- Snij met een ultrascherp mes de kalfskoteletten horizontaal in twee, net tot aan het been. Schuif in elke kotelet een snede ham en kaas.
- Laat de kalfskoteletten op een matig vuur bruinen in een grote pan met de gesmolten boter en 2 soeplepels olie. Zorg ervoor dat het vlees van binnen goed gaar is. Kruid met zout en peper.
- Intussen maakt u de champignons schoon en snijdt u zein schijfjes. Laat zehun vocht afgeven in een steelpan met 1 soeplepel olie. Besprenkel met een vleugje citroensap. Als de koteletten gaar zijn, neemt u zeuit de pan. Verwijder praktisch al het braadvet en laat in dezelfde pan de gesnipperde sjalotten fruiten. Van zodra zeglazig worden, giet u er de porto bij. Laat de saus op een stevig vuur tot de helft indikken. Voeg er de met bouillon aangelengde tomatenpuree bij, de room, zout en peper.
- Laat 10 min sudderen, voeg er dan de champignons en de koteletten bij. Breng op smaak en laat nog 2 min sudderen.
- Dien warm op en geef er verse pasta bij. U kunt de saus wat pittiger maken met een mespuntje Cayennepeper.
De muskaatnoot is de harde pit van de Myristica Fragrans, foelie is de zaadmantel van deze vrucht. Het zijdeachtige velletje wordt gedroogd en gemalen en, net als muskaatnoot, in strooiflesjes verkocht. Ook foelie heeft een vol en warm aroma, maar is iets subtieler van smaak dan nootmuskaat.
Marsepein stamt uit de zeventiende eeuw. Sinterklaas was toen, behalve een gulle kindervriend, ook 'huwelijksmakelaar'.
Het snoepgoed van Sinterklaas
Marsepein stamt uit de zeventiende eeuw. Sinterklaas was toen, behalve een gulle kindervriend, ook 'huwelijksmakelaar'. De heilige Sint Nicolaas was de beschermheer van het huwelijk en het gezin. Rond 5 december konden jongens met een stuk marsepein een meisje hun liefde verklaren. Deze gewoonte van toen is vergelijkbaar met het sturen van een valentijnskaart nu. Soms werd er geen marsepein gebruikt, maar speculaas. Het stuk koek dat een meisje dan kreeg, heette een 'speculaasvrijer'. Soms werd een taaitaaipop gegeven, maar dat was als belediging bedoeld. Het strooien van perpernoten verwijst naar vroegere vruchtbaarheidsriten die in de sinterklaastijd werden opgevoerd. Het is te vergelijken met het gooien van confetti of rijst bij een bruiloft. Het idee dat Sinterklaas uit Spanje komt (en niet uit Turkije), heeft te maken met de handelsschepen die in de zestiende eeuw uit Spanje naar Nederland kwamen en allerlei kostbare geschenken en lekkernijen meebrachten
1/2 I preisoep- 90 g gerst (of bruine rijst)- 3 stengels selder- 150 g paddestoelen- 150 g groene boontjes- 1 kleine broccoli- 4 lente-uitjes- 1 blokje groentebouillon- zwarte peper uit de molen en zout
1. Breng 600 ml water aan de kook met het bouillonblokje. Doe er de gerst bij. Laat afgedekt 15 minuten koken.
2. Maak ondertussen de groenten schoon. Snij de selder in boogjes en grote paddestoelen in stukjes. Breek de boontjes. Verdeel de broccoli in roosjes.
Snipper de lente-uitjes fijn.
3. Doe de selder bij de bouillon. Laat 5 minuten koken. Voeg er de boontjes aan toe. Laat weer 5 minuten koken. Doe er de paddestoelen en de broccoli bij.
Laat nog 5 minuten koken.
4. Voeg de lente-uitjes en de preisoep toe. Breng op smaak met peper uit de molen en zout.
Een perfecte harmonie van hartig en zoet. Lekker met een wintermix van krulsla, veldsla, witloof..,
Voor 4 personen: Leg in een grote braadschaal 4 varkenkoteletten met daarop 2 aardappelen in plakjes, 1 pastinaak in stukken en 2 peren in partjes. Vermeng 2 eetlepels mosterd met 2 eetlepels vloeibare honing. Schep over het vlees en de groenten. Zet 40 tot 45 minuten in een op 180° C voorverwarmde oven. Serveer met een groene salade.
