Gebruik baard, pruik en snor nooit om uw gezicht te verbergen!
Hoofdpunten blog wandelen
sinterklaas
08-07-2012
Hoe een hobby uit de hand loopt
Hoe een hobby uit de hand loopt (slot)
Sint-Nicolaas is immers de kindervriend en niet zoals ouders dachten een opvoedkundige. De Sinterklaasboekjes, LP's, e.d. rijzen de pan uit. Maar ook de mallen voor chocoladeletters, in vele soorten en maten, de vormen voor de chocoladefiguren. Om toch ook weer terug te gaan naar het begin zijn er natuurlijk ook de beelden van de Heilige Nicolaas. De rages uit de tweede helft 20e eeuw, het sparen van sigarenbandjes, speldjes etc. laten het Sint-Nicolaasfeest niet voorbij gaan. Kortom een uitgebreid scala aan artikelen wat bij velen weer jeugdherinneringen oproept.
Het bijzondere aan het museum zijn, naast de getoonde zaken, de openingstijden: Wij zijn geopend als we thuis zijn, dus, vooraf, even bellen kan geen kwaad 06-28869413 of 06-38169616. Ondanks deze 'handicap' mogen we ons verheugen in ruim duizend bezoekers per jaar, bezoekers die uit alle delen van het land komen. Regelmatig ook bezoekers die ook een grote zolder blijken te hebben en dan wat later de postbode aan het werk zetten. En toch blijven we nog steeds roepen 'Opruimen, Sinterklaasspullen niet weggooien, want dat kan altijd nog' Arie Kornegoor uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
Onder het genot van een drankje nemen de aanwezigen een kijkje in het museum en blijft het nog geruime tijd gezellig aan het museumplein achter Borculoseweg 46a. De volgende dag hebben we open huis en is het een drukte van belang. Tientallen mensen van jong tot oud brengen ons een bezoek. De toegang is gratis, een vrije gift is altijd welkom. We laten u aan de hand van meerdere iconen zien waar het ooit eeuwen terug begint. Dan een tijd dat het feest er wel is maar dat de Goedheiligman niet in beeld is. Maar als Jan Schenkman komt dan komt er wat leven in de brouwerij. Eerst nog mondjesmaat maar naarmate de tijd vordert komen er de eerste intochten en wordt het aanbod van sinterklaasvoorwerpen groter. Getuigen zijn de vele speculaasplanken en uitgehakte stenen als vorm voor marsepein figuren. De jaarlijkse intocht van Sint-Nicolaas en Zwarte Piet gaan meer met de tijd mee, Sint-Nicolaas gooit, tijdens de intocht de grote jute zak overboord om aan te geven dat het verhaal over stoute kinderen die mee gaan in de zak naar Spanje tot het verleden behoort. (wordt vervolgd) uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
Dan moeten we zorgen dat het dan geopend kan worden, de druk stijgt. Het lijkt alsof de verf minder snel droogt dan normaal maar met vereende krachten wordt toch op tijd de eindstreep gehaald. Een bijzonder woord van dank aan alle medewerkers is hier op zijn plaats. Tussendoor is ook de naam voor het museum gevonden. "Oh, kom er eens kijken".
