Helena houdt de wacht bij het scherm. Elke danser die nu nog probeert deze weg te nemen wordt onverbiddelijk teruggestuurd: dit is nu ruimte voor de toeschouwers

 ook de bloemen zijn present

 de barploeg staat klaar, de toeschouwers zullen geen dorst moeten lijden

 als een echte lijfwacht die alle bewakingstaken aankan, houdt hij nu toezicht op de programmaboekjes van de dansproductie

 Aike in actie, geen tijd meer voor stress

het draaiboek van de toneelmeester (vr.)

Jacob aan de lichtinstallatie

de tribune wacht op de toeschouwers

Maandag, de eerste vakantiedag, wordt het hard werken in het danscentrum: alles moet verhuisd worden naar de sporthal: zowat de hele inboedel van het cafetaria van het danscentrum, de vele kledingrekken, schmink- en kapgerief, vuilniszakken, de hele keukenuitrusting, het naaigerief, strijkijzer  … De verschillende firma’s leveren hun bestelling: elementen voor podium en tribune, licht- en geluidsinstallatie. Moet je je inbeelden dat er een lege sporthal gehuurd wordt en dat je daar dan een podium opbouwt, zitplaatsen klaarmaakt, zorgt dat er een goede klank geproduceerd wordt, zorgt dat het licht de juiste effecten teweeg brengt, een opvang achter de schermen organiseert voor de 400 kinderen, een artiestenbar installeert waar de vele (185) medewerkers kunnen eten en drinken, een bar voor de toeschouwers klaar maakt, waar ze voor, tussen en na het optreden iets kunnen drinken … een nachtmerrie als je er aan denkt. Gelukkig zijn de meesten geroutineerde medewerkers die al jaren mee zorg dragen voor een geslaagd optreden. Velen nemen zelfs een paar dagen vakantie: ze willen erbij zijn want meedraaien in de vrijwilligersploeg is ook een vorm van feest vieren. Mensen leren elkaar kennen, worden vrienden en vinden het heerlijk om op zo’n manier iets voor hun kinderen te doen.

De elementen voor de opbouw van het podium en de zitplaatsen komen van Stageco, de firma die gegroeid is uit Torhout-Werchter dat evolueerde tot Rock-Werchter. Dat dubbelfestival begon als een minifestival van de Chiro in Werchter onder inspiratie en uitvoering van Herman Schuermans, nog altijd de grote man achter Stageco. Nu is die firma op wereldvlak gekend. De licht- en geluidsinstallatie komt van EML , een zusterfirma Stageco, met als grote man achter de schermen … Herman Schuermans. Omdat de elektriciteitstoevoer van de sporthal onvoldoende is, wordt extra stroom door een generator opgewekt. Deze generator wordt gehuurd bij de firma Powershop, met als grote man achter de schermen, inderdaad …. Blijkbaar stapte Herman Schuermans van Chiro naar giro over.

De elementen voor het podium en zittribune, licht en geluid worden door de firma aangeleverd. Nu komen de mannen en vrouwen met twee rechterhanden in actie. Eerst wordt licht en geluid uitgeprobeerd. Zoals vorige jaren zullen de onafscheidelijke broers Ketels daar voor zorgen: Jacob zit zoals altijd aan het licht, Andreas staat in voor het geluid. Bij het optreden zelf wordt hij vervangen door Philippe Poppe.

Vanaf dinsdag beginnen de repetities voor de dansers. Iedereen is verwittigd om welk uur ze er moeten zijn. Nu wordt het menens. Achter de scène zijn vrijwilligers druk bezig met hun taak: opvang van de kleinsten, de verschillende groepen op tijd naar de wachtruimte voor de scène brengen terwijl de toneelmeesters (vr.)  aan de hand van het draaiboek de juiste opvolging verzekeren. Zo wordt nagegaan of alles vlot in elkaar loopt, of er zich ergens achter de schermen problemen voordoen. Maar alles verloopt zoals gepland: de voorbereidingen waren grondig en de medewerkers kennen hun opdracht.

Wanneer woensdagnacht de lichten uitgaan, begint het aftellen naar donderdagavond.

een laatste blik op de grote zaal: tot gisteravond werd hier gerepeteerd. De zijkant van die zaal kan opengeschoven worden, zodat men de dansers als het ware op een podium aan het werk ziet

links de berichtenmuur, in de gang nog allerlei dat ook meemoet richting sporthal.

de dansschool wordt leeggehaald, straks komt een vrachtwagen alles ophalen.

de fluorescerende linten worden met veiligheidsspelden op de finale-kleding aangebracht, daar zullen ze het effect van bretels of een das oproepen.

een vierhonderd dansers moeten gekleed worden én voor hun dans én voor de finale, sommigen verwisselen soms verschillende malen per optreden van verpakking … alles moet tot in de puntjes voorbereid worden want tijd en ruimte voor improvisatie is er niet.

de kledij wordt per dans en per cast opgehangen. Bordjes duiden aan waarover het gaat. De accessoires gaan mee in grote zakken;

tot zelfs aan de wasmachine wordt een kledingrek geparkeerd.