Kweeperengelei is op zich al heel lekker. Als u er nog meer smaak aan wilt geven, kook dan een gespleten vanillestokje mee of doe er het sap van een citroen of een limoentje bij. Voor kweeperenchutney gebruikt u het beste witte wijnazijn in gelijke hoeveelheid met fijne suiker. De chutney kunt u meer pit geven met een chilipepertje, een stukje verse gemberwortel en / of enkele teentjes knoflook.
Over koffie doen de wildste verhalen de ronde. Maar wat is de echte geschiedenis van het pittige drankje?
Als we de overlevering mogen geloven, dan genas Gabriël de zieke profeet Mohammed met een zwart en heet brouwsel dat hij van
Allah had meegekregen. Mohammed vond het daaropvolgende uur de kracht om veertig ruiters uit hun zadel te lichten en evenveel vrouwen te bevredigen. Het zal je maar overkomen.
Deze anekdotische vertelling behoort tot het schier onuitputtelijke rijtje legendes over koffie. De geschiedschrijving vertelt een ander verhaal. De wieg van koffie stond vermoedelijk in de omgeving van het Afrikaanse Victoria meer, maar de eerste bronvermeldingen zijn Arabisch van oorsprong. Ze dateren uit de negende eeuwen beschrijven het gunstige effect van koffie op de spijsvertering en de bloedvaten. De moslims gebruikten koffie dan ook in eerste instantie als geneesmiddel maar lekker als het is, dronken ze het na verloop van tijd ook puur voor hun plezier.
Vreemd genoeg evolueerde het koffieverbruik in Europa volgens hetzelfde stramien. "De eerste signalen over het bestaan van het zwarte drankje bereiken het Europese continent rond 1580", zegt Professor Eddy Stols. Stols doceert aan de Katholieke Universiteit Leuven onder andere het keuzevak Voedingsgeschiedenis, een lijvige cursus die nogal wat studenten weet te boeien. "Medici of botanici die in het zog van hun politieke broodheren naar de Turkse wereld gereisd waren," vertelt hij, "maken bij hun terugkeer enthousiast melding van een resem nieuwe producten, waaronder koffie. Ze beschrijven de plant en wijzen op haar geneeskundige krachten, zonder er een smaakoordeel aan te geven. Maar het volstaat om de nieuwsgierigheid op te wekken.
In 1615 wordt dan de eerste lading ruwe koffie gelost in Venetië. Kooplui zien er een winstgevende handel in en andere havens zoals Marseille en Amsterdam weten vrij vlug een deel van de markt naar zich toe te trekken, waardoor het goedje zich zeer snel over het continent verspreidt. Toch moet het zeker tot in het midden van de achttiende eeuw in populariteit onderdoen voor andere exotische producten, zoals thee en chocolade. Koffie geniet zolang een vrij duur en elitair karakter. Koffiehuizen zijn vooral in trek bij mensen van een zekere stand. Ze zoeken er elkaars gezelschap op en converseren over literatuur en politiek. Bepaalde koffiehuizen krijgen daardoor niet alleen een intellectueel maar ook een oppositioneel karakter.
De gewone man zou volgens sommige historici pas in de negentiende eeuw gevallen zijn voor het drankje. Dat lijkt me een weinig genuanceerde voorstelling van de feiten. Zeker in Italië, maar ook in Frankrijk trokken vrij vroeg marskramers rond met een immense koffiepot op hun rug. Ze verkochten het drankje tegen een zachte prijs aan geïnteresseerde voorbijgangers. Zo raakte het bakje troost al in de late achttiende eeuw in volkskringen verspreid.
In de loop van de negentiende eeuw wordt koffie systematisch gepropageerd. Het wordt aangeprezen als een alternatief voor alcohol.
Arbeiders hadden vroeger de gewoonte om wat sterke jenever naar het werk mee te nemen en dat zorgde voor heel wat arbeidsongevallen. Via de mijnen en de fabrieken raakte het ook bij de boerenbevolking bekend. Maar de echte doorbraak kwam er met de algemene verspreiding van de kachel. Vanaf dan is koffie niet meer uit de huiskamers weg te denken. "
Van uw markt: - 800 g kabeljauwhaasje- 2 middelgrote bloemige aardappelen. 100 g boter- 10 cl room-
1eetlepel mosterd- 3 preiwitten- peper en zout
- Verwarm de oven voor op 180°C. Schil de aardappelen en snijd ze in dunne schijfjes. Was ze en droog ze af. Kruid. de vis, leg hem in een ovenschotel op enkele klontjes boter.
