Bezoek Tienen 09/12/2010
Welkom op 9 december 2010
in de zoetste stad van het ganse land.
01-11-2010
Klik hier om een link te hebben waarmee u dit artikel later terug kunt lezen.Het Tiens dialect en de ich-mich lijn.

In het Hageland , waartoe ook Tienen behoort, spreekt men Brabantse dialecten, maar ten gevolge van hun geografische ligging hebben ze bepaalde invloeden van het Limburgs ondergaan. Dit is onder meer in het Tiens dialect nog zeer duidelijk te horen.

Heel vaak wordt onterecht gedacht dat Tienen in Limburg  gelegen is. Dit  ondanks dat er nog twee Vlaams –Brabantse fusiegemeenten,  Linter en Zoutleeuw  nog meer oostelijk gelegen zijn.  Er dient nog 17 km in oostelijke richting afgelegd te worden vooraleer de eerste Limburgse gemeente, de stad Sint-Truiden bereikt wordt. Dit is dezelfde afstand die we vanuit Tienen in westelijke richting moeten afleggen om Leuven te bereiken. In bijlage kunt u een kaartje van Vlaams-Brabant vinden met niet Brussel in het centrum doch eerder Leuven in het centrum van de provincie. Hierdoor onstaat het misverstand dat Tienen in Limburg zou liggen.

De Getelijn (G-lijn)

Ten oosten van Tienen treffen we de oude grens aan tussen het hertogdom Brabant en het graafschap Loon (omvatte ongeveer het huidig grondgebied van Belgisch en Nederlands Limburg)

Een hele bundel isofonen  (=een klein, systematisch taalverschil tussen dialecten dat als een grens door een taalgebied loopt)  valt juist of ongeveer samen met deze oude grens. Omdat deze grens eerst de Gete volgt, spreek men van de Getelijn. Deze lijn (of eerder grenzenbundel) is de meest karakteristieke scheidingslijn tussen het Brabants en het Limburgs dialect.

De Uerdingerlijn (U-lijn) ook de ich/mich lijn genoemd

De belangrijkste dialectgrens in het Hageland is de Uerdinger lijn. Ze vertrekt op de taalgrens ten noorden van het Waalse dorpje Bevekom (Beauvechain) en loopt in noordoostelijke richting ten oosten van de gemeenten Opvelp, Neervelp, Vertrijk, Boutersem, Lubbeek, Sint-Joris-Winge, Onze-Lieve-Vrouw Tielt, Scherpenheuvel en Zichem.

Verder loopt de U-lijn door het noordwesten van Belgisch-Limburg, het uiterste zuidoosten van Noord-Brabant en het noorden van Nederlands-Limburg. In Duitsland gaat ze over de Rijn te Uerdingen (vandaar de naam).

Het meest opvallende kenmerk is de uitspraak van de persoonlijke voornaamwoorden "ik, mij, u". Ten oosten van de U-lijn zegt men ich, mich, oech, ten westen ik, ma, a/oe.

Daarom spreekt men ook van de ich/mich-lijn. De overgang van k naar ch is een gevolg van de Hoogduitse klankverschuiving. We kunnen het fenomeen vergelijken met de kringen in een vijver waarin je een steen hebt geworpen. De laatste kringen sterven uit tussen Roosbeek en Boutersem met de ch van ich, mich, oech, och




Voor de liefhebbers van het Tiens dialect volgt hierna een link naar een internetsite waar een hele reeks verhaaltjes in het o zo sappige Tiense dialect kunt beluisteren.

http://www.tienen.be/showpage.aspx?id=1027

En nu maar hopen dat jullie het allemaal kunnen verstaan. Als hulpje staat en naast het verhaaltje (=geluidsfragment) telkens ook een woordenlijst met de vertaling van typisch Tiense woorden in het dialect.


Geef hier uw reactie door
Uw naam *
Uw e-mail *
URL
Titel *
Reactie *
  Persoonlijke gegevens onthouden?
(* = verplicht!)
Reacties op bericht (0)



