Nog enkele dagen te gaan en we starten weer in een nieuw jaartal. Ik hou wel van het samenzijn met familie en vrienden om daarna, wanneer weer eens ervaren is hoe graag we elkaar zien, aan de slag te kunnen gaan.

Mijn blog verdwijnt even uit zicht. Maandag, 4 januari 2016 (‘k moet echt wennen aan het nieuwe jaartal) ben ik er weer. Ik kijk uit naar wat er op me af gaat komen. Hopelijk allemaal leuke dingen. Dat wens ik ook voor jullie die dit lezen. Geniet van 2016.

Om het jaar af te sluiten en de laatste nieuwtjes i.v.m. ‘Talentenmix’ (de titel waaronder het evenement tijdens WAK 2016 van ’t Alent gaat plaats vinden) uit te wisselen, organiseert Maurice een samenkomst bij de schapenboer in Werchter. Zo kan er een originele groepsfoto tot stand komen.

Wanneer iedereen er is worden we naar de schapenstal gedreven, waar enkele schapen van de kudde op ons wachten. Foto’s worden genomen van de groep en Christel doet het op haar manier.

Daarna wordt er nog gezellig gebabbeld … maar Christel en ik verdwijnen. Het is de laatste dagen erg druk … en ik verlang maar één ding: in afzondering achter mijn tekentafel staan en lijntjes trekken.

Maurice, initiatiefnemer, organisator ... bij de schapen. Blijkbaar heeft hij ze nog niet op het droge.

de schapenboer verhuist enkele van zijn schapen naar de andere kooi. Rechts van hem een pikzwart lammetje ... als dat maar geen 'zwart schaap' wordt.

mooi om zien!

’t Alent is een kunstvereniging in Werchter die om de twee jaren een kunstroute organiseert tijdens WAK (week van de amateurkunstenaars). Vorig jaar kwam de art-o-maat tot stand: een afgedankte sigarettenautomaat waar in doosjes, ter grootte van een sigarettendoosje, kunstwerkjes werden gedeponeerd. Die stapelen zich dan in de automaat op, zoals vroeger de sigarettendoosjes, en mits geld in de gleuf te stoppen, komen ze te voorschijn. Alleen kan je niet kiezen welk kunstwerkje je graag zou hebben, het is nu een verrassing van wie het mini-kunstwerkje komt, want het toeval bepaalt welk doosje in de lade te voorschijn komt.

Nu wou de verantwoordelijke van dit evenement de meewerkende kunstenaars de kans bieden om samen te exposeren tijdens de WAK in 2016. Met een tiental inschrijvingen ging de organisatie van start. En dat groeide en bleef groeien. We zouden in de Jack-Op, een vorm van cultureel centrum op landelijk niveau: de fanfare repeteert daar, het toneel geeft daar zijn optreden en je kan er tentoonstellingen organiseren, mits op tijd aanvragen van de medewerking van de gemeente. Naast de tentoonstelling werd er ook gedacht aan het organiseren van workshops voor kinderen en volwassen.

Om in die chaos terug wat orde te krijgen nodigde Maurice (inspirator, organisator, duivel-doet-al) ons uit voor een vergadering in Riks Bakhuys: zo maakten we kennis met iemand die het ambacht van het brood bakken in een houtoven met overgave beoefent.

Het werd een originele maar niet altijd efficiënte manier van vergaderen.

Eerst wordt er brood gebakken. Bij het binnenkomen staat de oven al op te warmen en op tafel staan kommetjes met de juiste hoeveelheid bloem, gist en zout. We leren brood kneden met de hand. Tijdens het gisten nemen we iets om te drinken en zetten we ons rond de tafel om te vergaderen. Er wordt veel gebabbeld maar uiteindelijk worden er wel concrete afspraken gemaakt.

Dan volgt een tweede kneedbeurt. Een tweede gistingsronde blijkt niet nodig en het brood kan de oven in. Dan aan het werk voor een Marokkaanse tajine schotel: gehaktballetjes in een soort tomatensaus met heerlijk kruiden: de ruimte is er van doordrongen. Die schotels gaan na het brood de oven in. Ondertussen hebben we al behoorlijk honger gekregen en het is als het ware een bevrijding wanneer de oven open gaat en de schotels op tafel worden gezet.

