B25. LUITENANT VLIEGER BRIAN BOLTON.
Westzijde, 1 april '41.
" Mayday, Mayday ! ...Mayday, Mayday !" ...Hij hoorde geen gekraak meer in zijn koptelefoon...Maar misschien waren zijn oren nog verdoofd door die granaatexplosie van zoëven ,vlak naast de cockpit ,waarvan nu geen énkele ruit nog heel was...
Alles was ook zo razend vlug gegaan. De piloot, luitenant-vlieger Brian Bolton, had nog geen minuut geleden tussen de tastende vingers van de Duitse zoeklichten het dubbele havenhoofd van de Belgische badplaats Oostende, tienduizend voet lager, in het bleke maanlicht op zich af zien komen. Hij vloog 'right wing' in de eerste groep van drie tweemotorige Wellington bommenwerpers, exact op koers. Als tenminste de 'Pathfinder', tien mijl voor hen uit, zijn lichtfakkels boven het juiste doel had geparachuteerd...
Tijdens de aanvlucht op de achterhaven hadden plots twee gelijktijdige 'near-hits' uit de 88 mm Flak-Batterie van Raversyde zijn 'kist' duchtig dooreen geramd! Maar schijnbaar zonder ernstige schade...Die 'fucking Krauts' daar beneden kénden hun job, dat was geweten bij het 102 Royal Bombing Squadron: bij voorgaande vluchten op Oostende waren al vier toestellen niet meer teruggekeerd...
Maar nauwelijks had hij Teddy, de 'bombdropper' die voor hem in de glazen neuskoepel op de buik over het richttoestel gebogen lag, groen licht gegeven om de bomkleppen te openen ,toen een volgende salvo van de luchtafweer hun 'flight' verdomd dicht omkaderde ! Dat begon hier aardig te stinken !
" Five seconds to target ! ",riep hij in de microfoon: "...four...three..."
Plots daverden twee afgrijselijke knallen door de kist en samen met de verblindende flitsen spatte de glazen neuskoepel in duizend gruzelementen uiteen. De stormwind beukte naar binnen als een sneltrein, vol gierend gefluit en razende rukken aan z'n kleren.
Instinctmatig trok hij het toestel op, maar het gehoorzaamde niet meer.
" Stuurkabels getroffen ! ",dacht hij wat overbodig, " Verdomme ,Sweet Margret ,we hebben het gehad ! ..." Zo heette zijn "bak" :Sweet Margret ,naar de barmaid op de basis...
" Bailing out ! Left wing to Leader: we're bailing out ! ", schreeuwde hij in zijn boordradio, " we verlaten het verband ! Crew, stand-by for dropping ! " Maar hij hoorde geen reactie, enkel een laatste sinister gekraak in de koptelefoon...Verdomme, die was ook al kapot !
Ze waren de Flak-gordel (Flak = Fliegerabwehr Kanone = luchtdoelgeschut) rond Oostende nu voorbij en door het gapende gat onder zich zag hij de maanverlichte haven wegschuiven, hel opflitsend daar waar de bommen insloegen.
Het vliegtuig week uit eigen beweging hevig rammelend en schokkend lichtjes naar rechts af, boven het donkere polderlandschap, terwijl de rest van zijn squadron links uit het zicht verdween .
Teddy lag stil ineengekrompen aan zijn voeten: de grijze smurrie van zijn hersens die uit de lederen vliegenierskap puilde werd in klonten door de gierende wind weggerukt.
" Poor Teddy..."
Instinktmatig checkte hij verder :naarZo te zien brandde er nog niets aan boord, maar een witte benzinestraal schoot recht naar achter uit de linkervleugel: het zaakje kon elk ogenblik ontploffen !
" Thuis geraken we nooit meer ! ",flitste het door zijn hoofd, " zoveel is wel zeker...Al verliest de kist praktisch geen hoogte..." Hij durfde echter het instrumentenbord niet te testen, uit angst een kortsluitvonk te veroorzaken. Het zou ten andere zinloos zijn, ook al was dit de opgelegde procedure uit het boekje...
