In het Derde Rijk werd er geteld. Het was obsessioneel. Waarom diende er steeds geteld te worden? Om het inzicht in hun misdaden te herleiden tot een getal, zodat men met een gerust geweten verder kon leven? Elke stap in het vernietigingsproces is gemakkelijker te verteren met de formule: 6 eenheden op transport dan te zeggen: familie X op transport bestaande uit vader, moeder, drie kinderen en een baby.

De achtergrond bestaat uit het gekende telsysteem: vier streepjes en het vijfde er schuin doorheen. In het midden is de omtrek van een hoofd wit gelaten: het kan iedereen voorstellen die in een streepje gevat is. In het witte vlak is een Jodenster afgebeeld en een bruine driehoek waarmee de zigeuners werden gemerkt. Beide groepen waren in de Dossin-kazerne aanwezig.

Hoeveel miljoenen vluchtelingen waren er toen, zijn er nu? Alles achterlaten omdat de dood dreigt, omdat men door geweld verplicht wordt. Niemand die een hand reikt: voor vluchtelingen heeft men angst, ze verstoren het leven.

Sommige foto’s blijven gegrift in geheugen van de mensheid, o.a. dit jongetje dat opgepakt wordt bij de liquidatie van het getto in Warschau. Deze jongen zal de oorlog overleven en zich in Amerika vestigen. Zoveel andere kinderen zullen de Holocaust niet overleven.

Samen met het meisje dat vlucht voor de napalm in Vietnam staat dit jongetje voor mij symbool voor het onrecht dat men kinderen aandoet in naam van wat? Een god, een politieke droom, een ideaal, een wat? Tegen wie schreeuw je deze onmenselijkheid uit? En waar blijven de namen van de verzwegen kinderen die een soortgelijk lot kregen toebedeeld?

In de concentratiekampen liet men de gevangenen vaak sterven door uitputting. Soms dienden ze totaal zinloze arbeid te verrichten: putten graven en weer vullen, stenen versjouwen van de ene plaats naar de andere en weer terug. Dan weer werden de gevangenen behandeld als slaven: urenlange, soms loodzware arbeid. De voeding was meer dan onvoldoende. Het systeem kende maar één einddoel: vernietiging.

Na getekend te zijn door het doorstane lijden komt uiteindelijk de dood. Was de dood welkom in deze hel of heeft deze vrouw tot haar laatste snik willen leven? Zelfs een eerbare begrafenis wordt haar niet gegund. Later zal ze op een kar gegooid worden bij de anderen en verdwijnen in de crematiefabriek of in een massagraf. Een nummer minder op het appel.

woord voor woord

baan ik me een weg in tijd en feiten

probeer de zwaarte van mens-zijn

niet te ontvluchten in een mooi concept

aangeboden door kerk school gezin

onwrikbare waarheden

peilers van onze samenleving

ontdek de beperking van mensen

hoop en wanhoop

levenskracht en vernietigingsdrift

en aanvaard mijn plaats daarin

weer heb ik mezelf verloren in tegenstrijdigheid

van verplichtingen gevoelens verwachtingen dromen

holistisch denken

jezelf als eenheid

tot de realiteit zich aanbiedt

dromen in een nachtmerrie veranderen

verwachtingen verplet onder onmacht

angst als metgezel

en toch verder gaan, stap na stap

langzaam ontvouw ik mijn verlangen

de wereld buiten mij als doel

tastend zoek ik naar het andere

de ander

en keer terug tot mezelf

even sterk als

eb en vloed

ben ik opgenomen

in de oneindige deining van leven

Ik was nog erg klein. Het was een zomerse dag met helblauwe hemel. Ik stond buiten, naast mijn vader. Zijn jongste broer was er ook bij. We keken naar de lucht. Daarin drie stippen met een witte streep achter hen aan. Mijn vader vond het prachtig. Het zijn Engelsen zei hij. Er klonk blijheid in zijn stem.

Later kon ik die herinnering beter duiden. De oorlog zal nog niet zolang voorbij geweest zijn. Geen angst meer voor overvliegende V2’s. Terug een nacht gewoon door kunnen slapen. Het gewone leven hernam zich. Dat klonk door in zijn stem.

