Over het Ros Beiaard is een enorme documentatie voorhanden, daar bestaat geen twijfel over en dat is ontegensprekelijk ook terecht verantoord! Maar onze drie Gildereuzen, Indiaan, Mars en Goliath kennen ook een zeer rijke geschiedenis, en we moeten toegeven dat hieromtrent nog maar weinig is gepubliceerd.

Een tijd geleden zijn we gestart met heel wat opzoekingswerk hieromtrent en we willen u de resultaten daarvan niet onthouden. Op onze blog over Dendermonde laten wij u de komende dagen en wellicht weken alle informatie geworden in verschillende ‘episodes’.

Zowel competente historici als toonaagevende folkloristen zijn het er over eens om te bevestigen dat de stad Dendermonde tot 1468 over geen reus beschikte. Het toenmalige stadsmagistraat moet evenwel tot het verantwoorde inzicht zijn gekomen dat een ‘grote man’ een werkelijk onmisbaar onderdeel was van een ommegang. Om in die leemte te voorzien beslisten de in ‘zeer belangrijke vergadering’ bijeengekomen gepruikte, vroede gemeentevaderen ‘met bequaemen spoed’ een reus te laten vervaardigen.

En daar begint de geschiedenis van onze drie Gildereuzen, die wij thans elk jaar zien dansen tussen een opgetogen menigte. Traditiegetrouw worden de ‘Gruëte Manne’ door de dragers op Katuit uit de stelplaats gehaald om dan een triomftocht door de stad te maken. Het is een uniek spektakel dat duizenden mensen uit omliggende gemeenten naar onze stad lokt, om er tussen de Dendermondeaars te kunnen genieten van een stuk authentieke folklore en dit reeds gedurende vele jaren.

Vele uren opzoekingswerk zijn hieraan vooraf gegaan, maar het geboekte resultaat mag er wezen. Wij hebben héél wat informatie kunnen verzamelen in het Stedelijk Archief dat onder de kundige leiding van de heer Aimé Stroobants de laatste jaren veel vooruitgang heeft geboekt.

Wij hopen dat de vele Dendermondenaars aan deze info enkele uren aangename verpozing mogen beleven… Met de tonen van ‘Ons Banier’ op de achtergrond brengt het sommigen onder hen misschien wel midden de ‘Ommegang-sfeer’…

27-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi

Een zeer oude foto (boven) van de Gildereuzen Indiaan, Mars en Goliath, genomen aan de hoek Brusselsestraat - LeopoldIIlaan. Vermoedelijk in 1914.
Onderaan een foto van de Gildereuzen op een uitstap in Brussel.

27-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi

Uit de programmabrochure van de Ros Beiaardommegang van 8 juni 1952.

27-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi

Wéir vonte ne fottau van iënegste joëre gelèje van de stoësse van Oilsjt... Iërlaik gezèit is d'r van dem balange ni véil on verandert zènne, bouite d'ottaubusse!!! Dâ fritkot stoët er uëk nog attait, mor nor 't schaintj zain 't wel al ander mènsje die t' aupenave!

26-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi

Twee prachtige foto's vanuit de lucht!!!

26-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi

Op onderstaande foto, de Vier Heemskinderen van 2000 met een aantal chocoladeproducten, ontworpen voor de Ommegang van 2000 door chocolatier Karel Peeters uit Baasrode.

25-04-2008 om 01:49 geschreven door jempi

25-04-2008 om 01:44 geschreven door jempi

Van de wéik wazze’k mè de die va mèi-j-isj méigegoën tot op ’t Vèstsje. Ze moest d’r ier en toer ewwâ gerief èmme. Ik goën vanèigest nuët ni méi binne in die wingkels zènne. Ik stoën véil liever bouite een sigaret te smuëre en nor ’t jongk vraavolk te kaike! Doër is véil miër on te zien as on dâ gerief in die wingkels…

D’r liepe d’r twië azjènte ront, die d’r dem boel em bitsjen on ’t gouësloëge woëre en van tiennéige uëk on ’t kaike woëre of dâ ze gin bongske koste schraive vèr ’t parkéire.

Al mè nie kier stopt er d’r een vatuur. Ik ouë derèkt gezien dat er d’r een vrèmde ploët opstont. Die mènsj staptegen ouit en â gingk nor die twië azjènte. Faitelaik bènne’k nâ ni kerjéis oëngelèit, mor ik zèttege toch e stapte dichter vèr isj t’ uëre wâ datten gingk vroëge of zègge…

Die kèirel vroeg iet in ’t Ingels on die azjènte, en alletwië trokke z’éir schaars op. Nâ vroeg die dad’ in ’t Frans en ze trokke uëk éir schaars op. A-j-éige’t nog in twië drèi toële gevroëgt, mor die koste’k azuë derèkt ni touisbringe… Mor alle kiëre trokke alletwië die azjènte éir schaars op.

