Een gunstige wind bezorgde ons de buitengewone publicatie ‘Metamorfose’ van Fran Spleers over de Gaverbeekse Meersen en zoveel meer. Het studiewerk kadert in haar studies landschapsarchitectuur aan U Gent. Fran stelt haar studie van de site voor met een rijk geïllustreerde landschapskrant over haar landschapsanalyse en landschapsgenese van 12 bladzijden.
Fran: “Ik ben sinds 2018 lid van Natuurpunt Waregem en vogelspotter. De plek waar de Gaverbeek en de oude spoorweg elkaar kruisen vind ik heel boeiend. Biodiversiteit spreekt me aan. Vanuit de opleiding landschapsontwikkeling kwam de opdracht en meteen was ik enthousiast om het werk hierover te doen. Zo deed ik mijn analyse doorheen de tijd langsheen de Gaverbeek. De focus lag op zoveel mogelijk verschillende uitgangspunten. Dit was de insteek.”
Op de eerste pagina vinden we al een zestal thema’s met het ontstaan van spoorlijn 66A, verborgen verhalen van riviersedimenten, wartervloed, transformaties in de Gaverbeekse Meersen, gezichten van de Gaverbeek en nostalgie met Jan Callens. Elk van die thema’s worden op de volgende bladzijden verder uitgespit.
Fran: “Het krantje is eigenlijk ontstaan door gesprekken die ik had met verschillende mensen, waaronder het super waardevolle interview met Jan Callens (96). Dat was het startschot om een soort biografie van het landschap te maken. We hebben grondig teruggeblikt hoe het er vroeger uitzag en hoe dat in de loop der tijden veranderd is. Het was echt interessant om te zien hoe de beek zich heeft ontwikkeld en wat nu de sterke en minder sterke punten zijn.Vooral plekken zoals de Gavers in Harelbeke en de oude spoorwegberm in Zulte hebben mijn aandacht getrokken. Deze editie heb ik vooral te danken aan Jan Callens, Herman De Clerck (de Statievrienden), Frederic Piesschaert (conservator Gaverbeekse Meersen) en Peter Depodt (voorzitter Natuurpunt Waregem).”
Fran Spleers heeft het in haar Metamorfose over een vergelijking tussen heden en verleden, interfluvium en meersen, overstromingen, waterkwaliteit en overstromingsgevaar van de Gaverbeek, geologisch perspectief, landschap met Tertiaire ondergrond, landschapsstructuurkaart, treintransport evolutie en tarieven, kronkelende Gaverbeek, wevers van vlasverhalen, seizoensgebonden dierlijke avonturen, Waregems vertrouwd en dynamisch landschap en een hoofdstuk met anekdote en poezie van Jan Callens..
Jan Callens
Jan Callens (°19 mei 1927) is opgegroeid langs de idyllische Gaverbeek in de Holstraat. Het koerseplein was voor hem en zijn vrienden een speeltuin waar ze zelf paardenraces organiseerden. Voor de jaarlijkse Waregem Koerse werd het water opgehouden, wat voor hen het signaal was voor een verfrissende duik. Dat was mogelijk dank zij een stuw, die het water tijdelijk tegenhield.
De evolutie van de Gaverbeek van een speelparadijs en bron van plezier tot de impact van industriële ontwikkeling op de natuurlijke omgeving, vormt een diepgaand deel van de rijke geschiedenis die Jan Callens met gepassioneerde trots koestert. Bekend van hem is zijn Ode aan de Gaverbeke (1981). Jan Callens beseft nu hoe onmisbaar de Gaverbeek is voor Waregem van cultuur tot dagelijks leven : zuivering, koken, simpelweg bestaan. Water is cruciaal en verdient onze zorg en aandacht.
De Gaverbeke
In ’t klare water, hemels blauw
Zwommen vele kleine visjes
Kronkelend gauw
Spranklend in het kruid en lis
Dat was ne schone tijd gewis !
Met ons moedre hare sebieldebak
En ne glazen bokaal in onze zak,
Vlogen ons kloufeschoenen uit
Om te vangen bliek of puit
|