KIEZEN IS VERLIEZEN .

Hun ruzie duurde maar een paar dagen en was nà de zondag van de verkiezingen alweer vergeten. Waarschijnlijk omdat de stembusuitslag elk ànder serieus onderwerp van gesprek overschreeuwde: Leon Degrelle was met zijn 21 REX-parlementairen in de prullenbak geveegd, slachtoffer van zijn loze beloften en populistische overdrijving ! De 'Zwarten' van het V.N.V. wonnen één zetel bij en kwamen op 17. Ook de 'Tjeven' en de 'Blauwen' wonnen een beetje, terwijl de 'Sossen' en de 'Rooj' lichtjes verloren: waarschijnlijk het gevolg van de eindoverwinning van Franco in de Spaanse burgeroorlog, twee dagen voordien.

Maar bij het Verdinaso, dat gewoontegetrouw niét aan de verkiezingen had deelgenomen ,leek wel een paleisrevolutie uitgebroken ! De 'Raad van Leiding' verweet haar boegbeeld Joris Van Severen zijn koppige afzijdigheid in deze kiesstrijd, ondanks het reusachtig volkse succes van zijn laatste massa-meetings overal in Vlaanderen. Indien ze wél hadden meegedaan zouden ze zeker zes-zeven zetels veroverd hebben, zei Cyriel Verschaeve in 'Volk en Staat'…. Vet betaalde zetels wel te verstaan, die een beweging op de rand van het bankroet wat zuurstof had gegeven...…

De twee jongens spraken onder elkaar weinig over de binnenlandse politiek om niet in een vruchteloze wit-zwart discussie te vervallen. Arthur had van de Duitse kranten zo'n walging overgehouden dat hij ook de verzamelde Belgische pers eveneens van politieke corruptie verdacht. Dus beperkten ze zich liever tot de boeken van Karl May en het fantaseren rond de avonturen van Old Shatterhand.

" Ik denk dat we in Oostende eens zullen moeten rondzien, want uit de 'Librairie Gilson' achter de hoek hebben we nu de laatste van de reeks Winnetoe's wel 'gehad', meen ik"

" Ik ben hem langzaam aan wat beu " bekende Joseph: " Daarbij, in de schoolbibliotheek heb ik een ànder mooi boek gevonden: 'Alleen op de wereld'. Van een vondeling die noodgedwongen verkocht wordt aan een oude zwervende straat-artiest, met honden die kunstjes maken. …Heel goed…"

" Dat kén ik. Thuis in Köln stond die in de kast bij mijn zuster…. Tranen met tuiten heeft zij gehuild, met de arme Remy en de poedel Kappie! Man-man!" Zijn spottende lachbui stokte plots toen hij het uitgestreken gezicht van zijn vriend merkte. Na een pijnlijke stilte bekende hij beschaamd: " Ik ten andere ook ; iederéén denk ik, die iet of wat verbeelding heeft zal daardoor ontroerd worden…" Maar toen Joseph blééf zwijgen, probeerde hij voorzichtig: " Heb ik iets verkeerd gezegd, misschien?"

" Och, laat maar…" Joseph zuchtte eens en scheen zich te vermannen: " Weet je nog dat je mij de raad gaf in het trouwboekje van mijn moeder te zoeken naar de vader van mijn oudere broer?… Wel, er ís geen oudere broer, geen Rudolf of Adolf zoals wij dachten !… Het oudste kind van mijn moeder, dat is Bibi: IK!"

" Nou én? Er moet iémand de oudste zijn!"

" Ja, maar in die brief, overlaatst, stond dat Dis niet de vader is van het oudste kind van mijn moeder.… Snap je? En ook de roddel in 't dorp wijst daarop. Wààr of niet: ik kan er in elk geval niet mee lachen! Want als Dis mijn vader niet is, wie dan wél??"

" Wat heeft dàt nu voor belang, man? Voor mijn part is het God-de-Vader! Bij zo'n probleem hebben jullie christenen toch de gepaste oplossing gevonden? Kijk maar naar de maagd Maria… ! Toen de timmerman Jozef van Nazareth lastige vragen begon te stellen, wees zij naar boven! Nou dan: iedereen tevreden!"

" Vraag is of de Koloniale Hogeschool mij zal aanvaarden als ook ík naar boven wijs!"

