Jaarlijks wordt door de academie een reis georganiseerd voor alle afdelingen. Dit jaar werd er voor Amsterdam geopteerd: in het Rijksmuseum kunnen we een tentoonstelling met werken van Marlene Dumas bezoeken. Men moest niet aandringen om mij in te schrijven. Ik had al wat werken van Marlene Dumas gezien … en ik ben er gewoon weg van. Haar manier van werken spreekt me enorm aan omdat ze zo genadeloos eerlijk is.

Op dinsdag, 25 november, werden we om 7u30 verwacht op een parking in Aarschot. Voor mij is het altijd erg spannend: zal ik die parking wel vinden? Ik weet dat mijn oriëntatie hopeloos is: na zoveel jaren in Leuven gewoond te hebben, durf ik nog verloren lopen. Ik vertrek goed op tijd: in geval ik de parking niet direct ontdek, heb ik genoeg tijd om nog een blokje om rijden. Maar ik vind de parking zonder problemen. Oef, eerste opdracht volbracht! Nu bij de groep aansluiten. Ik ben zowat de eerste die toekomt en blijf nog wat in de auto zitten: daar is het warm, terwijl het buiten blijkbaar gevroren heeft want de auto’s die de nacht hier doorbrachten zitten onder een laagje ijs.

Stilaan draaien de andere auto’s de parking op. Wanneer ik iemand van mijn groep zie, stap ik uit, controleer of ik alles meeheb (handtas en boek om onderweg te lezen) en sluit de auto af. De bussen laten niet lang op zich wachten.

Ik heb tijdens de laatste les aangekondigd dat ik geen gezellig medereiziger ben: ik hoor niet zo goed en als de bus dan nog wat extra lawaai maakt is een gesprek zowat hopeloos. Daarom neem ik altijd een boek mee op reis. Nu heb ik ‘Een schitterend brein’ van Sylvia Nasar. Ik heb dit al jaren in mijn bibliotheek liggen, maar stelde het steeds uit om het te lezen. Het is een verhaal van de geniale wiskundige John Nash jr., die jaren verzorgd werd omwille van schizofrenie, maar na zijn zestigste genas. Het confronteert me met de schizofrenie van mijn zoon. Maar ik heb het toch uit het rek gehaald. Nu proberen of ik het emotioneel aankan.

Ik kies me een plaatsje aan het raam en duik onmiddellijk in mijn boek. De voorbije dagen heb ik me thuis al wat warm gelezen: de lectuur grijpt me van de eerste bladzijden. Ik krijg gezelschap van Lieve, de docente. Ze heeft mijn voornemen om te lezen ook gehoord … en wil dat ook doen. Zo, gezellig met zijn tweetjes, ieder een boek voor onze neus, laten we ons richting Amsterdam rijden. Ik weet niet of we files moesten trotseren, maar rond elf uur stopt onze bus voor het Rijksmuseum en kunnen we uitstappen, een beetje stram van het lange zitten.

Er worden afspraken gemaakt i.v.m. het vertrekuur, de aanschaf en verdeling van de entreekaartjes … en elke groep trekt het museum in.

Omdat we honger hebben, gaan we eerst naar de cafetaria … daarna zal de cultuur nog eens zo goed bevallen.

zo weten de bezoekers dat ze niet moeten aanbellen maar langs de zijdeur mogen binnenkomen

op tafel staat alles klaar voor mensen die graag een espresso drinken

maar ook kan er een glas wijn gedronken worden. Karel is enorm als gastheer: hij zorgt voor de koffie of de wijn, de bezoekers hebben hun wens maar kenbaar te maken

met dit werk ben ik het uitsnijden begonnen. Daarna stapte ik over naar abstracte werken.

zicht op de werken aan de lage muur in de tuinkamer

zicht op de werken aan de hoge muur

Karel neemt op een bescheiden wijze deel aan de kunstroute: zijn vertaling uit het Latijn van de ‘Staatkundige verhandeling’ van Spinoza kan ingekeken worden door wie interesse heeft. Er zijn enkele bezoekers die dit doen. 

een van mijn eerste snijwerken

bij het buitengaan kan men eventueel nog een brochure of een kaartje met mijn gegevens meenemen

