triticale:(triticale) is een kruising tussen
tarwe (triticum) en rogge(secale).
Wat kunnen granen
betekenen voor je wellness
Recente
onderzoekers die van dichtbij koolhydraten bestuderen, concluderen dat de kwaliteit van de koolhydraten die je
eet minstens even belangrijk is dan de kwantiteit. De meeste studies tonen een
positief verband tussen volle granen eten en een betere gezondheid. Ongeraffineerde granen bevatten nog alle
voedingsstoffen , vitamines , vezels
en mineralen, in tegenstelling tot de geraffineerde die hoofdzakelijk nog
(witte) koolhydraten bevatten met weinig voedingswaarde.
Cardiovasculaire
aandoeningen: volle granen
verlagen je slechte cholesterol, je vetten en je insuline in het bloed.
Type
2 diabetes : in een follow-up onderzoek van 160.000
vrouwen gedurende 18 jaar stelde men vast dat bij 2 tot 3 porties volle granen
per dag het risico op diabetes verminderde met 30%. Door deze studie te
verbinden met andere ernstige onderzoeken hierover kon men concluderen dat bij
2 extra porties ongeraffineerde granen per dag het risico op type 2 diabetes
vermindert met 20%.
Kanker
: een vijfjarige studie bij
500.000 mannen en vrouwen suggereert dat
het regelmatig eten van volle granen bijdraagt tot een betere bescherming
tegen colo-rectale kanker (dikke darmkanker).
Een
gezonde spijsvertering : de
vezels in volle granen zijn de kuisploeg van je darmen. Volle granen voorkomen
constipatie en zorgen voor een zachte stoelgang. Ze werken preventief voor
divertikels (uitstulpingen) en ontstekingen.
Charcuterie, bereide vleeswaren : een risico op hartaandoeningen en diabetes
Charcuterie,
bereide vleeswaren verhogen het risico
op hartaandoeningen en diabetes.
Uit een recente
studie, van
onderzoekers van de Harvard School of public Health (HSPH), blijkt
dat het eten van bereide vleeswaren zoals
salami, boterhamworst, bacon ....een 42%
hoger risico inhoudt op hartziektes en 19% hoger risico op type 2diabetes (ouderdomsdiabetes). Dit al
bij een consummatie van 50 gram charcuterie per dag.
Opmerkelijk is
dat er geen hoger risico werd gevonden bij het
eten van niet bereid(puur) rund- ,
lams- en varkensvlees. In vroegere onderzoeken heeft men het
onderscheid
tussen bereid en niet bereid vlees niet gemaakt. En men suggereerde dan
dat het
eten van (rood) vlees, al dan niet bereid, een hoger risico inhield op
bepaalde
chronische ziektes waaronder cardiovasculaire aandoeningen en diabetes.
Wat de
onderzoekers hieruit
voorlopig besluiten is dat door het hoge
gehalte aanzout en nitraten(bewaarmiddelen)
in de bereide vleeswaren, 4 maal meer zout en 50% meer nitraten,
het hogere
risico aan beschavingsziekten kan verklaard worden en niet het hoge
vetgehalte
zoals vroeger werd gedacht. Ook bij dikke darmkanker (colorectale
kanker) wordt
aangenomen dat het eten van veel vlees (rood) het risico sterk
vergroot. In de
toekomst zou verder onderzoek meer duidelijkheid kunnen brengen of hier
ook het
onderscheid gemaakt moet worden tussen bereid en niet bereid vlees.
Wat de
wetenschappers
voorlopig aanraden vanuit deze studie is om het gebruik vanbereide
vleeswaren, charcuterie te beperken tot 1 portie per week om het
risico op
diabetes en hartaandoeningen sterk te beperken.
10
verschillende voedselkeuzes voor een evenwichtig en
gevarieerd dieet
Geef je dieet
een gezonde opkikker met deze tien.