De bestrating wordt opgesierd met een mijter, een idee van de stratenmaker. Uitnodigingen voor de officiële opening worden verstuurd en dan....dan is het 4 april 2009 en zal kleinzoon Mads (04-10-2007), geassisteerd door burgemeester Bloemen, de officiële opening verrichten. Na deze daad wordt overgegaan tot het nuttigen van een openingsdrankje. (wordt vervolgd) uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
Tinneke en ik hebben al wel eens gezegd dat het heel mooi zou zijn om de garage een keer op te knappen en in te richten als expositieruimte, maar daar blijft het steeds bij. Maar na de exposities bij de Historische Kring komt dat idee weer ter sprake. We gaan eens bij de buurman, een allround bouwvakker, te rade om een advies. Nou dat is geen probleem, gewoon afbreken en nieuw bouwen. Opknappen van een oude garage is geen goedkope oplossing en je blijft met een oud gebouw zitten. En dan, na een paar dagen wel / niet, is het net als bij de Elfstedentocht maar dan Achterhoeks "wi'j doot 't". Zo wordt in het najaar 2007 driftig een begin gemaakt met het slopen en daarna bouwen van onze hobbyruimte / berging. Dit wordt door ons al snel omgedoopt tot museum. Alles verloopt naar wens, een gezellige prettige samenwerking met de heren bouwers, noeste hulp van vrienden en de bouw staat er. Dan komen de inrichtingsideeën: muurverf hier, gewone verf daar en ga zo maar door. Plots komt een hele goedkope agenda ter tafel waarin het eerste weekend van april wordt aangemerkt als museumweekend. (wordt vervolgd) uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
Je woont in een dorp velen weten van je kwaal en helpen je daarbij door nog meer aan te bieden en dus moet er nog een doos op zolder worden bijgeplaatst. Maar toch blijkt dat je het niet voor niets doet, de plaatselijke Historische Kring heeft een eigen pand gekregen en komt informeren of er geen mogelijkheid bestaat om een expositie in te richten. Tja, we hebben wel het één en ander maar om daarmee een behoorlijke ruimte te vullen is wel wat anders. Toch proberen en dan blijkt dat er nog meer gevulde dozen mee terug gaan naar huis. Het is een groot succes, enthousiaste bezoekers waarvan velen nog wel wat op zolder hebben liggen. M.a.w. onze zolder wordt na afloop nog voller en het volgende jaar zijn we weer te gast bij de Historische Kring. (wordt vervolgd) uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
Een uit de hand gelopen hobby zo noemen we, Tineke en ik, ons Sinterklaasmuseum. Het is eind vorige eeuw dat we begonnen te zoeken naar bekers met een afbeelding van Sint Nicolaas en / of Zwarte Piet. Het leek ons namelijk leuk om tijdens de Sint periode, en dan in het bijzonder als de Pieten onze "zwartwerkers", 's morgens in alle vroegte binnen komen, koffie te drinken uit zo'n beker. Maar als je daarnaar op zoek gaat kom je natuurlijk meer aan Sint en Piet gerelateerde dingen tegen. Ja, want het is ook best leuk om in die periode ook de hele kamer in Sint Nicolaas sfeer te brengen. En zo begint het verzamelen. En echt, dan kun je proberen wat je wilt, je komt er niet meer vanaf, het Sint-Nicolaasvirus. Geen medicijnen, geen praatgroepen (dan wordt het alleen maar erger) gewoon mee leren leven. (wordt vervolgd) uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
Tegenwoordig moet alles steeds duurder en groter, origineler, hipper en idioter. Maar daar doet de Sint niet meer aan mee. Het gaat om de gedachte, om het idee. Een nuttig cadeautje waar je iets aan hebt. En niet iets waar je over op schept. Dus geeft Sint jou onverschrokken Een paar mooie, nieuwe sokken. uit: Sinterklaasgedichten
Sinterview met de Zweedse schrijver Arne Norlin (slot) Op bezoek in Sint-Niklaas en bij SNG Vlaanderen
Vind je bepaalde elementen in de volksgebruiken storend? Niet echt. Mensen hebben, de eeuwen door, sprookjesfiguren verzonnen die hen kunnen helpen in het leven. Natuurlijk zou ik de excessen met Kertsmis - hier in Zweden kunnen de ouders verschrikkelijk dure cadeautjes kopen voor hun kinderen - wat van het goede teveel kunnen noemen, maar wie ben ik om te oordelen. Dit jaar zal ik de Kerstperiode in Nieuw-Zeeland doorbrengen, met een telefoontje naar de kinderen op Kerstdag zelf. Geen geschenken!
Waarom is het belangrijk de nicolaiaanse traditie verder te zetten? Hoe wordt dat best aangepakt? Ik weet het niet en, echt : ik lig er niet wakket van. Ik zie Nicolaas als een interessant cultureel fenomeen, niet als een belangrijk religieus icoon. Maar ik denk dat mensen goed voor elkaar moeten zijn, niet alleen maar tussen 5 en 6 december en met Kerstmis. Luc Vermeulen uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
Sinterview met de Zweedse schrijver Arne Nordin (3) Op bezoek in Sint-Niklaas en bij SNG Vlaanderen
Wat is je meest markante "Sint-Nicolaaservaring"? Al de aardige mensen die ik ontmoette tijdens mijn reizen naar Turkije, Italië, Frankrijk, Duitsland, Nederland en België. Ze waren allemaal zeer enthousiast om hun kennis met mij te delen. Zelfs in Turkije, waar de bevolking voor 99% moslim is, waren de mensen zeer behulpzaam en zeer fier op hun geschiedenis. Maar van de Sint lagen ze niet bepaald wakker.
