Tijdens de workshop worden veel foto’s genomen. Ook ik heb zo’n speeltje mee. Maar Christel heeft een iets professionelere uitgave bij de hand. Het merendeel van de foto’s die volgen zijn door haar genomen.

Vandaag wil ik gewoon een beetje ‘laten zien’ hoe het er aan toe ging, vanaf de ‘muziekauto’ tot het uitspoelen van de borstels. Daartussen ‘het plezier’ dat de deelnemers beleven. Verschillende keren werd het zinnetje uitgesproken: ik voel me terug in de kleuterklas. Zo schilderen blijkt een vorm van hernieuwbare energie.

In elk geval was het een dag om in je beste plakboek een ereplaats te krijgen.

. 

We hebben Karel en Ludo verwittigd dat we tegen half vijf in Westerlo zullen zijn. Ludo rijdt, neemt de jongste dochter mee, gaat Karel ophalen en pikt dan onderweg de oudste dochter op. Deepak komt zelf met de wagen.

Het is een speciale BBQ. Hij is georganiseerd ten voordele van Jo. Jo was dakwerker en kreeg een zwaar werkongeluk waardoor hij in een rolstoel terecht kwam. De vrienden van Jo organiseren nu een benefiet-BBQ om zo te kunnen bijdragen voor de herinrichting van het huis: alles moet aangepast worden aan de mogelijkheden van Jo.

Jo is de man van Brigitte, onze lerares schilderen. Deepak kent Jo van de rolstoelbasket. Twee redenen om zeker deel te nemen aan de BBQ.

Christel en ik komen het eerst toe. Brigitte straalt: de BBQ lijkt een succesformule. Het weer is schitterend, de organisatie loopt gesmeerd, het eten erg verzorgd … in afwachting dat onze mannen ook toekomen bestellen we al iets te drinken. Na een dag hard werken is het heerlijk om je over te geven aan het niksen. Eerst bereikt Deepak de eindmeet en tenslotte komen de anderen ook toe. Ik ben blij Karel weer te zien. Door zo intens te schilderen is het of de tijdsbeleving verandert: het lijkt me zo lang geleden dat ik hem nog eens zag. Door het schilderen kom je in een andere wereld terecht en daarna keer je weer terug, helemaal vernieuwd. De innerlijke wereld heeft een soort omwenteling ondergaan. En dan komt het vertrouwde van Karel zo welkom over, weer ‘thuis’ komen na een verre reis, ook al zit je dan ergens op een BBQ.

Na de nodige drank te hebben aangesleurd gaan we onze kans wagen bij de BBQ. Het is wel in de file staan, maar wat deert het: we hebben nu alle tijd. Alles is prima verzorgd en ziet er heel aantrekkelijk uit. Omdat Deepak met krukken loopt, draag ik twee borden en stapelt Karel onze wensen op de borden, terwijl hij zichzelf ook niet vergeet. Met een overvloed aan alles terug naar onze plaatsen. De jeugd lijkt wel met elkaar op te kunnen schieten en de oudjes doen het ook niet slecht. We praten en lachen de uren rustig door en genieten van het aanbod.

Wanneer we naar huis gaan leveren we de oudste dochter af aan haar appartement. Ze woont er nog niet zo lang en ze nodigt ons uit even binnen te komen. Ze woont prachtig. Haar zelfstandig leven heeft een goede en mooie start genomen. Ik vind het altijd deugddoend te zien hoe jonge mensen hun eigen wereld vorm geven.

Daarna met de twee wagens naar ons thuis. Alles uitpakken en uitzwaaien.

We hebben enorm geluk gehad met het weer, want ’s anderendaags biedt het gekende regenweer zich weer aan. Maar vandaag hebben we de zon toch mooi meegenomen.