Zij zijn een
goede keuze in een gezond voedingspatroon. Wat zij alle samen leveren
zijn:
Vezels,
vitaminen en mineralen
Phytonutriënten
en antioxidanten zoals vitamine A en E en bètacaroteen.
Een
verminderd risico op hartaandoeningen
Voor
een grotere hoeveelheid voedsel toch minder calorieën.
Amandelen
Zitten
vol met waardevolle voedingsstoffen zoals: vezels,
riboflavine, magnesium, ijzer en calcium Zoals alle noten bevatten
ze eiwitten en zijn meteen geschikt om
vlees te vervangen.
Amandelen
zijn een weldaad voor je hart door hun mono-onverzadigde vetten , ze helpen je slechte cholesterol te verlagen.
Ben je allergisch voor noten dan is het beste alternatief sesamzaad
of pasta door zijn hoge gehalte aan calcium en
magnesium. Zie ook mijn blogpagina van 7/5/2009 noten eten voor je
gezondheid?
Appels
Zijn
een goede bron van oplosbare vezels
(pectine) en vitamine C. Pectine
verlaagt je cholesterol en
bloedsuikerspiegel. Vit.C is een antioxidant en zorgt mee voor de
vorming van
collageen (het bindweefsel tussen de cellen). Vit C helpt bij de
absorptie van
ijzer (non-heemijzer) in je organisme. Fruit en in het bijzonder appels
zijn
een goed alternatief voor alle snoep en
gebakjes die in ons dagelijks eetpatroon zijn binnengeslopen en
leiden tot
overgewicht en tekorten in je dieet. Zie ook mijn blogpagina van
6/10/2009
Fruit en de echte waarde voor je gezondheid.
Blauwe bessen (vaccinium corymbosum)
Bevatten
vezels en vitamine C. Bepaalde
onderzoeksresultaten suggereren dat blauwe bessen chronische
ziekten kunnen voorkomen. Ze beweren het korte termijngeheugen
te verbeteren en een gezonde veroudering te bevorderen. Zie ook mijn
blogpagina
van 4/6/2009 ,bessen en kleinfruit gezonder dan gewoon fruit.
Broccoli
Is
een goede bron van folaten en
phytonutriënten. Broccoli werkt preventief
voor hartaandoeningen, diabetes en bepaalde kankers. Door de
Vitamine C en
antioxidanten beschermt ze tegen celbeschadiging. Het is ook een bron
van
vitamine A en draagt bij tot een goede gezondheid
van je ogen.
Rode bonen, nierbonen
Bevatten
veel ijzer, fosfor en potassium(kalium).
Ze zijn een rijke bron vaneiwitten
(met een laag vetgehalte) en
vezels. Door hun gehalte aan phyto-nutriënten helpen ze hartziektes en
kankers
te voorkomen.
Andere
gelijkaardige vervangers zijn witte boontjes, linzen, tuinbonen,
sperziebonen,
kikkererwten, spliterwten, doperwten, kapucijners Zie ook mijn
blogpagina van
8/7/2009 Peulvruchten: bonen, sojabonen, erwten en linzen.
Zalm
Is
een vette vis met veel omega 3 vetten
die bloedklontering en hartaandoeningen helpen voorkomen. Omega 3
beschermt
eveneens tegen een onregelmatige hartslag, het verlaagt mee de
triglyceriden
(bloedvet) en de slechte cholesterol (LDL). Het draagt bij tot een
verlaging
van je bloeddruk. Het is een prima eiwittenbron en een (rode)
vleesvervanger. Bij
de keuze van zalm best kiezen voor de
wilde versie uit Alaska. Heel wat vis blijkt tegenwoordig toxische
residuen
te bevatten zoals kwik, pcbs, dioxines, hormonen, antibiotica.
Spinazie
Een
groente met veel vitamine A ,C en folaten gezond
voor huid en haar. Spinazie versterkt
het immuunsysteem. De carotenoïden
luteïne, zeaxanthine, bètacaroteen in spinazie werken beschermend
tegen
ouderdomsgerelateerde oogziektes zoals macula-degeneratie,
nachtblindheid.