De weerberichten voorspellen mooi weer: wellicht dat er zich nu meer volk zich naar buiten waagt. Dit weekend stellen alle deelnemers van Rotselaar (waaronder Werchter) hun ruimte open voor bezoekers. Door de mogelijkheid te bieden op een locatie bij alle kunstenaars terecht te kunnen, nodigt men de bezoekers uit om alle kunstenaars van die plaats in hun planning op te nemen. En of dat werkt. Zaterdag een dertigtal bezoekers en zondag meer dan tachtig … een beetje veel als je mij vraagt. Ik heb graag de bezoekers persoonlijk te verwelkomen, hun vragen te beantwoorden, te vragen of zij ook met iets creatiefs bezig zijn. Maar zondag lukte dat niet meer, vooral in de namiddag was het erg druk. Gelukkig dat Karel af en toe overnam, zo kon ik me dan toch af en toe wat terugtrekken om met mensen die ik kende wat te praten.

’s Avonds, wanneer de laatste bezoeker buiten was, lieten we alles zoals het was, staken een pizza in de oven en trokken ons terug voor de tv, genietend van de rust die plots in huis neerdaalde. Morgen zouden we wel poetsen en de meubels terug op hun plaats zetten, nu wilden we alleen nog nagenieten: heerlijk onderuit in een zetel terwijl de vele gesprekken bleven nazinderen. Zalig!

Na enkele maanden zoet te zijn geweest met het aanleren van de basisslagen voor stropkant, krijgen we de opdracht een vrije oefening te maken. Geen technische tekening die aangeeft wat we moeten doen of een zelfbedacht ontwerp. We moeten gewoon intuïtief met klossen en draad iets proberen te maken. Aanvankelijk voel ik wel wat aarzeling, maar na een tijdje voel ik me aangesproken en vind mijn draai.

Er is natuurlijk nog veel te leren … maar dat leerproces en daarin het op lossen van problemen, maakt deel uit van het plezier dat kantklossen me geeft. Het houdt de geest wakker en het hart jong.

Natuurlijk wordt er nog geklost. Naast de opdrachten voor de academie, probeer ik mezelf wat problemen voor te leggen. Ik noem het uitwerken ervan ‘werkstukken’. Zo ben ik met verdichtingen bezig. Je kan die horizontaal en verticaal uit werken. Eerst ga ik aan de slag met verticale verdichtingen. De rijen blijven de zelfde afstand behouden, maar de slagen liggen volgens het patroon dichter of verder uit elkaar. Voor het ontwerp inspireer ik me op mijn vroeger tekenwerk. Met enkele eenvoudige lijnen teken ik het patroon. Ik ben echt benieuwd naar het resultaat.

Omdat het maar werkstukken zijn, gebruik ik dikke katoenen draad: het gaat iets rapper vooruit dan de dunne draad en je ziet beter hoe de slagen liggen. En als zoiets af is, verdwijnt dat in een plastieken mapje om het archief aan te vullen. De verticale verdichting heb ik afgewerkt tijdens de kunstroute, op de uren ‘dat er geen volk was’.

In mijn hoofd heb ik reeds een ontwerp voor het uitproberen van de horizontale verdichting, maar dat lijkt me heel wat moeilijker.

Zondag stappen wat meer mensen de drempel over. Leuk is wel dat die mensen echt interesse hebben … en snijwerk, neen, dat hadden ze nog niet gezien.

Tijdens het gesprek met twee dames komt iemand binnen … en een van de bezoeksters herkent een medestudente die ze in geen dertig jaren nog gezien heeft. Dat zijn wel leuke momenten. Dan ga je naar schilderijen of iets dergelijks kijken en ontmoet je iemand uit een ver verleden.

Ondertussen schuiven de uren … en tegen vijf uur ben ik blij te mogen sluiten. We hebben afgesproken met Monika, de achterbuurvrouw die keramiek ten toon stelt, dat we na vijf uur tot bij haar zouden komen, zo kunnen we haar werken ook eens zien. Zij was zaterdag langs geweest, die dag hield ze zelf niet open. Een wijze beslissing die ik een volgende keer ook zal overwegen.

Monika maakt potten, vormen die heel kwetsbaar en fragiel aandoen. Ontzettend mooi.