Telkens als ik nu de witte condensstrepen van een vliegtuig zie die zich aftekenen in de lucht moet ik aan dat moment terugdenken en ervaar ik het gevoel van vrijheid.

Als kind speelden we soms met vriendjes die thuis een boerderij hadden. Wat had er meer aantrekkingskracht dan een oude schuur, met een ladder die het elk moment dreigde te begeven, een hooizolder waartussen soms kippen scharrelden. Toen deed men nog niet zo aan veiligheid.

Nu nog word ik overspoeld door een vorm van nostalgie als ik oude werktuigen zie zoals een verroeste pik en pikhaak. Dan zie ik de beelden terug van de boeren die, ruggen gebogen, het koren pikken onder een verzengende zon. De boerin bracht brood, koffie en bier. Niet dat het zo vroeger zoveel beter was. De mensen moesten hard werken om te overleven. Het comfort dat we nu kennen was toen nog iets ondenkbaars.

Wij, opgroeiende kinderen, mochten soms helpen om de botten stro op de schelf te tasten. Terug thuis ontdekten we dat onze armen en benen vol schrammen stonden. Ook aardappelen mochten we mee helpen rapen: de grote in de ene mand, de kleine in een andere, die waren voor de varkens. Tijdens een dergelijke oogstperiode heb ik voor de eerste keer tafelbier gedronken: heerlijk koel onder een brandende zon.

Een academie is een erg schools systeem, ondanks het feit dat de leerlingen les volgen omdat ze het graag willen en ze op het einde van de rit geen diploma krijgen, maar een attest dat nergens anders toe leidt dan eventueel in een kader op de schouw. Zo dienen de docenten met Nieuwjaar en voor de schoolvakantie rapporten op te stellen. Gelukkig worden er geen punten gegeven en is er geen competitie voor de eerste van de klas. Maar wat wel leuk is: op het einde van het schooljaar is er een tentoonstelling waarin de leerlingen met een paar van hun werken naar buiten komen. Degenen die in hun laatste jaar zitten krijgen meer ruimte om hun eindwerk te tonen: ze hebben dan één of twee jaar rond een bepaald thema gewerkt.

In Werchter is die eindejaarstentoonstelling rond half juni: zo kan ze afgebroken worden voor Rock Werchter de academie onbereikbaar maakt. De tekenklassen zitten op de eerste en tweede verdieping, de schildersklassen nestelen zich op de gelijkvloerse verdieping. Het is een tijd van opruimen, muren schilderen en de werken verzamelen. Alle ezels verdwijnen achter afdekplaten die elk jaar opgebouwd en daarna weer afgebroken worden. De tafels verhuizen naar buiten en worden beschermd voor de regen door een groot plastieken zeil. Stoelen, krukken en palettafeltjes verdwijnen in een opslagruimte achter het gebouw. Dit jaar was het schitterend weer. We genoten van de zon en toen alles klaar was maakten we een fles cava open.

Nu was het wachten op de gemeente die voor de panelen zou zorgen, dan konden we onze werken binnen brengen en kon de tentoonstelling opgebouwd worden.

Woensdag was het dan proclamatie: degenen die een cyclus afgewerkt hebben krijgen dan een attest. Wie kan verzamelt zich dan op het kleine grasveld achter de academie om familie, vrienden of collega’s toe te juichen. Daarna trakteert de gemeente op een drankje.

Schilderijen staan te wachten om opgehangen te worden.

Ook ik heb schilderijen binnengebracht.

Geert, de leraar, zal zorgen dat elk schilderij een plaats krijgt waar het tot zijn recht zal komen.

Even beraadslagen over het verder verloop van de activiteiten.

Familie en vrienden zijn gekomen om mee te vieren. Zo dadelijk gaat de proclamatie beginnen, even wachten op het afroepen van de namen.

Zoals elk jaar gaan we naar dit evenement, maar dit jaar is een kleindochter van Karel bij degenen die een attest krijgen. Dat is voor ons een extra reden om naar de proclamatie te gaan.

Ingrid heeft haar laatste jaar schilderen voleindigd  in de avondklas en krijgt ook een attest, terwijl de collega’s luidkeels hun enthousiasme uiten.

