De eerste decennia van de 19de eeuw vormden een duidelijke mijlpaal in de geschiedenis van de stad. Van een wegkwijnend 18de-eeuws provincieplaatsje evolueerde Tienen naar een welvarende 19de-eeuwse industriestad. In tegenstelling met wat algemeen gedacht wordt, kwam de aanzet hiervan niet van de liberale burgerij die vanaf het midden van de eeuw de lakens uitdeelde. Het startschot werd veel eerder gegeven, toen in de Zuidelijke Provinciën van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden de industriële revolutie op gang kwam.

Toen in 1814 de Franse overheersing een einde nam, werd koning Willem I Frederik (1814-1830), prins van Oranje-Nassau (foto links) uitgeroepen tot de eerste vorst van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Willem I bezocht de stad drie maal. Op 23 september 1814 deed hij zijn intrede als nieuw gezagdrager der Nederlanden. Hij werd op het stadhuis ontvangen door de gemeenteraad en nam naar gewoonte zijn intrek in de herberg de ‘Tinnen Schotel’. Op 3 juni 1815, vijftien dagen voor de beslissende slag bij Waterloo, was hij er weer. Hij overnachtte opnieuw in de ‘Tinnen Schotel’, om zich de dag daarna richting St.-Truiden en Luik te begeven. Toen Willem I op 22 juni 1829 in zijne omreis door de verscheidene Provincien de stad Tienen voor de derde maal aandeed, wachtte hem een warm onthaal. Een deel van de bevolking voelde zich echter niet thuis binnen de nieuwe natie. Liberalen en katholieken bundelden de krachten in een monsterverbond. Dit resulteerde in een nieuwe opstand. In Brussel en Leuven braken de eerste onlusten uit. Om de orde binnen de eigen stad te handhaven werd naast de bestaande schutterij een burgerwacht opgericht. Alle inwoners welke als eygenaars of handel of neringdryvers in het handhaven der publieke rust belang hebben, werden op 28 augustus 1830 opgeroepen om de klus te klaren. De meeste burgers begonnen zich in paniek te bewapenen waardoor de situatie dreigde te ontaarden. Om onlusten te voorkomen werd op 24 september een stedelijke veiligheidsraad of Commissie van sureteit opgericht. Dagelijks zouden twee leden van deze raad in het stadhuis permanentie houden. Verder toonde Tienen zich een toegewijde aanhanger van de nieuwe revolutionaire gedachten. Tiense vrijwilligers namen deel aan de gevechten in het Warandepark te Brussel .