Beschrijving:
Tabaksfabriek Mignot & De Block, Eindhoven
De afdeling plakkerij van de kistjesstoffeerderij. Leeftijd 13-15 jaar en ouder. De opleiding wordt gevolgd onder werktijd met een vergoeding van het uurloon. Weekloon fl. 4,- tot fl. 7,-. De werkuren zijn van 7-12 en 2-7 met twee pauzes
Datum: Circa 1919
Uit "Een zestigtal Rapporten over Huisindustrie in Nederland"
Het maken van sigarenkistjes te s Hertogenbosch.
Aantal: Dit geschiedt door 76 personen, uitsluitend mannen. Echter werkt de vrouw bij na steeds een paar uur per dag mee.
Kinderarbeid: Over 't algemeen komt kinderarbeid weinig voor. Toch wordt van ongeveer 12 kinderen beneden 14 jaar bericht, dat zij na schooltijd medewerken.
Bijverdienste: Het betreft bijna steeds sigaren-sorteerders op een fabriek werkzaam, die thuis de kistjes maken. Het fabrieksloon werd meestal niet opgegeven; in de enkele gevallen, dat het wel werd vermeld, varieerde het van f 8 tot f 12. Het thuiswerk is niet verplicht.
Arbeidsduur: Door 33 arbeiders wordt 2 of 2 ½ uur gewerkt, door 20 arbeiders 3 uur en door 13 arbeiders 3 ½ , 4 of 5uur; slechts 6 personen werken 1 of 1 ½ uur. Daar de arbeidstijd op de fabriek soms ? uur, maar meestal 10 of 11 uur bedraagt, is het duidelijk, dat de arbeidsdag van deze arbeiders zéér lang is. Onder hen komt dan ook een arbeidsdag van 13 of 14 uur dikwijls voor. Ook in het schaftuur wordt soms gewerkt.
Men moet voorts in 't oog houden, dat de enquête plaats vond in een tijd van groote slapte, zoodat thuis minder werd gewerkt dan gewoonlijk. Door een arbeider werd verzekerd, dat in den drukken tijd vaak laat op de fabriek gewerkt wordt, zoodat het afmaken van de kistjes thuis dan dikwijls tot in den nacht duurt.
De genoemde werktijden gelden vaak slechts voor 5, soms voor 4 dagen in de week.
De vrouw helpt bij het kistjes maken meestal 1 ½ a 3 uur per dag, soms nog langer.
Loon: Het stukloon bedraagt meestal 2 cent per kistje, soms 2 ½ en 3 cent al naar de soort. De opgaven van den tijd, noodig voor het maken van één kistje, loopen zeer uiteen; vaak wordt opgegeven, dat één kistje met hulp in 4 a 5 min., zonder hulp in 9 min. gemaakt wordt. Voor het maken van 10 kistjes wordt dikwijls 1 a 1 ½ uur arbeid gerekend. Vandaar loopt ook het uurloon zeer uiteen; het varieert meestal van 8 tot 16 cent. Het weekloon bedroeg in 33 gevallen f 3 a f 3.50 en in 15 gevallen f 3.50 a 4, in 7 gevallen f 4 a f 4.50, maar in 7gevallen f 1 a f 3. Hierbij moet men echter in aanmerking nemen, dat de kistjesmaker 15 a 20 c. onkosten (voor stijfsel, enz.) per week heeft.
Woning: In ? gevallen bevatte de woning slechts één kamer en in 32 gevallen twee kamers, overigens gewoonlijk 3 vertrekken. Het kistjesmaken geschiedt meestal in de woonkamer, die meestal tevens keuken of slaapkamer of zeer dikwijls alles tegelijk is.
Ziekteverzekering: Bijna steeds zijn deze arbeiders lid van een ziekenfonds.
Vakvereeniging: Van deze arbeiders is ongeveer de helft georganiseerd.
|