Door de aanslagen in Parijs loop ik wel ‘aangeslagen’ rond. Er spookt zoveel door mijn hoofd. Het leven van de slachtoffers dat plots afgebroken wordt terwijl ze waarschijnlijk nog droomden van een boeiende toekomst. De wereld van rouw die in de families en vrienden van de slachtoffers zijn intrede doet … en ik denk ook aan de families van de aanslagplegers: hoe reageren ouders, kinderen, broers en zussen als ze te weten komen wat hun zoon, vader, moeder, dochter, broer of zus aangericht heeft? Hoe reageert de moslimgemeenschap op de vernieling in naam van hun religie?

Ik hoor langs alle kanten ‘oorlogstaal’. Dat beangstigt me. Eerst de taal aanpassen, dan kan overgegaan worden naar de realisatie ervan. Zo begint elke oorlog.

Ik probeer het van me af te schudden maar merk hoe ik het nieuws op de voet volg. Ja, Frankrijk heeft Raqqa aangevallen en de geviseerde objectieven vernietigd … zelfs al zouden de piloten de  bommen kilometers naast het doel gedropt hebben, dan nog laat je het publiek weten dat het raak was. IS lacht om die nutteloze energieverspilling: ze hadden de bui zien hangen: de inwoners en strijders zijn uit Raqqa vertrokken voor er aangevallen werd. Twee dagen later een bericht dat de piloten de strijders zien wegvluchten al ze aangevallen worden en IS dan weer: de verantwoordelijken zijn ontkomen naar Irak.

Waar worden de doden vermeld, hoeveel burgerslachtoffers, hoeveel kinderen? Hoeveel woningen, scholen, gezondheidscentra, bibliotheken zijn vernield? Werkt de waterverdeling nog en de elektriciteit? Kan er nog voedsel de stad binnenkomen?Is er nog leven mogelijk in Raqqa?

Wat is waarheid? Een vraag die ik als kind in de godsdienstles aangeleerd kreeg. Wanneer de archieven opengaan van de feiten nu, zal men iets van de waarheid kunnen vernemen, maar nog zal die waarheid de kleur dragen van de bril waardoor de historicus kijkt en de vragen die hij zich stelt.

Op al de uitspraken die op me afkomen kan ik alleen maar vaststellen: terreur heeft altijd bestaan. Soms werd de terrorist later herbenoemd als ‘sociale instelling’ zoals Robin Hood of werd de mythe geformuleerd van de terrorist als sympathieke opstandeling tegen het gezag zoals Bonnie en Clyde. Toch ging het in beide gevallen om criminelen. En wat te denken van terroristen die daarna het stempel van vrijheidstrijders kregen en als gerespecteerde politici opgenomen werden in het beleid van de natie en wereld zoals Soekarno van Indonesië, Sharon en Ben-Gurion van Israël en zoveel anderen? Hoe moeten we Che Guevara benoemen: terrorist of een held? Wat deden de kolonisatoren in Congo, India, … noem maar op. Waarom klinkt Vietnam zo vertrouwd in de oren?  Was dat allemaal zo fraai?

Wat is waarheid en wat weten we?

De media overstelpen ons nu met beelden en commentaar van wat er zich afspeelt ver van ons met het gevoel dat het naast de deur gebeurt, want we kijken veilig toe vanuit de zachte zetels op de eerste rij.

Hoelang moet de mensheid nog gaan om doordrongen te worden dat geweld beantwoorden met geweld nog nooit een oplossing gebracht heeft. Maar de kiezers willen ‘hier en nu’ een oplossing en zolang de bommen ‘elders’ vallen, kabbelt ons leven rustig verder.

Marina Damen heeft iets met spullen die geen waarde meer hebben. Ze last, vervormt, schildert tot ze van het waardeloze weer iets waardevols kan maken. Zo haalt ze een koude kast uiteen om de deuren en leggers, laden …  te gebruiken als omkadering voor datgene wat ze schildert. Jammer dat de foto’s niet zo best gelukt zijn. Ander materiaal omvormt ze tot iets nieuw, zo wordt een mijnwerkerslantaarn een danseresje. De elegantie en het frêle roepen een tegengestelde wereld op van het zware mijnwerkersbestaan. Met hoeveel geduld zijn de mini radertjes van een uurwerk niet aangelijmd tot een tutu of hoe de omhullende fijnheid als een vorm van troost de rauwheid van het vroegere bestaan van dat voorwerp omringt.

Jos Van Moorhem toont etsen en klein ruimtelijk werk, Marina Damen collages en ruimtelijk werk. Wat hen beiden bindt, is een vorm van humor. Ik merk dat ik vaak innerlijk sta te grinniken, zowel bij het werk van Jos als bij het werk van Marina. Je wordt er gewoon vrolijk van. Denkelijk heeft het te maken met de sprankelende fantasie die zich in de werken uitleeft.

En wat hen nog bindt: het werken met ‘verloren’ materiaal. Wanneer Jos het aantal etsen afgedrukt heeft die hij wil maken, vervormt hij zijn etsplaat tot een of ander beeldje. Marina ‘vindt’ haar materiaal en bekijkt dan wat ze er mee kan aanvangen. Het resultaat bestaat vaak uit poëtische beeldjes met een knipoog waarin een kritische noot schuil gaat.

Bij de etsen van Jos komen vooral paarden aan bod. Denkelijk zitten de paarden in het bloed van de artiesten van deze streek. Toch geraak ik er niet op uitgekeken.

Ik vind het jammer dat de titels van evenementen zo vaak in het Engels verschijnen. Net of het Nederlands een taal is, die te weinig aanbod heeft voor het culturele leven. Dat even terzijde.

Art meets Art is een tentoonstelling die opgebouwd is in de Mena, een vroegere brouwerij, maar nu een soort cultureel centrum in Rotselaar, waar Werchter een deelgemeente van is. Het is de tweede editie van ‘Art meets Art’ waar ‘een kunstenaar van binnen de gemeente samen met een geestesgenoot van buiten de gemeente elkaar met hun werken ontmoeten. Jos Van Moorhem uit Werchter vindt een verwante ziel in Marina Damen uit Holsbeek’ zoals de uitnodiging vermeldt

Jos Van Moorhem ken ik van zijn engagement in ’t Alent, de tweejaarlijkse kunstroute in Werchter. Omdat ik ook zijn werken wil leren kennen, spreek ik af met Christel om naar de vernissage te gaan. Ik weet dat Marina Damen werkzaam is als artieste, maar ik heb nog geen kennis kunnen maken met haar werk. Dat kan boeiend worden.

Het is nogal een drukke week geweest en we nemen ons voor niet te lang weg te blijven en zwaaien Karel en Toby uit met de belofte erg vlug terug te zijn.