" Everybody bail-out ! Get out fast, damned !!", schreeuwde hij in de boordtelefoon, maar realiseerde zich meteen dat wie van de zeskoppige crew nog in leven was, al lang op eigen initiatief de sprong naar buiten had gewaagd.
Krampachtig worstelde hij zich tegen de stormwind in, om uit zijn pilootstoel los te komen, werd zijwaarts neergesmakt en liet zich over de vloer van de rammelkast wegstuwen naar achter, de slip afremmend aan alles wat hij grijpen kon ! Het ontsnappingsluik, midscheeps onder de romp, was verdwenen, dus misschien had één van zijn mannen het toch nog gehaald...
Even controleerde hij vluchtig zijn valscherm, zittend op de rand van het gierende gat, waaronder in de eindeloze diepte het zilveren spiegelbeeld van de maan gestaag over inktzwarte grachten en plassen schoof. Verdomme, van een olympische duik gesproken: dàt zou me er ééntje worden !
Maar springen moést hij sowieso, en vlug, voor de kist aan flarden vloog ! Hij voelde de rammelbak nog steeds licht naar rechts afwijken: deze brede bocht zou hem binnen de drie-vier minuten weer boven zee brengen en het vooruitzicht om verstrikt in zijn valscherm te verzuipen joeg hem de stuipen op het lijf...Dan beter de korte pijn en het risico nemen daar in de zompige polders te pletter te slaan ! "Flanders Fields..." flitste het door zijn hoofd: " één lijk meer of minder..."
Weer tastte hij voor een laatste maal naar de handgreep van zijn parachute, kromp inéén in de foetus-houding en, de vuisten beschermend voor het gezicht, gilde hij met overslaande stem als om zichzelf moed in te pompen: " Drop dead, you fucking coward ! ...Go-o-o-o ...Now !!"....
" Famous last words...",flitste het door zijn hersens. En terwijl hij tollend naar beneden tuimelde in de wild huilende wind zag hij in zijn verbeelding zijn makkers in de stand-by loods bulderend staan lachen om deze ultieme joke ! Boltons Famous Last Words verdomme ,om in te lijsten boven de bar van de 102 Squadron in Newton!
Een eeuwigheid later sloeg een rotruk door zijn kruis en schouders, knalde het valscherm boven zijn hoofd open en zweefde Bolton als een reuze slinger zachtjes dieper en dieper, de vijandelijke zwarte beemden tegemoet.
Op 1 april 1941, om 23.11 uur landde hij met een belachelijke onreglementaire buiteling in een drassige polder bij Mannekensvere, een pure paniek zaaiend onder een kleine kudde Casselkoeien.
" Shit ! ",stelde hij zeer terecht vast, toen hij de kille smurrie van z'n broekspijp poogde te vegen...En ging er even grimmig bij liggen om van de stress te bekomen.
" Well, Brian-Boy, war is over..", dacht hij toen, en loosde een diepe zucht. "And you're still walking among the cows, on the sunny side of the grass ! No broken legs, fit and well, and still going strong: I spit on that ! "... Nu enkel nog in deze godvergeten negorij een zacht bedje vinden om rustig van de alteratie te bekomen ,en klaar is Kees !
Maar hij juichte wat te vroeg...
René keek bedenkelijk: " Ge weet het of ge weet het niet, Marie, maar ik heb het zo niet op den Duits... En dan in 't dorp te moeten horen dat mijn eigen zuster met zo'n vent uitgaat..."
" Luister eens hier, René, ik ben zevenendertig en den tijd dat ge over m'n zieltje moest waken is lang voorbij ! De paster kan de pot op ,en al de kwezels van het dorp erbij ! Ik ben nu oud en wijs genoeg om m'n eigen keus te doen ! En als die vent - 'lijk dat ge zegt - mij goed bevalt, dan heeft niemand daar zijn neus tussen te steken ! Ten andere, ik weet niet of deze affaire nog lang zal duren, maar moest het één dezer dagen met Jupp gedààn zijn en ik krijg goesting in een àndere, dan heeft niemand daar zaken mee, buiten ikzelf en m'n kinders...Die weten nog van niets, want ik pas wel op ! En ik geef iedereen de raad hun bakkes daarover dicht te houden ! De jongens zijn de laatste tijd niets tekort gekomen en ze krijgen door mijn zondig leven véél beter eten dan een hoop andere half-wezen, als ge dat maar weet ! "
" Maar g'hebt het geld van dien Jupp toch niet nodig, verdomme ! Ik kan toch ook rekenen, zeker: met wat de Leon binnen brengt moet gijder er goed van kunnen leven..."