Wortelen, pompoen, zoete aardappel
De
oranje/gele kleur verraadt hun hoge
gehalte aan de antioxidant bètacaroteen. Het wordt in je lichaam
omgezet in
Vitamine A. Het vertraagt het verouderingsproces. Verder bevatten ze
vezels en
kalium. Kalium heeft een gunstige invloed op je bloeddruk en vezels
zorgen voor
een goede stoelgang en zijn de kuisploeg voor je darmen.
Groentesappen
In
onze jachtige tijd is het een hele opdracht om elke dag verse groenten
te
bereiden. Daarom is het bijna even
gezond om dagelijks groentesappen tedrinken.
Je mist in groentesappen alleen een deel van de vezels uit de verse
groente.
Tarwekiemen
Kiemen
zijn een belangrijke bron van thiamine,
folaten, magnesium, fosfor, zink. Verder bevatten ze proteïnen,
vezels en
vet. Strooi ze op je muesli of granen bij het ontbijt.
Zo
zie je maar weer : voedsel is één
van de pijlers om gezond te overleven ...én je kunt vanuit deze tien
voldoende
variatie brengen in je dagelijks dieet om met een gerust gemoed zorg te
dragen
voor je eigen wellness.
De beste eiwitten/proteïnekeuze voor een gezond dieet
Proteïnen
(eiwitten) en je gezondheid
Een
evenwichtige voeding
bestaat naast koolhydraten en vetten/oliën uit eiwitten of proteïnen.
Koolhydraten geven je je dagelijkse energie. Proteïnen
zijn alsbouwstoffen
noodzakelijk voor het instandhouden van je organisme.
Wat zijn eiwitten/proteïnen
Eiwitten komen
in elk
weefsel van je lichaam voor . Zij zorgen voor de aanmaak van enzymen
die de
vele chemische reacties regelen en de hemoglobine in je bloed dat zorgt
voor
het vervoer van de levensnoodzakelijke zuurstof.
10.000
verschillende
proteïnen bepalen wat je bent en houden je organisme in stand. Een twintigtal basisbouwstenen, de
aminozuren, leveren het ruwe materiaal voor deaanmaak
van deze eiwitten. Je lichaam dat wel vetten en
koolhydraten kan stockeren, kan dit niet voor aminozuren. Daarom is er een dagelijkse aanvoer nodig, langs je
voeding, voor de productie van nieuwe proteïnen.
Je beste proteïnekeuze
Dierlijke of
plantaardige
eiwitten, waarschijnlijk hebben ze hetzelfde impact op je organisme.
Wat veel
belangrijker is voor je gezondheid is de
samenstelling van jetotaal
proteïnepakket. Wanneer je kiest voor proteïnerijk voedsel let dan
op wat
je nog meer binnenkrijgt. Rood vlees bevat naast eiwitten vrij veel
verzadigde
dierlijke vetten, terwijl vette vis naast eiwitten gezonde vetten
levert.
Linzen eten echter zorgt naast eiwitten vooral voor goede vezels.
Plantaardige
proteïnebronnen zoals bonen, linzen, erwten, noten envolwaardige granen leveren gezonde vezels, vitaminen en
mineralen.
De
beste dierlijke eiwittenkeuze is vis en gevogelte.
En
als je toch rood vlees wil, kies dan voor kleine porties
per keer en eet het slechts occasioneel.
Je dagelijkse proteïnebehoefte
De minimale
hoeveelheid
eiwitten die je dagelijks nodig hebt, volgens het Institute of
medicine van
de USA, bedraagt 0.8 gram per kg
lichaamsgewicht. Voor een persoon van 80 kg betekent dit dagelijks
64 gram
proteïnen goed voor ongeveer 15 procent van de totale calorieënaanvoer.
