In het gemeenschapscentrum ‘Den Breughel’ in Haacht gaat er op dit moment een tentoonstelling door van glaskunst. Omdat dit nog geen 10 minuten rijden van bij ons thuis is en elke tentoonstelling van deze organisatoren (Kunststichting Perspectief) de moeite waard was, gaan Christel en ik een kijkje nemen, benieuwd of het weer een voltreffer geworden is.

Het inkomgeld bedraagt vijf euro. In ruil krijgen we een zeer hoogstaande tentoonstelling. Er zijn, als ik juist tel, 44 kunstenaars uit 13 verschillende landen. Tussendoor verneem ik van een medewerkster dat in Rusland glaskunst niet bestaat, waarschijnlijk omdat het materiaal daar niet te verkrijgen is en dat de enige deelnemende Russische kunstenares in Duistland werkzaam is, waardoor het voor haar mogelijk werd deel nemen aan deze tentoonstelling.

Wat ik zie is gewoon prachtig. Enkele glascreaties spreken me niet zo bijzonder aan, maar wie bepaalt de norm van wat al dan niet ‘kunst’ is. Het merendeel grijpt me wel aan. Ik ben net een spons die zich volzuigt met al dat moois. Ook Christel geniet er van. We kijken en kijken … en aan het einde van de tentoonstelling zijn we aan koffie toe, die ter plaatse kan bekomen worden. Nog even napraten en dan zijn we weg naar een volgende tentoonstelling in Aarschot.

Met Christel vorige zondag naar de opening van de tentoonstelling in Hannah (Herent) geweest onder de titel ‘Madonna’ met werken van Maria Richterova en Linda Bollens. Van Maria Richterova waren het vooral lithografieën, Linda Bollens vervaardigt keramiek.

De lithografieën van Maria Richterova doen vaak ‘middeleeuws’ aan. Ze vindt haar inspiratie dan ook dikwijls in oude meesters. Linda Bollens stelt keramiek/porselein ten toon.

Hannah is een kleine galerie. Telkens is er een dubbel-expositie en komen twee kunstenaars aan bod. De kleine ruimte wordt dan gevuld met een intensheid van aanbod alsof het lijkt dat je ogen te kort komt. Ook nu weer. Wat Maria Richterova presenteert is technisch een hoogstandje. Daarbij haalt ze een oude wereld te voorschijn om hem te vermengen met de wereld van nu. Linda bollens kent haar vak: de kwetsbaarheid van porselein kan zo uitnodigend aanwezig zijn. Je zou bijna op de toppen van je tenen gaan lopen om zeker te zijn van niets te beschadigen.

Telkens ben ik blij de verplaatsing naar Hannah gemaakt te hebben: mooie dingen zien maakt blij.

Bijlagen:
Madonna.jpg (137 KB)   

Maria Richterova

Linda Bollens

Tegen Karel heb ik gezegd dat we rond een uur of elf terug zouden zijn. Hopelijk gaat de terugreis even vlot als de heenreis en dan kunnen we wat vroeger thuis komen.

Er wordt een DVD gedraaid over Modigliani. Het is een geromantiseerde versie van zijn leven … en ik hou daar niet van. Daarbij, de beelden die me bijblijven na  de tentoonstelling van Marlene Dumas wil ik voorrang geven op een geïnterpreteerde wereld van Modigliani door een derde. Het kan me echt niet boeien. Daarbij, de doeken die ze tonen op de DVD zijn namaakproducten … hoe mochten ze anders stukgeslagen worden bij een of andere uitbarsting van de schilder. Dan eet ik maar de boterham die ik vanmorgen meenam en duik weer in mijn lectuur. Ik heb nog wel wat uren te lezen voor ik het boek kan dichtklappen. Het is buiten al flink donker, maar met de leeslamp van de bus kan ik zonder problemen alles moeiteloos ontcijferen.

Tot ik plots merk dat we al op de ring rond Antwerpen rijden. Hé, dat is vlug gegaan … we zullen veel vroeger thuis komen dan gepland. Goed zo, want ik voel mijn benen verkrampen door het lange zitten. Normaal sta ik gans de dag recht achter mijn tekentafel, nu zit ik op een smalle zetel met nauwelijks ruimte voor lange benen. Maar ik klaag niet. Dit kleine ongemak loonde de moeite: een pracht van een tentoonstelling, goed gezelschap … en twee boeken die me gelukkig maken. Als ik straks nog in een warme ruimte in een zalige zetel mag zitten naast Karel, wat kan ik dan nog meer verlangen.

Wie iets over Marlene Dumas wil vernemen laat het internet maar aanrukken. Het is een artieste van wereldformaat.

Ik heb er echt naar uitgekeken … en nu krijg ik haar wereld aangeboden. Een wereld waarin ze ‘aanklaagt’: de oorlog, het (seksuele) misbruik, de dood, politieke hangijzers, individuele ervaringen en dat allemaal in een beeldtaal waar ik alleen maar bewondering voor kan hebben. Wat kan die vrouw omgaan met verf en inkt. Het is net of ze de kijker meesleurt tot onder de naaktheid van het afgebeelde. Ze bestormt het verborgene tot de laatste verfraaiing weg is en er niets anders overblijft dan een niets ontziende waarheid.