" Wie spreekt er hier over geld ? Gijse smeerlap ! Denkt ge soms dat hij me betaalt ?! Wees maar gerust: ik heb er nog geen frank kado van gekregen...Neen, ventje, ik doe het voor het eten, als ge 't wilt weten ! Vergeet niet dat hij m'n baas is in de keuken van de kazerne en ge moogt altijd denken dat hij me omkoopt voor spek en eieren, want misschien is dat wel gedeeltelijk zo...Maar ik ben ermee uit geweest omdat het een schone vent is en omdat we elkaar goed kunnen verdragen...En moest het de volgende week àf zijn, dan zoek ik er een andere en voor mijn part mag dat dan wéér een grijze zijn, of een witte, of een zwarte, of een kaki: daar veeg ik glorieus m'n voeten aan ! Als het een brave vent is, die mij respecteert en voor het eten van m'n kinders instaat, wil ik hem altijd wel eens keuren ! "... Ze glimlachte wat bitter, maar haar ogen vonkten.
" Wel, als 't een witte mag zijn, waarom pakt ge dan de Gerard niet ?...Die zit goed in 't vet, ge zoudt niets tekort komen...", probeerde René voorzichtig.
" De Pylieser ! ", vloog Marie uit, "die lafaard ?! Die tweezak ?! Ge weet niet goed wat ge zegt ! Zo'n hoerebok ! Nog in geen honderd jaar ! Miljaarde ! Ik ken hem beter en langer dan ge denkt ! ..." Ze hield zich plots in, want in al haar verontwaardiging zou ze zich nog verspreken...
" Maar ge weet toch dat die al jaren een boontje voor u heeft...", drong René aan.
" Zijt ge soms door hem gestuurd, om me dat te zeggen ? Mij eerst zwart maken met z'n achterklap, omdat ik daarna uit miserie met hém zou optrekken ? Zo'n dreigementen, dat heeft een naam ! Als hij denkt me op die manier van gedacht te doen veranderen, is hij nog een grotere klootzak dan ik al wist...Jezus-Maria: de Pylieser ! Nooit - verstaat ge me ? - nooit van m'n leven ! De valsaard ! Dat hij maar gerust voort doet met achter de hoeren te lopen, dat is het enige waar hij goed in is: iedere week een andere...Geluk ermee, maar niet met mij...Nooit meer ! "...Verschrikt voegde ze er vlug aan toe: " Nooit van m'n leven ! "
Maar René liet zich niet van de wijs brengen.
" Hoezo, nooit meer ? Heeft hij het dan al eens geprobeerd, soms ?"
" We gaan geen ouw koeien uit de gracht halen, hé vader ! Maar ge moogt van één zaak zeker zijn: als de Pylieser nu in z'n gat gebeten is omdat ik met nen Duits uitga, is dat niét omdat het nen Duits is, waar ge als goede patriotte niet mee moogt vrijen...Bij Pylieser is dat zuiver een kwestie van jaloezie, omdat HIJ absoluut met mij wil potelen, enfin, ge weet wel...Hij moet de stijve vaderlander niet uithangen, en z'n borst vooruit steken als hem alleen maar z'n spriet wil gebruiken ! Zeg hem maar, dat als hij nu zo inzit met m'n goede naam, hij daar een kleine twintig jaar te laat mee komt ! "
" Maar wat hebt ge toch tegen de Gerard ? Ik weet ook wel dat ge hem stijf in 't oog moet houden, maar ik ben zeker dat hem het met u goed voor heeft..."
Marie lachte honend en negeerde de valstrik:
" Zeg, broerke, zijt ge naar hier gekomen om over die kloot te zagen ? Weet ge niets anders te vertellen ? Voor mij is de Pylieser de schipper van Leon en daarmee uit ! En zelfs op dàt gebied is het een dief: we wachten al een jaar op de reddingspremie voor het thuisbrengen van de Astrid, na die affaire in De Panne, of zijt ge 't soms vergeten ? Ik niet ! Ik vergeet niets, want buiten 'dief' kan ik hem nog veel namen geven, maar hij is niet waard dat ik me kwaad maak...Spreek me niet meer over die vent..."