Mijn werk is (voorlopig) af. Er nu nog aan verder werken zou rampzalig zijn: mijn concentratie is helemaal weg. Ik ben tevreden. Om voor de eerste keer op zo’n groot formaat te werken vind ik het meevallen, zelfs zo, dat ik me voorneem dat nog te doen. Je kan een rol van 10 m bestellen en dan is dat wel betaalbaar.

Ik ruim mijn materiaal op: borstels uitwassen met zeep, potten verf terug in de dozen, zitje niet  vergeten, de rest van het materiaal in de opklapbare bak. Zo, opgeruimd staat netjes. Mijn doek is nog niet helemaal droog, dat moet nog wat blijven liggen. Ook de anderen zie ik aanstalten maken om op te ruimen, maar we hebben nog anderhalf uur te gaan.

Ik loop even het gebouw rond: overal hangen nog de werken van de eindejaarstentoonstelling. Leuk om zien. Maar ik voel hoe de vermoeidheid me echt in de greep krijgt. Een oplossing biedt een zetel die ik in de gang zie staan. Er zit een grote dwarssnede in het leder, maar hij laat nog toe erin te zitten. Ik sleur hem naar buiten en installeer me in de zon: heerlijk.

Dichtbij is Christel nog volop aan het werk. Ze is ook tevreden, maar vreest voor het vervoer. Op sommige plaatsen ligt de verf er erg dik op … en dat zal niet droog geraken. We vinden wel een oplossing.

Dan wordt een groepsfoto genomen. Guy heeft een brandtrap gevonden vanwaar hij een goed overzicht heeft. Na wat heen en weer schikken blijkt iedereen toch op de foto te staan. Handjes laten wapperen in de lucht en de feestfoto is genomen.

Uiteindelijk begint iedereen in te pakken, ook Christel. Ze heeft bij de aanvang een groene overall aangetrokken en die heeft de verfbeurt behoorlijk doorstaan, maar ze heeft blootsvoets gewerkt … en dat zie je eraan. Ze probeert de verf er wat af te schrapen, maar dat lukt niet zo goed. Uiteindelijk belandt ze in de wasbak en probeert met water en zeep zichzelf weer enig fatsoen te geven. Helemaal lukken doet het niet, maar ze kan nu terug haar schoenen aantrekken. Zelf ga ik me ook uit de verfwereld terug trekken en me wat fatsoeneren, want straks moeten we nog naar een BBQ.

Wanneer we klaar zijn om naar de volgende activiteit te gaan is Herman met de hogedrukmachine de achtergebleven verf, ondanks de grote plastieken folie, van de tegels te spuiten. We laten geen sporen na, tenzij op de plaatsen waar het mag.

We laden de auto weer in en wachten tot voor we vertrekken om het doek van Christel op te bergen zodat het zo lang mogelijk kan drogen.

Na de BBQ naar huis, materiaal binnen zetten, doek uitspreiden (mits wat meubels verplaatsen lukt het om een ruimte van 2 m op 2m te maken in mijn tekenhoek). Ik ben best tevreden, met zekere trots toon ik het aan Karel en Ludo. Ik vraag Christel om ook haar doek te tonen. We laden het uit de auto … maar de verf is niet voldoende opgedroogd. Christel heeft met muurverf op basis van acrylaat gewerkt en dat vraagt  langere droogtijd dan pure acrylverf. Gelukkig is er nog ruimte in het bijgebouwtje. We sleuren het doek daar heen, daar kan het drogen. Christel wil nog wel wat veranderen. Dan kan ze later doen, de ruimte is niet drukbezet door activiteiten.

Buiten is Werchter Classics in volle geluidsontplooiing. De wind zit in onze richting. Dat belooft niet veel goeds voor het slapen, we zullen in bed meegenieten van de bassen.

Tevreden plof ik neer in mijn zetel. Zou er nog nieuws zijn?

Zaterdagmorgen negen uur. Christel komt aanzetten: vandaag wordt het de grote dag. We laden mijn spullen in. Wat heb je allemaal nodig om een doek van 2 m op 2 m vol te schilderen? Voor mij niet veel meer dan bij een kleiner doek, alleen kan je wel met grote borstels werken.

