Het jaar 2009 doet ons stilstaan bij 30 jaar meisjesschool(1979) in de Rollegemkerkstraat nr. 51

En tevens 20 jaar(sinds 1989) één gemengde school bestaande uit 1 peuterklas, 3 kleuterklassen en 6 lager klassen. Onder de leiding van16 leerkrachten,

, druk op:

                 Vrije Basisschool Sint-Theresia - Rollegem

Wij zijn er fier op, twee feesten in een klap, wij doen alvast mee! Meester Luc en zijn voltallig personeel zal zeker hun beste beentje voor zetten, om dit prachtige decor in de bloemen te zetten, wij wensen hem, en zijn groep alvast veel succes!

Stilstaan bij den ingang van de ST. St-Theresiaschool, roep heel wat herinneringen op.

In 1965 betrokken we als jonge trouwers, de tweewoonst van Kamiel Valez, den thuiswever, vogelvanger, een verwoede roker, uit het stenenpijpje, ik kan het weten want wanneer die kapot waren kwamen ze in de “lochting”(moestuin) terecht. Hier een beeld, waar de huizen te zien zijn op de achtergrond.

Het was het mooiste plekje van Rollegem, het gaf een eindeloos uitzicht, van hier uit zag men tot in Doornik! “Den Drievuldigheidsberg” te Kain. Alleen de beelden in de geest zijn gebleven.

De landbouwgrond, was er nog vruchtbaar. Een anekdote uit dien tijd: “ Op het einde van de straat, nu de ingang van de sporthal, daar woonde René een goede muzikant Hij had de gewoonte op regelmatige tijdstippen een vuurtje te stoken, om wat afval kwijt te raken. Het was een prachtige zomerdag, den oogst was binnen gehaald, onze vriend René maakte vuur. Maar o God, een kleine windstoot en het veld stond in lichterlaaie! Alarm! Ieder die schop of spade kon hanteren repte zich naar de plaats van het onheil, razendsnel verplaatste het vuur zich in de richting van het klooster en de hofstede van landbouwer Delanglez. Daar stond de hangaar tot in de nok gevuld met den oost. Het geluk was aan onze zijde, we konden een konden een “corridor” opsmijten alwaar het vuur niet verder kon, alles is goed afgelopen toch was even schrikken, we hebben René maar weinig vuur weten maken, hij had zijn les geleerd.

In vervlogen tijden was hier ook een kerkwegel, welke door of langs de sporthal, over de Weimeerslaan liep tot in de Schreiboomstraat aan café “ De Wandeling.”

Op deze zelfde plaats had men plannen om vanuit de Aalbeeksestraat naar de Tombroekstraat, een weg aan te leggen, dit is dat de Weimeerslaan geworden.

Een andere droom was een nieuwe jongensschool, en er was zelfs sprake om er een confectiebedrijf op te bouwen.

Het was een droomplaats, waar het gemeentebestuur steeds besluiteloos op toe zag, maar waar uiteindelijk het klooster de hef in handen nam en de school bouwde!

Het werd een meisjesschool! De zusters gaven de gronden in erfpacht, met mogelijkheid voor uitbreiding van“De Kindervriend”, er kwam bouwgronden ter beschikking en de toekomst van het dorp was verzekerd.

Wij lezen in de kranten: tegen den ingang van het nieuwe schooljaar 1979/1980 was de nieuwbouw van de meisjesschool niet klaar. Verlichting, bekleding en het sanitair waren niet afgewerkt. Ook de afsluiting van de speelplaats moet nog geplaatst worden.

De klas van zuster Monique wordt wel overgebracht naar de nieuwe gebouwen, gezien haar klas in de Tombroekstraat samen met de vergaderzaal van het onderwijzende personeel moet gelijk gemaakt worden met de grond.

Het zou pas op zaterdag 19 april 1980 zijn, dat ze plechtig werd ingewijd door kanunnik Vandenberghe, directeur van de congregatie van de zusters van de H. Jozef.

Het eerste schoolfeest ging toen door op zondag 15 juni 1980.

Het is duidelijk het feesten waard.

Ter deze gelegenheid willen wij het onderwijs in het daglicht stellen.

We keren terug in den tijd:

De tijd voor de onafhankelijkheid

“Toen de Zuidelijke Nederlanden herenigd werden met de Noordelijke, was de onderwijstoestand hier ellendig. Wat er zogenaamde lager onderwijs bestond, had niet veel om het lijf. In de meeste schooltjes beperkte de leerstof zich tot het “spellen en lezen van de catechismus en de beginsels der schrijfkunst”

Willem I besloot om in onze streken het schoolsysteem dat in de noordelijke provinciën al van toepassing was ook hier toe te passen. De grondbeginselen waren de volgende:

1 Het lager onderwijs is een openbare zaak, ingericht en bestuurt door de staat.

2 De opzieners, benoemd door de regering, hebben een zeer uitgebreide macht en vormen in elke provincie een commissie van onderwijs die met het uitvoeren van de wet belast is.