" Waarom zou je ? Volgens dat trouwboekje héb je toch een officiële vader!? Jij zoekt luizen op een kaalkop, vriend! Deze biologische angst hebben jullie van de Heilige Jozef overgeërfd, denk ik…. Man toch! Dan hebben wíj, joden, die eeuwige twijfel over het vaderschap stukken béter aangepakt, hoor! Bij ons loopt de overdracht van de familiale waarden tussen de generaties langs de moeders, da's veiliger. Wie je moeder is, weet je zéker, maar naar je vader mag je altijd raden. Daarom heeft de mannelijke bloedlijn bij ons geen belang. …De kinderen van een jodin zijn altijd joods, ook al is ze met een christen man getrouwd"

" Jij gaat daar veel te licht over, Arthur, omdat dit probleem je niet persoonlijk raakt. Begrijp je niet dat ik rondom mij geen enkele houvast heb: net lijk een drenkeling op een vlot in volle zee. Wie ik altijd voor mijn bompa aanzag, blijkt nu een wildvreemde te zijn! En het is zeer de vraag of zijn zoon Dis, die met Marie trouwde wel mijn vader is! En met mijn broer Leon ben ik ook maar half verwant! Geloof me: niet weten van wie je afstamt, vind ik het ergste wat er bestaat ! …En dan bedenken dat ik daar bovenop zés maanden na hun trouw geboren ben!"

" Da's mij ook opgevallen. …Je moeder zal Dis telaat verwittigd hebben dat ze zwanger was, of hij was toen misschien op reis. …Of soldaat in Duitsland, en 'het' pas vernomen hebben tijdens zijn volgend verlof…"

" Voor zover ik weet is Dis nooit soldaat geweest. Hij heeft in de plaats de Ijzervlakte helpen ontmijnen."

" Dan is er nog een àndere mogelijkheid, natuurlijk: …Marie kan eventueel met verschillende jongens tegelijk geflirt hebben. En toen de verwekker niet beschikbaar bleek voor het huwelijk - voor wélke reden ook - heeft ze misschien nummer twee op de lijst een kans gegeven: je vader Dis ?"

" Anders gezegd: Dis is mijn échte vader niet!"

" God mag het weten ! …Dis was de tweede in haar hart, maar misschien niét de eerste...…euhum, hé! Want ik heb het persoonlijk ook raar gevonden dat gij zo verschilt van Leon…. Jouw uitleg van magere bleke kinderen na de hongersnood van 1918 raakt kant noch wal, dus moest het wel aan een fout in de afstamming liggen…. Maar daar is toch geen schande aan! Zelfs in de bijbel staat dat Ismaël, of hoe hij ook weer heet, met zijn negen broers en zusters tién vaders had, doch slechts één en dezelfde moeder, die daarmee haar stam van uitsterven behoedde…"

" Tien vrijers !! Chance dat mijn moeder op tijd gestopt is!"

 

Na nog een paar dagen broeden besloot Joseph Jetje aan te pakken over de blinde bochten in zijn stamboom. Als er iémand die kende, was zíj het wel. In de loop van haar maandenlange speurtocht naar het 'Spook' van Leon had ze vast een duidelijk zicht gekregen op de vorige generaties Petré. Zijn broertje kon hij daarover moeilijk uitleg gaan vragen, na zijn herhaalde sarcastische reacties op diens bange twijfels. En aangezien zij toch van jongsaf de hartsvriendin van zijn moeder was geweest, herinnerde zij zich misschien nog iets over de vroegere vrijers...…Al wist hij niet goed hoe hij dat laatste ter sprake zou kunnen brengen…. Daarom besloot hij wijselijk zijn nieuwshonger te beperken tot haar geheimzinnige 'uitstapjes' naar Veurne, Duinkerke en Oostende.

Hij zag Jetje nu elke dag, sinds hij weer bij Gunst de vensterluiken hielp bergen van de villa's die zij, mét twee àndere poetsvrouwen, weer moest schoonmaken voor het nieuwe seizoen. Madame De Handt, de moeder van Nadine, had blijkbaar zijn hulp niet meer nodig nu ze door de oorlogsdreiging maar weinig toeristen verwachtte.