Met de GPS in aanslag rijden we richting Diest. We moeten aan de achterkant van de academie geraken, daar zou voldoende parkeerplaats zijn. De GPS stuurt ons heel keurig door de straten en straatjes, wat zouden we zonder dit gadget doen? Verloren rijden natuurlijk.

Zoals gepland komen we een half uur later aan op het juiste adres in Diest. Er is zelfs nog een parkeerplaats vrij op de academie. Goed zo, dat vergemakkelijkt het uitladen.

We kunnen kiezen: binnen of buiten werken. Ik opteer voor binnen: de zon is er wel maar de wind ook, ik werk liever windvrij. Christel kiest voor de zon. We begroeten de anderen. Hoewel we elkaar gisteren nog zagen is het net of we elkaar na een lange vakantie weerzien. Iedereen is verwachtingsvol gestemd: het wordt dé dag van het schilderjaar. Uitladen, een plaats kiezen en ons installeren. Ik ben nog alleen binnen en neem een plaats aan het raam, dicht bij de deur. Zo geniet ik van daglicht, de muziek die uit een geluidsinstallatie klinkt en wat frisse lucht als de verfgeuren zich gaan verspreiden.

Het doek ligt al klaar. Ik zet mijn verfpotten klaar, leg een grote borstel binnen handbereik, haal water en terwijl ik het doek bekijk, sta ik ongeduldig te wachten op het startschot. Iemand heeft een pak witte overalls bij … en wil ze kwijt. Ik neem er ook een en trek hem aan, nu ben ik écht klaar om in de verf te duiken. Herman, die alles organiseerde, wil wel nog wat zeggen voor we van start gaan: een soort plaatselijk huishoudelijk reglement aanreiken waarin vooral de verfafval een rol speelt. Hij wil geen verstopte riolering achterlaten.

En dan mogen we eraan beginnen. Ik had al wat ideeën in mijn hoofd. Hetzelfde wordt dat wel niet, maar ik schilder er op los, mijn ziel binnenste buiten. Enorm deugddoend, maar na een tijdje voel ik zweetdruppels van mijn wangen lopen en rechtkomen is soms ook wel moeilijk. Gelukkig heb ik een zitje meegebracht en waar het kan schilder ik vanuit een zittende houding. Herman komt even aanmoedigen. Stilaan zit de eerste laag er op en kan ik mijn grote borstel uitspoelen. Ik laat alles even drogen, haal vers water, ga eens naar de anderen kijken, ook buiten en herbegin.

Ondertussen klinkt van uit de muziekinstallatie ‘moderne’ muziek. Ik laat me er gewoon door meenemen. Paukenslagen die dwars door de wereld snijden, afgewisseld met zachtere klanken, stem- en klankexperimenten. Echt luisteren doe ik niet, maar soms dringt de kracht van het ritme door; Het ondersteunt om het onderbewuste aan bod te laten komen: niet nadenken, de verf erop zetten zoals het aanvoelen zich aandient. Laat de verf maar spatten, zich ruw een weg zoeken, speels de ruimte verkennen.

Komt er een ronde: welk broodje wil je vanmiddag eten. Herman heeft een lijst van de broodjeszaak rechtover de academie. Wie wil kan bestellen en betalen en zal daarna een broodje aangeleverd krijgen.

Tegen de middag aan staat er ons een glas wijn en chips te wachten. Iemand is vannacht opa geworden van tweelingen, jongens. Dat willen we natuurlijk meevieren. We installeren ons voor de middagpauze. Heerlijk. De zon verwarmt echt, wel is er af en toe een windstoot. Nakijken dus bij de buitenschilders of hun doek stevig beveiligd is. En dan komen de broodjes. Ook ik heb een broodje besteld. Het smaakt, maar het is wel een XL maat … en vanavond gaan we dan nog naar een BBQ.