Dâ stak die mènsj gilzéiker téige en al broebelent staptege è vedrom in zannen ottau en a réi voersj…

Ik uërde diën iënen azjènt zègge téige diën andere: “Amai die kèirel kost nogal nen uëp toële seg!”. Diën andere antwaurdege: “Awel a-j-ister vet méi!!!...”

25-04-2008 om 01:41 geschreven door jempi

‘k Em wèrral wâ méigemokt! ‘k Em vèr nen dag nor Ingelant gewéist. Ne kammeroët va mei moest d’r bè mènsje zain die ten d’r kan, en ik mocht isj méigoën. ‘k Em ekeik dâ tèn mor gedoën nowô. Ik waster isj mè bouite en ‘k waster mèi-j-ouit den drangk…

Im Brissel-Zouit zai me vertrokke mè d’n tsjoeketrèin en op ne wip en ne gaa woëre me ginter. Awel ‘k moet iërlaik zegge Londe is schuën, vèr ’t géin da’k er vâ gezien èm toch.

Die mènsje wordâ me d’r moeste zain, woëre vrië vrinnjelaik, alléi vèr ’t géin dâ’k er va verstoën èm toch. En ze sprakke téige mei-j-uëk Ingels!

‘k Em ekik man devuëre gedoën vèr t’antwaurde, mor ’t was ni-j-attait gemakkelaik zènne… en on die mènsje éir doeninge te zien verstonte zéir mèi ni-j-attait…

Dië man zei téige mèi dâ’k Ingels klaptege mè-j-ier of doër een aksènt. Ik èm derèkt téige die mènsj gezèit: ‘Méibie it’s possebel dat joe hiër e littel bitsje Dèrremons’. En van tien néige éige’t â verstoën want â kniktege. Alléi ‘k voejldege mè d’r noga réidelaik rap touis en op den dier wazze’k gediereg on’t ouitlegge. Dâ goed azuë nowô as g’â-j-ieveranst touisvoeiltj begin ne mènsj te babbele. ‘k Em uëk verteltj “tat aai sometaims wit mai frènt som glasses of béir go to dringk on de market pléis in de town en wie sometaims aar verrie long toe stéi deir!”

‘k Zègge’t nowô, déir ’t fait datten attait kniktege, pèize’k ik wel datten alles verstoën éit wâ da’k ik zei… In alle geval ik vont vâ man èige da’k et béiter kost ouitlegge as dâ vraamensj datter vèr die gaste vâ Zimbabwéi vâ Rozjéi de Vloëmingk patatte stoë te schèlle.

Alléi, “Till de nèkst taim en bie kéirfoel” zèi dië mènsj téige mei as me déirgingke. Ik èm g’antwaurt: “Aai am everietaaim verrie kèirfoel ent aai loek olwéis at de braait saait of laaif!”…

Piër van Tatjes

23-04-2008 om 20:32 geschreven door jempi

De Dendermondse reuzen afgebeeld in marsepein en chocolade.

23-04-2008 om 20:22 geschreven door jempi

Een afbeelding van het lang verdwenen Café Palingshuis aan de Denderbrug in de Ridderstraat. De toenmalige uitbaters waren Eugène Spiegeleer en zijn echtgenote.

22-04-2008 om 19:50 geschreven door jempi

Twee monumenten, één in Aalst en één in Dendermonde. En toch klopt er blijkbaar iets niet!

22-04-2008 om 19:49 geschreven door jempi

‘k Em gistere ne gillen dag op snok gewéist mè nen Oilsjtenèir… Diën éi mè dor toch ne gillen dag een zoëg gespanne! En of dâ ge’t nâ geluëfd’ of ni,  ’t is attait auver ’t zèlde!

Ne gille grondegen dag was ’t van: “Ister al iet miër gewéite auver éire stoet?”, “Emme z’al vier kinnjere vèr op te zitte?”, “As ’t azuë e wéir zâ zain gelèk as de lèste kiër”… A-j-éiter ni-j-auver-op g’ave! ‘t Wèrktegen op den dier effenaf zuë nèig op man èpse da’k zèi: “Mènneke, gèi zaid’ ier nâ-j-al ne gillen dag een mèm on ’t spanne da’t ni mensjelaik is! ’t Is pessies dâ ge géir in Oilsjt giël ’t spel moet organizéire!”. ‘k Geluëf dâ ze dor in Oilsjt on’t pèize zain dâ z’in 2010 gillegans van de lantkoërt gon gevèigt wèrre!