We blijven een glas wijn drinken, er komen nog vrienden toe … en dan gaan we de avond in. Het opruimen stellen we uit tot maandag. Trouwens veel moet er niet opgeruimd worden: volgend weekend staat ons huis weer open voor bezoekers. Hopelijk is het dan mooi wandelweer, zodat buitenkomen niet teveel inspanning vraagt.

Voor de derde keer gaat de kunstroute IGCS (intergemeentelijke culturele samenwerking) van start. De deelnemende gemeenten zijn Aarschot, Begijnendijk, Holsbeek, Rotselaar en Scherpenheuvel-Zichem. Werchter hoort bij Rotselaar, dus kan ik er aan deelnemen. Gedurende de maand november worden de deelnemende kunstenaars gevraagd hun atelier of ruimte in huis waar men de kunstwerken kan bezichtigen open te stellen voor het publiek. Omdat vier weekends (zaterdag en zondag) nogal slopend zijn, beperk ik me tot twee weekends: vorige weekend en volgend weekend. Het volgende weekend ontvangen alle deelnemers van Werchter de bezoekers. We hopen door gezamenlijk op te treden het gemakkelijker en daardoor aantrekkelijker te maken voor  de geïnteresseerden.

Vorige weekend was dus een eerste moment. Zaterdag is de dag dat de kinderen naar het sportplein, tekenles, muziekles of een of andere culturele bijscholing gebracht worden. Er dienen tussendoor ook boodschappen gedaan. Deze zaterdag regende het niet echt, maar er viel een miezerige regen uit de lucht. Wie de moed had om buiten te komen werd na een tijdje doornat.

In de maanden juni en juli heb ik me vooral toegelegd op het uitsnijden in papier: dat wou ik deze kunstroute tonen. Dus alles een paar weken op voorhand, netjes van een wissellijst voorzien en min of meer op een keurige rij tegen de muren gehangen. Ik ben wel tevreden met het werk, voor mij mag het  gezien worden.

Om tien uur ging de deur open.

Op de middag belde een vriend om te vragen of het bij ons ook zo storm liep. We hadden elk één bezoeker gehad. Iemand van de cultuurraad die iedereen wou bezoeken en foto’s nemen voor op de website, weer of geen weer.

De namiddag bracht wat buren en een paar mensen die ik niet kende. Alles bijeen een magere opkomst. Ik vond de vrije tijd die ik daardoor kreeg niet zo erg: ik kon vol overgave mijn werk van kantklossen afmaken.

Op 9 november werd een tormooi georganiseerd voor rolstoelbasket: met teams van drie man werden wedstrijden van 10 minuten gespeeld. Er was een soort scheidsrechter aanwezig, maar die deed niets anders dan de gemaakte punten noteren. De spelers onder elkaar zorgden dat er fair gespeeld werd. Er waren ploegen van drie niveaus: 3 ploegen op recreatief niveau, vijf op provinciaal en vijf op nationaal niveau.

Het was feitelijk om het spelplezier te doen. Er zaten geen prijzen aan vast, alleen het zich aan elkaar meten en proberen zo hoog mogelijk te geraken was de ambitie.

Deepak had via Facebook iedereen uitgenodigd om eens een kijkje te komen nemen. Omdat we dicht in de buurt wonen van het sportcentrum De Meander in Rotselaar, gingen we een goede dag zeggen. We troffen het: we waren nog niet zo lang in de zaal of Deepak moest met zijn ploeg optreden. Feitelijk is zo’n match toch wel sensationeel. De basketters vliegen met een hoge snelheid over de vloer … en soms zijn de confrontaties nogal geweldig. Die rolstoelen moeten echt voor deze sport gemaakt worden: ijzersterk en niet in te deuken.

Wanneer een speler (m/vr) om een of andere reden omver gereden wordt, helpen de andere spelers ook van de tegenpartij, hem of haar weer rechtop, sportief bedanken en dan weer proberen zelf het volgende punt te scoren. Hier krijgt de kwetsbaarheid van de atleet steeds voorrang op het “willen winnen”, het alfa-mannetje of vrouwtje zijn dat in iedereen aanwezig is.

Dit spel wonnen ze met glans. We hadden er van genoten en gingen terug naar huis, fier op zo’n zoon.