Natuurlijk moet nadien de vaat worden gedaan … want hier is handwerk troef. Dat is maar een kleine prijs die we graag betalen want de tajine was bijzonder lekker.

Rik legt uit hoe we brood gaan maken

de benodigdheden voor de tajine staan te verleiden

terwijl de broden rijzen vergaderen we of proberen dat althans

wie aan het werk en wie kijkt toe? 

In Hannah stellen Alexey Terenin (kunstschilder) en Fons Van Tricht (keramist) ten toon. Omdat de galerij alleen tijdens het weekend open is, trekken Christel en ik er de zaterdag na mijn tentoonstelling naar toe.

De twee kunstenaars gaan schuilen onder de gezamenlijke titel: Babel, verwijzend naar de toren tot in het oneindige. Hun werken lijken echter elkaars tegengestelde. Het werk van Alexey Terenin is fantasierijk, verwijst naar emotie, vaag aanvoelen, de wereld van mysterie en tijdeloosheid. De keramiek van Fons Van Tricht vertrekt van een doordachte vormgeving in strakke lijnen. Maar die sobere vormgeving biedt beschutting aan een warme innerlijkheid. De beide oeuvres passen wondermooi bijeen: vaak zijn dezelfde tinten van kleuren aanwezig in de werken die bij elkaar gebracht zijn. Het is net of je niet raakt uitgekeken: wanneer je een schilderwerk verkent, dalen je ogen automatisch naar de keramiek eronder en omgekeerd.

Christel nam de foto’s … en ik bleef kijken

De laatste zaterdag van de tentoonstelling was er een kerstmarkt in Wakkerzeel waaraan Christel deelnam. Ze had ook wat spulletjes van mij meegenomen.

De kerstmarkt in Wakkerzeel is toch wel gekend in de contreien omwille van de gezellige sfeer: alleen zelfgemaakte producten mogen aangeboden worden en de openluchtbar biedt tal van mogelijkheden.

Christel vertelde dat er veel volk rondwandelde, dat het nogal koud was om zo buiten te staan, hoewel, met een deugddoende glühwein viel dat best te behappen … en dat ze iemand zo enthousiast maakte dat die de zondag zich aanbood op de tentoonstelling. Maar naar volgend jaar toe had ze haar twijfels: die ‘buitenmarkten’ vragen toch veel inspanning en dit jaar viel het weer enorm mee. Een buitenmarkt in de sneeuw of de vrieskou … daar moet je enorm voor gemotiveerd zijn.

Gelukkig bestaat er iets als sms-en. Zo hielden we elkaar op de hoogte: verkocht Christel van mij een kaartje dan wist ik dat meteen, als er iemand binnen kwam in de tentoonstellingsruimte die ze kende, bracht ik haar op de hoogte.

En zondag zien we elkaar en kunnen dan het hele verhaal vertellen.

Na de vernissage blijft de tentoonstelling tijdens de weekends open. Karel komt mee naar de tentoonstelling: helemaal alleen wachten tot er iemand komt is niet zo gezellig.

Het verloopt allemaal vrij rustig … maar daardoor kregen we de tijd om de bezoekers te ontvangen: iets drinken en een goede babbel. Het is wel leuk als ze zeggen dat ze mijn werk appreciëren. Maar de rek is er bij mij een beetje uit. Het toegroeien naar de tentoonstelling vraagt meer energie dan ik verwachtte, maar was enorm boeiend. Gelukkig dat het contact met de bezoekers een eigen dynamiek kent: de gesprekken zijn soms heel aangrijpend of gewoon leuk. Vriendschap, meer hoeft toch niet?

