Cursiefjes onder de kerktoren. Humoristisch, kritisch en soms cynisch.
13-06-2005
Toren roept haan 42 : verval
Albert Van Doorslaer, pastoor van Oppem is niet meer.Op zondag 14.1.2001 overleed hij en werd op vrijdag 19.1 ten grave gedragen en bijgezet naast de andere pastoors op het kerkhof van Oppem.Hij werd tot pastoor van Oppem benoemd op 12 december 1963, waar hij op 5 januari 1964 in dienst trad. Dit is op enkele maanden tijd de tweede volksverbonden figuur die heengaat in het landelijke Oppem. Zij hebben op een haar na een aanslag op het landelijke en pittoreske karakter van dit idyllische dorpje gemist.Er zou een grote aardappelopslagplaats gebouwd worden naast het voetbalveld.Een heuse tijdelijke vereniging werd opgericht om hiertegen te reageren.En zij haalden eergisteren het nieuws op Ring TV. Ze zouden beter iets doen aan het verval van het oudste gebouw in Oppem : de donjon.Deze woontoren is al wat rest van het Hof te Steene dat op het einde van de 16de eeuw verwoest werd door brand.Hij is helaas privé-eigendom en ligt zoals de bedreigde plaats buiten het beschermde dorpsgezicht.
Partijen doen aan politieke vernieuwing, omdat ze achteruit boeren.De reden van het verval is te vinden in het feit, dat ze steeds in dezelfde vijver vissen.Als dat bij ons in de vijver achter de pastorie (gemeentehuis) is, onder onze kerktoren, dan zit er niet veel vis.
Toen de klokken uit de St. Martinustorengehaald werden zouden ze veilig opgeborgen worden.Maar nu werden ze verplaatst.De tien grootste werden achteraan in de kerk geplaatst.De overige zouden in de werf van de nieuwe bibliotheek staan.We vrezen vooral voor deze laatste.We hopen dat er geen verdwijnen, want ze zijn betaald door de sponsors, en die rekenen erop, dat ze hun klok krijgen. Foto :Klokken in open werf bib
Ik kreeg opdracht van het Beiaardcomité om ze te tellen.En inderdaad : wat verwacht werd is geschied.In de kelder van de ontmoetingsruimte in de nieuwe bibliotheek telde ik er met twee getuigen 29 : dus 8 verdwenen!
St.- Martinus bestaat nog in de drie betekenissen : kerk, kapelletje en kapel (stamenee).
Carpet 2000 was vroeger een herberg met een danszaal.En nog vroeger was het een brouwerij.De kelders zijn gewelfd, zoals dat vroeger gebruikelijk was.Onder de Brusselsesteenweg liep een gang naar de overkant naar de kelder van de huidige boeken- en platenzaak.De herberg heette Saint Martin.Wij vonden op de zolder een afbeelding van deze heilige, gezandstraald in glas, maar in een houding zoals Bacchus.
Foto : M19 en foto glasraam St.-Martinus op ton Hier feestten de vrienden van Bobejaan Schouppe bij zijn huwelijk.Ik herinner mij dat de jonge Louis Neefs aan de micro stond.
Maar er bestaat ook een klein St.-Martinuskapelletje, waar de Holleweg (vroeger een markaweg) uitkomt op de Kapellelaan.De oorsprong hiervan ligt in het feit dat er hier vroeger een verzorgingstehuis gestaan heeft.Het staat momenteel onder de bescherming van VTB-VAB Meise.Vroeger werd er op de kruisdagen een processie gehouden die vanuit het dorp, langs de tronk waar een Mariakapelletje op hing, door de St.-Martinusbaan ernaartoe ging.De processie kwam terugvia een smal wegje langs de Hazenbos.Dit wegje vormde de verbinding van het centrummet de wijk Limbos.Heel dit gebied dat momenteel volgebouwd is heette vroeger de Carenberg.Je vindt er in de resterende velden keitjes, die afkomstig zouden zijn van de tijd toen de zee nog tot hier kwam.