Uit recent
onderzoek blijkt
dat een verhoging van de
eiwitten/proteïnen in je voedingtot
een 25% van je totale dagelijkse calorieënopname het risico ophartaandoeningen vermindert. Voorwaarde
is wel dat deze extra aanvoer van proteïnen een vervanging is van de
(geraffineerde) koolhydraten zoals witte rijst, wit brood, witte pasta,
gesuikerde frisdranken en dat deze extra eiwitten
hoofdzakelijkplantaardige
proteïnen zijn (noten, bonen, erwten, volgranen).
Tips om een gezond proteïnepakket
samen te
stellen
Bij
een gevarieerd dieet ben je verzekerd van
verschillende aminozuren en krijg je voldoende gezonde eiwitten binnen.
Wees zuinig met soja-eiwitten. Tofu en andere sojaproducten zijn een
uitstekend alternatief voor rood vlees, 2 tot 4 porties per week, niet
meer. Supplementen van en geconcentreerde soja-eiwitten zijn echter uit
den boze (isoflavonen). Er is nog niets geweten over de
langetermijneffecten op je gezondheid.
Beperk rood vlees en vermijd bereid vlees (charcuterie). Zij worden gelinkt aan een
hoger risico op darmkanker.
Zoek een goed evenwicht tussen
eiwitten/proteïnen en koolhydraten. Vermijd geraffineerde koolhydraten en
vervang ze zoveel mogelijk door plantaardige proteïnen. Dit verhoogt de
goede cholesterol (HDL) en vermindert de vetten (triglyceriden) in je
bloed. Het risico op hartaandoeningen neemt af. Bijkomend heb je langer
een vol gevoel en je gaat minder snel opnieuw eten of snoepen.
Eet
zo weinig mogelijk vette vleeswaren en vette kazen,
melkproducten. zij bevatten te veel verzadigde vetten in verhouding
met de onverzadigde. Vervang dit door mager gevogelte en vis, ook vette
vis.
Het 'mediterraan dieet', gezond voor hart en bloedvaten
Als je kiest voor een mediterraan dieet
De voeding van de bewoners
van het Middellandse Zeegebied is een goede basis voor een gezonde levensstijl.
Bij een gezonde voeding eet je een variatie aan groenten, fruit, vis, volle
granen, peulvruchten en gezonde oliën. Dit is juist waar een mediterraan dieet
voor staat. Het reduceert de risicos op
een hartziekte en stoornissen van de bloedsomloop.
De voornaamste pijlers van dit dieet zijn:
je maaltijden eten samen met je familie of vrienden. Eten is een sociaal
gebeuren.
voldoende en regelmatig bewegen
dagelijks groenten
(en fruit) eten (min. 5 porties)
gezonde vetten in je dieet opnemen zoals olijfolie, koolzaadolie,
lijnzaadolie, visolie
om je eten te kruiden i.p.v. zout vooral tuinkruiden gebruiken
kleine porties noten eten
weinig rood vlees consumeren
vis en
schaaldieren opnemen minstens
tweemaal per week
beperkt rode wijn drinken voor diegenen die
alcohol verdragen.
Groenten, noten, granen en fruit
In een traditioneel
mediterraan dieet zijn groenten, noten,
rijst en pasta steeds terugkerende ingrediënten. In Griekenland bvb. eet
men weinig rood vlees en tot negen porties groenten en fruit per dag. Dit
voedsel wordt geassocieerd met een lager cholesterolniveau (LDL).
Noten (zoals wal-, hazel-,
pecan-, amandel-) bevatten veel vetten, voor het grootste deel onverzadigde
vetzuren en ze zijn een weldaad voor je gezondheid. Ze worden in beperkte
hoeveelheden gegeten (door hun hoge caloriewaarde).
Granen worden gegeten als
volle granen en brood wordt niet
besmeerd met boter of margarine die meestal verzadigde en/of transvetten
bevatten.
