Het schijnt dat de oude groote hofstede een overblijfsel dier heerlijkheid is of dezelve vervangt
Burgemeesters 1799
of Maire de Rolleghem
In 1769 werd te Moorsele Constantin France Vandermeersch geboren, hij trad in het huwelijk met Marie Theese Everaert en woonde op de plaatse. Hij bleef burgemeester en wierd lid van den Provincieraad, en stierf in 1849.
Van 1849 tot 1866
De zoon Constantin Vandermeersch
Van 1866 tot 1870
Joseph Warrot hij gaf onmiddelijk ontslag en August Herbau was dienst doende burgemeester.
We leven in den tijd van de media, alles moet snel, het nieuws brengen, bijna nog voor dat het er is. Het wordt in dag- en weekbladen verspreid en een uur nadien is het pre.
Toch is het soms interessant om te weten hoe het vroeger gesteld was, hoe we uit het verleden iets kunnen halen vandaar deze kronieken.
Mensen konden noch lezen noch schrijven, zo waren er minnezanger, roepers, klappeien en wat weet ik nogal, welke ons het nieuws brachten, waar of nietwaar. Zo kan men achterhalen wat er leefde op de dorpen of gehuchten. Ook onze kronieken zijn bestaande, al of niet te achterhalen.
En zo lees ik in mijn gazette van juni 2009 dat:
“ Het recept van deze dorpsfeesten er dit jaar enigszins anders zullen uit zien, de folkloreraad krijgt medewerking van maar liefst 8 verenigingen, en van het project “Dorp van de Toekomst” ontvangen de Rollegemnaars 2.500 € om hun feestje luister bij te zetten. Op 29 augustus is er zelfs een gratis barbecue voor de Rollegemnaars.”
“De verenigingen” gaat mijn gazette verder “ zijn den laatste tijd sterk naar elkaar toegegroeid……
Ik weet het niet maar een feestje met “Nicole en Hugo”? Zonder van de andere vedetten nog maar te zwijgen. Nu wordt het een gratis barbecue: gratis dorp met toekomst barbecue = Groenten, sausen en brood zijn gratis.
Vlees moet men zelf meebrengen of kan 3 stukken vlees kopen aan 5 euro.
“Het aanpalende schoolgebouw dat dienst deed als parochiezaal, heeft de stad in erfpacht genomen.”…..
Men zegt dat vreemdelingen zich moeten aan passen aan de “stek” waar ze wonen, maar hoe kan men zich inleven als men ze verkeerde informatie geeft!
Naar de bescheiden mening, is de oude school toch het gebouw waarvan de gronden zullen gebruikt worden om nieuwe huizen te bouwen? En de parochiezaal, de zaal van de parochie of het oude gebouw waar tijdens de werken aan de kerk de diensten doorgingen?
“Het beheerscomité van het buurthuis heeft hierdoor een extra troef om het dorpsleven bruisend te houden. Zo moet de toneelvereniging niet langer uitwijken naar een gemeente inde buurt voor haar opvoeringen.”
Een toneelgroep speelt kluchten, drama’s en komedie. Was de regiekamer geen komedie, omdat de spelers nu toch zonder zijn teruggekeerd? (Ook die mogelijkheid werd hen geboden maar het stond niet fatsoenlijk zeker?)
Enfin, zo kunnen we wel door gaan en terugblikken op het verleden, kijken wat ze toen ook allemaal schreven waar of niet waar, goed of minder goed beleeft er plezier aan geachte lezer!
We keren terug in de tijd tot;
De heerlijkheid Rollegem. In de oorkonden vinden we, (zo benoemde men dat toen) dat in het jaar des Heren 1289: Fressende, gehuwd met ridder Hugo van Halewijn, Heer van Rollegem, zich na het overlijden van haar echtgenoot, ze zich “Vrouwe van Rollegem” liet noemen.
Ze werd opgevolgd door Wouter I van Halewijn op zijn beurt “Heer van Rollegem.”
In 1984 hield de folkloreraad voor het eerst een verkiezing, ingericht op haar jaarlijks folklorefeest.( nu Rollofeesten)
Verkiezing van een “Heer ofte Vrouwe” van Rollegem Deze Dame werd toen de opvolger van Fressende. Helaas ook dat is niet blijven bestaan.