Onder het koor van de St.-Martinuskerk is een krypte gebouwd.Deze begraafplaats werd niet ingenomen door de grote heren Nassau en Grimberghen, die er een andere op na hielden.Ze verviel geheel aan de kleine heren van Bouchout en Meise, te meer omdat de dorpspastoors naar Grimbergen overgebracht werden.Oorspronkelijk was deze krypte voorbehouden aan de bezetters van het kasteel van Meys.Het is niet uitgewezen wanneer de heren van Bouchout de beschikking kregen over het gedeelte aan de kant van het evangelie.
Op 19 november 1950 werd de beiaard met 47 klokken, gegoten door Michiels te Doornik, gewijd door Mgr De Smedt, toen hulpbisschop in Mechelen.De idee van een beiaard is ontloken uit een jeugdopwelling van de donateur Jan Van Geysel.Hij werd ingehuldigd op 10 juni 1951.Staf Nees adviseerde het aantal klokken, de trommel, die om het uur een vrolijk deuntje gedraaid werd en een klavier ononderbroken de beiaardiers concerten gaven.Onze beiaardier werd Jef Rottiers.Hij werd opgevolgd door Eddy Mariën.Pater Feyen uit Grimbergen was regelmatig gastbeiaardier. Foto : M188
De grootste klok, St.-Martinus, weegt 750 kg.De tweede Maria weegt 538 kg en de derde Joannes en de vierde Joanna dragen de voornaam van de peter en de meter, de donateurs, de heer en mevrouw Van Gijsel De Heu.Het totale gewicht bedraagt 4202 kg.
De beiaard wordt beheerd door de kerkfabriek.Er werd een VZW opgericht : De vrienden van de beiaard, die instond voor het inrichten van de concerten en de vieringen.Later werd een Beiaardcomité opgericht dat deze taak overnam onder voorzitterschap van Lisette Haeck.
Op advies van Eddy Mariën werd een nieuwe beiaard aangeschaft omdat de klank hem niet voldeed.Hiertoe werd de VZW Nieuwe Beiaard opgericht onder voorzitterschap van Stef De Ridder.De fondsen werden ingezameld door verkoop van de oude klokken en een gift van 2500000 BF door Jean Paul Van Gijsel, zoon van Jan.
De kerk van St.- Martinus is zo uniek, dat wij er enkele afleveringen aan zullen besteden.
In 1882 werd aan de epistelkant van de dwarsbeuk het raam (glazenier Capronnier) met de wapens van Van der Linden geplaatst.Het stelt de H.Leo en de H. Elisabeth voor (naar de schenkers Léon Van der Linden en mevrouw).Het glasraam aan de overzijde werd geschonken door het gezin Amedee de Beauffort Elisabeth Roose en stelt de patroonheiligen Amedaeus en Elisabeth voor.De kerkdeur werd vernieuwd in 1889 en werd ontworpen door architect Van Assche uit Gent.In 1897 werden het hoogaltaar, 2 zijaltaren, de communiebank, het portaal, de predikstoel, de 2 biechtstoelen, het orgel, geschilderde ramen, de kruisweg, 2 ijzeren hekken, 24 koperen kandelaars en 3 zetels in gotische stijl aangekocht. In 1826 gaf Mw. Roose 3 rode kussens voor de altaren en Mw Van der Linden een dito schoon geborduurd exemplaar, met in het midden de naam Jezus. In 1827 gaf zij 2 tapijten voor het koor, liet de ciborie en een kelk vergulden, liet lampen hangen in het koor en gaf zij een schone albe en 3 lampen om de kerk te verlichten in de winter. In 1829 werd het klavier van het orgel verlengd, een nieuw secreet gemaakt, 2 nieuwe registers bijgevoegd, 2 nieuwe blaasbalgen gestoken. In 1830 bij het huwelijk van haar jongste dochter met graaf de Beauffort, gaf Mw Roose een schoon zilveren wierookvat met doosje en lepel, twee kostbare ampullen met zilveren schotel, dragend het wapen van het nieuwe paar, 3 rode togen van merinos met witte overrokken voor de choralen en een albe met cingel voor de pastoor.