Gezonde vetten
De focus bij het gebruiken
van oliën en vetten ligt niet op een verlagen van de totale vetinname maar wel
op het gebruik van gezonde vetten en oliën.
In het dagelijkse dieet van een mediterranean hoort een vrij grote hoeveelheid
olijfolie(extra virgin en virgin). Hij
wordt gebruikt als koude olie én voor bakken en braden.
Wijn
Al vele jaren discussiëren
wetenschappers over de gezondheidseffecten van alcohol. Een aantal onder hen
zijn terughoudend om alcohol aan te raden door de gevaren voor excessief
drinken en alcoholverslaving. Want alcohol blijft een harddrug. In sommige
onderzoeken wordt een beperkte inname van alcohol geassocieerd met een
verkleind risico op hartziektes.
En rode wijn bevat antioxidanten, en heeft een aspirinevergelijkbaar
effect om bloedklontering te voorkomen.
In een mediterraan dieet wordt rode wijn gedronken
maar met mate. Meer dan twee glazen dagelijks is ongezond en verhoogt het risico op bepaalde
kankers.
Ben je niet in staat om je
drinken te beperken tot deze 2 glazen of heb je in je familie een geschiedenis
van alcoholverslaving dan mag je zeker geen alcohol of wijn gaan inbouwen in je
dieet. Dit geldt ook bij een lever- of hartziekte. En rode wijn kan bij
bepaalde personen migraine/hoofdpijn veroorzaken.
Conclusie
Overschakelen op een
mediterraan voedingspatroon is niet zo moeilijk:
veel verse groenten en fruit
weinig rood vlees
tweemaal vis of schaal-/schelpdieren per week
regelmatig noten in een salade bvb. of als
snack
olijfolie i.p.v. andere vetten of oliën, zowel
koud als voor bakken en braden
eet bij voorkeur volgranen-brood, -pasta en
-rijst
Toegevoegde suiker, een aanslag op je gezondheid ?
Suiker, suiker, altijd maar meer (toegevoegde)
suiker, een aanslag op je gezondheid ?
Als je gewoon bent aan het
klassieke drink- en eetpatroon dan gebruik je steeds meer suiker. Er wordt
altijd meer suiker toegevoegd aan bereide gerechten en dranken. Deze verborgen
en toegevoegde suiker is één van de factoren die de grote toename van suikerziekte (diabetes) en andere ziektes kan
verklaren. Een volwassen Amerikaan drinkt dagelijks gemiddeld 0.80 liter
gesuikerde dranken: soft drinks, limonades, fruitsappen.
Betekent dit dat je alle
suiker moet vermijden? Niet noodzakelijk want suiker zit van nature in sommige
(gezonde) voedingsstoffen. Ander voedsel en dranken zoals bvb. soft drinks
bevatten veel suiker en zorgen alleen
maar voor extra calorieën en geen echte voedingswaarde.
Minder suiker consumeren is een weg
naar een verlaging van je bloeddruk
In een Amerikaanse studie gepubliceerd
door de american heart association blijkt dat door het verminderen van je
dagelijkse frisdrankengebruik (veel
toegevoegde suiker) je bloeddruk merkelijk verlaagt. Professor Chen van de
universiteit van Louisiana waar het onderzoek gebeurde beweert dat:
door
het aanpassen van je dieet, in de zin van minder softdrinks en minder suiker
in het algemeen, je bloeddruk verlaagt en meteen de ziektes die voortvloeien
uit deze hypertensie zoals een hoge cholesterol, hart- en herseninfarct,
dichtslibbende aders kunnen voorkomen worden.
Toegevoegde suikers hebben geen
voedingswaarde
Verschillende vormen van
geraffineerde suikers en siropen zijn de zogenaamde toegevoegde suikers. Hun
voedingswaarde is praktisch nihil, toch hebben ze vele functies gekregen bij
het samenstellen van bereide gerechten:
Zij versterken
de smaak
Geven meer
textuur en kleur aan gebak
Fungeren als bewaarmiddel: bvb. bij jam,
vruchtensappen
Zij helpen bij
omzetting van gist naar alcohol bij het rijzen van brooddeeg
Verzachten de smaak van sommige zure
voedingsstoffen bvb. tomaten
Fungeren als een
bulking agent(massa, volume vergroten) bij gebak en ijsjes.