Zoeken in blog

HIER BENEDEN (ARCHIEF PER DAG) ZIJN ALLE ONDERWERPEN, DIE DE VOORGAANDE DAGEN VERSCHENEN ZIJN OP DEZE BLOG, NOGMAALS TE CONSULTEREN!!!!
Archief per dag
  • 10-12-2010
  • 09-12-2010
  • 08-12-2010
  • 07-12-2010
  • 06-12-2010
  • 05-12-2010
  • 04-12-2010
  • 03-12-2010
  • 02-12-2010
  • 01-12-2010
  • 30-11-2010
  • 29-11-2010
  • 28-11-2010
  • 27-11-2010
  • 26-11-2010
  • 25-11-2010
  • 24-11-2010
  • 23-11-2010
  • 22-11-2010
  • 21-11-2010
  • 20-11-2010
  • 19-11-2010
  • 18-11-2010
  • 17-11-2010
  • 16-11-2010
  • 15-11-2010
  • 14-11-2010
  • 13-11-2010
  • 12-11-2010
  • 11-11-2010
  • 10-11-2010
  • 09-11-2010
  • 08-11-2010
  • 07-11-2010
  • 06-11-2010
  • 05-11-2010
  • 04-11-2010
  • 03-11-2010
  • 02-11-2010
  • 01-11-2010
  • 31-10-2010
    Categorieën
  • 01. Geschiedenis (14)
  • 02. Suikerindustrie (32)
  • 03. Tienen nu (25)
  • 04. MP3-MP4 (16)
  • 05. Varia (5)
  • Inhoud blog
  • Dit is het einde, dit doet de deur dicht.
  • In Tienen ligt ongeveer 1 cm sneeuw (07:00)
  • Mithras-mysteries
  • Grujn, grujn van thaas
  • Nog tien toeristische tips voor een toekomstig bezoek aan Tienen
  • Trein naar huis - lichte avondmaaltijd
  • De Romeinen achterna.
  • Alle Tienenaars heten jullie allemaal welkom in hun stad
  • Goed opletten bij het binnensporen van het station van Tienen (2)
  • Goed opletten bij het binnensporen van het station van Tienen (1)
  • Programma van het bezoek aan Tienen op 9 december 2010
  • Nog enkele laatste belangrijke tips!!!
  • As ich tàchetig zèn
  • Research & development
  • Sterktes en zwaktes van de suikernijverheid - suiker is een halffabricaat
  • Sterktes en zwaktes van de suikernijverheid - A, B en C suiker
  • Sterktes en zwaktes van de bietsuikernijverheid - onstaan uit noodzaak
  • El bandido
  • De electrische krachtcentrale van de suikerfabriek
  • Afvalproducten - de citroenzuur cyclus
  • De geboorte van de suiker - de kristallisatie, verpakking en opslag
  • Argèntinsen tango
  • De bietencampagne - de rasperij.
  • De suikerfabriek - ontvangst van de bieten
  • Miniraîske
  • Het zaaien en rooien van de bieten
  • Bietenzaad - De kleine en de grote bieten
  • De groep Tiense Suiker als onderdeel van Südzucker
  • Tiense Suikerraffinaderij - Pormotiefilm deel 2
  • Tiense Suikerraffinaderij - Pormotiefilm deel 1
  • Mêên waai
  • 12. Tiense Suikerraffinaderij & Milieu (3)
  • 12. Tiense Suikerraffinaderij & Milieu (2)
  • 12. Tiense Suikerraffinaderij & Milieu (1)
  • Spêêtig, spêêtig
  • 11. Tiense Suikerraffinaderij - De wijzigingen van de jaren 87/92
  • 10. Tiense Suikerraffinaderij - Een tienjarenplan voor technische en sociale vooruitgang
  • 9. Tiense Suikerraffinaderij - Het verdrag van Rome
  • Tienen - waar ligt dat?
  • 8. Tiense Suikerraffinaderij - De tweede naoorlogse periode
  • 7. Tiense Suikerraffinaderij - Oorlog en burgerdeugd
  • 6. Tiense Suikerraffinaderij - De moeilijke jaren dertig
  • 5. Tiense Suikerraffinaderij - Het herstel
  • Oude postkaarten (3)
  • 4. Tiense Suikerraffinaderij - Een gedwongen halte
  • 3. Tiense Suikerraffinaderij wordt een NV
  • 2. Tiense Suikerraffinaderij - De eerste vlucht
  • 1. Tiense Suikerraffinaderij - Het prille begin
  • Oude postkaarten (2)
  • 8. De geschiedenis van de suiker - Riet of biet?
  • 7. De geschiedenis van de suiker - Bieten voor de keizer
  • 6. De geschiedenis van de suiker - Suiker verovert de wereld
  • 5. De geschiedenis van de suiker - Europese suikersteden
  • Oude postkaarten (1)
  • 4. De geschiedenis van de suiker - Karamel, kalk en kruisvaarten
  • 3. De geschiedenis van de suiker - De Persische connectie
  • 2. De geschiedenis van de suiker - Sarkara
  • 1. De geschiedenis van de suiker - De goddelijke dauw
  • De scheur van noenkel Fille
  • Tienen en zijn bestuurders