Gezellig babbelend, van de hak op de tak, eten we ons door de middagpauze. We stoppen de restanten in de afvalbak en gaan met uitgerust oog en vernieuwd gemoed terug aan de slag.

Ik bekijk mijn werk eens kritisch: waar zitten weinig sprekende hoeken, waar zijn er dode vlakken, wat kan nog verlevendigd worden, maar neen, eerst die basiskleur nog wat verder uitbreiden, zorgen dat het doek zich als een geheel aanbiedt.

Er is werk aan de winkel. De rug spreekt af en toe ook een woordje mee en de spieren verzetten tegen zich tegen die ongewone houdingen, maar het enthousiasme haalt het van de kwaaltjes en weer worden plaats en tijd vergeten. Herman blijft iedereen aanmoedigen en tips aanreiken indien nodig.

Ik voel hoe het doek een stuk van mezelf wordt. Mijn handen gehoorzamen een innerlijke weg. Het is een heerlijk gevoel te weten dat je toegroeit naar datgene wat je wilt uitdrukken. Ten slotte haal ik vermiljoen boven, de kleur van de papavers. Daar ga ik de laatste accenten mee leggen. Ik kan niet zonder dat schitterend rood, mijn wereld is doordrongen van die pure energie. En daarmee zet ik a.h.w. mijn naam onder het werk.

Wanneer ik me recht zet voel ik me echt moe, mijn lijf reageert nog met moeite op taken als: rechtkomen, stappen zetten, opruimen. Ik heb me echt leeggeschilderd. Zalig.

Einde van het academiejaar. Twee proclamaties die op hetzelfde uur beginnen: moeilijk maar niet onmogelijk om op beiden een goede dag te gaan zeggen.

Eerst trek ik naar Werchter: enkele mensen van de tekenklas en schilderklas hebben hun eindwerk gemaakt. De tentoonstelling heb ik al gezien: eerst helpen opbouwen en zondag een extra bezoek gebracht om als toeschouwer te genieten van het aangeboden werk.

Nu ga ik naar de academie om de afgestudeerden een beetje te vieren. Dat mag wel, het duurt vijf of zes jaar voor het zo ver is.

Christel is me komen ophalen. Gelukkig kan de proclamatie op de gazon achter het gebouw plaats vinden, het regent niet en aan de wind moeten we maar wennen. De leerkrachten zijn er, behalve twee die in een andere academie op dit uur moeten lesgeven. Ook ontdek ik de burgemeester en nog iemand uit de gemeentepolitiek. Zijn er verkiezingen op komst? De directrice van de Hagelandse Academie, waartoe Werchter behoort, lanceert de plechtigheid met een kort (gelukkig!) inleidend woord, daarna komt de schepen van cultuur aan de beurt waarna de naamafroeping van alle eindejaarsleerlingen begint:6de studiejaar lagere school, 6^de middelbaar en het volwassenenonderwijs. Erg origineel is het allemaal wel niet, ‘k zie er al tegen op om dat volgend jaar voor schilderen te ondergaan. Gelukkig maakt een kus van de juffrouw of meester dan veel goed.

We blijven niet voor een glas wijn, we trekken naar Heist-Op-Den-Berg. Chris Perdieus (vroeger collega in de academie en nu nog altijd lid van kunstkring ‘Gesigneerd’) studeert daar af in de 2de specialisatiegraad tekenkunst. Over haar eindwerk schreef ze zelf:

Een kinderboek zou het worden! De reden waarom ik 9 jaar geleden de academie te Werchter binnen stapte, om vervolgens in Heist-op-De-berg met de specialisatiejaren bij Eef af te ronden.

Met mijn tekeningen en een eigen verhaal ging ik op zoek naar een uitgever, want ik wou voor een ècht boek gaan. Een ISBN-nummer, een barcode en een uitgeverij op mijn boek, dat was echt.