Wat betekent Sinterklaas voor jou? Als heilige zo goed als niets. Als cultureel fenomeen wellicht de interessante heilige in de geschiedenis van de kerk. Waar je ook komt in de wereld, kent men zijn "vertakking", Santa Claus. (wordt vervolgdt) uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
Sinterview met de Zweedse schrijver Arne Norlin (2) Op bezoek in Sint-Niklaas en bij SNG Vlaanderen
Arne, hoe leerde je Sinterklaas kennen?
Ik wist dat het Kerstpersonage Santa Claus gebaseerd was op een heilige uit Turkije, de heilige Nicolaas. Maar ik had geen idee hoe dat gebeurd was. Daarom besloot ik mezelf te scholen door boeken te lezen over godsdienstgeschiedenis, cultuurgeschiedenis en geschiedenis. Hierbij kwam ik tot de vaststelling dat het verhaal van deze heilige een groot verhaal is, nooit echt geschreven. Daarom besliste ik 4 jaar geleden het zelf te schrijven. De titel van dit boek wordt wellicht "Op zoek naar Santa Claus" Een bemerking hierbij: Zweden is niet bepaald een godsdienstig land. Ikzelf ben geen lid van een kerk. Mensen die naar de kerk gaan (2à3%) zijn protestants en over heiligen hoor je bijna nooit.
Sinterview met de Zweedse schrijver Arne Norlin(1) Op bezoek in Sint-Niklaas en bij SNG Vlaanderen.
Aan het Nicolaasbeeld aan het stadhuis: Arne Norlin op een paaltje gezeten, wachtend op Luc en Anne-Mie, de beheerders van ons documentatiebestand. Hij had met hen contact opgenomen via het wereldwijde web. Nicolaas als cultuurfenomeen boeit hem enorm. Hij vindt dat het echte verhaal van onze grote vriend nog nooit echt geschreven is, buiten de context van de heiligencultus en de "amerikanisering" (Santa Claus) Daarom besloot hij het zelf te schrijven. Hij deed de reis van bisschop Nicolaas van Lycië (toen Grieks, nu Turkijë) naar west-Europa over. Zijn laatste stop was Sint-Niklaas, van waaruit hij zijn boek wil starten. Even een korte biografie: Arne 62 jaar was meer dan 30 jaar journalist bij Zwedens grootste dagblad "Aftonbladet". Hij begon als schrijver van misdaadromans. Vier van zijn boeken zijn in het Nederlands vertaald. Sinds 2002 is hij fulltime schrijver. Hij schrijft vooral kinderboeken. Elk jaar schrijft hij minstens 1 prentenboek en 1 boek voor 9 tot 13 jarigen. Op dit ogenblik staat hij nummer 12 op de toplijst van de bibliotheken in Zweden: de 12de meest ontleende schrijver. Wij stelden hem via de digitale snelweg onze klassieke sinterviewvragen: (wordt vervogdt) uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
5 December is het feest van Sinterklaas, komt hij samen met zijn Pieterbaas. Op zijn schimmel rijdt hij met een zak vol pepernoten en cadeautjes, familie hebben al getrokken hun lootjes. Kinderen zingen: "Sinterklaasje kom maar binnen met je knecht, want wij zitten allemaal even recht." Rijmpjes en surprises worden vezonnen, Sinterklaas is begonnen. Ellen Verstegen
Op zijn rug een ton in trechtervorm die men in de Alpen aantreft om hout te dragen of gebruikt bij de druivenpluk. Die moest dienen om stoute kinderen mee te nemen. Krampus was op drie terreinen werkzaam. Het eerste was als dienstdoende kinderverschrikker, het tweede als getemde duivel, die zelfs door een klein meisje kon gewassen worden. Als derde punt wordt hij naar voor geschoven als vrouwenverleider en versierder. De meer modernere kaarten tonen dat bestraffing en verleiding niet zover uit elkaar liggen. Zijn roede doet dienst als weegschaal, links het geld en rechts het hart of de liefde. De echtgenotes werd de raad gegeven: "Maak de juiste keuze, anders komt Krampus" Verwonderlijk is wel dat men op het eind van de 19é eeuw kaarten drukte waarop schaars geklede dames in de handen van Krampus zijn gevallen, en hieruit enkel konden ontsnappen door hem ter wille te zijn. In de hele verzameling is slechts een kaart te vinden waarop een tafereel is te zien waarin een klein meisje Krampus buiten jaagt met een roede. Op de kast zien we een klein Sinterklaasbeeldje. Dit was de enige kaart waarop Krampus in aanraking kwam met Sint Nikolaas. Het is pas in het begin van de 20é eeuw dat Krampus gelinkt werd aan de komst van de Sint. Zo ging het ook in Vlaanderen, zestig jaar geleden was Zwarte Piet ook nog niet van de partij en sprak men hier steevast van Nicodemus die je in de zak stak bij slecht gedrag. Raf Rumes uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
In delen van Zwitserland en Zuid-Tirol is het gezelschap van Nikolaas vredelievender. Meisjes als witgeklede engelen, met of zonder vleugels, maar wel met een gouden kroon en een zweem van heiligheid op hun gezicht helpen de Sint bij het bedelen van de gaven. In Duitsland maar vooral in Oostenrijk is Krampus in dienst, alhoewel dit een geval apart is.