Tijdens de pauze kwamen leerkrachten en andere oma’s even kijken naar de prestaties van de kinderen. Ze waren allen enthousiast over het gebruik van “bister”. Waar kon je dat kopen (in elke drogisterij en als je meer wil betalen in een winkel voor teken- schildergerief) wat kun je daar mee doen. In het kort gaf ik een overzicht van de mogelijkheden. Ik weet niet of ze er iets van gesnapt hebben: op enkele minuten kan je niet uitleggen wat een bepaalde techniek in petto heeft.

In elk geval werden de werkjes gewaardeerd.

Na de pauze: opruimen. De kinderen vinden het evident dat de boel proper moet achterblijven. Omdat ze zo goed gewerkt hebben krijgen ze elk een kaartje van mij: ik leg de kaartjes met de beeltenis naar beneden zodat er per toeval kan gekozen worden. Ze kunnen dat wel erg waarderen:  iets om mee naar huis te nemen.

Aan de leerkracht leg ik uit wat er nog moet gebeuren om kerstkaarten te bekomen. Het karton dat ik meebracht in twee snijden, dubbel vouwen en daarop de tekening kleven. Liefst iets beschermend omdoen, vb. een plastieken zakje, zodat de tekening niet beschadigd wordt door ze vast te nemen. Er kan eventueel nog een briefomslag bijgevoegd worden.

Ik laat een bokaal met sterke concentratie van noten- en acajoubister achter, zodat er verder kan geëxperimenteerd kan worden als ze er zin in hebben.

En dan pak ik mijn boeltje samen … en merk dat ik doodop ben. Ik sleur me naar de auto. Ik weet dat dit de laatste maal is dat ik zoiets doe, ik ben er te oud voor geworden. Niet dat ik vaak zo’n workshops gaf, maar af en toe kon ik toch geen nee  zeggen. Ik ben blij dat ik op zo’n manier dit aspect in mijn leven zo mooi kon afsluiten: die kinderen deden me een mooi cadeau.

Een bank vol werkjes

Geconcentreerd aan het werk

Niemand kan doorheen die concentratie

Tijdens de pauze … of hoe het leven verdwijnt aan een tafel

Er namen zeven kinderen deel aan de workshop. Hoe dat allemaal georganiseerd wordt weet ik niet, maar de kinderen zijn blijkbaar gewoon om elke vrijdag, van half twee tot drie, deel te nemen aan dergelijke projecten.

Eerst vertelde ik hen wat we zouden doen en gaf enkele voorbeelden van mijn kaarten die ik had meegenomen: een tekening of schildering op een onderkant gekleefd … en meteen had je een leuke kaart. Nu zouden ze met bister werken.

Ik had poeder van bister meegenomen. Noten (bruin van kleur) en acajou (rood van kleur). Bij het begin van de workshop liet ik de kinderen die poeders mengen met water in glazen confituurbokalen, goed schudden en dan mochten ze hun naam schrijven op een stukje papier en er eventueel een tekening bij maken. Zo leerden de kinderen het materiaal kennen waarmee ze aan de slag zouden gaan en ik hun namen.

Daarna begon het grote werk. Ik gaf een voorbeeld hoe je bister kon weghalen op een blad. Ik zette met water wat strepen en punten op een beschilderd blad en dopte dit droog, waardoor de witte lijnen zichtbaar werden. Onmiddellijk lieten de deelnemers een ‘waw’ horen. Ik moest niet meer aanmoedigen, ze vlogen erin. En ja, als ze klaar waren met een kaart mochten ze een volgende nemen: er was genoeg voorraad.

Wat me opviel was hoe de kinderen elkaar hun werk toonden en hoe positief ze daarop reageerden: kei-mooi zeg! In deze vorm van onderwijs wordt veel aandacht besteed aan communicatie en dat voel je aan de kinderen. Het verwonderde me dat de kinderen heel spontaan op mij reageerden. Ze waren niet de indruk door bv. mijn leeftijd. Terwijl de kinderen genoten van zich uit te leven met die kerstkaarten, dat op een rustige wijze met elkaar deelden, genoot ik van hun openheid en evidentie om vriendelijk met elkaar om te gaan. Niet dat er geen conflicten zijn. Maar daar is een (wekelijkse?) klassenraad voor om dat uit te spreken. Iemand van de groep maakt het verslag en dat wordt uitgehangen. Zo kon ik de laatste klassenraad ‘lezen’ tegen de muur: wat leuk en niet-leuk was en de plannen die gemaakt werden.