De laatste zondag komt Christel mee. De eerste twee uren laten de bezoekers het wat afweten. Gelukkig hebben we allebei iets meegenomen om te tekenen. Een ouder koppel komt binnen, neen de tekst van de toelichting hoeven ze niet. Wanneer ik hen uitnodig, na een vrij korte rondgang, om samen met ons iets te drinken en kennis te maken, reageert de man heel lief: ik kom graag naar hier als er landschappen getoond worden. Even krijg ik kippenvel: hij is zo oprecht en ik kan hem niet aanbieden wat hij verlangt. Mooi toch dat die man aangesproken kan worden door herkenbare dingen en dat hij daarvoor speciaal deze ruimte opzoekt. Jammer dat ik hem met mijn werk moet teleur stellen.

Wanneer het tegen zes uur aangaat, begint het opruimen. Ludo, de man van Christel komt ook helpen. Gelukkig gaat een tentoonstelling afbouwen vlotter dan opbouwen. Christel en Ludo zorgen dat de werken naar het gelijkvloers worden gebracht, ik stapel ze in mijn auto. En  gans de dag heeft het gemiezerd … en nu ik alles naar de wagen moet brengen, is het opgehouden met dat natte zeuren en kan ik de werken droog in de wagen stapelen. De weergoden zijn me gunstig gezind … maar ik heb het niet zo voor goden, dus blijf ik maar bij het natuurverschijnsel van een droge periode tussen het miezeren door.

Ludo is ook met de wagen gekomen en stapelt er de werken die niet in mijn auto kunnen. Zo kunnen we afsluiten: we hebben alles netjes achtergelaten, nu nog de sleutel omdraaien van de tentoonstellingsruimte, lichten van de gang uitschakelen, de inkomdeur afsluiten … en naar huis. Daar wacht Karel op ons met lasagne. Het is prachtig geweest en daarvoor staat een fles bubbels klaar.

Wanneer ik daarna het nieuws probeer te kijken op tv … nu ja, waarschijnlijk heb ik de begingeneriek wel gehaald, maar verder geraakte mijn aandacht niet: ik viel gewoon in slaap

Karel zou de inleiding verzorgen. Hij schreef een tekst die ik op voorhand niet te lezen kreeg: zo was het ook voor mij een verrassing. Ik laat u meegenieten.

Om deze korte inleiding te beginnen, wil ik jullie allemaal van harte welkom heten namens Lut en mezelf. Om een beroemde hobbit te citeren: de helft van jullie ken ik niet half zo goed als ik zou willen, en ik hou van minder dan de helft van jullie maar half zoveel als jullie verdienen. We zijn blij dat ge gekomen zijt om samen te kijken naar de werken die Lut hier tentoonstelt. Meteen wil ik ook kunstkring Gesigneerd danken voor de vriendelijke gastvrijheid en de bereidwillige logistieke en morele steun.

Ik wil jullie niet te lang ophouden, zodat er volop tijd en gelegenheid is om rond te kijken en van gedachten te wisselen met vrienden en kennissen. Maar het past nu eenmaal dat iemand een woordje placeert en vandaag is die eer mij te beurt gevallen.

Nulla dies sine linea. Er zijn zeker enkele aanwezigen die zich al afvroegen wanneer de Latijnse spreuk zou komen. Nulla dies sine linea: nooit een dag zonder een lijn. Zolang ik Lut ken, en dat is nu toch al bijna twintig jaar, kan ik me inderdaad geen dag herinneren dat ze geen lijn geschreven of getekend heeft, en de laatste dertien jaar waren dat vooral getekende lijnen. Sinds de eerste dagen van haar pensioen heeft ze zich volop aan de kunst gewijd: les volgen aan de academie, thuis schilderen en tekenen en drukken en snijden, tentoonstellen en tentoonstellingen bezoeken. Ze heeft een vaste stek in huis en daar kan je haar elk uur van de dag aantreffen, van de vroege morgen tot zelfs laat op de avond, onophoudelijk geconcentreerd bezig. Ik ben een bevoorrechte getuige geweest bij het tot stand komen van al haar werk en dat is ook het geval geweest voor wat jullie hier vandaag aan de muren zien prijken. En toch is het voor mij nog een verrassing, nu alles wat gedurende vele maanden gegroeid is hier vandaag samengebracht is in deze uitnodigende ruimte. Lut heeft zich al die tijd gedreven voorbereid op deze dag, op dit ogenblik. Nu is het aan jullie om ernaar te kijken en je af te vragen hoe ze het gekund heeft.