Welke problemen kunnen nog optreden door toegevoegde
suiker?
Kleine hoeveelheden toegevoegde suiker zijn
waarschijnlijk onschadelijk.
Toch is er nog geen enkel gezondheidsvoordeel
vastgesteld bij het toevoegen van suiker aan gerechten. Te veel toegevoegde
suiker en in sommige gevallen ook
natuurlijke suikers (bvb. honing, fruitsuiker ) kunnen wel gezondheidsproblemen
veroorzaken:
Aantasting
van je tanden en gebit, vooral
softdrink, gesuikerde frisdranken zijn het grootste probleem.
Een risico
op een tekort aan essentiële voedingsstoffen: door deze calorieën uit al deze toegevoegde suikers
met praktisch geen voedingswaarde mis je de nodige vitamines en mineralen en op
lange termijn kan dit leiden tot ondervoeding.
Gewichtstoename
en een gevaar voor obesitas, zwaarlijvigheid : het regelmatig eten en drinken van voedsel met
toegevoegde suiker zorgt voor veel lege calorieën en deze overbodige suikers
worden omgezet in vetten. Gesuikerde gerechten hebben meer smaak en geven
aanleiding om te blijven eten
Verhoging
van de triglyceriden(vetten) in je bloed : een aantal studies suggereren dat een grote hoeveelheid toegevoegde
suikers in de voeding de vetten in je bloed doen toenemen. Door te veel
triglyceriden in je bloed heb je meer kans op hart- en vaataandoeningen.
Iedereen heeft wel eens gehoord van de weldaden
voor je gezondheid (hart en bloedsomloop) van een mediterrane dieet. Uit
recente onderzoeken blijkt dat deze gunstige effecten vooral toe te schrijven
zijn aan de olijfolie.
Olijfolie bevat mono-onverzadigde vetten die zorgen
voor een verlaging van je cholesterol en een weldaad zijn voor je hart en
bloedvaten. De beste is de extra
vierge olie of olie van eerste persing. Daar zitten ook nog eens polyfenolen
(antioxidanten) in die de gezondheid van je hart extra versterken. Wil je
effectief de voordelen dan vervang je de
olie en vetten uit jehuidig dieet
door deze olijfolie. Het is niet de bedoeling om olijfolie extra toe te
voegen aan je dagelijkse voeding.
Een ander
gezondheidsvoordeel van olijfolie heeft volgens onderzoek bij de East Anglia
universiteit (2010) te maken met componenten in olijfolie die de effecten van
ontstekingen onderdrukken. Door regelmatig olijfolie in je dieet op te nemen
help je je te beschermen tegen
ulceratieve colitis. Dit is een inflammatoire darmziekte die zweren
veroorzaakt in de dikke darm en het rectum. De symptomen zijn diarree,
buikpijnen en krampen, gewichtsverlies In een recente studie vond men dat
personen met een voeding rijk aan oleic
acid veel minder ulceratieve colitis ontwikkelden. Oleic acid is een mono-onverzadigd vetzuur(omega 9) dat
in hoge mate gevonden wordt in olijfolie, maar ook in arachideolie, boter en
sommige margarines. Men schat dat, vanuit dit onderzoek, 50% van de
darmontstekingen kan worden voorkomen door een hogere inname van olijfolie. Twee of drieeetlepels olijfolie dagelijks zouden voldoende zijn om te
beschermen tegen deze lastige darmontsteking.