1789: Een nieuwe onderpastoor Piet France-Six wordt vervangen door J.F Vanden Broucke.
1919 Zuster Julienne Cousinne wordt algemene overste van klooster, ze sterft op 47 jarige leeftijd in 1929.
1889 het geboortejaar van René Leplae, En ter gelegenheid van zijn 63 jaar muzikant zijn in 1975 en nog steeds in goede gezond verkerende, kwam hij in de gazette.
1919 Een jaar om er even bij stil te staan;
Op 24 maart Achiel Platteau, onze kunstschilder der gemeente, 90 jaar en nog steeds in de weer.
Op 6 mei Gerard Seynaeve, hij werd priester gewijd op 2 mei 1943
Ook vader Marcel Bertel zag in St-Lèger op 4 december 1919 het levenslicht. Wie had kunnen vermoeden dat hij de stamvader zou worden van de muzikale familie Bertel.
Op 15 november: geboorte van Rafaël Dendievel, welke op 6 juli 1982 afscheid nam als ACW. Voorzitter ook zij zijn nog steeds in ons midden.
1929 Hoornaert René, wonende in de Aalbekestraat 26, had een winkel van schoenmakerij en bakkerij. Hij had twee zonen Nestor en Norbert. Laatst genoemde werkte in de “Ford” garage te Kortrijk. Daar koopt vader René de eerste autobus; een “Ford” type A.A. Met een kostprijs van 52.950,80 fr Het bedrijf Hoornaert” Koningin der wegen” is begonnen.
In dat zelfde jaar is de stichting van de bibliotheek in de parochiezaal, onder toezicht van E.H. August Willems begonnen. Helaas, de oorlog en alles wat er bij kwam maakte er een einde aan.
In het zelfde jaar 1929 weigert Geerardijn Maurits openlijk partij te kiezen voor de katholieke Partij. Hij werd uit Brugge verwijderd en tot kapelaan benoemd in het landelijke Rollegem Alwaar hij evens open weigerde te kiezen voor de partij. Ondanks heftig protest van de parochianen, werd hij door bisschop Waffelaert uit zijn ambt ontzet.
Hij was een van de befaamde” Houthakkers van de Orne” Vlaamse soldaten die in de eerste wereld oorlog omwille van hun Vlaamsgezindheid van het front werden verbannen naar een strafkamp in Frankrijk. Met hem verdween een van de koppigste “Petit vicaires” die zij opgekomen voor het belang van het volk, in een tijd toen dat veel moed en zelfopoffering vroeg.
Hij week uit naar Nijmegen, studeerde er aan de universiteit en werd leraar aan het seminarie van Utrecht.
In 1941 keerde hij terug naar Vlaanderen. In 1944 werd hij door de Duitsers gearresteerd, maar weer vrij gelaten. Bisschop Lamiroy van Brugge weigerde hem een nieuw ambt te verlenen. Hij werd een tijdje leraar in Brussel. In 1949 week hij uit naar de verenigde staten, naar New Mexico. Hij werd er directeur van het Santa Fé College.
In 1957 keerde hij terug en kreeg van bisschop De Smedt een benoeming. In 1962 ging hij op rust, op 83 jarige leeftijd is hij overleden op 15 maart 1979
1939 “De Boerejeugd” trok met de jongeren van Moeskroen op reis naar Antwerpen. Dat was een hele belevenis, ze bezochten de Bloemmolens.
Tevens kwam in het klooster, Agnes Barbe onder de naam, Zuster Vianney, in 1977 werd ze benoemd tot algemene overste van de zusters van de H. Jozef te Brugge.
Van 7 tot 16 mei 1939. De periode van de donder preken.
Heilige Zending gepredikt door de paters Passionisten; E.P. Donatius, en E.P. Martinus, dit op verzoek van E.H. Isebaert, pastoor.
12 juni 1949 H. Drievuldigheidszondag met wijding van de drie klokken door Z.E.H. Kanunnik Hosten, deken van Moeskroen, Rollegem was toen nog bij de dekenij Moeskroen.
Klok MI heeft een gewicht van 1050kgr en luistert naar de naam St.Antonius
Klok FA met naam Marie Joseph, heeft een gewicht van 720kgr.