Nulla dies sine linea. Die spreuk wordt door Plinius maior toegeschreven aan Apelles, de meest beroemde tekenaar van de Griekse oudheid, die leefde ten tijde van Alexander de Grote. Op zekere dag ging die op bezoek bij een collega kunstenaar, maar vond hem niet thuis. In zijn atelier stond echter een blanco werk klaar op de ezel en Apelles nam een penseel en trok in één trek een zuivere lijn over het paneel, en vertrok. Toen zijn collega en rivaal thuiskwam, riep hij uit dat alleen Apelles dat gedaan kon hebben. Om zich niet te laten kennen, nam hij ook het penseel ter hand en trok vlak naast die lijn een even nauwkeurige parallelle lijn. En dan komt het: toen Apelles weer op bezoek kwam, bewonderde hij de vaardigheid van zijn collega, maar trok dan tussen die twee minutieus getrokken lijnen een derde parallelle lijn, zonder ook maar één keer de andere te raken, en zonder enige ruimte te laten voor nog een lijn. Het is natuurlijk niet meer dan een leuk verhaal en Lut waant zich zeker geen Apelles, maar ik heb vaak aan dat verhaal moeten denken als ik haar bezig zag met haar eenvoudig ballonpenneke in haar simpele pennenstok en haar potteke encre de Chine, in opperste concentratie en tegelijk volmaakt ontspannen… op een hartsgrondige krachtterm na als het al eens mis ging.

Zo brengen wij onze dagen door, in de rust en stilte van ons huis aan de Hogeweg in Werchter, elk op zijn vaste stek en terwijl Lut met vaste hand haar dagelijkse lijnen trekt, schrijf ik de mijne. Twee schrijverkes, zoals Guido Gezelle ze krinkelewinkelend levendig beschreef. Aan tafel praten we over wat ons zoal bezighoudt. Dan verneem ik soms het verhaal achter een werk, de betekenis achter de strakke of vloeiende lijnen die zelfs ik niet meteen zie. Dan begrijp ik weer dat Lut niet zomaar lijnen aan het trekken is, geboeid door het medium dat ze gebruikt en waarvan ze de grenzen verkent en ook al eens verlegt. Nee, Lut is diep verzonken in de gedachten die uur na uur in haar opkomen, ongenood, ongevraagd, onverwacht, als welkome bekende gasten of als boosaardige kwelgeesten, en die daar gedurig met elkaar botsen en tot talloze angstige associaties en kolkende conflicten leiden, die dan in Luts eigen abstracte idioom een uitdagende uitdrukking vinden in het werk waarmee ze bezig is en dat voor haar bol staat van innerlijke betekenis, waar wij echter meestal het raden naar hebben.

Soms zijn er meer herkenbare figuren, zoals in de drie werken daar achter jullie, die over zeer concrete maar mythisch geworden bomen gaan: de boom in het zuiden van de Verenigde Staten waaraan voor de ogen van de talrijke blanke uitgelaten toeschouwers de zwarte lijken bengelen van twee gelynchte slaven, een episode die Billie Holiday zo schrijnend bezongen heeft in de hartverscheurende ballade Strange Fruit; de eeuwenoude olijfboom van een Palestijnse familie, die brutaal omgehakt werd om plaats te maken voor een joodse nederzetting of verborgen werd achter een muur van haat; de boom met een geel lint eromheen, een oude traditie in de Verenigde Staten: tie a yellow ribbon round the ole oak tree, die een nieuwe betekenis kreeg als een machteloze aanklacht tegen de wrange waanzin van de Vietnam-oorlog. Dan weet je dat Lut haar eigen zinderende zorgen en haar verstild verdriet woordeloos verwoord heeft door dat van anderen geduldig gestalte te geven in de aandachtige, bedachtzame lijnen die ze keer op keer trekt, dag na dag, jaar na jaar.