Ja, in 2012 zou er weer een optreden komen van de Dansschool Aike Raes. Af en toe hoorde ik wel eens een opmerking in die richting. Meestal wordt er gewerkt achter de schermen van het bureau van Carlo: een zaal vinden en vastleggen, decoropbouw organiseren, lichtopbouw, geluidsinstallatie … Maar Carlo kent het klappen van de zweep. De afspraken met betrokken firma’s worden vastgelegd, de medewerkers die al jaren meedraaien worden opnieuw opgenomen in de crew. Het loopt zijn gangetje wel tussen de ander activiteiten die voorrang eisen … en waar heeft Aike dat fotoapparaat weer gelegd?

Na Nieuwjaar kwam er meer beweging: de kaders met de affiches van de voorbije optredens worden van de muur gehaakt en vervangen door lijsten met namen van kinderen. Gevraagd wordt om die lijsten na te kijken:staat iedereen er op, krijgt iedereen de juiste cast toebedeeld (de jongsten zijn verdeeld over twee casts zodat ze drie optredens kunnen meedansen, wat al een hele belevenis is en veel energie eist), kan iedereen meedoen met het optreden op de gestelde datum? Daarna verschijnen de lijsten met vragen naar vrijwilligers. Wie wil meedraaien voor naaiwerk, opbouw decor, schminken en haarverzorging van de dansers, verhuis, begeleiding van 400 kinderen en jongeren tijdens zes optreden … En toch, de lijsten geraken vol, meer dan 180 m/vr bieden zich aan.

Er lijkt ook wat meer beweging te komen bij de kledingafdeling. Kledingrekken verschijnen met de eerste ontwerpen en uitvoeringen ervan.

Naarmate de weken voorbijgaan verschijnen er rekken op alle mogelijke en onmogelijke plaatsen: het danscentrum geraakt vol. Gelukkig is het weer de laatste weken van de partij: de eerste zonnestralen lokken mensen naar buiten om in het zonnetje te genieten van koffie, frisdrank of een lekker biertje, tijdens het wachten op zoon of dochter. De stemming zit er in, het zal weer een spetterende show worden.

Tot die 13 maart komt: als een bom treft het nieuws van het busongeluk in Sierre het danscentrum. Ineens is het optreden verdwenen en gaat alle aandacht naar de getroffen kinderen en hun familie. Heel intens leeft het danscentrum mee. Volwassenen zijn met hun aandacht bij de doden en gekwetsten, kinderen schrijven hun meeleven uit in woorden en tekeningen om ze in een doos mee te geven naar het betreffende kind of familie. Pas als de dozen overgedragen zijn aan de geadresseerden kon het danscentrum opnieuw wat ademen. Om emotioneel terug te starten wordt het optreden opgedragen aan de betrokkenen en hun familie.

Zo wordt er weer flink tegen aan gegaan. De paasvakantie zit er aan te komen. In de verschillende doorlopen proberen de docenten tot een vlotte opeenvolging te komen: opkomende dansers verglijden in het geharrewar van dansers die achter de schermen verdwijnen. Extra oefentijden worden georganiseerd: iedereen wil ‘klaar’ zijn voor het optreden.

15 april 2012

Het is een drukke bedoening in onze tuin: vogels, vooral duiven, vliegen af en aan om stokjes, grassprietjes, mos te verzamelen om hun nest te bouwen. Aan de straatkant is het een andere drukte: mobilhomes (dat tweede huis op wielen) rijden, na hopelijk een deugddoende vakantie, weer naar huis, weer naar de routine. Natuur en cultuur tegenover elkaar … maar is een nest niet een stukje cultuur, door de genen aangeleverd en is reizen met een mobilhome geen restje dat overblijft van de mens als verzamelaar en jager?

Maar ondertussen groeit de rabarber naar hartenlust en begint de blauwe regen te ontbotten: het zachte purper van de trossen laat zich reeds vermoeden. Deze lentetekens steken dan af tegenover de bruine sparappels die, verwijzend naar herfst en winter, nog in overvloed, bijna wellustig aan de takken hangen.