Een ontroerend moment: Karel ontmoet een vroegere medewerkster en haar man die hij in geen 10 jaren meer gezien heeft. Een van hun dochters krijgt vanavond ook een attest. Het is druk bijpraten … maar dan in gebarentaal, want beiden zijn doof. Ze moet altijd lachen met de gebarentaal van Karel: je spreekt dialect zegt ze dan.

eindejaarswerk van Ingrid. Ze putte uit haar jeugdherinneringen: wie was voor haar belangrijk.

bewustzijnsmomenten

de schilderklas heeft, evenals de tekenklas, een dag en avondklas. Hier een zicht op werken van de avondklas

nog enkele werken van de avondklas.

werken van de dagklas.

een werkstuk waaraan zowat iedereen heeft meegewerkt. Op afval van isomo een tekening gekleefd. De afwisseling in dikte geeft iets speels.

reisherinneringen  of wellicht gewoon een foto die je aanspreekt.

maak je blad zwart met houtskool, veeg weg waar nodig, accentueer met potlood: een techniek die mooie resultaten biedt.

eerst een achtergrond maken en dan met Oost-Indische inkt

ik kon het niet laten: een zicht op het dakgebinte. Het gebouw was een vroeger klooster en na renovatie werd het de ruimte voor de academie. Heel mooi.

Bloemen hiernaast: Janke Van Der Tuin

Voor de laatste maal maakt kunstkring ‘Gesigneerd’ de Glorieux-zaal in Siddartha klaar voor een tentoonstelling. De afspraak was dat we voor één jaar konden beschikken over de zaal. Eenmaal per maand dienden echter de panelen opgebroken te worden, want dan veranderde de zaal weer in een kapel. ’s Maandags, na de misviering op zondag, kwam de groep dan weer samen om de zware kerkstoelen aan de zijkant te sleuren en de paneelonderdelen uit de containers te halen en in mekaar te zetten. We kregen er wel handigheid in … maar het was wel zwaar. En een maand is rap voorbij.

Toen de directie van Siddartha meedeelde dat ze voor de volgende periode de zaal niet meer aan de kunstkring kon verhuren omdat er vaak andere geïnteresseerden die zaal wilden gebruiken, was het wel even schrikken: terug op zoek naar een zaal. Anderzijds ook een soort opluchting: wellicht vinden we nu een zaal waar alles kan blijven staan.

En de gemeente Tremelo hield haar belofte en zorgde voor een zaal. Natuurlijk moeten we er wel wat in gewerkt worden: een oud klaslokaal is niet direct geschikt als tentoonstellingsruimte. Maar met de nodige creativiteit en werkkracht lukt dat wel.

En zo zijn we aan de laatste expositie toe van dit schooljaar. Zes aquarellerende vrouwen tonen gezamenlijk werk onder de titel: Aquasix.

Aquarel is een moeilijke discipline. Bij aquarel neem je licht weg, zoals je bij beeldhouwen volume wegneemt. Wat je doet kan niet meer ongedaan gemaakt worden. Bij olie of acryl of klei kan je bij een resultaat dat je niet zo goed vindt opnieuw beginnen. Bij deze technieken voeg je toe, bouw je een werk op. Aquarel druist ook tegen onze opvoedingsprincipes in. Van kinds-af klinkt het gebod: binnen de lijntjes blijven. Aquarel daagt uit om zo te werken dat de verf ‘vloeit’, ook buiten de vooropgestelde lijnen. Het is ruimte geven aan water en daarin werken met verf en kijken wat het resultaat is. Natuurlijk weten goede aquarellisten wat ze kunnen verwachten bij een bepaalde manier van werken … maar toch kunnen er verrassingen ontstaan door de wijze waarop kleuren in elkaar bv. overlopen.

