de muren krijgen een beurt

   ook dat moet nog verdwijnen

   zo wordt er opgeruimd

   Brigitte komt even kijken

   zonder opkijken verder werken

   werkjes van eerstejaars krijgen een plaats

Voor afwasbakken en ramen bouwt men een muur met gyproc-platen, zodat extra ruimte ontstaat om werken op te hangen en waarachter meteen wat ezels, taboeretjes … gewoon de  huisraad van een goed draaiende academie  kan weggemoffeld worden. Daarna verft men de muren in smetteloos wit, een vreemde kleur in een academie, daarna kan de tentoonstelling opgebouwd worden.

Jan, de leraar, heeft er blijkbaar zin in. Hij organiseert de chaos tot een goed draaiend geheel. Eerst worden de werken van de verschillende leerlingen samengebracht tot stapels met hetzelfde thema en op de vloer uitgespreid. Iedereen probeert voorzichtig te zijn, nergens op te trappen en de werken neer te leggen zonder het onderliggende werk te beschadigen … houtskool en pastel krijgen zo vlug een ongewenste veeg, terwijl vingers wel eens sporen durven nalaten.

Jan heeft blijkbaar al nagedacht over wat waar en hoe hij de werken wil geëxposeerd zien. Een stapel met bomen in houtskool selecteert hij eerst, want niet alle werken kunnen aan de muur, en verwijst hij naar een hoek: de werken moeten onder elkaar hangen, de ruimte er tussen, boven en onder, links en rechts, juist afgemeten zodat ze zowel horizontaal als verticaal netjes op een rij hangen.. Vaardige handen passen, nieten … en herbeginnen indien nodig. Daarna wordt een andere stapel aangevat. Waar nodig worden de randen wat bijgesneden. Naarmate de stapels verdwijnen ontstaat er wat meer ruimte op de vloer. De leerlingen die een eindwerk maken krijgen een eigen stuk muur toegewezen om hun project daar te etaleren. Ik krijg ook een apart plekje. Als vrije leerling werkte ik aan eigen opdrachten die niet direct passen in het andere aanbod. Naarmate de muren voller hangen, verbetert de stemming: ’t is weer eens gelukt.

Om helemaal af te werken krijgt de vloer nog eens een beurt. Iedereen is tevreden. Het weekend van 16 en 17 juni kan wie graag wil komen kijken. Ergens komt nog eens een jury langs … waarschijnlijk omdat het zo hoort … maar ik begrijp de zin niet van dit bezoek of is het een soort inspectie voor de leerkracht?

Voor we aan de tentoonstelling toe zijn, zijn er nog wat activiteiten gepland. Hopelijk zit het weer mee en kunnen we buiten schetsen. En natuurlijk is er een etentje op het einde van het jaar: we moeten elkaar toch een goede vakantie kunnen wensen.

   keurig op stapeltjes gelegd

   eerst de werken naast elkaar leggen dan kan de selectie vlot verlopen

   overleg met Jan

   vaardige handen nieten de werken op de muur

   mijn hoekje bij de inkom

   vervolg van mijn aanbod

alsof de winter niet wil overgaan

zo blijf ik hangen in mijn angsten

van oud worden

dagen te gaan

van niet meer kunnen

traagheid

als dagvulling

ik zie de jongeren

mooi in hun toekomstig zijn

waar bleven mijn jaren

van mezelf tegemoet

ik kan het systeem

niet mild benaderen

godsbeelden

waanbeelden van kerkleiders

mannen

gif

verminkten mijn bewustzijn

groeiden uit tot een wereld

van tekortkomen

schuldgevoel

ondergedonkerd

door verleiding van

meizangen

kleurrijke processies

grootse verhalen

daarin paste het beeld van vrouw-zijn

in deugdzame gehoorzaamheid

dienstbaarheid

zichzelf vergeten omwille van het hogere

ik slikte alles in jeugdige onwetendheid

het leven zelf zou me leren

die taal als leugen

door pijn

eenzaamheid

en nu ouder wordend

leer ik de woorden spellen

die me bevrijden

die me inzicht geven in mezelf en de wereld rondom

ik vind vrede

om de rusteloosheid van vroeger

om het gemis

steeds aanwezig

het leven

een geschenk om te koesteren

Wakkerzeel is een deelgemeente van Haacht, een dorp zoals Werchter, met een kerk, daar rond enkele straten en nog veel groen.

In dat dorp woont Greet. Toen ze enkele jaren terug afstudeerde aan de academie voor schilderen, besloot ze om samen met drie andere schilderende vriendinnen een groepje te vormen dat elke week bij haar thuis samenkomt om bij de koffie de laatste nieuwtjes te vertellen en natuurlijk te schilderen.

Om de twee jaren kunnen kunstenaars tijdens een kunstwandeling hun werken ten toon stellen. Zo ook Greet, Catherine, Ana en Sabine. Ik ken ze alle vier vanuit de academie. Daarom dat ik ook dit jaar wou gaan kijken: benieuwd hoe ze in hun schilderen verder evolueren. Omdat de kunstwandeling nog geen 5 km betrof dacht ik ook de andere plaatsen te bezoeken, maar dat zou anders uitlopen. Niet alleen omdat uitgerekend zondag alles letterlijk uitregende, maar ik wou ook nog dringend wat afwerken voor de eindejaarsexpositie … en mijn oudste dochter belde dat ze langs ging komen, ze wist alleen niet welk uur het zou worden.