In 1842 werden 2 klokken (2044 en 1528 pond) aangekocht en de oude verkocht.
De kerk van St.- Martinus is zo uniek, dat wij er enkele afleveringen aan zullen besteden.
In 1882 werd aan de epistelkant van de dwarsbeuk het raam (glazenier Capronnier) met de wapens van Van der Linden geplaatst.Het stelt de H.Leo en de H. Elisabeth voor (naar de schenkers Léon Van der Linden en mevrouw).Het glasraam aan de overzijde werd geschonken door het gezin Amedee de Beauffort Elisabeth Roose en stelt de patroonheiligen Amedaeus en Elisabeth voor.De kerkdeur werd vernieuwd in 1889 en werd ontworpen door architect Van Assche uit Gent.In 1897 werden het hoogaltaar, 2 zijaltaren, de communiebank, het portaal, de predikstoel, de 2 biechtstoelen, het orgel, geschilderde ramen, de kruisweg, 2 ijzeren hekken, 24 koperen kandelaars en 3 zetels in gotische stijl aangekocht. In 1826 gaf Mw. Roose 3 rode kussens voor de altaren en Mw Van der Linden een dito schoon geborduurd exemplaar, met in het midden de naam Jezus. In 1827 gaf zij 2 tapijten voor het koor, liet de ciborie en een kelk vergulden, liet lampen hangen in het koor en gaf zij een schone albe en 3 lampen om de kerk te verlichten in de winter. In 1829 werd het klavier van het orgel verlengd, een nieuw secreet gemaakt, 2 nieuwe registers bijgevoegd, 2 nieuwe blaasbalgen gestoken. In 1830 bij het huwelijk van haar jongste dochter met graaf de Beauffort, gaf Mw Roose een schoon zilveren wierookvat met doosje en lepel, twee kostbare ampullen met zilveren schotel, dragend het wapen van het nieuwe paar, 3 rode togen van merinos met witte overrokken voor de choralen en een albe met cingel voor de pastoor.
In 1842 werden 2 klokken (2044 en 1528 pond) aangekocht en de oude verkocht.
De kerk van St.- Martinus Meise staat ondertussen in de steigers. Foto : Kerk in steigers
De parochianen kunnen weer in hun parochiekerk sedertjuni 2000.Het was dan toch nog voor deze eeuw.En in de voorlopige instandhoudingswerken werd de toren opgenomen.Hij is nu stevig genoeg om de nieuwe beiaard te torsen.Maar helaas, administratieve verwikkelingen vertragen nog maar eens ons project.De nieuwe beiaard is al besteld en de overdracht aan de kerkfabriek werd bij de notaris betekend.
Met de bouw van onze huidige kerk werd begonnen in de eerste jaren van de XVIde eeuw.Het koor dateert van omtrent 1500.De middenbeuk werd in 1826 gebouwd, de zijbeuken enkele jaren later. Sommige historici beweren dat er reeds in de Xde eeuw een kerk moet bestaan hebben, vermits in 1132 er sprake is van de parochie Meise.We mogen veronderstellen dat het oorspronkelijke gebouw, waarschijnlijk in hout opgetimmerd, stuksgewijze vervangen werddoor de bouw van de hedendaagse kerk. Op 11.6.1735 is de kerktoren ten gevolge van een ingeslagen bliksem totaal vernield.Er deed zich geen brand voor.Jullie zien dat de bliksem het op onze toren gemunt heeft! In januari 1735 waren kerk en toren reeds zwaar beschadigd door stormweer.De toenmalige klokken, één van 3800 pond en de andere 2800 pond, moesten wel een uitzonderlijke waarde hebben.Want in de beloken tijd werden zij uit de toren gehaald en door de Franse soldaten naar het klooster van Sint Jaak op Koudenberg in Brussel gevoerd.
De kerk bezit enkele waardevolle kunststukken o.a. een prachtige torenmonstrans (1625) en oude gewaden.In 1958 is een van deze kostbare gewaden een koorkap verdwenen en niet teruggevonden; ook nog een ciborie met deksel (1627) en een kelk (1627).