- Laat de rest van de boter smelten in een steelpannetje. Dompel er met een tang een voor een de aardappelschijfjes in en schik deze dan meteen op de vis om een laag schubben te vormen. Zet de schotel in de oven en laat een half uur bakken.
- Bereid ondertussen de prei in roomsaus: snijd het wit in schijfjes die u laat fruiten in de rest van de boter van de aardappelen. Wanneer ze glazig worden, de mosterd en room toevoegen en kruiden met peper en zout.
-Doe de fricassee in een kookpot met wat olie en laat op een goed vuurtje koken. Wanneer hij goudbruin is, haalt u hem uit depan en stooft u vervolgens de fijngesnipperde ui.
-Pel en snij de tomaten in 4 stukken, ontpit ze en doe ze in de pan, evenals de in reepjes gesneden paprika en de fijngesnipperde look.
- Laat 5 min. zachtjes koken en meng af en toe.
-Doe het vlees terug in de kookpot, voeg zout en peper toe, bestrooi met salie en rozemarijn en
besprenkel met de witte wijn. Doe het deksel op de pot en laat 40 min sudderen op een ,zacht vuurtje
- Voeg de olijven toe, breng op smaak en laat nog 10 min doorkoken.
Van uw markt: . 4 mooie peren- 75 g boter- 120 g poedersuiker- 1/2 fles likoreuze bordeaux- 1 stokje kaneel
. Schil de peren, snijd ze in twee en ontpit ze. Laat de boter en de suiker samen smelten in een brede stoofpot. Wanneer dit mengsel begint te karameliseren, de wijn en het kaneelstokje toevoegen. Meng en schik de peren naast elkaar in de pot.
. Laat de peren een tiental minuten bakken in de oven. Haal ze uit de pot voor ze uiteen vallen en leg ze op borden, overgiet met de karamel en dien lauw op.
Een ideetje:
Geef er een glaasje identieke wijn bij en een bolletje amandelmelk- of vanille-ijs.
Van uw markt: - 24 kerstomaatjes- 1 uitje-. 50 g feta- 10 cl zure room- 1 bokaaltje viseitjes (lompvis, forel)-geraspte mierikswortel (in bokaal)- 80 g américain natuur- kappertjes- Engelse saus- 1 koffielepel olijfolie- 1 koffielepel mosterd- oregano- peper- zout en paprika
- Maak de kerstomaten schoon en haal ze voorzichtig leeg. Bereid
de 3 vullingen afzonderlijk.
- Prak de feta met een vork, kneed samen met een koffielepel olijfolie, 1 koffielepel oregano en peper. Vul met dit mengsel 8 tomaten op..
- Meng de zure room met de helft van de viseitjes en mierikswortel naar smaak. Vul er 8 tomaten mee op en versier met enkele viseitjes.
- Kruid de americain met peper, zout, Engelse saus, mosterd en wat fijngesnipperde ui. Vul hier de overige 8 tomaten mee op en versier met enkele kappertjes.
-Dompel het zakje met scampi's in warm water om ze vlug te laten ontdooien. Pel ze op de staart en het laatste segment na. Bak ze snel in een cocotte met olie. Neem ze uit de pan van zodra ze een kleurtje hebben aan beide kanten.
- Snij de paprika en de ui in schijfjes en laat ze fruiten in dezelfde cocotte. Voeg er na enkele minuten het geplette teentje look bij. Laat nog twee minuten stoven. Voeg er dan de tomatensaus bij en het blikje met de gepelde tomaten die u gemixt heeft. Doe er de scampi's bij, zout, peper en cayennepeper. Laat 15 minuten sudderen op een zacht vuur. Laat het deksel een beetje open.
- Intussen wast en snijdt u de champignons in fijne plakjes. Besprenkel ze met een vleugje citroensap en laat ze uitzweten in een steelpan met 1 soeplepel olijfolie.
- Doe ze eveneens in de cocotte en breng op smaak. Dien onmiddellijk op en geef er verse deegwaren bij.