Daarom, in de namiddag even tijd gemaakt om op bezoek te gaan in het huis waar de vier vrouwen hun werken tonen. In Wakkerzeel zie ik veel volk op wandel, en dat laat zich ook hier voelen. Het is bijna aanschuiven. Neen, ze tellen de bezoekers niet, er is trouwens geen beginnen aan. Jammer dat het regent. Greet heeft een mooie grote tuin … daar kan je nu alleen maar naar kijken en je paraplu achterlaten. Binnen is het gelukkig warm.

Het huis van Greet heeft een grondige beurt gekregen, alles staat netjes op zijn plaats, er is ruimte in overvloed. Daarin komen de werken van deze vrouwen tot hun recht. Er is veel zorg besteed aan de presentatie. Tot zelfs op het boekenrek vind ik bewerkte ‘kaartjes’ van Ana: haar wijze van protest tegen het huidig cultuurbeleid in Vlaanderen.

De vier vrouwen zijn erg verschillend in de manier waarop ze werken, maar één ding hebben ze gemeen: ze werken allen rond een thema dat hen al jaren boeit. Sabine blijft gebeten door Afrika, Ana gaat steeds dieper in op ‘mensen’, Catherine verdedigt de natuur en Greet? Greet is overgeschakeld naar fotografie en tussendoor schildert ze nog. Haar dada: de straat en de leefbaarheid voor de concrete mens. Jammer dat ze niet thuis is, maar ze ging met de fiets ergens heen.

‘k Ben blij langs te zijn gegaan. Een babbel kan natuurlijk niet lang duren, daarvoor komt het volk te overvloedig aanzetten. Toch tijd genoeg om de vriendschap te hernieuwen. ‘k Hoop dat ze vanavond kunnen nagenieten.

… en wie zie ik op haar fiets komen aanzetten wanneer ik terug naar de auto stap: Greet. Even tijd nemen voor elkaar. Ik wens haar heel oprecht proficiat.

Daarna de auto in en naar huis: wat ik onderbrak verder afwerken en wachten op mijn dochter, die even later laat weten dat ze op een andere dag zal komen. Zekerheden zijn er niet in het leven, wel weet ik dat ze mij graag ziet en ik haar. Ik kijk uit naar de volgende afspraak.

Vrijdagavond: opening van de fototentoonstelling van Hugo Delvaux. Met T. afgesproken dat ze ook komt. Het is al een tijdje geleden dat we elkaar zagen, dus hoog tijd om eens bij te praten.

Goed op tijd vertrekken … vergeet ik toch mijn T-shirt van ‘Gesigneerd’ aan te trekken. De anderen van Gesigneerd lopen te pronken met hun T-shirt, duidelijk aantonend dat ze een ploeg vormen. Dat is oud worden, steeds meer en meer dingen vergeten. Erg is het niet, zolang ik mijn autosleutels maar vind.

Het aanbod van drank en versnaperingen is altijd overvloedig. Met een glas wijn in de hand stap ik naar de verzamelplaats ondertussen van de versgesneden groenten nemend, vooral de dipsaus is overheerlijk. Omdat het centrum in volle verbouw is, verschilt de locatie van de toespraken met die van de tentoonstelling. Straks zullen we doorheen verschillende gangen naar onze bestemming geloodst worden.

Dan zie ik T. toekomen. Ze ziet er goed uit. Zoenen en ze sluit zich bij ons groepje aan.

Met het mooie weer worden we op een binnenkoer gevraagd: de gebouwen rondom zijn van het oorspronkelijke klooster. De directeur geeft wat uitleg over het leven binnen deze gebouwen en de betekenis van de driemaandelijkse tentoonstellingen voor de bewoners. Ook de twee inwonende kunstenaars krijgen aandacht. Daarna zegt Ann, de voorzitster van Gesigneerd, iets over de werking van Gesigneerd en hoe de tentoonstellingen binnen de geriatrie daarin passen. Tenslotte leidt Wiske, de schepen van cultuur die de burgemeester vervangt want moest ergens anders optreden, Hugo Delvaux in. Komt het omwille van het goede weer, of werkt de wijn reeds of is iedereen gewoon in een schitterend humeur … de sfeer is feestelijk, er wordt gemakkelijk gelachen, terwijl de glazen bijgeschonken worden.

Daarna loodst de directeur ons naar de gangen waar de foto’s ophangen. Het  lukt me om de foto’s te bekijken en met T. te praten. De foto’s zijn prachtig. Hugo heeft tijdens zijn voorstelling wat technische uitleg gegeven over sluitingstijd (of was het openingstijd) … maar helaas ben ik een buitenstaander. Maar van de foto’s geniet ik volop. Wat ik wel begreep: door een lange openingstijd (of was het nu sluitingstijd) te nemen, verdwijnen bewegende beelden, vb. vogels of mensen, en blijft alleen de structuur over, vb. gebouwen. ‘Essentie’ is het woord dat voortdurend bij mij opduikt. Wie gelegenheid krijgt om langs te gaan: doen, het is de moeite waard.