In Aquasix hebben zes vrouwen zich gewaagd aan het risico van aquarelleren en zijn er mee naar buiten gekomen. De tentoonstelling opende op 10 juni, de avond dat Desiré Vermeulen zijn opening hield (zie hieronder). Daardoor konden we er niet bij zijn. We zijn ’s anderendaags gaan kijken en maakten kennis met de deelneemsters.

geboeid door de natuur, al is het maar een vallend blad

het eeuwige raadsel van een bloem

zeilschepen herleid tot essentie in kleurrijke vlakken

de aantrekkingskracht van een voddenpop

modeltekenen en aquarel in harmonie

kleur accentueert de soberheid van de tekening waardoor het geheel zeer expressief wordt

licht en de donkere kleur die verzakt in geel of hoe water een eigen weg kan gaan

door een minimum aan licht weg te nemen ontstaat een nieuwe ruimte

licht op bloemen door wit te laten

durven de kleuren ineen te laten vloeien, wit te laten, donkere accenten leggen en klaprozen komen te voorschijn in zomerse kwetsbaarheid

bloemen: een onuitputtelijke bron van inspiratie

Desiré is een overbuurman. Geboren (1935) en getogen Werchtenaar. Verdiende als schilder het beleg op zijn brood. Wiske, zijn vrouw, hield de winkel open. Het klassieke middenstandsstel. ‘s Avonds volgde Desiré nog academie. Zo kreeg hij stilaan een naam. In vele huizen hangt een schilderijtje van Desiré.

Desiré schilderde waarschijnlijk uit liefde: voor de verf, de borstelstreken, datgene wat hij zag. Zorgvuldig borg hij het Werchterse landschap in zijn schilderijen op. Zelf is hij nog altijd fier dat hij zo goed marmer of hout kon schilderen. Zo ontdek je een stuk hout waarop hij een stilleven schilderde, maar nee hoor, het is doek met daarop ’stilleven op hout’.

Toen we Desiré leerden kennen en ontdekten wat een prachtige landschapschilderingen en stillevens hij bezat, probeerden we hem enthousiast te krijgen voor een tentoonstelling. Zover kregen ze hem niet meer, daar was hij te oud voor. Feitelijk kon je hem geen ongelijk geven. Een expositie brengt toch heel wat drukte en hoofdbrekens mee. Desiré hield zich liever wat bezig in zijn tuin, zette zich neer op de dorpel voor het huis om wat uit te rusten en maakte een praatje met voorbijgangers.

Tot zoonlief het tijd vond dat pa nog eens naar buiten kwam met zijn werken en dochterlief steunde dit initiatief. In Werchter is een mooie galerij ‘Iris’. Zoonlief maakte afspraken en legde een datum vast. Pa Desiré was enorm ontroerd door het aanbod van zijn zoon, maar voelde meteen ook iets van zenuwen. Hij is nogal een verlegen man, voelt zich thuis tussen de mensen, maar valt niet graag op. Die tweezijdigheid kan hij vandaag ten volle beleven. Om 20h: opening van de tentoonstelling.

Zijn zoon had iemand gevraagd voor een korte inleiding, maar die zegde af: hij werd opgenomen voor een ingreep die nogal een lange revalidatie in het vooruitzicht stelde. Bij de kunstroute hadden we de buren uitgenodigd voor een drankje en een babbel en daar vertelde Desiré dat hij in sprekersnood zat, en of Karel dit niet wou doen. En het bijbelverhaal hernam zich. Ik zou het wel even doorgeven aan Karel, maar Desiré diende wel de vraag te stellen. En zo zal Karel vanavond een inleiding geven.

Er is een massa volk komen opdagen. Ze hadden wel veel volk verwacht maar de realiteit  is toch overweldigend. Het halve dorp lijkt zich verzameld te hebben. Tot buiten staan ze aan te schuiven als de officiële opening begint.

Ondanks de drukte volgen de bezoekers aandachtig. Even vraag ik me af hoe ze er straks met de drank doorheen moeten.

Walter, zoon van Desiré en stuwende figuur achter de organisatie van deze tentoonstelling, verwelkomt de mensen. 

Daarna is het de beurt aan de kleindochter. Zelf studeert ze kunstgeschiedenis. Ze verhaalt hoe ze samen met die opa naar exposities ging, hoe ze bij hem op zijn atelier zat, kortom hoe fijn het was zo’n opa te hebben. Ik kan me voorstellen dat Desiré het ook geweldig vindt zo’n kleindochter te hebben.