Het is jammer dat je maar een korte tijd kan rondwandelen in de tentoonstelling. Feitelijk zou je die werken verschillende keren moeten zien, telkens geconfronteerd worden met ander aspecten van haar beeldkunst.

We lopen ook nog eens door de vaste collectie en neen, we hebben geen zin om nog een ander museum te bezoeken. Ik voel ik me overvol indrukken, daar kan nauwelijks nog iets bij.

In de boekenwinkel koop ik een boek over het werk van Marlene Dumas en omdat ik er nu toch ben, snuister ik wat rond in de rest van de aanbieding. Mocht er iets zijn rond het thema grafiek en letters, dat zou me wel van pas komen. Tijdens de kerstvakantie wil ik weer verder werken aan de brieven-serie voor mijn tentoonstelling volgend jaar. Nu zou ik rond letters en woorden als beeld willen werken. En geloof het of niet: ik ontdek nog een boek rond dat thema. Typo, een boek over het werk van Hansjörig Mayer. Gelukkig als een kind dat zopas zijn sinterklaasgeschenk kreeg, schuif ik aan bij de kassa.

We gaan eerst nog iets drinken en dan nog even winkeltjes kijken in de omgeving van het Rijksmuseum: gewoon een frisse neus halen en om 18 uur de bus op … en we moeten er op tijd zijn, de bushalte kan alleen maar gebruikt worden voor uit en op te stappen

Jaarlijks wordt door de academie een reis georganiseerd voor alle afdelingen. Dit jaar werd er voor Amsterdam geopteerd: in het Rijksmuseum kunnen we een tentoonstelling met werken van Marlene Dumas bezoeken. Men moest niet aandringen om mij in te schrijven. Ik had al wat werken van Marlene Dumas gezien … en ik ben er gewoon weg van. Haar manier van werken spreekt me enorm aan omdat ze zo genadeloos eerlijk is.

Op dinsdag, 25 november, werden we om 7u30 verwacht op een parking in Aarschot. Voor mij is het altijd erg spannend: zal ik die parking wel vinden? Ik weet dat mijn oriëntatie hopeloos is: na zoveel jaren in Leuven gewoond te hebben, durf ik nog verloren lopen. Ik vertrek goed op tijd: in geval ik de parking niet direct ontdek, heb ik genoeg tijd om nog een blokje om rijden. Maar ik vind de parking zonder problemen. Oef, eerste opdracht volbracht! Nu bij de groep aansluiten. Ik ben zowat de eerste die toekomt en blijf nog wat in de auto zitten: daar is het warm, terwijl het buiten blijkbaar gevroren heeft want de auto’s die de nacht hier doorbrachten zitten onder een laagje ijs.

Stilaan draaien de andere auto’s de parking op. Wanneer ik iemand van mijn groep zie, stap ik uit, controleer of ik alles meeheb (handtas en boek om onderweg te lezen) en sluit de auto af. De bussen laten niet lang op zich wachten.

Ik heb tijdens de laatste les aangekondigd dat ik geen gezellig medereiziger ben: ik hoor niet zo goed en als de bus dan nog wat extra lawaai maakt is een gesprek zowat hopeloos. Daarom neem ik altijd een boek mee op reis. Nu heb ik ‘Een schitterend brein’ van Sylvia Nasar. Ik heb dit al jaren in mijn bibliotheek liggen, maar stelde het steeds uit om het te lezen. Het is een verhaal van de geniale wiskundige John Nash jr., die jaren verzorgd werd omwille van schizofrenie, maar na zijn zestigste genas. Het confronteert me met de schizofrenie van mijn zoon. Maar ik heb het toch uit het rek gehaald. Nu proberen of ik het emotioneel aankan.

Ik kies me een plaatsje aan het raam en duik onmiddellijk in mijn boek. De voorbije dagen heb ik me thuis al wat warm gelezen: de lectuur grijpt me van de eerste bladzijden. Ik krijg gezelschap van Lieve, de docente. Ze heeft mijn voornemen om te lezen ook gehoord … en wil dat ook doen. Zo, gezellig met zijn tweetjes, ieder een boek voor onze neus, laten we ons richting Amsterdam rijden. Ik weet niet of we files moesten trotseren, maar rond elf uur stopt onze bus voor het Rijksmuseum en kunnen we uitstappen, een beetje stram van het lange zitten.

Er worden afspraken gemaakt i.v.m. het vertrekuur, de aanschaf en verdeling van de entreekaartjes … en elke groep trekt het museum in.