Nulla dies sine linea. Nooit een dag zonder een lijn. Nooit een dag zonder een lenige lijn die een trage traan vredig verhult. Als je naar de ranke lijnen kijkt, denk dan aan de ingetogen stilte waarin ze geboren werden uit de huiverende handen van een rijke vrouw, een ontroerde moeder, Lut, met wie ik de zalige herfst van ons leven deel.

Dan breekt het grote moment aan: de opening van de tentoonstelling voor het publiek. Ik kijk er naar uit: we hebben er hard aan gewerkt maar alles is nu in orde. Nu alleen nog wat voorbereidingen voor de drankjes en hapjes. We spreken af om zeven uur, dan hebben we nog een uurtje voor de bezoekers toekomen.

Er zijn veel helpende handen: mijn dochters, de zoon en kleindochter van Karel, Christel en haar man … Karel kan zich rustig concentreren op wat hij straks zal zeggen en ik moet alleen maar mijn wensen kenbaar maken.

En dan sijpelen de bezoekers binnen. Voor mij is het echt een feest. Familie verrast me door hun aanwezigheid: zij hebben wat kilometers afgelegd voor ze hier geraakten. Er zijn de vele vrienden en vriendinnen. Ik voel me echt verwend.

Ach, het zijn maar flitsgesprekken. Maar na een warme begroeting moet er feitelijk niet veel meer gezegd worden: ik geniet van hun aanwezigheid die zo maar gratis, als een echt cadeau wordt aangeboden.

Ondertussen wordt er hard gewerkt aan de bar: iedereen wordt bediend volgens eigen wens.

En dan is het aan Karel om op te treden. We verzamelen … en ik ben ontzettend benieuwd naar wat hij gaat zeggen. Karel kennend zal het wel iets speciaal worden.

En dan wordt het stil en haalt Karel zijn papier boven … en wordt het nog stiller. Iedereen luistert aandachtig (de tekst krijg je in volgende blog integraal voorgeschoteld).

Na een gemeend applaus, hervatten de gesprekken zich. Later verneem ik dat velen de vernissage heel gezellig vonden … en over de werken waren ze ook tevreden.

Spelenderlijn

nr. 37 tot 48                                       

40 cm x 30 cm                                                        

Een paar jaar terug probeerde ik een soort filosofie van ‘de lijn’ te realiseren. Het is een exploreren geworden van wat een lijn aan mogelijkheden biedt: onuitputtelijk. Het resultaat was veel tekenplezier en mappen vol experimenten. Niets zo uitdagend als een ‘lijn’, niets zo verslavend als die wereld binnen te stappen met pen en Oost-Indische inkt.

Het gesprek

nr. 49 tot 52                                       

33 cm x 33 cm                                                          

49 - Als trage vogels: de woorden van geliefden nemen hun tijd om elkaar op te zoeken en samen te zijn.

50 - Woorden zoeken elkaar: het gesprek geeft ruimte aan woord en wederwoord.

51- Verloren in de stad: wat betekent het voor een migrant wanneer die uit een regio komt waarin de hectische cultuur van de westerse beschaving nog niet is doorgedrongen om geconfronteerd te worden met een grootstad. Hoe overleef je die overvloed van indrukken die nauwelijks betekenis hebben en waar wellicht alleen de lucht iets herkenbaars heeft.

52 - Een niet-gesprek: de woorden bereiken de andere niet, rug tegen rug zit ieder opgesloten in de eigen wereld.

Briefvorm en schrift-iconen in samenhang

nr. 24 tot 26                                       

150 cm x 110 cm                                                    

Door de verdeling in een zesluik wordt enerzijds de spanning over de randen heen opgerekt en anderzijds wordt toegelaten dat de wereld van vorm en lijn zich aan elkaar wagen.