Karel heeft alles netjes opgeschreven: zo is hij zeker dat hij zegt wat hij te zeggen heeft en verliest hij zich niet in oeverloze uitweidingen. Je kan de tekst van Karel lezen op:
http://blog.seniorennet.be/kareldhuyvetters

Tenslotte rondt een vriend van Desiré af met twee anekdotes. Desiré een man die zich klein voelt in die enorme wereld. Dat is wat mensen in Desiré aantrekt: zijn bijna kinderlijke eenvoud waarmee hij door het leven gaat.

Werchter zonder Rock: een verloren dorp in Vlaams-Brabant. Toch bezit dit kleine dorp een galerij waar regelmatig tentoonstellingen georganiseerd worden. Ook is er een jaarlijkse processie met paarden en schuttersgilde, die heel wat toeschouwers lokt. Tweejaarlijks is er een kunstroute. Verder nog een fanfare, een toneelvereniging, een turnclub en een academie, hoewel dit laatste onderdeel is van de Hagelandse Academie. Een klein dorp dat leeft.

Twee keer hetzelfde landschap maar anders geïnterpreteerd.

Horizontale werken stralen een zekere rust uit, maar een weerbarstige staak of draai doet opkijken uit de mijmering.

Een regenboog wil nog wel eens terugkomen bij Desiré. Wellicht een manier om zijn verlangen naar vriendschap en hoop uit te drukken.

Strand en zee herleiden tot de essentie in kleurenvlakken.

De kerk en enkele huizen. Daar rond de ruimte van lucht en landschap. Een eigenzinnige interpretatie van dit kleine dorp.

Weer datzelfde dorp met een andere inkleuring.

Met kleurpotloden drukt Desiré wellicht het meest kwetsbare van zichzelf uit. Met liefde en geduld wordt zijn wereld geboren.

Twee centrale plaatsen in een dorp. In de kerk worden de religieuze vieringen gehouden, op het kerkhof liggen de dierbaren begraven. Het feit dat deze schilderijen samenhangen, roept iets op van de vergankelijkheid van het leven, van de mens.

Op bijzondere wijze komen deze werken tot leven. Een eerste indruk doet denken aan een schap met wat achtergelaten spullen, bij nader kijken ontdek je de vaardigheid van de schilder om een stilleven te creëren.

Neen, geen kleine schilderij op hout. Ook het hout is geschilderd.

Op de oude behangtafel van Desiré liggen voorbeelden van zijn ambachtelijkheid: op een soort vezelplaat is marmer en hout geschilderd.

Traditiegetrouw houdt het Danscentrum Aike Raes tijdens de laatste lessenweek open deur: ouders en andere familieleden mogen dan mee het leslokaal binnen om de kinderen aan het werk te zien. Ik maak een afspraak met Marjolein en haar ouders om van dat moment gebruik te maken om kennis te maken en een eerste gesprek te hebben over haar deelname aan de tentoonstelling van KUMBE (kunstenaars met beperking). Marjolein danst in de tweede Damba-groep en die start om 11 uur met de les.

Het is ontzettend druk in het danscentrum. Vier groepen dansen in verschillende lokalen. De ene groep staat klaar om de les te beginnen, een andere groep komt verhit uit de les en zoekt zich een weg naar de kleedkamers, mama’s en papa’s, fotoapparaat in aanslag, maken zich klaar om met zoon of dochter mee de danszaal in te schuiven, anderen staan rond het bureau van Carlo om informatie te vragen, Aike wil nog even overleggen met een docent en cheers proberen wafels te verkopen om hun reis naar Engeland te helpen betalen. Daar zullen ze deelnemen aan een internationale wedstrijd. Ze hebben een verkoopskreet bedacht en ondertussen voeren ze een eenvoudig dansje uit met hun pom’s. Telkens iemand voorbij hun tafeltje komt, gaat het van:

that's all right, that's oké koop een wafel hupsakee!

steun de cheers naar Engeland, pak een wafel bij de hand!

koop een wafel 1 of 2 dan is alles dik ok!