Omdat we honger hebben, gaan we eerst naar de cafetaria … daarna zal de cultuur nog eens zo goed bevallen.

zo weten de bezoekers dat ze niet moeten aanbellen maar langs de zijdeur mogen binnenkomen

op tafel staat alles klaar voor mensen die graag een espresso drinken

maar ook kan er een glas wijn gedronken worden. Karel is enorm als gastheer: hij zorgt voor de koffie of de wijn, de bezoekers hebben hun wens maar kenbaar te maken

met dit werk ben ik het uitsnijden begonnen. Daarna stapte ik over naar abstracte werken.

zicht op de werken aan de lage muur in de tuinkamer

zicht op de werken aan de hoge muur

Karel neemt op een bescheiden wijze deel aan de kunstroute: zijn vertaling uit het Latijn van de ‘Staatkundige verhandeling’ van Spinoza kan ingekeken worden door wie interesse heeft. Er zijn enkele bezoekers die dit doen. 

een van mijn eerste snijwerken

bij het buitengaan kan men eventueel nog een brochure of een kaartje met mijn gegevens meenemen

De weerberichten voorspellen mooi weer: wellicht dat er zich nu meer volk zich naar buiten waagt. Dit weekend stellen alle deelnemers van Rotselaar (waaronder Werchter) hun ruimte open voor bezoekers. Door de mogelijkheid te bieden op een locatie bij alle kunstenaars terecht te kunnen, nodigt men de bezoekers uit om alle kunstenaars van die plaats in hun planning op te nemen. En of dat werkt. Zaterdag een dertigtal bezoekers en zondag meer dan tachtig … een beetje veel als je mij vraagt. Ik heb graag de bezoekers persoonlijk te verwelkomen, hun vragen te beantwoorden, te vragen of zij ook met iets creatiefs bezig zijn. Maar zondag lukte dat niet meer, vooral in de namiddag was het erg druk. Gelukkig dat Karel af en toe overnam, zo kon ik me dan toch af en toe wat terugtrekken om met mensen die ik kende wat te praten.

’s Avonds, wanneer de laatste bezoeker buiten was, lieten we alles zoals het was, staken een pizza in de oven en trokken ons terug voor de tv, genietend van de rust die plots in huis neerdaalde. Morgen zouden we wel poetsen en de meubels terug op hun plaats zetten, nu wilden we alleen nog nagenieten: heerlijk onderuit in een zetel terwijl de vele gesprekken bleven nazinderen. Zalig!

Na enkele maanden zoet te zijn geweest met het aanleren van de basisslagen voor stropkant, krijgen we de opdracht een vrije oefening te maken. Geen technische tekening die aangeeft wat we moeten doen of een zelfbedacht ontwerp. We moeten gewoon intuïtief met klossen en draad iets proberen te maken. Aanvankelijk voel ik wel wat aarzeling, maar na een tijdje voel ik me aangesproken en vind mijn draai.

Er is natuurlijk nog veel te leren … maar dat leerproces en daarin het op lossen van problemen, maakt deel uit van het plezier dat kantklossen me geeft. Het houdt de geest wakker en het hart jong.

Natuurlijk wordt er nog geklost. Naast de opdrachten voor de academie, probeer ik mezelf wat problemen voor te leggen. Ik noem het uitwerken ervan ‘werkstukken’. Zo ben ik met verdichtingen bezig. Je kan die horizontaal en verticaal uit werken. Eerst ga ik aan de slag met verticale verdichtingen. De rijen blijven de zelfde afstand behouden, maar de slagen liggen volgens het patroon dichter of verder uit elkaar. Voor het ontwerp inspireer ik me op mijn vroeger tekenwerk. Met enkele eenvoudige lijnen teken ik het patroon. Ik ben echt benieuwd naar het resultaat.

Omdat het maar werkstukken zijn, gebruik ik dikke katoenen draad: het gaat iets rapper vooruit dan de dunne draad en je ziet beter hoe de slagen liggen. En als zoiets af is, verdwijnt dat in een plastieken mapje om het archief aan te vullen. De verticale verdichting heb ik afgewerkt tijdens de kunstroute, op de uren ‘dat er geen volk was’.

In mijn hoofd heb ik reeds een ontwerp voor het uitproberen van de horizontale verdichting, maar dat lijkt me heel wat moeilijker.

Zondag stappen wat meer mensen de drempel over. Leuk is wel dat die mensen echt interesse hebben … en snijwerk, neen, dat hadden ze nog niet gezien.

Tijdens het gesprek met twee dames komt iemand binnen … en een van de bezoeksters herkent een medestudente die ze in geen dertig jaren nog gezien heeft. Dat zijn wel leuke momenten. Dan ga je naar schilderijen of iets dergelijks kijken en ontmoet je iemand uit een ver verleden.

Ondertussen schuiven de uren … en tegen vijf uur ben ik blij te mogen sluiten. We hebben afgesproken met Monika, de achterbuurvrouw die keramiek ten toon stelt, dat we na vijf uur tot bij haar zouden komen, zo kunnen we haar werken ook eens zien. Zij was zaterdag langs geweest, die dag hield ze zelf niet open. Een wijze beslissing die ik een volgende keer ook zal overwegen.

Monika maakt potten, vormen die heel kwetsbaar en fragiel aandoen. Ontzettend mooi.

We blijven een glas wijn drinken, er komen nog vrienden toe … en dan gaan we de avond in. Het opruimen stellen we uit tot maandag. Trouwens veel moet er niet opgeruimd worden: volgend weekend staat ons huis weer open voor bezoekers. Hopelijk is het dan mooi wandelweer, zodat buitenkomen niet teveel inspanning vraagt.