Spelen met de omtrek

nr. 27 tot 29                                       

70 cm x 50 cm                                                        

Het vlak als oppervlakte verdwijnt en laat de omtrek aan bod komen die uitgebreid wordt tot een lijn die bijna een vlak genoemd kan worden. Andere elementen doen hun intrede zodat iets speels ontstaat.

De wereld buiten het atelier

nr. 30 tot 32                                        

70 cm x 50 cm                                                        

nr. 33 tot 35                                       

60 cm x 50 cm                                                      

30 – Veelheid van indrukken: door de media krijgen we een venster op de wereld, waardoor een ontzettende veelheid van indrukken op ons af komt. Uit die puzzel proberen we dan een wereldbeeld te destilleren.

31 - Verschillende meningen: wanneer ieder mag uitkomen voor de eigen mening zonder dat geweld gehanteerd wordt om die mening aan anderen op te dringen, ontstaat de mogelijkheid om naar elkaar te luisteren en de eigen blik te verruimen.

32- Herfst 2015: de bomen ontbladeren en vormen een zacht tapijt op de aarde. Tot die zachte nazomer verscheurd wordt door de aanslagen in Parijs.

33 - Strange Fruit: is een jazz ballade, beroemd geworden door de interpretatie van de jazz zangeres Billie Holiday. De tekst (1937) beschrijft een lynchpartij zoals die vroeger vaak voorkwamen in het zuiden van de Verenigde Staten van Amerika. De lijken van de zwarten hangen als vreemdsoortige vruchten in de bomen. Abel Meeropol (de dichter) werd waarschijnlijk geïnspireerd door een foto van de lynchpartij van twee Afro-Amerikanen: Thomas Shipp en Abram Smith, die in 1930 werden opgehangen in Marion (Indiana).

34 - Herinneringsboom: Gele linten wapperen in de dagen van de Vietnam-oorlog aan de bomen in New York: voor elke gesneuvelde soldaat een lint. Linten, samengevoegd tot het beeld van een vogel, herdenken een geliefde.

35 - Tranen van de olijfboom: De Palestijnen worden van hun gronden verjaagd. Eeuwenoude olijfbomen worden gekapt of verborgen achter de muur die Israel van Gaza scheidt. Alleen tranen resten nog om wat verloren ging.

Donderdag hebben we de tentoonstelling afgewerkt … en ik ben er best fier op. Het is een mooie locatie en mijn werken krijgen er de ruimte aangeboden die ze nodig hebben.

Ondertussen heb ik een toelichting bij mijn werken geschreven. Sommige mensen hebben het moeilijk met abstracte werken, het is een wereld die hen vreemd is. Daarom schreef ik kort neer, hoe die werken kunnen benaderd worden. Hieronder de tekst.

Welkom (tafel in de gang)

nr. 1                                                   

70 cm x 50 cm                                                           

Vertrekkend van een van de oudste Nederlandstalige teksten: hebban olla uogala nestas hagunnan hinase hi(c) (a)nda thu uuat unbidan uue nu - alle vogels zijn nesten begonnen, behalve ik en jij. Waar wachten wij nu op? – waarvan de letters op een bijna acrobatische wijze tot een grafisch geheel werden gebonden, verkennen we de wereld van brief en schrift op een heel eigen wijze.

De wereld van brieven en kattebelletjes (gangen)

nr. 2 en 36                                          

80 cm x 60 cm                                                       

In een oneindige variëteit bereiken ons brieven: van officiële teksten, soms moeilijk te begrijpen voor wie geen juridische studies deed, tot een snel geschreven berichtje op de keukentafel om te melden dat het eten in de koelkast zit. Over die wereld gaat het in deze tentoonstelling, waarbij de vormgeving van het verschijnsel brief alle aandacht krijgt.

De brief als vlak

nr. 3 tot 13                                         

50 cm x 40 cm                                                         

Van drie basisvormen (nr. 3) naar het experimenteren met de gegeven vlakken en lijnen. Zoeken naar spanning door de vlakken van de basisvormen in een bepaald ritme te plaatsen (nr. 4 tot 10). Een volgende stap is de lijnen van het vlak als zelfstandig element te hanteren (nr. 11 tot 13).