Klok SOL met een gewicht van 530kgr luistert naar de naam Eligius-Donatus
1969 Stichting van het koor “Crescendo” door pastoor Stemgée, Leplae Frans, en Clotair Leman de nieuwe koster. Het wordt nog dit jaar in de bloemen gezet voor hun veertig jaar bestaan , het zal gebeuren met foto’s uit de oude doos.
Wie herinnert zich nog het grote feest voor de 100 jarige Célina Vercruysse. Op 30 maart 1979 welke in naam van de koning en de koningin uit de handen van Lucien Vandeghinste een tinnen schaal mocht in ontvangst nemen. Een overvolle kerk en een feest van de bovenste plank.
April 1979 een dag om het nooit te vergeten, een voetbalploeg wordt gesticht na zovele jaren,
Niemand herinnert zich nog de tijd. Nu opnieuw een ploeg, met als voorzitter Decantere Leon. Trainer; Dekimpe Christian.
Op de vooravond van Moederdag 1979 werd een “gulden spoor” het simpol van stad Kortrijk, overhandigd door de B.G.J.G. aan de jongste spruit van het gezin Laverge en aan de voorzitter Julien Declercq.
In maart van dat zelfde jaar wordt de oud-schepen Prudent Carette, onder grote volkstoeloop naar zij laatste rustplaats gedragen. Hij was trouwens ook vanaf 1947 lid van de gemeenteraad.
Op 24 mei 1979 blokletterde het dagblad” De A17 binnen afzienbare tijd reeds aangelegd tot in Henegouwen” De drie bruggen worden aangelegd: uitvoeringstermijn 350 werkdagen. De kosten bedragen 182,5 miljoen fr.
Ook in 1979 Was “Microb” voor de 10 maal prov. Kampioen. De pony van Erna en Marcel Doutreluigne, hij bleef maar verbazen.
1979 De laatste kasseien werden niet gepikt, op het gehucht Tombroek, een dikke laag asfalt werd er over gegoten, en zo verdwenen de laatste kasseien te Rollegem.
De nieuwe Bellegemstraat diende aangelegd door het feit dat de A17 de deelgemeente doorkruist. De bestaande moet gedwarst worden ter hoogte van de Mortagnestraat welke ook volledig verdwijnt.
De “Vinkeniers” vieren hun 45 jaar bestaan. Ze krijgen een nieuwe vlag en de trotse peter is A.Vandepitte
1969 het was de tijd dat de pastoor al eens konden tegen gesproken worden, hij was in de begin fase, hij is wel baas in de kerk, maar er buiten begon men aan zijn kunde te twijfelen.
Zo kwam het dat er op Tombroek al een weekend mis was in het Nederlands (Vlaams) en de week daarop in het Frans. Voor een huwelijk, zou er wel onderscheid gemaakt worden, zo dachten ons Treeske en José.
Voor de wet trouwden ze, te Gullegem, het kerkelijke huwelijk op Tombroek. Maar o wee!
Het waren wel twee gekende figuren, maar blijkbaar was dat niet genoeg voor de pastoor, of waren het zijn vrienden (Parochianen)? Lowingen is een Franstalige gemeente met faciliteiten, doch men wilde op de gemeente geen moeilijkheden, en wat doen we dan als Vlaming op zo een dag?
Den pastoor met alle vriendschap voor het jonge koppeltje, het Nederlands als een vloek zweerde in zijn kerk omdat de “wallinganten” zouden kunnen protesteren…en wellicht de pastorie zou worden besmeurd met de woorden “Salle Flamin” Wat wil men dan nog?
Ze zijn dan maar naar Rollegem afgezakt, waar de kerk met wijd open deuren om het paartje te zegen. Het was een prachtig bruidspaar en een prachtig feest. En het gaat nog steeds goed met hen, nog veel gelukkige dagen. Wij hopen dat ze altijd van Faciliteiten zullen kunnen genieten!
De hoogste onderscheiding in het domein der gastronomie “Cordon Bleu du Saint Esprit” werd uitgereikt aan Denis De Tavenier. Als jongste Cordon Bleu van het land mocht hij zijn talenten al bewijzen in de ambassade van Liberia.
Het sportcomplex de “Weimeersen”: openbare aanbesteding van de ruwbouw, sanitair, elektriciteit en verwarming. De uitvoeringtermijn is voorzien op 500 kalenderdagen. De raming beloopt totaal op 28.762.703 B.fr.