Tijdens de pijnlijke stilte die volgde, bleef René peinzend in z'n koffiedik staren, of welke ersatz daar dan voor moest doorgaan...Marie voelde dat ook hij over iets anders wou beginnen en gaf hem een zetje:
" Er ligt nog iets op uwen lever, hé ! "
Hij knikte voor zich uit.
" En dat heeft niets te maken met de Jupp en het feit dat ik met een Duits loop ?..."
" Toch wel, " bekende hij, "...halvelings..." En na nog een korte aarzeling stak hij resoluut van wal:
" Ik zit met een zwaar probleem ...en gij zoudt me misschien kunnen helpen...Eergister nacht is er bij 't bombardement op Oostende een vlieger in zee gestort, hier een paar mijl buiten het staketsel...Den Duits denkt dat er geen overlevenden zijn...allee, allemaal verzopen, hé...maar boven Mannekensvere heeft de piloot zich met een parachute kunnen redden. Hij zit nu al twee dagen bij nen boer daar verdoken, maar die wilt er van af...En dien tommy wil terug naar Engeland..."
" Naar Engeland, verdomme ! Dien is zot zekers ! Waarom niet naar Amerika of Chacamaca, als ge 't maar voor 't zeggen hebt ?! Waarom geeft hem zichzelf geen krijgsgevangen: den Duits gaat hem toch niet opeten ! Naar Engeland verdomme, hoe gaat hem dààr geraken ?"
" Ik ga hem daar naartoe varen"...
" Watte !?...Gij !?...Naar Engeland, zegt ge !?... Maar waarom gij ?...En met welke boot ? Toch niet met de 'male' van Oostende-Dover, hé ! ",smaalde ze.
Neen, de 'male' of 'mailboat' op Dover lag al een tijdje uit de vaart, gaf hij toe, maar met iets kleiners ging dat ook. En sinds de overtocht met die joden, vorig jaar, wist hij dat het in feite heel simpel was om daar te geraken: Engeland lag niet op een ander werelddeel, ook al had men tegenwoordig soms die indruk...Méér mocht hij er niet over vertellen: hoe minder ze wist, hoe beter voor de gezondheid. Maar hoe dan ook: dàt was het echte probleem niet...
Hij zuchtte even diep en vervolgde toen met een scheve grijns: " Dien type moet daar direct wég van die boer en voor dat we alles in orde krijgen voor den oversteek, moeten we hem ondertussen een week of zo op een veilige plek kunnen verduiken, verstaat ge ?..."
En of ze het verstond ! Ze voelde hem afkomen op zijn klompen en vroeg verbijsterd: " Toch niet hiér bij ons, hé vent, of zijt ge helegans zot geworden ?!"
Hij knikte glimlachend, wat gegeneerd.
" Maar dat is hier toch geen veilige plek, met al die soldaten...en Jupp die ieder moment kan binnenvallen ! Die is hier kind aan huis, komt ge mij juist te verwijten ! Of zijt ge ineens van gedacht veranderd ?"
" Is de Jupp van zijn leven al in den 'abri' geweest ? Weet hem iets van dat klein kamertje achter de konijnekoten van Joseph ? Moest den Duits het ooit in zijn kop halen naar die parachutist te gaan zoeken - en 'k zeg wel 'moest', want er weet geen kat dat die vent nog leeft ! - dus moést den Duits hem toch gaan zoeken, zal hem zeker geen weduwe gaan lastig vallen waarvan de twee zoons dikke zwarthemden zijn hé ! En die op de koop toe zelf met een Feldwebel vrijt..."
" Hé, pardon-Gaston ! Oberfeldwebel, astenblief... en ge laat dat vrijen maar zo! "
" Maar allee, Marie, zevert nu niet, hé: de Gerard is u tegen 't lijf gelopen in dat rendez-vous-hotel van Oostende ! Hij heeft toch niet scheel gezien hé ! "
Tableau !