Lijn en vlak samen brengen

nr. 14 tot 16

80cm x 60 cm                                                        

Enkele vlakken worden bewerkt met een stille kleur terwijl ze omgeven worden door omtreklijnen van hetzelfde vlak. Daardoor ontstaat een visuele spanning die ontlading zoekt in het opgelichte vlak.

Iconografie van het schrift

nr. 17 tot 23    

70 cm x 50 cm                                               

Letters zijn iconen die herkend worden en in samenhang een woord vormen dat inhoudelijk te interpreteren is. Hier worden iconen uitgeprobeerd die inhoudelijk geen betekenis hebben maar door hun speelsheid of door hun gedisciplineerde ordening toch verwijzen naar een inhoud.

Het grote moment breekt aan: de werken worden opgehangen … nu zal duidelijk worden wat deze tentoonstelling te bieden heeft. Ik vind het wel spannend. Maar veel tijd om te dromen of te piekeren is er niet. Gelukkig dat Felix meehelpt, want na een paar werken gehangen te hebben, voel ik mijn armen zwaar en op het einde loodzwaar worden. Het is het glas, hoe dun ook, dat werken zo zwaar laten doorwegen.

Maar het vordert en na een goed uur doorwerken, krijgt de tentoonstelling al vorm. Natuurlijk hangen nog niet alle werken op de correcte hoogte en perfect horizontaal.

De drie zesluiken vragen wel meer aandacht. Maar we hangen ze alleen maar op en zullen ze op elkaar afstemmen wanneer Christel hier is. Christel heeft beloofd donderdag langs te komen om de werken te helpen juist hangen: zij heeft daar een scherp oog en nog meer geduld voor. Vooral dat laatste missen we nu, we zijn gewoon moe en vinden het aanbod van Christel een uitstekend idee. Tentoonstellen is veel meer dan plaatjes (laten) kijken, er gaat een hele wereld achter schuil van vriendschap en samenwerking.

Maandag voor de tentoonstelling breng ik een eerste lading werken naar Baal. Ik heb de sleutel van het gebouw en de tentoonstellingsruimte gekregen en kan nu aan de slag.

Eerst de werken van hun voorlopige bewaarplaats in de tv-ruimte naar de auto versassen, dat doe ik al zondagnamiddag, rustig aan, terwijl het even ophoudt met regenen. De werken die ik meeneem zijn niet zo groot en stapelen gemakkelijk. Om ze te beveiligen breng ik tussen het glas beveiligingsplastiek aan, zo riskeer ik minder glasbraak. Dat laatste kan ik nu missen als kiespijn, er is wat anders te doen dan naar een glazenier lopen voor een nieuw glas.

Maandag rij ik voorzichtig naar Baal. Om 10 uur ben ik afgesproken met Felix, die komt me helpen. Ik ben niet graag alleen in zo’n gebouw. Je weet nooit of er zich een probleem voordoet waarbij je hulp kan gebruiken.

Auto parkeren voor de ingang en uitladen. Het miezert. Gelukkig dat ik de plastieken verpakking kan gebruiken om de werken te beschermen tegen dat plakkerig nat. Ik zet de werken af tegen een muur op het gelijkvloers en Felix brengt ze, trap op, naar de eerste verdieping. Wanneer de wagen leeg is, verhuis ik hem een eindje verder om te parkeren en ga Felix helpen om trappen te lopen.

Een volgend fase is het verdelen van de werken. Omdat ze aan de achterkant al gemerkt zijn, verloopt dat vrij snel. Felix telt hoeveel draden er nodig zijn om de werken op te hangen en vult aan waar nodig. Daarmee zit het werk er hier, voor vandaag op.

Morgen om 10 uur spreken we opnieuw af, dan gaan de werken aan de muur.

Thuis laad ik nog een aantal grotere werken in de auto zodat die morgen meekunnen. Maar rusten na de middag zit er niet in. Hoewel alles volgens planning verloopt, is er nog zoveel te doen. Dus verzamel ik mezelf maar en begin aan de prijslijst … die in feite een toelichtinglijst wordt.