Om drie uur kwam het bericht door dat de kinderen naar buiten mochten. In onze groep werd niet direct gereageerd: er was nog zoveel te doen. Maar iedereen trok uiteindelijk toch naar buiten: ze konden wat buitenlucht gebruiken na zo’n intense namiddag.

En ik, ik kreeg weer een kop koffie en een babbel met een of andere juf.

De Muze is een basisschool met Freinet-onderwijs en Lorenzo volgt daar het vijfde leerjaar. Hij vroeg of ik geen workshop wou leiden in zijn school. Er waren nog oma’s en opa’s die dat deden. Op zo’n vraag kan je toch alleen maar ‘ja’ zeggen. Na wat ruggespraak zouden we kerstkaarten maken. Die zouden verkocht worden op de kerstmarkt die de school organiseert voor de financiële ondersteuning van dit project.

Zelf was ik erg enthousiast. Met een groep kinderen aan de slag gaan gedurende een paar uren en hen iets bijbrengen van je eigen kunnen: zalig.

Ik wou hen ‘bister’ laten uitproberen. Bister is een poeder verkregen van gedroogde notenbolsters. Aangelengd met water geeft dat een soort inkt of waterverf. Je kan er een tekening mee maken, de lijnen laten uitzweven door er met water langs te gaan. Je kan ook met een borstel een natte strook aanbrengen en dan met penseel, rietpen of gewone inktpen er een lijn door trekken, die dan een eigen weg zoekt in het water. Je kan ook eerst op een blad een laag bister opbrengen en daarna de bister met nat weghalen, zodat er een lichtere tekening ontstaat. Deze laatste techniek wou ik met de kinderen uitproberen.

Natuurlijk vraagt dit wat voorbereiding. Thuis zorgde ik voor voldoende papier waarop een laag bister was aangebracht, zodat de kinderen direct aan het tekenen van de kaarten konden beginnen. Op goede kwaliteit van aquarelpapier (300 g) bister gesmeerd, laten drogen en op de juiste grootte gesneden die nodig was om een kaart te maken.

Toen ik toekwam aan de school stond Lorenzo me op te wachten. Zoen, blij zijn om elkaar te zien en hij bracht me naar de klas waar alles zou doorgaan … en of ik zin had in koffie? Zelfs al had ik geen zin … toch zou ik koffie gedronken hebben. Hoe dikwijls stelt een jongen van goed 10 jaar zo’n vraag aan een oma? Maar ik had echt zin in koffie. Hij naar de keuken … en even later kwam hij terug met de boodschap dat de koffie weldra klaar zou zijn.

Hij hielp me met het klaarzetten van de tafels en het materiaal, ging daarna koffie halen, vroeg of hij nog iets kon doen en zei toen dat hij verder buiten ging spelen.

Ik keek de klas eens rond. Wel wat chaotisch maar hier werd geleefd en geleerd. Ik kon me voorstellen dat Lorenzo hier een hemel op aarde aantrof.

En voor mij: mijn namiddag kon niet meer stuk. Alles nodigde uit om aan de kerstkaarten te beginnen.

Ondertussen zijn de kleinkinderen van Karel op bezoek geweest. Ze brachten hun hond mee: een vijf maanden oude puppy, merk Teckel.

Het is altijd afwachten hoe de honden op elkaar gaan reageren.

Finn is voorlopig een klein mormeltje dat nog dubbel zo groot moet worden. Toby is een fel uitgegroeide Beagle (zit er ergens een ander ras tussen zijn voorouders?) … hoe zullen ze de namiddag samen doorbrengen terwijl  wij aan tafel zitten?

Maar blijkbaar komen de honden uit een zeer goed opgevoede familie. Na het uitwisselen van de beleefdheden (hoe ruik jij, wil je met me spelen, wie is de baas) die positief aflopen, gaan ze heel voornaam met elkaar om. De honden gaan samen met de kinderen de tuin in en laten de pret aan het jonge volkje. De vraag stelt zich wie zich het meest amuseert: de kinderen of de honden.

