C03Bis

Het Russisch Zomeroffensief 1944.   

 

Tijdens hun winter- en lenteoffensief hadden de sovjets tussen 24/12/43 en 12/5/44 de Duitsers (...én de Vlaamse SS-Sturmbrigade Langemark...) uit de Oekraïne verjaagd tot over de Roemeense grens. Op het front in Wit-Rusland bleef het echter rustig tussen Narva in Estland en de Pripetmoerassen aan de noordgrens van de Oekraïne. Hitler verwachtte daar voorlopig geen grote veranderingen en meende dat de Russen eerst zouden pogen naar de zuidelijke Balkan door te breken: voor een rechtstreekse aanval door Polen naar Berlijn achtte hij hen nog te zwak...Dus stelde hij het gros van zijn reserves op tussen de Karpaten en de Zwarte Zee en beging daarmee de zoveelste blunder uit zijn korte militaire loopbaan.

Want Stalin had ongemerkt achter de lijn Kovel-Smolensk-Peipusmeer een nooit geziene gepantserde strijdmacht opgebouwd: 7 legergroepen op slechts 1200 km front, een viervoudige overmacht t.o.v. de Duitse "Heeresgruppe Mitte" die deze sector moest houden. Hij wachtte enkel het resultaat van het geallieerde "Tweede Front" in Normandië af en liet dan op 22 juni '44 zijn honden los. Op 9 weken tijd rukten deze 700 km op, van Vitebsk naar zowel Warschau als Köningberg en Riga. De Duitse Legergroep Mitte werd voor 75% vernietigd en voor eeuwig van de kaart geveegd.                                                                      

Toen Hitler medio juli '44 de totale ondergang zag aankomen trok hij haastig alle reserves uit de zuidelijke Balkan terug om dat gat van 400 km in zijn centrum te dichten. Maar het was reeds veel te laat. Stalin maakte van deze verwarring gebruik om nu zijn legers tussen de Karpaten en de Zwarte Zee in het offensief te werpen en de vijand vlug uit Roemenië, Bulgarije en Hongarije te verdrijven.       

Na de val van Boekarest (31/8/44) verklaarde Roemenie zelfs Duitsland de oorlog, en toen Sofia viel op 18/9 liep ook het Bulgaarse leger over naar de Russen. Op 14/10 landden de Engelsen in Griekenland en ontketenen daar een burgeroorlog, waardoor de Duitsers ook dit land haastig moesten verlaten. Tijdens hun aftocht door Joegoslavie zat Tito hen met zijn 250.000 partizanen op de hielen, en Belgrado viel op 19/10. Om te beletten dat ook Hongarije zou capituleren liet Hitler op 20/10 de Hongaarse regent Admiraal Horthy kidnappen maar deze stunt kon niet beletten dat de Duitse troepen op Kerstmis '44 in Boedapest werden omsingeld.                                

Terwijl in het centrum de spits van de Sovjettroepen op 1/8/44 de voorsteden van Warschau bereikten - en de bevolking al dan niet gewild tot een opstand verleidden - stootten ze ook door naar de Baltische Zee:  Eind augustus veroverden ze Estland, en Letland in september. Met een plotse doorbraak naar het Memelgebied sneden ze de terugtocht van de Duitsers naar Oost-Pruisen af en zaten 30 divisies in Koerland in de val. Op het einde van '44 was het front gestabiliseerd op de lijn Köningsberg-Warschau-Boedapest-Zagreb.                  

In het noorden, waar Finland een wapenstilstand had aangevraagd en op 19/9/44 definitief capituleerde, bezetten de Sovjets heel het land tot de grens met Noorwegen. En in Noorwegen zelf trokken de Duitse troepen langzaam uit het poolgebied weg om toch maar niet in Russische krijgsgevangenschap te vallen.