Jacques had ons laten weten dat hij voor een rondvaart kon zorgen als we er zin in hadden. Dat voorstel diende hij niet te herhalen.
Hij had kaartjes gekocht voor de rondvaart van half drie. Het was niet zo ver stappen. We kwamen terecht in straatjes waar nauwelijks een wagen door kon. Die straatjes zijn natuurlijk niet bedoeld voor het huidige verkeer, ze verwijzen nog naar de tijd van paard en kar.
De Binnendieze is de verzamelnaam van een aantal stromen in de binnenstad van 's Hertogenbosch. De schipper van onze boot kon de naam ‘Binnendieze’ niet verklaren. Er was al heel wat over de naam gepubliceerd, maar alle interpretaties waren maar gissingen.
Omdat de stad in het verleden nauwelijks ruimte had zich uit te breiden, is in de loop van de tijd een groot deel van de Binnendieze overkluisd, dat wil zeggen overbouwd met huizen. De stromen zijn daardoor maar hier en daar zichtbaar in het stadsbeeld. Dit in tegenstelling tot veel andere steden waar het water vaak langs de huizen loopt.
De waterlopen hadden vroeger ook de functie van riool. De knaagdieroverlast moest in toom gehouden worden door rattenvangers. Halverwege de 20° eeuw besloot men de Binnendieze te dempen, maar vanwege het unieke karakter kwam hiertegen vanuit de bevolking verzet dat succesvol was. In 1973 is met een restauratie van het stadswatersysteem begonnen die 1998 gereed kwam.
De schipper die ons rondvaart heeft een heel verhaal te vertellen. Over oorlogen, forten, uitbreidingen … maar ook hoe de stromen als riolen voor de huizen gebruikt werden en met een lamp licht hij zo’n afvoer bij. Het vervoer van goederen verliep ook langs het water en hij toont ons een gat in de overwelving waar de goederen omhoog getrokken werden.
Er was behoorlijk wat wind voor we vertrokken. Uit voorzorg heeft Wilna plastieken kapjes gekocht waaronder we kunnen schuilen als het moet. Voorlopig blijft het droog en genieten we van de langzame rondvaart en zien we de oude stad vanuit de diepte. Omdat de overwelvingen op sommige plaatsen op instorten stonden en andere wel restauratie nodig hadden, heeft men besloten tot grondige renovatie. Er is echter één plaats waar de oorspronkelijke overwelving nog te zien is: daarboven staat de kapel van … de schipper noemde de naam van de orde, maar de naam ben ik vergeten. Wel bedacht ik dat die het meeste geld hadden om aan zo’n gewelf uit te geven: ze hadden het maar samen te bedelen bij de gelovigen
Maar ik was niet naar hier gekomen om kritische ideeën te spuien. Ik wil genieten van het mooie uitzicht met de afwisseling van overwelving en open lucht.
Wanneer we op een open water komen begint het te druppelen. We trekken onze plastieken bescherming aan die Wilna kocht. Maar dan breekt er zowaar een onweer los: donder en bliksem en geen schuilplaats om onder te varen. De schipper kan niet anders dan verder varen tot hij terug een overwelving bereikt. Daar blijft hij wachten tot het ergste voorbij is.
Dat het onweer losbreekt op het open water geeft wel een speciaal accent bij de rondvaart. Wij zitten in comfortabele boten, hebben beschermende kledij om aan te trekken … maar wat deden de mensen vroeger?
Veilig worden we terug naar de plaats van afvaart gebracht. Ik kan zo’n rondvaart aanbevelen, zeker als je een schipper hebt die een goed verhaal heeft.
|