En zo mocht ik mijn werk voorleggen bij uitgeverij Casalittera. Met het antwoord: ‘Als u een uitgever zoekt, dan hebt u een gevonden’ was ik vertrokken.

Toen de tekeningen en de tekst klaar waren, begon de moeilijke karwei van het vormgeven waarbij ik de hulp kreeg van een tekencollega en mijn man. Kastaar, de kater uit het verhaal werd een knuffelbeest en de poetsmobiel een D3-replica. Er werd ook een toestel aangekocht om buttons te maken met taferelen uit het verhaal. Tevens werd er een sponsor voor klaprozenzaad gezocht en gevonden. Het verhaal speelt zich immers af in de KLAPROZENstraat.

Er zijn 200 zakjes met opdruk gemaakt en gevuld met klaprozenzaad. Deze worden bij de eerste 200 boeken meegegeven. De eerste druk wordt een oplage van 2.000stuks. Het plan is dat er daarnaast 5 boeken naar de Brailleliga worden gestuurd om de tekst in Braille om te zetten.’

En zo vinden we Chris in de Kloosterkapel, naast nog acht andere exposanten die hun eindwerk aanbieden. Prachtig werk en leuk gepresenteerd; zo wordt een nog aanwezige biechtstoel ook betrokken in de expositie. Ik krijg meteen zin om me te laten inschrijven voor die specialisatiejaren, maar dat zal nog even duren.

Chris heeft het druk, begroet vrienden, tekent het ene exemplaar na het andere. Na de intense maanden waarin ze naast een druk gezin nog de uitgave van dit boek voorbereidde, kan ze nu haar eerste boek aanbieden. Het boek mag gezien én gelezen worden. Het verhaal zou ècht kunnen plaatsvinden. Het thema: natuur contra poetswoede met ontzettend veel knipogen naar situaties die nog al eens voorkomen. De illustraties zijn prachtig, vol humor. Dit boek geeft niet alleen kijk- en leesplezier aan kinderen, ook volwassenen vinden er hun gading.

Het is een hebbeding dat ik graag naast mijn betere stripverhalen zet.

De knal in de straat

Chrisper

ISBN 978-9-491538-00-1

D/2012/12.934/1

NUR 282, AVI 5

Uitgeverij: Casalittera

Zaterdag neem ik deel aan een workshop waarin een groot doek van 2 m x2 m beschilderd wordt. We zullen schilderen op moderne muziek, zoals bv. ‘Le Sacre du Printemps’ van Stravinsky. Ik ben enorm enthousiast. Thuis kan ik niet echt goed op zo’n grote oppervlakten schilderen, daarvoor moet je toch een atelier hebben dat aangepast is.

Ooit kocht ik mij een overschot van een linnen rol van 2 m x 2 m, een koopje. Ik dacht daar een viertal kleinere doeken uit te maken, maar dat bleef een ‘voornemen’. Nu dacht ik: als ik eens aan de slag ga in het bijgebouwtje aan de garage. Het is de ruimte waar Karel zijn timmergerei opbergt. Het is er nogal opeengestapeld: tijdens de winter nemen we niet veel tijd om op te ruimen. Eerst opmeten of het de moeite loont op te ruimen, ik moet minstens een plaats kunnen maken van 2,5 m x 2,5 m. Met meter in aanslag bekijk ik de ruimte, indien dit weg, dat opzijgeschoven krijg ik toch wel iets van die afmeting vrij. Bij nameten maak ik innerlijk een sprong in de lucht: 2,30 m x 2,30 m, op deze oppervlakte moet het lukken. Nadien kan ik de vrijgekomen ruimte dan benutten om me te installeren voor olieverf. Karel vindt olieverf nogal doordringend rieken, dus doe ik dat buiten … of in het bijgebouwtje.