De St-Antoniuskerk is geklasseerd en is aan restauratie toe. Het ontwerp heeft een gunstig advies gekregen en er werd een uitgave van 9.627.514 B.fr voorzien. De stad zal naar alle waarschijnlijkheid voor 20% hetzij 1.925.503 fr. tussen komen.
1979 waren de derde folklorefeesten, nu Rollofeesten. Het NCNV-bestuur richtte in samenwerking met de Folkloreraad een verkoopsactie in met een prijzenpot van 30.000 fr.
Het was het jaar dat Jules Kabas en Marc Dex op het podium stonden.
Het was toen keuze uit Breugelmaal, kip aan spit, frieten, groenten en drank dat alles voor de prijs van 150 B.fr. Dat stond toen in “het folklorekrantje.”
Met de “Rollofeesten” in het vooruitzicht kunnen we even terug blikken hoe het er in 1979 aan toe ging!
Op 24 februari werd de bevolking uitgenodigd naar een gastronomische koud buffet. Het geheel werd ingekaderd door de aanwezige mensen die met heel veel enthousiasme willen medewerken aan de realisatie van de 3de Vlaamse Folklorefeesten 1979.
Op het menu; aperitief, gastronomisch koud buffet, lekkere Frans wijntje, muziek, ambiance en gezellig samen zijn.
Dit alles samen voor de prijs van 300bfr. Per persoon. Tevens werd de voorstelling van het nieuwe programma voorgesteld. Vanaf 22u mocht iedereen welke van het gezellig samenzijn wilde genieten er gratis bij.
Het programma zag er uit als volgt: vrijdag om 19 u opening van de folklorefeesten inde tent aan de parochiezaal.
Het wordt een groots avondprogramma, genre “Oud België” met Jules kabas, Marc Dex en het orkest “The Ruby’s” met show, sketches, cabaret en dans.
Zaterdag: om 9u traditioneel geworden vinkenzetting,
Om 10u opening van de handelsfoor en oude volksspelen, tentoonstelling van schilderijen en animatie voor kinderen
Om 12 u Breugelmaal, verder optreden van de pallieter, die Freundschaftsblaaskapelle.
Zondag om 18u “t’Kliekske, de harmonie, een welgevuld programma dat zeker opnieuw veel volk zal lokken.
Ons gastenboek werd recentelijk ondertekend door Luc Stichelbout uit Canada. Jaren geleden verliet Luc als kleine jongen samen met zijn ouders het vertrouwde Rollegem voor het grote avontuur naar Canada. Wellicht herkent hij als trouwe bezoeker de omgeving van zijn geboortegrond. Wij zijn benieuwd naar zijn avontuur en zouden het op prijs stellen mocht hij een mailtje sturen naar de webmaster.
We geven hier alvast een aantal beelden van de omgeving en de hoeve waar Luc woonde voor zijn vertrek naar Canada. Luc woonde in de Klijtbergstraat, de straat die de vroegere Kortrijkstraat verbond met de Markestraat.
Van het containerpark en een autoweg was er toen nog geen sprake.
In de verte zien we de beenhouwerij Barbe, en achter de brug ligt de hoeve van “Vandaelens hof “, bewoond door de familie Brouckaert.
Gelegen op de Klijtberg nr.8 ligt een hoeve ongeveer tien à vijftien hectaren groot, ze heeft geen naam en we vinden ze niet terug in “Het landelijke leven en hoevegids groot Kortrijk".
De vervallen hoeve is niet meer bewoond. Toch heeft deze hoeve een rijkelijk leven achter de rug. We zouden liever zeg een bewogen leven.
Toen dat de hoeve nog gerund werd door generatie op generatie Stichelbout was er alles koek en ei, voor zover het landbouw leven het toe laat.
Nu ligt ze er verlaten bij, er was daar heel wat bedrijvigheid onze familie heeft het niet afgewacht ander problemen lagen aan de basis om de hoeve te verlaten
Hun verhaal begint, nog voor de wereld tentoonstelling van 1958, we laten je niet op je honger zitten een volgende maal gaan we naar de kern van het verhaal
zicht uit de Rollegemse weg
Wij hopen dat we u kunnen plezier. Het zou ons deugd doen meer van jullie te mogen horen.