Om mezelf niet te overvragen begin ik al enkele weken voor de startdatum van de tentoonstelling met de concrete uitwerking. Ik heb al een lijstje gemaakt van de  werken die ik wil meenemen en op een plannetje van de tentoonstellingsruimte aangeduid welk werk ik waar wil hangen.

Twee weken voor de start haal ik stilaan de werken, die op een vroegere kinderkamer gestapeld staan,  naar beneden. Telkens ik de trap af moet neem ik een paar werken mee. Zo voel ik niet dat ik moet trappen lopen, want alles in een ruk naar beneden sjouwen zou toch wel wat te veel gevraagd zijn. Ik stapel de werken in de tv-kamer aan de zijkant, zodat de verkeershinder beperkt blijft.

Ik vind het verzamelen van mijn werken een plezante bedoening. Een werk dat je een hele tijd niet meer onder ogen kreeg kan je met een nieuwe blik bekijken. Sommige werken maken me enthousiast, andere benader ik eerder met een kritische blik. Dat zal wellicht allemaal normaal zijn. Maar met de werken die ik verzamel, moet ik het doen. Toch blijft het gevoel dat het een mooie expositie wordt.

Ondertussen worden de muren in de tuinkamer ook leeg gemaakt en zoek ik wat oudere werken uit om die leegte weer op te vullen. We zijn gewoon van steeds werken aan de muren te hebben … en wanneer die muren kaal geplukt worden … gewoon akelig, net of je in je blootje staat.

Dan worden de werken op de achterkant van een nummer voorzien, waardoor ik weet welk werk aan welke muur op welke plaats zal hangen.

Ondertussen probeer ik ook een lijst op te stellen van de werken die gaan geëxposeerd worden. Toch weet ik nog niet hoe ik de lijst ga presenteren: met foto’s, met uitleg … dat laat ik over aan de inspiratie van de dag.

Voorlopig geen blogs meer wegens voorbereiding van de tentoonstelling 'Brieven van toen aan later'. Een verslag volgt nog.

De afdrukken vragen wat droogtijd en na de onderbreking moet  er vooral opgeruimd worden. Dus werken Christel en ik tijdens de pauze verder,  om van de afdrukjes nog enkele kaartjes te maken, de rets zullen de kinderen volgende week moetendoen. Christel snijdt de afdruk op de juiste afmeting en ik lijm het resultaat op het onderliggend kaartje. Het is wel doorwerken, want na een goed kwartier duiken de kinderen weer het lokaal binnen, benieuwd wat het resultaat is van hun werken. Ze zijn ontzettend enthousiast en vragen of we volgende week terugkomen. Wanneer we moeten toegeven dat het niet gaat, zijn ze echt ontgoocheld. Maar er zijn nog genoeg afdrukjes om verder te werken en ik laat het papier, de mesjes en snijmatten achter,zodat volgende week alles kan afgewerkt worden. Natuurlijk hoop ik mijn spullen weer te zien, maar ik vertrouw op Lorenzo dat hij dat ter harte zal nemen.

Ik ben erg tevreden over het resultaat van beide groepen. Christel is ook enthousiast: ze heeft een deugddoende namiddag beleefd. We rijden samen naar huis en naarmate we verder rijden, slaat bij mij de vermoeidheid toe. Oma zijn is heerlijk en een kerstatelier begeleiden voor een kleinzoon die ontzettend fier is op zijn oma … voor geen goud van de wereld wil ik dit ruilen voor een rustiger activiteit. Laat ik straks maar neertuimelen in een luie zetel: deze namiddag is een echt cadeau dat ik niet zou willen missen.

op de foto: niets kan deze concentratie breken zo worden de kinderen opgeslorpt door wat ze doen.

in volle actie ... ondertussen wordt het erg warm in de klas. Gelukkig kunnen de kinderen seffens uitwaaien.

pauze: de druktafel ligt er verlaten bij.

tijdens d epauze nog even wat kaartjes lijmen.

het resultaat mag best gezien worden.