Bij
voedselintoleranties en pseudo-allergische reacties op bepaalde
voedingsmiddelen is het gebruik van
koude olie tijdens de maaltijd een manier om deze negatieve reacties af te
zwakken en sterk te verminderen. Door de
olie wordt het darmslijmvlies beter beschermd waardoor het voedsel trager
wordt opgenomen en zo minder schade kan veroorzaken. De geschikte olie hiervoor
is olijfolie (en ook koolzaadolie, arachideolie, lijnolie ) . Allergenen,
schimmels (candidas) en andere micro-organismen kunnen eveneens moeilijker
door de darmwand dringen.
In onze huidige snelle,
veeleisende samenleving is het gebruik van oppeppende middelen gewoon en
door iedereen aanvaard. Zo is cafeïne in
koffie, thee, cola, red bull een
algemeen aanvaard stimulerend middel.
20% van de volwassen Amerikanen consumeert tot 360mg cafeïne per dag voldoende voor een afhankelijkheid aan deze
stof. Cafeïne verhoogt de bloedsuikerspiegel en zorgt voor meer energie en
alertheid. Het is een psycho-actieve drug die het centrale zenuwstelsel stimuleert en invloed uitoefent op je gedrag
en gemoedstoestand. Meestal is één kop koffie voldoende voor een merkbaar
effect. Deze stimulatie wordt gevolgd door een dip wat aanleiding geeft om
terug een cafeïnedrank te consumeren. Dit is meteen de weg naar een zekere
afhankelijkheid en een onnatuurlijke levensstijl.
Kinderen en jongeren drinken regelmatig cola en red bull. Eén blik cola
bevat evenveel cafeïne als 2 koppen koffie. Dit is voor velen van hen de
aanleiding tot hyperactiviteit en slaapstoornissen:
moeilijker inslapen, een ondiepe of onrustige slaap.
Iedereen is wel eens nerveus en angstig. Dit gaat vaak samen met trillende handen, een
bonzend hart en een zekere terughoudendheid om iets te ondernemen. Deze
verschijnselen ontstaan door het activeren van het sympathische zenuwstelsel
met adrenaline als transmitter. Deze verschijnselen worden ook gerapporteerd
bij koffiegebruik. Zo ontstaat het idee
dat koffie angst en nervositeit kan versterken. Fysiologisch is hiervoor een verklaring: cafeïne blokkeert de invloed van de
neurotransmitteradenosine die een
kalmerende werking heeft. Of cafeïne angsten oproept hangt niet alleen af
van angstgevoeligheid maar ook van geslacht, lichamelijke activatie, stress,
tolerantie. Men stelt vast dat een lage dosis cafeïne (> 100 mg) de stemming
verbetert, terwijl een hoge dosis (<300 mg) angst en nervositeit kan
oproepen. Bij een matige dosis zijn er wisselende effecten. Het is voornamelijk
de individuele gevoeligheid die de
positieve of negatieve effecten van cafeïne bepaalt.
Conclusie : Normaal
dagelijks koffiegebruik blijkt de stemming te verbeteren en leidt niet tot
nervositeit of angst. Regelmatige koffiedrinkers zijn minder gevoelig voor dit
effect van cafeïne. Er kunnen grote verschillen bestaan in gevoeligheid voor
cafeïne. Overmatige gevoeligheid voor
cafeïne berust op genetische factoren. Angstige mensen reageren emotioneler
op lichamelijke reacties op cafeïne waardoor ze deze reacties als ernstiger
beoordelen. Kinderen gebruiken best geen cafeïne(cola,ice tea, red bull) , zij
zijn gevoeliger voor hun negatieve effecten.
Gezondheid, meer dan afwezigheid van ziekte (deel2)
Gezondheid is meer dan afwezigheid van ziekte
De pijlers waarop gezondheid
steunt kan je als volgt omschrijven:
Persoonlijke efficiëntie en voldoende energie
Hoe
efficiënt ben je in je dagelijkse bezigheden? Hoe stressbestendig ben je ?