Na het werk reed hij 's avonds met Jetje mee naar huis om er samen in haar keuken nog een kom koffie te drinken. Maar toen hij een visje uitwierp merkte hij al vlug dat ze nog steeds wat nukkig was omdat Leon hun geheim verbond had verklapt en zéker niet van plan was erg in details te treden.

" Om te beginnen: met Oostende heeft niemand geen zaken, en gij nog allerminst: daar zijt ge nog wat te klein voor!"

" Allee Tante Jetje, komaan! Ik loop al maanden met een lief: voor mij moet ge u toch niet wegsteken hé! Heel het dorp weet dat gij daar een vrijer hebt!"

" Een vrijer ?! Verdikke, ik een vrijer? In Oostende?!" Ze proestte het uit: " Dàt is een goeie!"

" Ge wilt zijn naam niet geweten hebben?"

" Nee begot, dat gaat niemand aan! Ik vraag toch ook niet met wie dat gíj vrijt?"

" Dat moogt ge gerust weten, als ge't maar niet voortzegt…. Ze heet Nadine…"

" Maar vent, dat weet ik al lang! Die kleine van de groenselwinkel De Handt op 't Bad!"

" Geen ordinaire groensels hé! Primeurs a.u.b.! En Nadientje is absoluut geen klein kind meer: daar kan ik verdomme van meespreken!"

" Waw-waw! Past maar op dat ze u niet opvreet!" Ze schoten plots samen in een onbedaarlijke lach en de schroom was gebroken.

" Luistert Joseph, écht waar: Oostende heeft met heel die spookgeschiedenis niets te maken ! Tenware dat de baas van autocars Ramoudt er mij het adres gaf van die speeltuin in Duinkerke waar Leon zogenaamd zijn spook zag. Méér moet ge achter mijn ritjes naar Oostende niet gaan zoeken. Neen, de sleutel ligt in 't Zwartenonnenklooster van Veurne waar ik in de doopregisters mocht gaan snollen. Daar heb ik het bewijs gevonden dat die café-baas zéker den Dis niét is, maar hoogstwaarschijnlijk wél familie van hem. En dat den Dis zélve - God hebbe zijn ziel - zo dood is als een pier. …Of laat ons zeggen: in rook is opgegaan..…Leon is daar nog altijd geen honderd procent van overtuigd, maar zoals ikzelf is ook hij het beu om nog verder te zoeken "

 " Akkoord voor dat spook: daar heb ik nooit wakker van gelegen. Maar hoe zit het met de échte ouders van ons vader, zij die hem als boreling in Veurne in dat weeshuis hebben gestoken ? Want ik weet dat bompa Petré enkel Dis zijn pléégvader was. En wat nog van meer belang is: wie was zijn échte moeder ?" Arthurs filosofie over de bloedlijn via de moeders scheen dan toch na te werken…...

" Geen flauw gedacht!" loog Jetje: " Want Dis werd te vinden gelegd op de kloostertrap door een vent die is gaan lopen: misschien was dàt de vader ? En ze hebben 's anderendaags een straat verder een dooi vrouwmens gevonden, doodgebloed omdat ze juist een kind had gekregen: was dàt zijn moeder ? God mag het weten!"

Joseph staarde peinzend voor zich uit maar schudde dan mistroostig het hoofd: " Dat is geen uitleg hé, Tante Jetje! Er zijn érger zaken gebeurd in ons familie die absoluut niet heel katholiek waren en die gij alsmaar verzwijgt! Ik heb het recht dat te weten!"

" Niet katholiek ? Zoals?" vroeg ze hautain, plots op haar hoede.

" Zoals, bijvoorbeeld…" en hij trok zijn stoute schoenen aan: " waarom Leon en ik zo'n verschillende kop hebben, bijvoorbeeld!"

" Hoezo, verschillend ? Hij trekt op zijn vader en gij op uw moeder: dat is toch normaal?!"

" Hij trekt op zíjn vader en ik op de míjne, wilt ge zeggen!"

 Jetje keek hem een wijle verbouwereerd aan en zei toen met vlakke stem: " Joseph Petré, weet ge wel goed wat ge daar komt te zeggen? Ge moest u schamen zoiets over uw moeder te denken! Ik wil dat niet gehoord hebben! Allee oeste! Uit mijn ogen! En komt daarmee niet meer af of er zal wat waaien dat ge niet rap gaat vergeten!"

Bon, wéér een deur die dicht sloeg!