3 De uitgaven van het onderwijs komen ten laste van de gemeente.

4 Godsdienst maakt geen deel uit van het programma.

Dat bracht heel wat problemen met zich mee. De geestelijke moest niet veel weten van het protestantse Noorden. De gemeenten moesten de kosten dragen, maar ze hadden niet het recht om zelf onderwijzers te benoemen.

Een derde probleem was de taal, Willem I wou namelijk het Nederlands als enige landstaal, maar dat stuitte op verzet van de Franstalige burgerij”

Volgens de verste en oudste oorkonden  zou  het schoolgebouw opgericht zijn door de gemeente rond de jaren 1788/90. De school was gelegen aan de hoek van het kerkhof, de hoek van de Stationstraat nu Tombroekstraat en de Marksestraat nu Rollegemplaats.

De straat en de eigendommen daar rond liggende, behoorden toe aan een zekere Malyse.

Sporen van de school zijn niet terug gevonden, zelfs niet wanneer in 1920 het standbeeld voor de oud-strijders werd opgericht. Men veronderstelt dat restanten van de school verdwenen zijn doordat het huis uit leem zou zijn opgetrokken, met vloerbedekking en weinig grondvesten, kortom een oud werkmanshuisje zoals er veel waren. Over de schoolmeubelen zegt de oorkonde niets anders dan dat: “de onderwijzer om hun leerlingen te onderrichten, zich bedienden van ganzenpennen en een letterkast.”

De leerkracht vermeld in de oorkonde was de grootvader van Mgr. Waffelaert, een zekere Vermeulen. Hij was tevens koster in de parochiekerk waardoor hij den bijnaam verwierf van “Peetje koster”. Zijn dochter huwde met een zekere Waffelaert.

Het was haast onmogelijk dat er slechts een onderwijzer was. Bij het kerkbezoek van deken Cooremans in 1788, beschreven in het boek “Rond Kortrijk” door E. W .H. Slosse lezen we: “dat de gebroeders J. B. en Pieter Ignaas Van Zeele kosters waren. Zij bewonen een huis voor niets, gaan jaarlijks rond om eieren en korenschoven, en ontvangen hun aandeel uit de kerkelijke diensten. J.B. is daarenboven een prijswaardige schoolmeester.” Hij schrijft verder: Bij mijn weten zijn er geen Van Zeele op Rollegem, maar wel Vinzeele-Labens. Koster Pieter Ignaas, zoon van Marcus en van Margriette Joanna Colle, overleden dezer wereld op Rollegem, zijn geboorteplaats den 5 maart 1811, oud 80 jaar, nalatend onderandere Frans schoolmeester te Rollegem, en Marcus, ontvanger koster geboren te Rollegem op 14 jan 1780; en overleden op 26 december 1840. Trouwde eerst met Angela Jonville, en laatst den 2 juni 1837 met Theresia Vermeulen.

Uit de stamboom van Mgr. Waffelaert halen we: Theresia Vermeulen  

 Jacobus Accou/ Hollebeq zoon van Josephus en Maria Joanna Nys overleden te Rollegem, bij Kortrijk,; 30 december 1825, in den ouderdom van 80 jaar. Hij won te Rollegem, 8 kinderen, ondermeer: Angelica geboren te Rollegem 18 november 1777. Overleden 6 juli 1830 echtgenote van Jonannes Vermeulen. Zij won 2 kinderen

Theresia Vermeulen geboren te Rollegem 31 mei 1806, overleden te Bellegem, 25 juni 1883.

Echtgenote van Angelius Waffelaert. Uit dit huwelijk zijn er 2 kinderen gesproten waaronder Mgr. Gustaf Waffelaert XXII Bisschop van Brugge, geboren te Rollegem, den 27 augustus 1847. Angelius Waffelaert, was de vader van Mgr. Waffelaert.

Onder punt 6 van “ De Leiegouw” jaargang XXI december blz 319” er zijn twee kosters, de gebroeders van Zeele, door de heer van het dorp aangesteld. Ze beschikken over een huis dat aan de kosterij gehecht is. Beiden komen hun verplichtingen na.

Zou het mogelijk zijn dat de naam “Van Zeele misschien verward word met “Vinzeele” of moet het “Vanleynsele” , die we verder in dit verhaal tegenkomen.

