Welkom op 9 december 2010 in de zoetste stad van het ganse land.
04-12-2010
Argèntinsen tango
Om ook vandaag weer de ludieke noot niet te vergeten op deze blog, zingen "De Tiense Straatmuzikanten" nog maar eens één van hun liedjes. Ze gaan de Argentijnse toer op met hun lied "Argèntinsen tango"
In het lied bezingt de zanger hoe hij indertijd zijn huidige vrouw versierde.
De bieten worden gelost is grote silos en vervolgens met grote
waterstralen in de "zwemgoten" geduwd. De bieten worden zo gewassen en zwemmen de
rasperij binnen.In de "zwemgoten" wordt de grond welke nog aan de bieten kleeft verwijderd. Ook de stenen en
anderen ongerechtigheden blijven achter in de "zwemgoten" want zij zouden de raspen kunnen beschadigen.
De bieten worden in de rasperij door een grote rasp gehaald
waardoor er een soort frietjes ontstaan. Deze frietjes gaan in één van de
twee grote horizontale cilinders van ongeveer 45 m lang en 10 m hoog. Zij worden in het jargon de continus genoemd. De continus zijn twee grote
diffusors waar de bietenfrietjes in heet water terecht komen en hun suiker
afgeven aan het warme water. Aan de ene zijde van de continu" komt het suikerwater te
voorschijn en aan de andere kant van de continu de uitgeloogde bietenfrietjes
die nu de naam pulp krijgen. Iedere "continu" kan ongeveer 5.000 tot 6.000 ton bieten per dag verwerken. Dit is ongeveer 14 vrachtwagens bieten van elk 30 ton per uur en dit 24 uur per dag en zeven dagen per week.
De pulp gaat naar de pulpdrogerij om eerst het restwater eruit te persen en daarna verder te drogen. Door de boeren wordt de "pulp" terug opgehaald naar ratio van het aantal geleverde bieten om als diervoeder voor de winter te worden ingekuild.
Het suikersap wordt verder ingedikt in de verdampers tot
de gewenste dikte en krijgt dan de naam diksap. Dit diksap (=65% suiker) zal dan de rest
van het jaar verder verwerkt worden tot allerlei suikerproducten in de kristallisatie afdeling.Tot in de jaren zeventig van vorige eeuw dikte men het suikersap nog verder in tot er ruwe vaste suiker bekomen werd. Omdat dit procedé erg arbeidsintensief en ren ook meer productieruimte opslorpte werd de oude werkwijze om tot ruwe vaste suiker te gaan tijdens de campagne ongeveer dertig jaar geleden verlaten.
Op het grondplan van de Tiense Suikerraffinaderij in bijlage, staan de verschillende onderdelen van de suikerfabriek welke draaien in de bietencampagne rood omrand.
Een klassieke suikerfabriek bestaat uit twee grote delen,
de rasperij en de kristallisatie. In de rasperij worden de bieten in een eerste productiegang verwerkt naar
dik suikersap met ongeveer 65% suiker. In het vakjargon wordt dit suikersap diksap genoemd. Het "diksap" wordt ik grote
citernes gestockeerd voor later verdere verwerking in de kristallisatie afdeling.
In de kristallisatie wordt het diksap verder verwerkt
tot verschillende suikerproducten. Op het grondplan van de Tiense
Suikerraffinaderij (zie bijlage) is de rasperij, rood omrand. Het rood omrande deel van de installaties
draaien enkel tijdens de bietencampagne in de herfst, De krachtcentrale
en de onderhoud en administratieve diensten werken zowel voor de rasperij als
voor de kristallisatie. De ganse fabriek van Tienen is momenteel ongeveer 30 hectare groot (800 m lang en 400 m breed). Vroeger, zowat 40 jaar geleden toen men in de campagne nog tot vaste ruwe suiker ging, was de oppervlakte van de fabriek nog ongeveer één vierde groter. De verschillende onderdelen waren toen met spoorlijnen met elkaar verbonden.
Voor 1980 was de fabriek zelfs nog heel wat groter in oppervlakte dan nu omdat er toen een ander productieproces gevolgd werd. De campagne zette de suiker toen om niet naar "diksap" zoals nu doch produceerde vaste ruwe suiker die dan verder in het jaar verder uitgekristalliseerd werd naar de verschillende suikersoorten, en dit volgens een gans ander productieprocedé Dit proces was enerzijds merkelijk arbeidsintensiever en had anderzijds heel wat meer fabricageruimte en gebouwen nodig dan het huidig productieprocedé dat compacter en met hogere productiehallen werkt Kort na de tweede wereldoorlog werkte de fabriek met 4.000. personeelsleden, vandaag door ver doorgedreven automatisering nog met amper 200 vaste personeelsleden..
Iedere grote suikerfabriek zoals de fabriek van Tienen er ook
eentje is, heeft nog een reeks satelliet fabrieken die enkel een rasperij
hebben en de plaatselijke bieten tot "diksap" verwerken. Deze satelliet fabrieken
kunnen hun geproduceerd diksap tijdelijk opslaan voor later vervoer en verwerking naar de
hoofdfabriek waar wel een kristallisatie afdeling is
In België zijn er naast de fabriek in Tienen nog twee andere grote
suikerfabrieken. Eentje in Wanze (bij Hoei) en een tweede in Brugelette (bij Ath
in de provincie Henegouwen) .Van deze drie suikerfabrieken verwerkt Wanze de
grootste tonnages. Doch Tienen staat hiërarchisch boven de twee andere
suikerfabrieken en is het het hoofd van de Belgische tak van het Duitse
moederbedrijf Südzucker dat Europees gestructureerd is.(zie kaartje van de suikerfabrieken van België in bijlage)
De rasperij van de suikerfabriek start eind september op, en
blijft 24 op 24 continu draaien tot eind december. Dan zijn alle bieten
verwerkt en valt de rasperij terug stil. De periode dat de rasperij draait
wordt de bietencampagne genoemd. De rest van het jaar ligt de rasperij stil er
worden er enkel onderhoudswerkzaamheden verricht.
De
bieten komen gecontingenteerd toe op wat de Plein genoemd wordt (zie grondplan in bijlage). Bij het oprijden
van de Plein worden de camions automatisch gewogen. Vooraleer de bieten mogen
gelost worden, wordt van elke vracht een staal genomen. Dit staal wordt
onmiddellijk geanalyseerd in wat het Receptielabo genoemd wordt en ook op de
Plein gelegen is. Bij deze analyse wordt het suikergehalte en de tarra
(=grond dat nog aan de bieten kleeft) bepaald. Op basis van de gegevens die
ingezameld worden op de Plein wordt de prijs die de fabriek zal betalen voor
de vracht bepaald. Alles is volledig geautomatiseerd en verloopt erg snel.
Per
dag verwerkt de suikerfabriek van Tienen ongeveer 10.000 ton bieten dit zijn iedere dag 350
camions van ongeveer 30 ton. Om de 4 minuten lost één camion zijn bietenvracht. Dit gaat
zo 24 uur per dag verder en dit tussen 70 en 80 dagen kalenderdagen lang. Per bietencampagne verwerkt de
suikerfabriek van Tienen dus ongeveer 750.000 ton bieten tot diksap.Hieruit puurt de fabriek tussen 100.000 tot 130.000 ton pure suiker afhankelijk van hoe suikerrijk de bietencampagne dat jaar was. Dus voor iedere Belg, groot of klein produceert de Tiense Suikerraffinaderij ieder jaar alleen al 10 tot 12 kg pure suiker.
Hierna een link naar een YouTube filmpje hoe de ontvangst van de bieten in de fabriek verloopt.