Naar we vernamen is Gaspard enkele jaren na het verschijnen van het artikel overleden
Onze innige deelneming, maar het goede nieuws is dat moeder Elza nog zou leven we, we wensen ze van hier uit nog veel gelukkige jaren bij haar kinderen
Ten einde raad staat geschreven in 1976, emigreerde de West-Vlaamse boer Gaspard Stichelbout in 1956 naar Canada. In de landelijke gemeente Sabrevois, een uur rijden van Montreal. Sabrevois ligt naar we opzochten onooglijk verloren in de eindeloze vruchtbare vlakte langs de Sint-Laurensrivier. De eentonige horizontlijn wordt af en toe onderbroken door enorme silo’s. Zoals hun collega’s in Amerika, hebben de boeren in Canada de gewoonte hun naam op de silo’s te schilderen. Wie waar woont hoef je niet te zoeken op naamplaatjes onder de beldeur, je ziet het op ruime afstand..
Jaren lang heeft hij er bloed onder zijn nagels vandaan gewerkt. Maar hij heeft het gemaakt. Ze mochten hem twintig jaar later in zijn gloednieuw landhuis gaan bezoeken. Er was tijd voor een babbeltje want, Gaspar had tijd, de kalfjes waren op het droge. Wat voor hem zogoed als letterlijk waar was.
Geboren te Rollegem, hij was de oudste zoon uit een gezin van acht kinderen. Hij kreeg dus de voorkeur om het bedrijf van zijn vader over te nemen, een landbouwersbedrijf van veertien hectaren ruim gemeten.
Daar wroette hij met Elza, zijn vrouw en vier kinderen, om zijn brood te verdienen. Zijn leven leek rimpelloos. Iedere week zeven op zeven, met als onderbreking de zondagsmis en een partijtje biljart. Zijn Elza was net zo vruchtbaar als de West-Vlaamsen grond, drie jongens en een meisje.
Het was wat men noemt een pachthof, de familie had het bedrijf niet in eigendom. Zoals gezegd het werd van generatie op generatie gepacht. Ter wille van een erfeniskwestie veranderde de hoeve van eigenaar en de nieuwe besloot er zelf te komen wonen.
Van den ene dag op de andere was Gaspard zijn broodwinning kwijt. Hij kreeg weliswaar een uitwinningpremie, omdat het pachtcontract moest afgekocht worden mat dat was lang niet genoeg om te overleven. Hij stond voor de keuze werken op een fabriek, of uitwijken.
Een bloedeigen neef was drie daar voor de plas overgestoken om zich in Canada te vestigen.
Na wikken en wegen, hakte hij de knoop door, de spaarcenten werden omgezet in Canadese dollars en hij stapte met vrouw en kinderen op de boot om de oversteek te maken welke 10 dagen duurde, en niet zoals verkeerdelijk gezegt met het vliegtuig.
De eerste zes maanden werkte hij op de tabakplantage van zijn neef alwaar hij ook onderdak had gevonden..
Hij keek ondertussen uit om op eigen benen te kunnen staan.
Zijn kans kwam er toen het Canadese ministerie van landbouw besloot de vruchtbare vlakte langs de Sint-Laurensrivier verder te ontsluiten. Kooplustige boeren kregen alle faciliteiten om onder gunstige voorwaarden onvoorstelbare grote aantallen hectaren te verwerven in het onontgonnen gebied.
De omgezette d Canadese dollars waren net voldoende om een terrein van veertig hectaren er mee de eerst afbetaling te doen. Het ministerie stond ruime krediet toe voor het bouwen van een “Farm” want zo heet dat daar. Ook het aanschaffen van landbouwtuigen en vee was mogelijk. Het lag in de bedoeling van de regering om op die manier de metropol Montreal te voorzien van vlees en zuivelproducten. Het afzetgebied was dan zeker ook geen probleem.
Samen met zijn vrouw en waar nodig en kon waren ook de kinderen betrokken in het keiharde werk van den boerenstiel. Want de arbeid leverde vruchten op.
De winsten welke het bedrijf maakte, werden niet verbrast, maar opnieuw in het bedrijf geïnvesteerd. De veestapel werd uitgebreid, en wanneer mogelijk werden opnieuw hectaren grond aangekocht.