Echte heemst is een must in elke kruidenapotheek. De thee en siroop van dit kruid zijn je eerste hulpmiddel bij hoest, heesheid en tandpijn. Dat heeft deze plant vooral te danken aan de grote dosis verzachtende slijmstoffen in de wortel, bladeren en bloemen. Vooral de wortel bevat veel van deze stoffen en wordt daarom vaak gebruikt. Vroeger liet men baby's die tanden kregen en dan ook onvermijdelijk van zich lieten horen -op heemstwortel kauwen. Bij het bijten komen de slijmstoffen vrij, met een pijnstillend en verzachtend effect als resultaat. In geval van tandpijn kan je ook het tandvlees met een papje van heemstwortel inwrijven.
De fijngemalen wortels kunnen ook aangebracht worden op ontstoken huid en zweertjes. Heemst heeft immers de goede eigenschap ontstekingen te genezen. Bij problemen of ontstekingen van de maag, darmen, longen of urinewegen is een thee (één eetlepel kruid op één vierde liter heet water) of siroop van heemst een echte aanrader. Een infusie van heemstbloesem (en -bladeren) helpt ook preventief tegen de vorming van slijmen en tegen astma en allergieën. Gebruik het ook als gorgelmiddel tegen heesheid en een droge keel. Ontstoken ogen kunnen worden gespoeld met het aftreksel.
Een siroop op basis van het aftreksel van heemstbloemen verlost je dan weer van een pijnlijke hoest. Deze siroop is licht verteerbaar en wordt ook door verkouden kinderen goed verdragen. Zelfs kruidengeleerde Dodoens adviseerde honderden jaren geleden al om heemst met warme melk te drinken bij een verkoudheid:Neemt van de wortel drie loot, kookt het op in zoete melk tot een pint waar gij daags een roemertje vol van in nemen zult."
Droge huid en haar: de verzachtende eigenschappen van het aftreksel van heemst hebben een weldoende werking op een droge huid en droog haar.
Is je lichaam toe aan een interne grote schoonmaak? Dan is guldenroede of solidago precies wat je zoekt. Nieren en blaas krijgen door dit kruid een fikse spoeling, je bloed wordt gezuiverd en je lichaam ontgift. Guldenroede bevat onder meer looistoffen die maken dat een gekneusd vers blad een prima
pleister op de wonde is. Wie geen verse solidago bij de hand heeft, kan ook een watje doordrenken met solidagotinctuur en dit op de wonde leggen. Maar nog meer dan een effectief wondkruid, is guldenroede bovenal het nierkruid bij uitstek. Met een guldenroedethee van jonge blaadjes en bloemhoofdjes kun je het urinezuur afdrijven en het bloed zuiveren. Maak deze thee door twee eetlepels fijngesneden kruid gedurende twee minuten te laten koken in één liter water. Daarna nog even laten rusten en vervolgens filteren. Denk er wel aan de nieren een rustpauze te gunnen en de solidagokuur regelmatig te onderbreken. Hou het op een kuur van maximum. drie weken. Als nierkruid heeft solidago ook een positief effect op reuma, jicht en artritis. Het helpt bij huidproblemen en is een uitstekend middel om prostaatontsteking te voorkomen. Solidago blijkt eveneens ontstekingsremmend te werken op de slijmvliezen en is dus een aanrader bij bronchitis..
De bloemen van solidago worden drukbezocht door de bijen. De honing krijgt daardoor een sterk en aangenaam aroma en is bruin van kleur. Solidago is overigens een verfplant die vroeger frequent gebruikt werd om wol op een natuurlijke wijze een goudgeel kleurtje te geven. Verse solidagoblaadjes en -bloempjes hebben een aangenaam kruidige smaak. Zelfs rauw is dit kruid in beperkte mate te genieten. De heilzame werking op de nieren is dan het hoogst.
Tips: Zweetbanden en -voelen: Bij overmatige transpiratie, drink solidagothee. De giftige stoffen zullen het lichaam verlaten via de urine en niet meer zoveel via de huid.
Zo mooi, zo blond: Spoel je haar met het afkooksel van guldenroede voor een mooie keur en een gezonde glans.