Vandaag concentreer ik me op de DAMBA- groep: DAnsers Met Bijzondere Aandacht. In september 2007 is dit project van start gegaan. Eerst viseerde men kinderen van 8 tot 12 jaar die, omwille van hun verstandelijke beperkingen, niet mee konden in een gewone groep van hun leeftijd. Nu zijn er twee groepen: een tot 12 jaar en de andere groep voor jongeren en jong-volwassenen. De groepen worden begeleid door twee docenten, die elk vanuit een specifieke hoek werken. Bedoeling is de kinderen dansplezier mee te geven. Dat ze ondertussen ook bewegen, bepaalde vaardigheden ontwikkelen, leren in groep werken, allemaal mooi meegenomen.

Het is wel een speciale dag. Het is niet alleen de laatste les van dit schooljaar waarbij de ouders komen kijken, maar ook Koen en Sarah, die deze groepen al vier jaar begeleiden, geven deze taak door aan hun opvolgsters. Deze nieuwe docenten zullen er vandaag bij zijn om te komen kennis maken. Ook komt er bezoek van Kiwanis Oud-Heverlee. Ze brengen een sponsoring mee voor het Damba-project van 2.500 euro (dank u wel). Tussen de twee lessen zal er een korte plechtigheid zijn waarop die cheque officieel overhandigd wordt.

Karel en ik overleven de drukte en na een deugddoende koffie trekken we de zaal in. Daar maak ik kennis met Marjolein en haar papa. Mama kon er niet bij zijn want die werd ergens anders verwacht, jammer.

De dansers zijn met dertien, drie jongens en tien meisjes. Ze gaan in een kring zitten. Sarah geeft even uitleg dat het de laatste keer is voor Koen en haarzelf om les te geven, maar niet getreurd, ze worden vervangen door twee toffe docenten: Els en Hélène, neen geen meester meer, jammer hé. Deze docenten stellen zich even voor, de ouders mogen gerust zijn, hun kinderen worden niet in de steek gelaten. En dan begint de les.

Mooi om zien hoe Koen en Sarah oog hebben voor elk kind, hoe ze gebruik maken van vb. een zonnebril, of een kleurrijke stok, of een staafje met zilveren sterretje om kinderen uit te nodigen tot een eigen manier van dansen. Soms beduidt enkel een licht wiegen van het bovenlichaam dat iemand bij de les is. Anderen kunnen dan weer erg lenig met armen en benen aan de slag. Wat opvalt: de dansers stralen van blijdschap. Ze zijn ook erg lief voor mekaar. Een spontane omarming tijdens een rustpauze of even wachten om op het matje te springen tot de vorige danser plaats kan maken. Het is een andere wereld die zich openbaart. Het gaat niet om de prestatie maar gewoon om het plezier van bewegen op muziek.

Tussendoor wordt met een eigen groepskreet de dansers even samengebracht. Zoals echte sporters peppen ze elkaar op en tonen ze dat ze één groep vormen: Damba hé, Damba ho, op naar een volgende planeet hého. Zo concentreren ze zich weer om een volgende oefening aan te vatten 

En wat zijn ze trots dat ze kunnen tonen aan het publiek, met daarin hun mama en/of papa, broers of zussen, hoe goed ze het wel doen. Er worden foto’s genomen of gefilmd … en ze weten het. Op het einde gaan de dansers neerzitten, want Elise heeft iets speciaal voor Koen en Sarah. Op het liedje van “Alice in wonderland” van K3 heeft ze een dansje bedacht en dat brengt ze met veel enthousiasme. Het applaus is verdiend.

Dan komt het afscheid. Nog een laatste keer met Koen en Sarah Damba hé, Damba ho … en wat zien we: grote Koen die zijn tranen wegveegt. Maar hij is niet de enige.

Maar dan komen bloemen en knuffels en een fles wijn en nog een tekening en nog knuffels en een extra dikke zoen.

Die kinderen zien dansen raakt ons. Hun vreugde mogen meebeleven ontroert, maakt kwetsbaar. De weerloosheid van zo’n kind maakt alleen graag zien wakker. Van een kind te mogen houden, zonder verdere verwachtingen, is wellicht het puurste dat het leven kan bieden. Natuurlijk blijven de zorgen. Maar zoals de mama van Ken zei toen we spraken over zijn deelname aan het KUMBE-project: zijn tekeningen zijn me meer waard dan een Picasso en meteen kreeg Ken een warme knuffel.