De ouderen kunnen rustig met elkaar praten … buiten halen kinderen en honden hun hart op.

Manon, de fotografe van dienst. Jammer dat ze daardoor niet op  de gezamenlijke foto’s kan staan. In elk geval heeft zij haar werk uitstekend gedaan en bezorgde ze ons later foto’s waarbij we met plezier terugkijken op die dagen in de Ardennen.

Aike, de oudste dochter die erg goed is in initiatief nemen om er dan anderen warm voor te krijgen. Nu, veel moest ze niet aandringen: iedereen wou eens een weekend samen uit proberen.

Sangeeth, de jongste dochter

Deepak, de jongste zoon

Karel en Toby … onafscheidelijk

Carlo met puppy Schico in zijn armen

moeder en dochter op wandel

familiefoto tijdens het wandelen

aperitieven op een zonnig terras … we schrijven 1 november 2014

Poes Luna ... en natuurlijk hielden Toby en Schico zich gedeisd: wie zou er niet vallen voor de charme van dit beestje

Maandagmorgen om 10 uur komt moet het chalet ontruimd zijn. Dus afspraak om half negen voor een laatste ontbijt, bagage inpakken en dan naar huis. Alsof een grondige voorbereiding de werkzaamheden gepland heeft, verloopt alles snel en gemakkelijk. Het is mooi om zien hoe iedereen zijn steentje bijdraagt aan de opruim.

Even voor tienen is alle bagage in de auto’s gewerkt en zitten de honden op hun plaats. Dan komt de eigenaar het weekend afronden.

Omdat Aike voor de middag nog aan het werk moet, blijft de vrijdagploeg ook voor het afsluiten zorgen. Zoenen, knuffels en we zwaaien uit.

Terwijl de wagen me meeneemt richting Leuven, heb ik het moeilijk om naar de realiteit van straks kantklossen over te schakelen. Het is zo heerlijk geweest. Die overschakeling zal wel een paar dagen duren: het is nagenieten en heimwee in één.

Hopelijk komt er nog zo’n samenzijn.

De volgende ochtend zijn Karel en ik wakker, wanneer de rest van het huis nog in volle rust is. Gelukkig slapen we beneden en de anderen een verdieping hoger. Om niemand wakker te maken, besluiten we een wandeling te maken: zo kan Toby eventueel een plasje en wat meer doen en wij kunnen ons volzuigen met de heerlijke boslucht uit de Ardennen. Het is bijna niet te geloven dat het al november is. Het is vrij warm … en een overvloed van kleuren vergezelt ons. Maar in die overvloed verdwalen we een beetje. Denkelijk zijn we bij de splitsing de verkeerde weg ingeslagen. Dan maar terug op het gevolgde pad om bij de splitsing de ander kant te kiezen. En ja hoor, dit keer geraken we tot aan de chalet. Dat kwartiertje langer wandelen, kan ons alleen nog maar wat meer gezondheid opleveren.

Wanneer we terug binnen zijn, horen we dat de anderen wel wakker zijn (daar zorgde Schico voor, een puppy van vijf maanden die bijna zijn hoofd op tafel kan leggen zonder op zijn tenen/nagels te staan), maar ze verkiezen denkelijk om nog wat na te dromen. De afspraak was om 10 uur iedereen present bij het ontbijt. We beginnen voorzichtig aan het opruimen van de living. Veel houdt dat niet in: enkele glazen, een lege fles wijn en een gezelschapsspel dat naar de daarvoor bestemde hoek moet. Ik geniet ervan: alsof die volwassen kinderen nog eens klein worden en ik voor hen mag zorg dragen. Carlo komt als eerste opdagen om Schico even buiten te laten. Een voor een zakken de kinderen naar de living af. Ineens wordt het druk: Carlo zorgt voor omelet bij het ontbijt, de anderen verzorgen de tafel … en ik trek me even terug met de krant van gisteren: als moeder door de kinderen verwend worden, gewoon zalig.