Hij was gestart in 1956 met twintig koeien en met het aantal hectaren om de dieren te voederen
Anno 1976 heeft hij zijn hofstede doorverkocht aan twee van zonen, nu hebben zijn zonen
Honderd vijfentwintig hectaren prima landbouwgrond en honderd zeventig koeien.
Dat konden wij hier allemaal lezen in de krant in 1976.
Wat we nog konden weten was dat de familie iedere zaterdag bij moeder Elza kwam om van haar kookkunst te kunnen geniete.
De oudste zoon een werktuigkundige, gehuwd met een Canadese vrouw, de twee zonen-Farmers, ieder met een Canadese vrouw en de dochter des huizes met haar man een ingeweken Fransman eigenaar van een tabaksplantage.
De nakomelingen waren op dat moment nog zeer klein zullen nu al allen grote volwassen mensen zijn, met heel waarschijnlijk reeds nieuwe nakomelingen.
Het was opdat moment zo dat de Stichelbouts onderling trouw bleven aan het West-Vlaamse dialect, maar met de vrouwen erbij werd er overgeschakeld naar het Frans met typische tongval Quebec. De kleinkinderen reageerden toen even snel op de Franse als op de Vlaamse opmerkingen, het was toen duidelijk de taal nog geen problemen vormden.
Ja zei toen moeder Elza; “ Het was heel een iets anders toen wij hier aankwamen” Ik kende met Gaspard te samen, twintig woorden Frans. We moesten telkens iemand meenemen waneer we aankopen deden, er waren toen al gelukkig wat Vlamingen hier in de buurt.
Een rijbewijs halen was nog een ander paar mouwen, en zegt men je moet dat hier hebben want de afstanden zijn enorm. Jongens, jongens, zegt moeder Elza, wat een klucht was me dat, ik verstond haast geen woord van de vragen die men stelde. Ik dan maar gedaan zoals bij een kansspel. Naargelang de gelaatsuitdrukking van de man zei ze “Oui” of “Non” Ik moet goed gehokt hebben, want enkele dagen lag het rijbewijs in de bus.
Intussen zijn ze goed ingeburgerd, ze hebben de nationaliteit van Canadees. Alleen Canadezen kunnen goedkope kredieten van de regering loskrijgen.
Heiwee naar dat kleine land België hebben ze nauwelijks. Alleenals ze eens een brief krijgen thuis, dat er een familie feest geweest is, een jubileum, of een huwelijk, dan voelde Elza wel eens spijt dat ze er niet bij was.
Voor de kinderen was dat wel heel anders, ze herinneren zich weinig van Rollegem, ze waren erg klein zegt moeder Elza toen ze van uit Rollegem weg gingen. Ze kwamen naar België ze waren in 1976 hier al driemaal geweest, en dat telkens voor twee weken. Hoeveel zou het nu al zijn?
De jongens hadden toen het bedrijf over genomen, en moeder zei: “ we gaan nu wel meer kunnen komen”, “Hoewel, je stelt het je altijd als iets geweldigs voor van hieruit bekeken.
Wanneer je dan in België komt, is alles toch zo onooglijk klein. Met Canadese ogen bekeken is België niet meer dan een grote stad.
Hier te Rollegem staat de tijd ook niet stil. De mensen die U kende van vroeger wie zijn ze, zijn ze er nog?
Terug keren naar Rollegem, zei moeder Elza, dat Nooit! Wij voelen ons hier opperbest.
Hier in ons landhuis in Sabrevois, hebben we alles gevonden wat we wensten, geluk, fortuin noem maar op.
Het laatste wat we konden lezen was; “ Bij het afscheid heft het kleine West-Vlaamse keuterboertje even zijn hand op, ginds over de plas schopte hij het tot rijke “farmer” hoe hij dat kon, wel had hij terloops in het gesprek laten vallen:” Een West-Vlaamse boer werkt nu eenmaal harder dan een Canadees”
Wat men er ook over denkt, een geschreven woord kan steeds eens opgerakeld worden, ook zij die uitgeweken zijn, worden niet vergeten, ja het vervaagt, maar even het geheugen opfrissen kan geen kwaad.
Laat nog maar eens wat horen, het verhaal loopt dan verder wie weet!