Ondertussen heb ik de CD van ‘Le Sacre du Printemps’ opgezet. Die muziek ligt me wel. Ooit heb ik eens een uitvoering op die muziek van Het Ballet van de XXste Eeuw onder leiding van Maurice Béjart meegemaakt. Grandioos.

Karel en ik hebben de slechte gewoonte van weinig weg te gooien zolang er plaats is om het te bewaren. Een naoorlogse reflex zeg maar. Soms heeft dit wel eens leuke gevolgen, zoals nu. Met overschotten van spaanderplaat formeer ik een vierkant met de gepaste afmetingen. Het vraagt wel wat zoeken om de platen zo te leggen dat er niet al te veel lege ruimtes ontstaan. Maar het lukt me. Eerst leg ik een groot plastieken folie als onderlegger, want je weet nooit waar die overschotten van spaanderplaat nog voor kunnen dienen. Ik haal het linnen doek uit zijn vergetelheid. Dit doek moet nog geprepareerd worden: eerst beenderlijm erop en daarna een laag gesso, een primerverf. Ik spreid het doek open en pin het vast met de nietmachine: door het te bewerken met beenderlijm en gesso heeft het de neiging om te krimpen, als het vastgeniet is zal het mooi gespannen staan na de bewerking en dat is leuk om op te werken.

De beenderlijm heb ik reeds gisterenavond in het water laten zwellen. Nu nog in ‘bain marie’ helemaal laten smelten tot een vloeiende dunne brij en dan op het doek smeren. Ooit kocht ik in het SPIT (een winkel voor herbruikbare goederen) twee potten die voor dit karwei kunnen dienen. Het is de eerste keer dat ik dit alleen doe en ‘k vind het toch wel spannend. In de academie wordt elk jaar aan de nieuwelingen de kans gegeven dit procedé te volgen, vanaf een doek opspannen op een lijst tot het prepareren met beenderlijm en gesso. … maar tegenwoordig koopt iedereen klaargemaakte doeken op een lijst. Je hoeft niet altijd linnen doeken aan te kopen en dan vallen de prijzen wel mee.

Denkelijk heb ik veel te veel beenderlijm in het water gezet. Ik schep drie vierden in plastieken kommetjes die ik bijhoud van voedingswaren. Ik hoop dat de beenderlijm terug uitdroogt zodat dit later opnieuw gebruikt kan worden. Nu water bij de resterende beenderlijm, de grote kom vullen met water en ze plaatsen op een afgedankt fondueonderstel (gelukkig dat we dit niet weggooiden), de kleinere kom met de beenderlijm erin, vuur aan zetten en roeren. Het duurt wel lang eer het water warm wordt: dat was ook de reden dat we dat onderstel liquideerden. Maar uiteindelijk lukt het me de beenderlijm om te zetten in een vloeiende brij.

Ik moet denken aan mijn vader. Ik herinner me nog als kind, dat ik hem bezig zag met een roodbruine pot, ik vond het wel een mooie kleur, in een andere pot te warmen en waaruit een vieze lucht kwam. Nu weet dat hij beenderlijm klaar maakte. Het ontroert me.

En dan waag ik me op het doek. Met een grote borstel zet ik het doek in. Ik heb het gevoel, dat de beenderlijm de juiste dikte heeft en dat het me gaat lukken.

Het is ontzettend warm geworden en met al die ongewone bewegingen voel ik het zweet langs mijn gezicht en rug lopen. Maar ‘k ben ontzettend tevreden. Dat doek lag al jaren lang onbenut en nu moet ik alleen nog wachten tot het opdroogt om er een laag gesso op te zetten en dan kan ik beginnen schilderen.

Door het doek in het bijgebouwtje te prepareren heb ik me al vertrouwd gemaakt met de afmetingen, dat zal me helpen in de workshop. Ook de muziek is me nu wat vertrouwd. Ik kan bijna niet wachten, ik lijk een klein kind dat uitziet naar een schoolreis.