Hoe verloopt zo’n dag? Eten, wandelen, eten, wandelen, sauna … en vooral genieten van samen te zijn. Ik krijg er niet genoeg van. Ook Karel geniet ervan. Je moet het maar kunnen: op een vrij laat moment in het leven van de kinderen binnen komen om dan aanvaard te worden als iemand die niet alleen je moeder ‘gelukkig’ maakt maar daarenboven ook als een soort ‘vader’ ervaren wordt. De relaties van stief/vader-moeder zijn wellicht de moeilijkste om te realiseren.

Er is veel graag zien aanwezig in het weekend. Iedereen gaat heel respectvol met de andere om. Er is een zachtheid en blijheid aanwezig, alsof een groot cadeau uit het Leuvense werd meegebracht.

En op een tafeltje brandt een kaarsje voor Arne, de zoon, de broer die ons vanuit veel pijn weer samenbracht.

Alles in dit chalet bevalt ons: geen overdreven luxe, kamers die ruim genoeg zijn om behaaglijk aan te voelen, een living die uitnodigt om bijeen te zijn … en een keuken die voldoende comfort biedt voor de koks. Nu, van die koks wordt niet veel verwacht. Aike bracht een gourmet-stel mee: op de stenen plaat kan je vlees braden en eronder kan je kaas laten smelten . De eerste avond wordt er gebraden, de tweede avond organiseren we een kaassmelterij: allemaal niet veel werk maar wel lekker lang aan tafel.

Eerst is er natuurlijk, na de wandeling en de scrabble, de sauna. Karel laat zich niet verleiden, maar ik ga met Aike en Carlo de sauna in. Gelukkig is het niet te warm want het is lang geleden dat ik me nog eens aan die geneugten overgaf. Het gezellige aan sauna is dat je, terwijl het zweet over je lichaam stroomt, je knus kan keuvelen over om het even wat. De warmte dwingt je om te ontspannen. Tussendoor, even onder een verfrissende douche (geen ijswater, dat is voor de fanatiekelingen) wat bekomen van de warmte en terug de sauna in. Uiteindelijk kom je er als herboren uit.

Na zo’n verfrissende sauna smaakt het aperitief dubbel zo goed. En natuurlijk, weer bubbels. Sinds we de cava ontdekten, is dat ons huisaperitief geworden. Bubbels hebben iets feestelijk.

En we drinken op elkaar … en op Arne. Hij is aanwezig met een foto en een kaarsje ervoor. Aan tafel praten we over Arne. Dat gebeurt niet zo vaak. Geen zware dingen, kleine herinneringen. Hij blijft bij ons afwezig-aanwezig: de geliefde zoon, de geliefde broer, de (niet gekende en toch aanwezige) schoonbroer. Arne brengt ons samen. Gemis en graag zien in één.

De avond verloopt gezellig. Aike heeft een voorraad spelletjes meegebracht … maar Karel en ik haken af: we gaan heel vroeg naar bed. En Toby geeft geen problemen. Hij slaapt in zijn bench naast onze slaapkamer.

Zowat een jaar terug vroegen de kinderen eens een weekend samen door te brengen. Ja, waarom niet? Wel wou ik mijn materieel aandeel in het weekend beperken tot het betalen van de rekening. De jongere generatie, meer vertrouwd met het zoeken op internet naar overnachtingsmogelijkheden, regelde een chalet. Telefoons gingen heen en weer … en uiteindelijk bleek het weekend van 1 november voor iedereen geschikt en was er een behuizing gevonden aan zeer schappelijke prijs, met sauna en jacuzzi … en huisdieren toegelaten mits een paar euro’s extra.

We konden vanaf vrijdagavond daar verblijven tot maandagochtend. Aike en Carlo hadden nog werk te doen op vrijdagavond. Wij zouden met hen meerijden … maar dat thuisblijven was geen ramp. Zo kon ik nog naar de opening van de tentoonstelling van Eddy Wijngaert, een vroegere collega in de academie. Sangeeth, Deepak, Manon en poes Luna vertrokken wel op vrijdagavond. Zij zouden het kampement voorbereiden.

