|
Open Monumentendag op 12 september, de tweede zondag van september, kunt u traditioneel verborgen erfgoed-parels ontdekken. Designregio Kortrijk brengt hierbij dit jaar de omwalde sites in Zuid-West-Vlaanderen in kaart. Deze ‘eilandjes’ waren in de late middeleeuwen bijzonder talrijk in onze contreien. Speciaal voor Open Monumentendag 2021 werd een overzicht en bijhorende brochure gemaakt en een fietsroute uitgetekend over en langs deze sites. De brochure is vanaf 9 september te krijgen in de stadswinkel, het stadsarchief, Bibliotheek Waregem en Goed te Nieuwenhove.
Elk jaar in september vinden in Europa één of meer Open Monumentendagen plaats. In diverse Europese landen worden dan gedurende een of enkele dagen monumenten opengesteld voor het publiek. De Europese Open Monumentendagen (European Heritage Days) vonden voor het eerst plaats in 1991. Daarvoor waren er al lokale initiatieven: in 1984 vond in Frankrijk de eerste Journée Portes Ouvertes plaats, en in 1987 vond in Nederland de eerste Open Monumentendag plaats. Naar aanleiding van het succes van de Franse en Nederlandse dagen, organiseerde het Comité voor Cultureel Erfgoed van de Raad van Europa in 1989 een internationale bijeenkomst, waarbij overleg plaatsvond over eventuele Europese Open Monumentendagen.
De plannen die tijdens deze bijeenkomst bedacht zijn, werden door de Raad van Europa en de Nederlandse Stichting Open Monumentendag verder uitgewerkt. Dit leidde tot de eerste European Heritage Days in 1991. In dat jaar deden er elf landen mee (waaronder België en Nederland), in 2005 waren het er 47. Inmiddels zijn er 50 ondertekenende staten van de Europese Culturele Conventie aangesloten bij de European Heritage Days, die samen 70.000 evenementen per jaar organiseren.
Op omwallingstocht in en rond Waregem
De 33ste editie van Open Monumentendag – de eerste Open Monumentendag in Vlaanderen ging door in 1989 - staat helemaal in het teken van inclusie. Meer dan 400 monumenten openen hun deuren en ook jij bent van harte welkom! Er zijn gratis activiteiten voor iedereen, want erfgoed is een zaak van ons allemaal.
De regio Zuidwest heeft een gezamenlijk programma opgesteld met ondermeer diverse fietstochten langs omwalde sites. Laat je verrassen door de leukste evenementen op wondermooie historische plekken. Ontdek welke verborgen parels er in Zuid-West-Vlaanderen te bezoeken zijn en stel je persoonlijke programma samen.
De regio telt uitzonderlijk veel omwalde sites. Hier en daar zijn de omwallingen (deels) verdwenen, maar blijven de landschappelijke kenmerken van de site overeind. Fiets doorheen de regio langs verschillende van deze mooie sites en ontvang heel wat informatie over de functie en relevantie ervan. In Waregem fiets je langs enkele prachtige (voormalige) omwalde sites, zoals het kasteel van Potegem, het park Baron Casier, de site Beaulieu aan de Leie, het Goed te Nieuwenhove, de Sint Jans hoeve en het Munkenhof. Mogen we aan herinneren dat het hier hoofdzakelijk om privaar domeinen gaat, die niet te bezoeken zijn.
   
Het statige Kasteel van Potegem, omringd door een mooi aangelegd park, bevindt zich rechtover de hippodroom. Het is één van de oudste en belangrijkste gebouwen van het Waregemse patrimonium en al vermeld in de tweede helft van de 10e eeuw. In 1644 beschrijft Sanderus in zijn Flandria Illustrata het kasteel als een bewoonbare, mooie en riante herenwoning.
Het stedelijk kasteelpark Baron Casier en de vijvers werden aangelegd rond 1840, ongeveer tien jaar vóór de bouw van het kasteel. De opdrachtgevers en eerste eigenaars waren Felix De Ruyck en Nathalie Storme. Na hun dood erfden baron Victor Casier en Marie-Victorine Storme het domein. Het 19de-eeuwse kasteelpark werd aangelegd in Engelse landschapsstijl met romantiserende invloed. Het is een openbare groene rustpunt in het centrum van Waregem.
De site Beaulieu in Beveren-Leie vlak bij de Leie is een merkwaardige hoeve met een zeer oude geschiedenis die teruggaat tot de 5e of 6e eeuw. Opvallend bij deze hoeve is de achtvormige watergracht die we vandaag nog steeds in het weiland kunnen zien. Door de historische, landschappelijke en ook wel architecturale kwaliteiten belandde het Goed te Beaulieu midden 2011 op de lijst van voor bescherming vatbare monumenten en/of stads- en dorpsgezichten.
Het Goed te Neuwenhove is één van de belangrijkste hoeves van Waregem. Het vormde het centrum van de gelijknamige Middeleeuwse heerlijkheid en gaf zijn naam aan de wijk tussen het centrum van Waregem en Deerlijk. De huidige hoevegebouwen gaan terug tot de 18de eeuw. De eerste schriftelijke vermelding van de heerlijkheid Nieuwenhove dateert van 1403. Olivier van der Vichten had toen de heerlijkheid in leen van de graaf van Wakken.
De Sint-Jans hoeve is een recent gerenoveerde, omwalde hoeve bestaande uit een woonhuis, twee bijgebouwen en twee 20ste-eeuwse loodsen. Voormalig foncier van de heerlijkheid van Sint-Jans. Het goed en de heerlijkheid van Sint-Jans behoren tot de oudste bezittingen van de Orde van Malta in onze gewesten. Ze zijn er al eigenaar van wanneer de orde in 1302 definitief wordt opgeheven. Eén van de oudste vermeldingen dateert van 1370, wanneer het door de ridders zelf wordt geëxploiteerd.
Het Munkenhof in Desselgem was eeuwenlang het centrum van macht en het grondbezit van de Gentse Sint-Pietersabdij. Door het rechttrekken van de Leie, kwam het Munkenhof op een eiland te liggen. In het jaar 964 kreeg de Gentse Sint-Pietersabdij van de Vlaamse Graaf Arnulf de Grote het grondgebied ‘Desselgem en omgeving' als geschenk aangeboden. De Benediktijnerpaters uit Gent kozen de Frankische hoeve van Thraswald bij de Leie als bestuurscentrum voor hun bezittingen in de streek. Tien eeuwen lang woonden er monniken op de hoeve, vandaar de naam Munkenhof.
Links aan de overkant van de Leie staat ook nog het omwalde kasteel van Ooigem en ook nog een huisje bij een veerpont (tussen kasteel van Ooigem en het Munkenhof). De Pontweg (in Ooigem) herinnert aan deze veerpont. Nu nog loopt (aan de achterkant van het kasteel van Ooigem) een pad van de Pontweg naar de oude Leiearm. Op de afbeelding loopt tussen de Leie en het Munkenhof (rechteroever) een dreef naar deze veerpont.
|