Karel en ik hadden gedacht na dit mini-optreden iets te gaan eten in de stad.  Maar geen van beiden hebben nog zin in die drukte. We willen naar huis, bekomen van deze ontroerende  momenten. Onze dag is mooi geweest.

Afgevaardigden van Kiwanis Oud-Heverlee en de dansers van de Damba-groep tonen de symbolische chèque.

Aike geeft bedankt Kiwanis én de ouders voor het vertrouwen dat ze stellen in de dansschool.

Koen poseert met de dansers van de jongste Damba groep.

De jongeren gaan de zaal dwars oversteken. Het is de bedoeling dat ze daarbij minstens één danspasje maken. Voor sommigen een hele opgave, maar als het lukt een lach die vertelt hoe fier ze zijn.

Marjolein aan het werk.

Elise bedankt Sarah en Koen met een dansje.

Een kleine attentie vanwege de ouders. De inzet van Sarah en Koen betekende voor hun kinderen wekelijks dansplezier waar ze telkens naar uitkeken.

Ze zaten twee tafeltjes verder in het restaurant. Late twintigers zo te zien. Het was nog vroeg, het zomerweer deed de mensen nog even wachten om binnen te gaan. Zij keek hem met stralende ogen aan en hij reageerde er op door een vloed van woorden. Waarschijnlijk voelde hij zich aangemoedigd om zichzelf te tonen. Had hij niet door dat zijn stem nogal luid klonk? Gelukkig hoor ik niet zo goed, dus diende ik het gesprek niet te volgen. Het hinderde wel een beetje als mijn man iets wou zeggen, hij moest over die geluidsdrempel heen klimmen.

Ergens voelde ik me blij: twee mensen die uiteindelijk elkaar gevonden hadden. Anderzijds ook een aarzeling: wanneer zou zij de kans krijgen om iets over zichzelf te zeggen want nu was er geen speld tussen te krijgen. Of zouden ze zich zo installeren in de relatie: wanneer haar ogen schitterden zou hij komen, wanneer de schittering voorbij was deed stilte zijn intrede. Wellicht waren er dan wel kinderstemmen om die geluidsleegte op te vullen.

Toen vertrokken ze en kon het gesprek op normaal niveau plaatsvinden. Toch hoop ik dat ze het goed zullen doen, en ideaal is niets of niemand.

Op het graf van mijn zoon ligt een kleine steen met daarin zijn naam, geboorte- en sterfjaar gegraveerd. De letters zijn praktisch weggeveegd door regen en wind. Op zoek naar iemand die alles weer in orde kon maken dacht ik aan Lieve Van Gramberen.

Lieve kapt in steen en ik leerde haar kennen op een kunstwandeling enkele jaren terug. Ze woont in Rotselaar. Tijdens de laatste kunstwandeling in Tremelo was ze ook aanwezig en ik sprak er haar over aan. Ze kon ook zelf een nieuw ontwerp maken en de onderkant van de steen gebruiken. Ze zag het wel zitten. Deze week belde ze dat ze een ontwerp klaar had en of we eens langs kwamen.

Lieve en Hugo, haar man, wonen in een groene straat. Hugo merkte tijdens het gesprek op dat Werchter en ook Rotselaar nauwelijks geraakt werden door invloeden van de stad. Tremelo en Haacht  hebben mooie winkelstraten, Werchter en Rotselaar hebben de klassieke bakker, beenhouwerij, banken en natuurlijk de cafés. Daardoor blijven die dorpen iets rustigs bewaren met mensen die geworteld zijn in de grond, waardoor het ook moeilijker is om te integreren in die gemeenschap. De autochtonen zijn verbonden door verhalen over vroeger, met mensen als Louis, de zoon van Seppe die met de dochter van Marie getrouwd is, je weet wel de nicht van Liva die hierachter woont. Niet dat de plaatselijke bewoners niet vriendelijk zijn, integendeel, alleen het is zo moeilijk om in hun verhalen te treden, terwijl je zelf met andere verhalen zit over mensen die totaal vreemd zijn in deze wereld. 