Gelatine is een lijmstof verkregen door uitkoken van beenderen en visgraten. Gelatine heeft de eigenschap in warme vloeistof op te lossen en deze dan bij afkoeling tot gelei te doen stollen. Gelatine is reuk- en smaakloos en heeft zo goed als geen voedingswaarde. Opgeloste gelatine stolt niet bij een temperatuur boven de 25?C en wordt daarom in de tropen vaak vervangen door agar-agar. Verschillen met agar-agar :Gelatine stijft minder snel op,maar laat de vloeistof minder snel los dan agar-agar.Gelatine heeft de neiging te zakken in de vloeistof. Gelatine is te koop als blad-gelatine en als poeder-gelatine. Beide tegenwoordig rood of wit. Blad gelatine moet kraken en mag bij oprollen niet breken en geen verhoornde randen hebben. Bewaren: op een koele droge plaats. Toepassing:Gelatine wordt gebruikt voor het binden van puddingen, bij het bereiden van gelei e.d. Werkwijze: Blad-gelatine voor het gebruik in koud water laten weken(of onder de kraan houden) uitknijpen en in de warme vloeistof oplossen. Gelatine nooit laten mee koken,dat geeft een onaangename smaak. Poeder-gelatine met een scheutje koud water overgieten en enige tijd wegzetten om het water te laten opzuigen. Vervolgens de poedergelatine net als de blad-gelatine in de voor het gerecht gebruikte vloeistof oplossen. In de geleidelijk afkoelende massa zal de gelatine langzamerhand weer vast worden en deze binden. In sommige gevallen zal echter tijdens het afkoelen het gerecht af en toe worden geroerd, o.a. bij gelatinepudding om het zakken van de gelatine te voorkomen. Grondverhouding voor gelatine De verhouding tussen de hoeveelheden gelatine en de diverse voor pudding gebruikte vloeistof kan slechts bij benadering worden bepaald. Van invloed zijn hierbij o.a. de temperatuur in de omgeving(zomer of winter, koelkast of kamertemperatuur enz.)en het tijdsverloop tussen bereiding en gebruik(enkele uren of een etmaal). Globaal echter kan worden gerekend per liter vloeistof. Melk 25 g. gelatine Half melk,half koffieroom 20 g. gelatine Karnemelk 30 g. gelatine Vruchtensap 35 g. gelatine Vruchtenmoes 30 g. gelatine Water, wijn, likeur enz. 40 g. gelatine
Per 1/2 l. slagroom, die stijfgeslagen ca. 1 l. zal innemen 10 g. gelatine Wordt voor het gerecht gebruik gemaakt van de bindkracht van meeverhitte eierdooiers, dan kan per eierdooier 1 g. gelatine minder worden gebruikt. Komt in het gerecht stijfgeklopt eiwit voor, dan moet per eiwit 1 g. gelatine meer worden gebruikt.
Wrijf de paddestoelen droog schoon, doe ze in een kom met 25 cl olie, de azijn, de gepelde en geplette knoflook, de peperbolletjes en de salie. Laat 3 tot 4 uur marineren. Doe alles in een pannetje en breng aan de kook. Laat 15 minuten sudderen. Roer af en toe om. Neem van het vuur en laat afkoelen. Laat de paddestoelen uitlekken in een plastic vergiet, dep ze wat droog met keukenpapier. Doe ze in een brandschone bokaal met de rest van de olijfolie, wat peper uit de molen en zout. Sluit goed af en bewaar de bokaal tot twee weken in de koelkast.
TIP: Gebruik liefst,geen metalen vergiet, dan worden de
Voor 4 personen: 8 stronkjes witloof- 200 g hoorn des overvloeds- 30 g boter- sap van 1 citroen- 1 eetlepel suiker- 25 cl slagroom- 20 g gemalen parmezaan- 2 eierdooier- nootmuskaat- peper en zout
Verwarm de oven voor op 150° C. Maak het witloof schoon. Doe het in een pan met het citroensap, de suiker, de peper en het zout Laat het, afgedekt, 20 tot 25 minuten stoven op een zacht vuur. Laat het goed uitlekken. Wrijf de paddestoelen droog schoon. Blancheer ze 3 minuten in kokend water. Laat ze schrikken in koud water en goeduitlekken. Bak ze in een droge koekenpan, total het water dat ze vrijgeven verdampt is. Klop de eierdooiers los met de room, een vleugje nootmuskaat, peper en zout. Leg de stronkjes witloof en- de paddestoelen in een ovenschotel. Schenk er het eimengsel bij. Bestrooi met de parmezaan. Zet 10 tot 15 minuten in de oven.