Achter ne gillen tait koste’k mè nimmer inave… Ik vroeg vèr wâ datten dâ faitelaik ammel moest wéite. A kost pessies derèkt ni-j-antwaurde, mor ik ief ni-j-op en ‘k bléif dâ vroëge. Alléi op de langen dier kwamp et er ouit! Dorméi begosten d’r nen ouitleg te doen dâ zâ schuëmoeder van Dèrremonde was en datten éir zouë wille een koërt vèr den tribun wille kadau doen. ‘k Zèi téigen èm dâ die koërte van dem balange ni goejekuëp gingke zain. En â-j-antwaurdege mè d⠒t èm ni kost schille! Zâ schuëmoeder  komd’ al joëre on e stik alle zondoëge van ’t smèires nor Oilsjt en dormèi issen tèn zéiker dâ ze nikker ne zondag zouë in Dèrremonde blaive!!!

22-04-2008 om 19:48 geschreven door jempi

20-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi

Enkele beelden van de Grote Markt door de jaren heen...

19-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi

19-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi

III. LICHAAMSDELEN EN DAARROND (vervolg).



Voeten en daarrond.

Op gruëte voet léive.

Voet bè stik ave.

Onder de voet luëpe.

Op goeje voet stoën.

Mè-j-â voeten op de gront blaive stoën.

‘t Ei véil voeten in d’èirde,...

Mokt â-j-ouit de voete,...

A kan rechtstojnnelings sloëpe (grote voeten).

‘t Zain pessies auverzètbuëte.

Dië moet schoeneduëzen on zam voete doen.

Tenen

Op immant zan tiëne tèrre.

Vâ kop tot tiën...

Op zan tiëne luëpe...

A-j-éi kremféi tisse zan tiëne (vuile voeten).

Hiel

Achter zan iele...

Mé zan iele déir zan kausse luëpe.

‘k Zien liever zan ielen as zan tiëne.

‘k Vèig er man ielen oën.

Enkels

A kom nog ni tot oën man knoesele.

Springd’omuëg en baitj in zan knoesele.

Borst - borsten.

Téige de bèst stuëte.

A lup mè zam bèst verouit.

A stèk zan kiekebèst verouit.

Stèkt â bèst verouit, pèisd’op â zister.

Groot

Ne fèrremen balkong.

Ne fèrremen tèttazjèir, ne fèrreme néir.

Doër ligd’ewwâ stof op den angk zèlle.

D’r is immant touis.

Eir tèttegariël zitj goe vol.

E vraamènsj mè-j-e gruët èrt.

Klein

‘t Zain pessies miggebéite.

Ze kan éirem bril gebrouike vèr sutjèi !

Decolleté

Ge kèn langst bauve ‘t koléir van éir schoene zien.

Z’éid’éire spoërpot bèi.

Hart

Zan èrt lochte.

Zan èrt ouitsèrte.

Z’éid’n èrt vâ gaut.

Mok van â-j-èrt ne stiën.

A ligd’ô man èrt.

Zan èrt ligd’op zan tong.

Mè-j-èrt en ziel.

‘k Kan’t ni-j-auver man èrt kraige.

‘n Stéik i man èrt.

Zan èrt opoële.

A-j-ister ‘t èrt van in.

Ni-j-on â-j-èrt loëte komme.

E pak vâ man èrt.

‘t Is téige zan èrt.

‘n Gruëte mouil, mor e klèin èrteke.

Nek

Zanne nèk bréike.

Iet op zanne nèk oële.

Nen dikke nèk èmme.

Rug

Nem brië rig èmme.

Aa rig nor immant drouë.

Iet van aa rig schoddere.

‘t Gèltj groej ni-j-op manne rig zènne !

Achter immant zanne rig babbele.

Iënen iet drouë achter zanne rig.

19-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi

Het Ros Beiaard en de Vier Heemskinderen afgebeeld op een prent van chocolade l'Aiglon

18-04-2008 om 09:44 geschreven door jempi

18-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi

III. LICHAAMSDELEN EN DAARROND (vervolg).

Zam biëne zain pessies melkflèsse (witte benen).

18-04-2008 om 00:00 geschreven door jempi