Hoeveel energie heb je nog over na een dag werken om van de avond te genieten? Alertheid, doorzettingsvermogen,
stressbestendigheid, het vermogen om op tijd en stond te ontspannen zijn
allemaal tekenen van een goede gezondheid.
Psychisch en mentaal evenwicht
Een
volwaardige, natuurlijke voeding, vrij van additieven en suikerarm kan
bijdragen tot een gezonde psyche en een optimistische mentaliteit.
Langzaam ouder worden
De
snelheid waarmee mensen verouderen hangt af van hun genetische erfenis maar
eveneens van verschillen in levenswijze. De ene roker heeft op zijn vijftigste
last van emfyseem (chronische longontsteking) terwijl de andere tot op zijn
tachtigste blijft joggen. Toch zullen mensen die verstandig eten, regelmatigbewegen,
een betrekkelijk gelukkig sociaal leven leiden minder snel oud worden en
zij vinden het leven lonender dan mensen die dit niet doen
Lichamelijke fitheid
Bewegen
en sporten komt onze gezondheid ten goede. Je hoeft geen topsport te bedrijven
om fit te zijn. Op een rustige
regelmatige manier lichamelijk actief zijn volstaat.
Goede afweer tegen infecties
Je
afweer tegen bacteriën, virussen en andere micro-organismen is niet iets wat
gemeten wordt in een klassiek medisch onderzoek. Toch is het een even goede
indicator van je gezondheidsstatus als je hartslag en bloeddruk. Bacteriën en
virussen zijn niet de echte veroorzakers van ziektes. Waren ze dat wel dan
zouden we continu ziek zijn omdat ze overal om ons heen aanwezig zijn. Ze zijn
wel dragers van ziekte en dringen alleen het lichaam binnen van personen die
een verzwakte afweer hebben. Ons
immuunsysteem bepaalt deze afweer. Het
produceert daarvoor uit eiwit en andere voedingsstoffen T-cel- lymfocyten,
antilichamen en interferon die vijandige microben identificeren en vernietigen.
Voeding,
immuniteit en infectie zijn nauw verweven. Een tekort aan voedingsstoffen
vergroot onze kwetsbaarheid voor infecties. Ondanks alle vooruitgang kan de
klassieke geneeskunde nog altijd geen infecties voorkomen. Ze kunnen ze wel
behandelen nadat ze zijn ingetreden. Dit gebeurt meestal met (sterke) antibiotica,
maar zelfs deze halen niets uit tegen virussen. Door ons immuunsysteem te
versterken door o.a. een betere, volwaardige voeding kunnen we aantonen dat
voorkomen toch beter is dan genezen.
Een vitaal voorkomen
Vanzelfsprekend
zijn gezonde mensen niet per se knap of aantrekkelijk, maar ze stralen wel een
zekere vitaliteit uit. Hoe je uiterlijk ook mag zijn, een natuurlijke
volwaardige en gezonde voeding zal dit op lange termijn wel verbeteren. Een
slank figuur hangt af van een natuurlijke en volwaardige voeding gespeend van
lege kilocalorieën(o.a. Geraffineerd en wit), aangevuld met voldoende beweging.
De conditie van je huid , haar en ogen
weerspiegelt eveneens de kwaliteit van je voeding.
Een positieve houding tegenover gezondheid
Gezonde mensen blijven graag gezond en
nemen daarvoor voldoende maatregelen.
Ze zien zichzelf niet als :overgeleverd aan de grillen van microben, stress of
de grillen van anderen rondom hen.
Ze zijn grotendeels
baas over hun eigen leven. Vaak is hun
streven naar gezondheid voortgekomen uit ziekte. Het voordeel aan ziekte is
dat het je alle kansen biedt tot bezinning en ommekeer in je levensstijl. Het
is de intensiteit van deze uitdaging die dikwijls de snelheid bepaalt waarmee
je je talent voor gezondheid ontwikkelt. En er is altijd ruimte voor
verbetering en verfijning.