De bouwlegende van Hakendover werd in 1432 voor het eerst 'officieel' opgetekend door drie kerkmeesters. Naar alle
waarschijnlijkheid combineerden ze verhalen uit de mondelinge
overlevering met een aantal andere verhaalmotieven en historische
elementen om hun verhaal wat kracht bij te zetten.
Volgens het verhaal werd de kerk van Hakendover gesticht in 690
In dat jaar zouden drie vrome maagden besloten hebben een kerk te
bouwen voor de Goddelijke Zaligmaker. Nadat de kerk tweemaal bij nacht
was afgebroken door engelen (sommige verhalen spreken over de duivel), gebeurde er op de dertiende dag na Driekoningen een wonder. Een engel leidde de maagden naar een plaats waar de natuur
-ondanks de wintertijd- in volle bloei stond. In een boom zat een vogel
met een brief van God in zijn rechterpoot: "Op deze plaats wil ik mijn
kerk bouwen." Tijdens de werkzaamheden waren er telkens dertien
werklieden aanwezig, bij de uitbetaling slechts twaalf. Die dertiende
werkman was God zelf.
Middeleeuwse mirakelverhalen vertellen dat vele 'bedevaarders' hier
wonderbaarlijk genazen en dat mensen zelfs uit de dood opstonden.
Ter ere van de "Goddelijke Zaligmaker" (god zelf) gaat jaarlijks op
16 en 17 januari de winterbedevaart, genaamd het "Dertienmaal". Dit is
een tocht dwars door de akkers tussen de kerk van Hakendover en de
O.-L.-Vrouw-ten-Steenkapel te Grimde (waar de drie maagden zouden begraven liggen), dertien keer heen en
weer, in totaal ongeveer 40 km. Gelijkaardige bedevaarten vond men
vroeger o.a. in Zepperen.
Op de eerste zondag volgend op 16 januari wordt het feest van de
kerkwijding gevierd, in de volksmond vervormd tot "Hakendoverwijn".
Tweede feestdag voor de parochie is paasmaandag, dan gaat de beroemde
paardenprocessie eveneens dwars door de velden. Op de Tiense Berg
verzamelen duizenden bedevaarders (sinds eind vorige eeuw vooral Nederlanders)zich en de circa 200 (soms meer) paarden beginnen hun stormloop rond het volk. De paardenprocessie is in deze
tijd ook lang geen puur 'religieus' gebeuren meer. De pelgrims van
weleer ruimen stilaan plaats voor dagjesmensen en toeristen. Midden
jaren '90 werd in Turnhout officieel een punt gezet achter de
organisatie van de bedevaart van Turnhout naar Hakendover. De bedevaart
vanuit het katholiek zuiden van Nederland (omgeving van Tilburg, Breda, Boxtel...) houdt vooralsnog stand.
De paardenprocessie op zich is niet uniek in Europa, maar toch is het stormloop van de paarden ronduit spectaculair te noemen.
Hierna nog een filmpje van de paardenprocessie te Hakendover.
http://www.youtube.com/watch?v=D4rVIrBkL38&feature=related
|