Terug naar de binnenkoer waar de anderen reeds zitten. Ik heb niet veel zin om na te blijven: de laatste dagen was het uithuizigheid troef, nu voel ik nood om me naast Karel in een zetel te laten ploffen met verstand op nul. Zelfs het nieuws mag nu aan mij voorbij gaan.

Van het internet geplukt:

Colitis ulcerosa is een chronische darmontsteking. Personen die aan deze ziekte lijden hebben dikwijls last van diarree en buikpijn. De Vlaamse patiëntenvereniging voor mensen met inflammatoire darmaandoening (IBD) organiseert op 22 en 23 september een tocht naar de Mont Ventoux. Met de beklimming te voet of per fiets willen leden van de Crohn- en Colitis ulcerosa Vereniging aantonen dat mensen met een chronische darmziekte met een goede behandeling en begeleiding ook grenzen kunnen verleggen. Naast de patiënten gaan ook hun artsen de sportieve uitdaging aan. Professor Gert Van Assche: We willen meer aandacht en begrip voor die ziekte omdat heel wat patiënten zich misbegrepen voelen. Aan onze patiënten zie je vaak niet dat ze ziek zijn, terwijl ze toch moe zijn of toch heel wat klachten hebben, zegt de gastro-enteroloog van het UZ Leuven. Aan het Ventoux project wordt ook een wetenschappelijk onderzoek gekoppeld. Drijvende krachten achter het project zijn Daniëlle Staes en Frieda Wieme. De peter en meter zijn Sven Nys en Tia Hellebaut. (Uit het nieuwsblad)

Het doel van dit Ventoux-project is enerzijds bewijzen dat je ook met chronisch inflammatoir darmlijden nog sportieve uitdagingen kan aangaan en anderzijds de problematiek algemeen in de kijker plaatsen teneinde meer begrip te krijgen en aandacht te vragen voor meer onderzoek naar oorzaken en behandeling, betere voorzieningen/ aanpassingen en begrip op de werkvloer.

Vanwaar die lange inleiding? Toevallig zit Danielle in onze avondklas schilderen. Om het project te promoten vroeg ze onze medewerking. Omdat mensen die aan deze ziekten lijden nogal last hebben van diarree worden ze dikwijls beperkt in hun uitgangsleven: niet altijd zijn er wc’s beschikbaar. En of we geen zin hadden om elk een wc-bril te beschilderen, vertrekkend van de stijl van een bepaalde kunstenaar. Die artistieke wc-brillen zouden dan later geëxposeerd worden en nadien verkocht aan de hoogste bieder. De opbrengst zou naar de vereniging gaan.

Het beschilderen van de wc-brillen staat op de planning van de komende weken. Omdat we de vorige dag goed doorgewerkt hebben bij de opruim en poetsten van onze toegewezen ruimten, kunnen we ons vandaag bezig houden met schilderen. Enkelen zoeken een hoekje op waar ze hun schilderij nog willen afmaken, anderen halen papier en kleurpotloden boven: zij gaan een eerste ontwerp maken voor een culturele wc-bril. Na wat geroezemoes en bespreking met de leerkracht hoe ze hun wc-bril willen uitwerken wordt het muisstil. Het doet me denken aan de tekenles in de lagere school. Geconcentreerd zit ieder eigen ontwerpen uit te proberen, alleen het puntje van de tong tussen de tanden ontbreekt nog. We hebben afgesproken tot 21 uur te werken en dan samen nog iets te gaan drinken.

E. verhuist over enkele weken. Ze heeft de sleutel van het appartement gekregen, maar er moet eerst geschilderd worden. Ik hoor hoe ze met enkele jongere vrouwen afspraken maakt: die dag dat uur gaan ze er aan beginnen. E. moet alleen nog maar voor de benodigdheden zorgen. ‘k Vind het jammer dat ik niet meer mee kan doen. Want ook dat is naar de academie gaan: mensen leren kennen, vriendschap ontwikkelen en waar het kan elkaar helpen. Ik duim dat alles vlot verloopt: een jonge vrouw die een eigen weg gaat, goed zo!

En mijn eigen ontwerp? Dat zit al in mijn hoofd. Ik denk aan ‘ceci n’ est pas une pipe’ van Magritte. Ik kijk er al naar uit om te beginnen. Het resultaat krijg je hier wel te zien.

we duiken de dagen in

alsof we alle toekomst hebben

maar

de tijd zal ons verslinden

onbarmhartig

we weten

dat leven

ook einde betekent

deadline onbepaald

de vurige dagen van

leven

grensdoorbrekend

zoeken naar

wat verzwegen werd

aanklacht

de wereld veranderen

verworden

tot

een ziel in duizend prismakleuren

van mededogen

toch jezelf worden

koffie met een chocolaatje

graag

samen oud worden

toekomst

getemperde belofte