Onlangs kon ik inzage krijgen in een postkaartenverzameling van Mr Hans Huber uit Graz (A). Postkaarten met het opschrift "Grüss vom Krampus", kaarten die wij hier een halve eeuw geleden ook kenden zoals "Groeten van Sinterklaas" of "Vrolijk Pasen". De traditie elkaar zulke kaarten te zenden is volledig verdwenen, enkel met Kerstmis en Nieuwjaar houdt het nog stand. In het begin van de 19é eeuw had Krampus niets te maken met Sint-Nikolaas. Nikolaas beloonde de brave kinderen op 5 december en Krampus de stoute op 6 december. Krampus is afgebeeld als een vervaarlijke duivel, met een lange staart, een lange rode tong, horens zoals een duivel, kettingen en een roede van berkenrijs in de hand, en rechtop lopend op bokkepoten. (wordt vervolgdt) uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
Hier ten lande en ook bij onze noorderburen, is het vanzelfsprekend dat de Sint op zijn ronde vergezeld is van Zwarte Piet. In de ons omringende landen is het verschillend van land tot land. In Frankrijk kennen we Pére Fouettard, in Duitsland spreken we van Krampus, in Oostenrijk en Zwitserland zijn het meestal Rumpelklause en in Zuid-Tirol zijn het voor het merendeel engelen die onze vriend vergezellen. De Franse pére Fouettard ziet men meestal als een gebaarde oude man in een bruine pij met een bussel berkenrijs in de hand die dienst doet als roede. De Rumpelklause zijn gekleed met balen, een masker verbergt hun gezicht, en een baard van hennep moet het geheel kompleet maken. Rond hun middel bengelen kettingen en talrijke bellen, groot en klein. Zij zijn niet de directe helpers van de Sint, maar als deze zich op pad begeeft lopen zij in zijn omgeving en zijn een beetje de stoorzenders in het spel. Zij zijn er enkel op uit de jonge meisjes de stuipen op het lijf te jagen. (wordt vervolgdt) uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
Op zes december telt de nacht een sterretje meer Als je heel goed kijkt naar het twinkelen in de nacht Als je zoekt boven de daken tussen de bomen en de maan Als je luistert vanuit je bedje naar KLIKKLAK hoefjes op het dak Als je droomt van varkentjes, varkentjes biggetjes van marsepein van appeltje, appeltje, sientjes mandarijntjes o zo klein Als je zingt over de stoomboot En over letters van banket Wel dan, onder die sterrenpracht Komt Sinterklaas En 's morgens, langverwacht Kijk je dan naar wat die ster ons heeft gebracht
Emma Franckaert uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
Van Sinter Claes en Santa Claus (slot) Santa Claus van Irving Washington
Opvallend aan de prent van de Sint is de stok die hij in de rechterhand heeft, de bijenkorf die op de achtergrond staat en het hondje aan zijn voeten. In de Engelse vertaling heeft Pintard verklarende voetnoten gezet bij Tabard ("kind of jacket") bij Apples bright of Oranje ("Oranges") en bij Granate ("pomegranatas"). Misschien geven deze verklaringen al meteen de moeilijkheid aan bij deze poging van Pintard om Amerika een 'echte' Sint-Nicolaas te geven. Er moest teveel uitgelegd worden over het oude Nicolaasfeest. In elk geval sloeg Pintards opstartpoging voor een St. Nicolas Day op 5/6 december niet aan. Wellicht lag het politieke aspect er te dik bovenop. De onafhankelijkheidsoorlog eindigde in 1814 dus de Amerikaanse soldaten hadden ook geen geuzenheilige meer nodig. Drs. H.J. Franzen uit: Tijdingen van het Sint-Nicolaasgenootschap