Vandaag sluit de paasvakantie af. Ik ben gelukkig met de voorbije dagen: het optreden is goed verlopen, het beloofde verslag voor ARTRA, het viermaandelijkse tijdschriftje van het danscentrum, is net afgeraakt en zal wellicht eerst als blog verschijnen … nu zou er voor mij nog een weekje vakantie mogen aangebreid worden om de ideeën uit te werken die ik zou willen uitschilderen. Toch denk ik eerst wat te strijken, ook dat moet gebeuren. Ook het strijken is een creatief gebeuren. Of alles vouwloos vanonder het strijkijzer komt is niet mijn directe bekommernis. Maar ondertussen luister ik naar muziek en kan ik met aandacht het nieuws volgen. Als criminologe vind ik de laatste tijd wel mijn gading. Hoe vaak heeft men reeds een staking gevoerd voor meer veiligheid binnen de gevangenismuren, hoe vaak heeft men al meer personeel beloofd. Telkens als gevangenen ontsnappen krijgen deze problemen weer onze volle aandacht. Maar kan men gevangenissen zo beveiligen dat ze geen enkele kans tot ontsnapping bieden? Misschien, maar dat zal een onleefbaar klimaat scheppen en wat zijn de consequenties? Enerzijds worden gevangenen zo ‘tijdbommen’ die uiteindelijk nog meer risico voor het personeel inhouden en anderzijds, zijn wij bereid meer belastingen te betalen voor ‘criminelen’, dit uitschot van de samenleving, door naast elke gevangene een bewaker te installeren? Een deel van de gevangenen hebben altijd gepoogd te ontsnappen, meestal zwaar gestraften, hoe minder te verliezen hoe meer risico men wil nemen, en zij zullen blijven dromen dit te doen en daarvoor ‘routes’ uitproberen. Als ik mensen hoor praten lijkt het dat ze dromen van een samenleving zonder criminaliteit. Heeft dat ooit bestaan? Het is een illusie. Criminaliteit is de tegenhanger van de wetgeving. Er zullen altijd mensen zijn die tegen de normering van wetten ingaan, die zich niet kunnen onderwerpen aan het ‘burgerlijk’ samenleven. Of het nu om druggebruikers gaat of ramkrakers, seksuele delinquenten of moordenaars, handtasdieven of witteboord criminelen … tot het overschrijden van de snelheidsbeperking op de weg: de wet zal vaak meer als een hinderpaal gezien worden i.p.v. een organiserend middel in een samenleving.

Het overschrijden van de wet zit in de mens ingebakken, alleen willen we dit niet geweten hebben, het zijn steeds ‘de anderen’ die zich daaraan bezondigen. Het ligt allemaal zo ver van ons bed tot we als slachtoffer geconfronteerd worden met die problematiek. Dan voelen we ons zeer tekort gedaan en wellicht wraakzuchtig: de straf kan niet zwaar genoeg zijn. We moeten het doen met een onvolmaakt rechtssysteem, zijn verontwaardigd als iets fout loop. Binnen kort zijn het verkiezingen, waarom kan dit geen thema worden zonder dat het gekoppeld wordt aan een racistisch getint gedachtegoed? Of beperken we ons tot brood en beleg op ‘onze’ tafel?

weldra zullen de bloementrossen zich vol overgave tonen

Protest zit hem soms in een kleine hoek, vooral het individueel protest om duidelijk te maken dat het leven niet verloopt zoals men het wenst. Een baby die om eten vraagt en steeds luider zijn eisen kracht bij stelt is daarvan een voorbeeld van. In weeshuizen (vb. India) krijgen de kinderen die het luidst om eten schreeuwen en wellicht de meest levenskrachtige kinderen zijn het eerst te eten, waardoor hun levenskracht bevestigd wordt en toeneemt. Die kinderen komen ook in aanmerking voor adoptie; kinderen die te zwak zijn door bv. te sterke ondervoeding blijven nogal eens in het thuisland, omdat sterke ondervoeding vaak problemen geeft op allerlei vlakken bij het opgroeien.

Individueel protest kan sterkere vormen aannemen. Op een bidbank van een klooster waren de woorden: ik ga niet meer naar mijn baas gekerfd. Het verhaal er achter ken ik niet, maar om met een mes in hout te kerven moet de bewogenheid diep zitten. Liever in hout dan in een mens denk ik dan. Een meer gekende vorm van individueel protest is de zelfverbranding bij Oosterse monniken. Zij stellen ook duidelijk waarom ze de dood ingaan.

De vele vormen van gezamenlijk protest kleurt de geschiedenis, hoewel dit niet altijd in de geschiedenisboeken is terug te vinden. Gandhi die met zijn vorm van protest, nl.  burgerlijke ongehoorzaamheid, de wereld in beroering bracht is in de Indiase geschiedenis en die van de kolonisator Engeland niet weg te denken. Machteloosheid wordt kracht als men afziet van agressie en zich innerlijk zo opstelt dat men niets meer te verliezen heeft, ook zijn vrijheid, ook zijn leven niet. Toch heeft Gandhi zelf gezegd dat zonder een tegenaanval van de geallieerden de nazi’s en hun waanzin niet overwonnen konden worden. Blijft mij de vraag: wat doen we daar in het Oosten. Zijn we zo naïef te denken dat we daar de democratie gaan brengen? Of lokt de olie ons naar buiten?

Vroeger stapte ik nogal eens mee in betogingen, vb.tegen atoomwapens of de witte mars. Nu blijft mijn protest beperkt tot het toetsenbord van mijn pc en af en toe een schilderij. Maar in de gesprekken blijf ik mijn ‘neen’ gestand en wil ik vooral vrouwen aanmoedigen bewust te worden van hun situatie en als het moet er iets aan te doen.