Ik keek uit naar het weekend … maar er was ook enige aarzeling. Met de kinderen samen zijn leek me een leuk vooruitzicht … maar wat met de huisdieren? Toby is helemaal geen liefhebber van poezen en bij een confrontatie geeft hij daar direct uiting van. Ik heb moeite hem aan de lijn te houden wanneer hij een poes ruikt. Gans zijn lijf spant zich, klaar om dat schepsel aan te vliegen als het mocht opduiken.? Schico, ook een jachthond, deelt de mening van Toby: poezen zijn uit den boze en dienen van de wereld te verdwijnen, wat denken die wezens wel. En nu samen met Luna, een donker lief poesje, onder één dak? Dat was om problemen vragen.

Zo rijden we zaterdagmorgen, samen met Aike en Carlo en de twee honden het avontuur tegemoet. Het is helder en warm weer. De weerberichten voorspellen dit weer voor de rest van het weekend.

We bellen met de vraag Luna zeker uit het bereik van de honden te houden. Geen probleem, die zit rustig te genieten in de slaapkamer van haar baasjes.

Het is een heerlijke begroeting wanneer we aankomen: we keken allen uit naar deze dagen van samen zijn. Ik ben benieuwd naar de reactie van onze jagers: hoe zullen ze reageren op de geur van Luna, want die hangt toch in huis.

En de jagers reageren niet. Ze installeren zich terwijl wij de cava heffen. Het is zo warm dat we buiten op het terras kunnen eten. Gelukkig is er een afwasmachine die het grootste deel van de vaat doet. Dan moeten de honden en wijzelf dringend op wandel: genieten van de natuur, het mooie weer … en elkaar. Daarna blijft het warm genoeg om nog een spel scrabble te spelen op het terras. Raad eens wie wint? Ondergetekende met maar twee punten winst. De kinderen willen me altijd verslaan … en nu was het hen bijna gelukt. Dat vraagt natuurlijk om revanche.

Enkele dagen terug ontdekt dat de mails die we verzenden niet bij de adressen toekomen, maar bij ons wel als verzonden worden aangeduid. We weten niet vanaf wanneer dit probleem zich heeft aangediend. De uitnodigingen voor de kunstroute van IGCS zijn gelukkig wel toegekomen, maar vanaf dan lijkt het fout te lopen. En dan sta je dan in een samenleving waarin de meeste communicatie via het net verloopt.

Eerst en vooral is het opzoeken of mails met belangrijke informatie hun bestemming bereikt hebben. Zo niet, moet moeder Post nog eens aangesproken worden. Het is ook op zoek gaan naar de oorzaak van het probleem. Gelukkig houdt Karel zich daar mee bezig. Voor hem is het echter geen pretje: uren achter de computer om uiteindelijk geen oplossing te vinden. Oh ja, hij belt naar de verschillende helpdesks, wordt vriendelijk te woord gestaan, maar uiteindelijk blijkt het probleem niet bij hen te liggen.

Voor mij een gelegenheid om, in solidariteit met Karel, eens een grondig opruiming te houden in mijn mails. Ik archiveer mijn mails vrij nauwkeurig … maar niet alle informatie moet jaren behouden blijven. De informatie van de voorbije kunstroutes of –markten mag gerust verdwijnen. Afspraken met teken- en schilderklas van de voorbije jaren hebben geen enkele betekenis meer. Mails die met hart en ziel geschreven zijn bewaar ik uiteraard.

Ik hoop dat er vlug een oplossing komt. De buitenwereld niet kunnen bereiken is als roepen in de woestijn: geen mens die luistert (leest). Onze moeders gingen op de koffie bij de buren, zo konden ze het eens zeggen. Wij doen het via internet en drinken ons kopje achter de pc.

Op 1 november komen we met zijn allen samen voor een familiedag. Het is een traditie die sinds enkele jaren in ons gezin in ere wordt gehouden. We gaan na de middag dan naar het graf van Arne. Zijn afwezigheid brengt ons bijeen. Ieder is er verzonken in de eigen wereld. Het is een wereld van graag zien en gemis. Daarna gaan we bowlen. Het is alsof we uit de pijn om de afwezigheid van Arne willen overstappen naar het leven en het ervaren van verwarmend samen zijn. Daarvoor hebben we elkaar nodig en dat is goed.

Dit jaar hebben we er iets meer van gemaakt dan een familiedag. We zijn samen  op weekend vertrokken ergens in de Ardennen. We gingen elk individueel naar Arne en namen zijn foto mee naar ons samenzijn: zo was hij ook bij ons.