De uitslagen van Vermeulen waren niet moeilijk om er zelf over te oordelen, als we vernemen dat de lessen vooral bestonden in de voorbereiding tot de eerste communie, en dat om reden van de vele plaatselijke huis nijverheden en handwerk het schoolbezoek heel onregelmatig was.

Deze school was gelegen op de dorpsplaats waar in 1850 de huizen stonden van Casimir Vandenbroucke, W. Lefebvre en Jozef Hoornaert. De tuin diende tot speelplaats, ze besloeg de plaats van het huis Charles Verdonck. (Ongeveer nu ter hoogte van het zebrapad aan slagerij Decanter.)

Vanleynsele was afkomstig van Aalbeke, hij had de bijnaam van “ peetje Vanleynsele” Het was een soort college, naderhand is ze uit Rollegem verdwenen, de school was een vrije school, tevens kostschool( internaten)

Hij bezat, de schoonste schoolmeubelen en de grootste hoeveelheid leermiddelen

Hij was bekend als een zeer strenge, maar tevens een befaamde onderwijzer, genoot veel gezag en gaf les aan de Vlaamse klas, ze bevatte de leerlingen van 6 à 12 jaar.

Zij zoon Edw. Gaf de Franse klas aan leerlingen van 12 à15 jaar, hij was tezelfdertijd was hij ook gemeentesecretaris, hij gaf in 1853, bij het afsterven van zijn vader, zijn ontslag, vertrok en werd handelaar.

De dochters Vanleynsele gaven les aan de meisjes, ook in het Frans. De school stond op de plaats waar in 1850 het huis was van Florimont Vangeersdaele( geboortehuis van Georges) nu AXA bank.

Johannes Depoorter, werkman en oud-leerling van vader Vanleynsele, heeft deze laatste tijdelijk vervangen na zijn dood.

Zij hadden circa 100 leerlingen.

De uitslag, bekomen in de school van Vanleynsele moet wel mooi geweest zijn , aangezien er beschreven staat dat bejaarde inwoners van Rollegem vertelden dat de school bezocht werd door veel vreemde leerlingen, in het bijzonder leerlingen van Aalbeke.

In de archieven der gemeente staat vermeld dat op 27 oktober 1848, 81 leerlingen er het kosteloze onderricht genoten en de gemeente daarom 100fr. Gaf voor het onderwijs aan die kinderen.

Aan de hand van de krant van 18/19 oktober 1975 onder de titel “Zusters van Rollegem” meer dan 100 jaar in dienst van de gemeenschap. En het werk van Meester Yserbijt, in de volksmond beter gekend onder “de Giraffe”,  het werk van Isebaert, beter gekend als “Kleen meesterke” zonder aan de medewerking van de zusters , en hun archief te denken zijn we in de mogelijk gesteld een reconstructie op te maken van het onderwijs hier ter plaatse    

De school van Reine Tillieux, ( geopend in 1830) ook de armenschool was van aard een aangenomen school. Of zij in het bezit was van een diploma is niet bekend

Amper was de Belgische staat tot een onafhankelijke staat uitgeroepen of daar verscheen op 7 februari 1831 al een grondwet, waarin het artikel 17 uitsluitend gewijd was aan het onderwijs.

Het luide als volgt:” Het onderwijs is vrij. Elke preventieve maatregel is verboden. De bestraffing der misdrijven wordt alleen bij wet geregeld” ( letterlijke vertaling uit: les codes Belges, par J Servais en E. Mechelynck)

Elf jaar later, in 1842 ziet de eerste organieke wet, die zegt dat iedere gemeente ten minste één school moet hebben het levenslicht.

Op 23 september 1848, hielden de liberalen een congres onder leiding van Frére Orban dat de volgende wens uitte: “ Het openbaar onderwijs op alle graden in te richten onder uitsluitend leiding van Burgerlijk gezag, terwijl het de tussenkomst van de bedienaars der erediensten als gezaghebbers afwees.

Op 4 juni 1850, werd bij legaat een huis met 28 a, 60 ca grond gelegen in de Marckestraat( nu Rollegemkerkstraat) geschonken door een zekere Dame Rosa Decraene en dit aan het armbestuur.

De vernoemde schoolgebouwen, namelijk gehouden door Reine Tillieux, en deze van vader Vanleynsele, wiens school ondertussen aan het weg kwijnen was, dagtekenen van 1790, waren niet in een behoorlijk, zodoende niet meer voldeden aan de voorschriften der wet, werd het gegeven huis ingericht tot school voor de armen, die tevens gemeenteschool werd.

Vanleynsele overleed in 1853 en werd opgevold door Henri Bouvé, die gemeenteonderwijzer wordt tot in 1859.

Het huis van de onderwijzer, Henri Bouvé werd in 1852 vergroot, en in 1857 werd van hogerhand geëist de school te herbouwen, wat in de gemeenteraad besproken werd, doch echter in den vergeethoek raakte.