Er is een prachtige ietwat ongedisciplineerde tuin. Hugo is een “verzamelaar”. Als hij iets ontdekt neemt hij een stekje en ergens in zijn tuin verschijnt dan de nieuwe plant. Tussen die soms merkwaardige aanplant, ontdek je stenen met teksten die door Lieve gekapt zijn. Op een moment dacht ik: dit is paaseieren rapen voor volwassenen. Meestal is ze met poëzie bezig. Op haar nachttafel zullen de dichtbundels zich wellicht opstapelen.

Hoe leer je de stiel? Door in de leer te gaan bij een leermeester en workshops te volgen. Er is geen aanbod voor dit soort creativiteit in de academies. 

Over een maand gaat ze met pensioen. Ze wijst op een steen die aan de rand van de vijver staat waarin ze gekapt heeft, of liever de letters in reliëf met de achtergrond weggekapt: GENIET. En dat ga ik doen zegt ze. En dan zie je zo’n stel aan het werk: Hugo schildert (heeft de academie in Werchter gevolgd) en Lieve maar beitelen. Je hoeft geen wereldschokkende acties te ondernemen om gelukkig te zijn.

Hier volgen een reeks foto’s van Lieve en haar werk.

We vertrekken voor een ontdekkingsreis. Waar je ook kijkt, overal zie je het werk van Lieve opduiken, tot zelfs op de rand van de vijver of de drempel naar haar atelier. Je zou eens kunnen vergeten dat je bij iemand te gast bent die teksten beeldhouwt.

Een voorraad stenen staat te wachten op de behandeling van Lieve. Die vind je dan tussen de aanplanten van Hugo. Lieve nam ook deel aan de kunstwandeling in Tremelo.

De top is zo hoog als het dal diep is

Hij vertelde me dat hij fantastische piekmomenten beleefde, dat ik me dat niet kon voorstellen. Ik wist wat hij bedoelde: in zijn psychose voelde hij zich een god. Hij vertelde het gewoon dat hij een reïncarnatie van god was, voor hem was dat een evidentie. Later tuimelde hij van zijn hoogte het diepe dal van de angsten, van de paranoia in. Hij vertelde me dat hij in de hel leefde.

Door de medicatie werd een soort chemische kooi gelegd op zijn beleven. Voor hem was het niet leefbaar. Hij verlangde naar die piekmomenten en ontdekte zichzelf als afgesloten van een diep emotioneel beleven. Uiteindelijk koos hij om verlost te zijn van de beklemming van zijn bestaan.

En hij sprong op die blauwe lentemorgen zijn vrijheid tegemoet.  Lieve vogel van gemis.

Op 14 – 15 – 16 en 17 april voerde het Danscentrum Aike Raes de dansproductie EENVOUD op in de stadsschouwburg van Leuven. Ik deed daar uitgebreid verslag van, zie verder in deze blog: Even voorstellen ‘Danscentrum Aike Raes’. Rechts van deze tekst staat een kolom met een overzicht van archief per week, daar klikken op week van 24.03 of iets lager op inhoud blog daar zoeken naar de titel. Van de productie is er ook een video gemaakt en een reeks foto’s die de kinderen zich tegen kostprijs kunnen aanschaffen in het danscentrum. Carine Paulus maakte haar eigen fotoverslag van die dagen met het doel illustratiemateriaal te verkrijgen voor het tijdschrift ARTRA dat driemaandelijks aan de dansers gratis ter beschikking wordt gesteld en waarin het reilen en zeilen van de dansschool en andere dansgebonden artikelen te vinden zijn.

Carine was zo lief een reeks foto’s voor de blog ter beschikking te stellen. Zo kan je achter de schermen een blik werpen. Bedankt Carine.

Tussen twee opvoeringen door komen de mannen van achter de coulissen zich even ontspannen in de zon. Zij zorgen dat alles wat met decor te maken heeft functioneert zoals het hoort, zodat men in de zaal kan genieten van de opvoering.

Om de groep medewerkers recht te houden besteedt een ploeg gelegenheidskoks veel aandacht aan het eten. Op elk uur van de dag staat men klaar om de hongerige magen te spijzen. Ook mensen die een speciaal dieet moeten volgen krijgen wat ze nodig hebben. Ondanks de grote groep krijgt het individu nog aandacht. Dat houdt de goede sfeer en samenhang in de groep.