  • Tienen en zijn bevolking
  • 'T leëve es zoeë schoeën
  • De geschiedenis van het zwembad van Tienen (2)
  • De geschiedenis van het zwembad van Tienen (1)
  • 'tNief liejke vàn de moewer
  • Hotelschool Ter Veldborn
  • Het Suikermuseum
  • Museum het Toreke
  • De Grote Markt
  • Da wàs nen tèèd
  • De wijk Grimde
  • 6.9 De drie Romeinse tumuli van Grimde
  • 6.8 De necropolis van Grimde
  • 6.7 Kapel van Onze Lieve Vrouw-ten-Steen
  • Eufrazie
  • 6.6 Sint-Lambertuskerk te Overlaar
  • 6.5 Sint-Genovevakerk te Oplinter
  • 6.4 Kerk van de Goddelijke Zaligmaker te Hakendover
  • Twiee klaînkes saaîker
  • 6.3 Paterskerk op het Begijnhof
  • 6.2 O.L.V.-ten-Poelkerk op de Grote Markt
  • 6.1 Sint-Germanuskerk en Vrijthof op de Veemarkt
  • 5.7 Nieuwe huisvesting (2)
  • 5.7 Nieuwe huisvesting (1)
  • 5.6 Soldaten in de stad
  • Piercings
  • 5.4 De geuren en kleuren van een 19de-eeuwse stad
  • 5.5 Industriële archeologie (2)
  • 5.5 Industriële archeologie (1)
  • Hoe in Tienen geraken?
  • Welkom in Tienen
  • 5.3 De IJzeren weg (3)
  • 5.3 De IJzeren weg (2)
  • 5.3 De IJzeren weg (1)
  • Werk en werkloosheid in Tienen (2)
  • Werk en werkloosheid in Tienen (1)
  • 5.2 Tienen breekt uit zijn oude cocon (2)
  • 5.2 Tienen breekt uit zijn oude cocon (1)
  • Stringen in de rait
  • 5.1 De middeleeuwse stad (4)
  • 5.1 De middeleeuwse stad (3)
  • 5.1 De middeleeuwse stad (2)
  • 5.1 De middeleeuwse stad (1)
  • 4.7 Werkhuizen Gilain
  • 4.6 De stille kracht
  • 4.5 Kouskesfabrieken
  • 4.4 Leerlooierijen
  • Sint Germàànestoure (Sint-Germanustoren)
  • 4.3 Brouwerijen en stokerijen
  • 4.2 Ambachtelijk Tienen
  • 4.1 Het middeleeuwse laken (2)
  • 4.1 Het middeleeuwse laken (1)
  • Tienen - 10 10 10
  • 3.5 Zo werd het later
  • 3.4 De plaatselijke rechtspraak
  • Opgewekt Tienen
  • 3.3 Het stadsbestuur
  • 3.2 De inbreng van de hertog
  • 3.1 Zo was het vroeger
  • Ich hem hower in men oewer
  • 2.11 In een nieuwe verpakking
  • 2.11 In een nieuwe verpakking
  • 2.11 In een nieuwe verpakking
  • As ich tàchetig zèn (Als ik tachtig ben)
  • 2.10 En toen kwamen de Fransen (3)
  • Pikke Stijkès en het Tiense dialect.
  • 2.10 En toen kwamen de Fransen (2)
  • 2.10 En toen kwamen de Fransen (1)
  • Zè gèè ràp oep eur pejàd (ben je snel geïrriteerd)
  • Het 13 maal en de paardenprocessie te Hakendover
  • 2.9 Keizerlijke telgen van Oostenrijkse bloede (4)
  • 2.9 Keizerlijke telgen van Oostenrijkse bloede (3)
  • Jà, 't ès zoewevèèr (Ja, het is zover)
  • Van biet tot suiker en de skyline van Tienen
  • 2.9 Keizerlijke telgen van Oostenrijkse bloede (2)
  • 2.9 Keizerlijke telgen van Oostenrijkse bloede (1)
  • 2.8 Een burenruzie met gevolgen (1)
  • 2.8 Een burenruzie met gevolgen (2)
  • Pensioenliejke (Pensioenliedje)
  • Nog enkele oude postkaarten van Tienen rond 1900.
  • Het wapenschild van de stad Tienen
  • Bekende Tienenaars
  • 2.7 Tienen, 1635
  • 2.7 Tienen, 1635
  • 2.5 Keizer Karel en de zijnen
  • Tienen tintelende stad.
  • 2.6 Oorlog om religie
  • 2.6 Oorlog om religie
  • 2.6 Oorlog om religie
  • Sààsuwalitéé
  • Nog enkele oude prentkaarten van Tienen
  • 2.4 Maximiliaan van Oostenrijk en Maria van Bourgondië
  • 2.4 De groeiende macht van de steden
  • Tiense kloosters - Het begijnhof
  • Tiense kloosters - De cellebroeders
  • Tiense Kloosters - Bogaardenklooster
  • 2.4 Hertog Jan II
  • 2.4 Van hertog Godfried III tot Jan Primus
  • 2.4 Van graven tot hertogen
  • Het Tiens dialect en de ich-mich lijn.
  • 2.3 Thuinas
  • 2.2 De Gallo-Romeinse vicus
  • 1.1 Een omgracht complex uit de IJzertijd
  • Tienen zo als het was een eeuw geleden.


    Blog tegen de regels? Meld het ons!
    Gratis blog op http://blog.seniorennet.be - SeniorenNet Blogs, eenvoudig, gratis en snel jouw eigen blog!