In 1859 wordt Ch. Desmarez, (vader van de vrederechter45/46) hij wordt in 1864 opziener.

Hij wordt opgevolgd door Coqu, welke op zijn beurt zijn ontslag geeft en vervangen wordt door Richard Messiaen en Constant Vancaeneghem wordt benoemd tot gemeenteonderwijzer.

In 1859 werden de plannen der nieuwe lokalen definitief aangenomen, en in handen gegeven van aannemer François Tillieux. Hij werd echter niet betaald door de gemeente, en wel om het feit dat hij zijn werk niet voldaan had, en betrok de gemeente voor den eerste rechtbank van Kortrijk op 25 maart 1865.

In de Tombroekstraat stond in 1862 een gebouw vrij welke voordien een weverij was. De zusters van de “Onbevlekte Ontvangenis” uit Brugge kwamen den eigendom bewonen. Juffrouw Tillieux geeft in 1863 haar ontslag en een zuster Zr Barbara wordt benoemd in haar plaats.

De school verandert aldus van verblijf naar de Tombroekstraat. Zij beginnen een internaat, en er komt een tweede onderwijzeres.( Zr; Leonie)

In 1871 wordt de eigendom te koop gesteld, de zusters weigeren de aankoop, en ze vertrokken opnieuw naar Brugge

Op de 22 februari 1867 wordt beslist de gemeenteschool in te richten tot adultenschool (school voor volwassen) zo er ten minste 10 aanvragen waren om lessen te volgen. Na amper een jaar les gegeven te hebben werd die adultenschool weer afgeschaft op 8 december 1868, en werd voor de tweedemaal jongens en meisjesschool.

De Congregatie van de Zusters van de H. Theresia, Rollegem.

Tielt.

Het aller-vroegste zaadje dat later zou groeien tot de Congregatie van de Zusters van de H. Theresia in Rollegem ligt in het jaar 1852.

      E.H. Lietaer vraagt aan de zusters van Deftinge bij Geraardsbergen, enkele zusters, om in    

      Tielt het wezenhuis te leiden. Vier zusters van de H. Vincentius à Paulo van Deftinge nemen

      de verantwoordelijkheid op voor een weeshuis: Zr. Aloïse, overste; Zr. Barbe, keukenzuster;

       Zr. Christine, kantwerkster en Zr. Emma, onderwijzeres. Zie ook

      De Congregatie vd       Zusters van Sint-Vincentius

De overste van Deftinge is niet tevreden met de nieuwe stichting, zij wil een school en niet een weeshuis. Zij roept de vier zusters terug naar Deftinge. De zusters in Tielt willen het weeshuis niet verlaten en vragen daarom in 1863 de scheiding aan met het huis van Deftinge, aan de bisschop van Gent, Mgr. Delebeque. Zij sturen eveneens een verzoekschrift naar de bisschop van Brugge, Mgr. Malou, om aanvaard te worden in zijn bisdom.

Beide bisschoppen geven hun toestemming. Onder de naam van “Zusters van de H. Engel Bewaarder en de H. Theresia” krijgen de zusters nieuwe rechten en plichten. Er volgt een bloeiperiode voor de congregatie.

In 1870 komen 7 zusters uit het weeshuis ook les geven aan de meisjes in de gemeenteschool:

Zr. Sophie, overste en onderwijzeres; Zr. Mélanie, hoofdonderwijzeres; Zr. Rosalie; Zr. Josephine, Zr. Bélonie en Zr. Eulalie als keukenzuster.

De nieuwe schoolwet van 1879 welke de wet van 1842 vervangt,( de liberale wet) welke de zusters niet willen volgen, beginnen ze onder kerkelijk gezag twee vrije scholen in te richten, waarvan één voor kinderen van de burgerij onder de naam van de “H. Godelieve”.

In 1882 bij het einde van de schoolstrijd wordt de vrije school afgeschaft. De overblijvende leerlingen volgden dan onderwijs bij de zusters Apostolinen.

Het was onder burgemeesterAugust Salembier: die benoemd werd in 1870. 

Toenmalige Pastoor E. H. Edward Lietaert, die ook uit Tielt kwam,” en later vervorderd naar Moeskroen, overleden in Sint-Carolus-Borromeus, te Kortrijk, op 3 Oegst 1904, en de 6de te Aalbeke, zijn geboorteparochie begraven. Hij beraamde het herstellen of het herbouwen van de kerk, en deed de kuipe van den toren afbreken. Hij was een geboren Wale, en dit niet tegenstaande een vurige minnaar van de Vlaamse Letterkundige. Met de penne bij de werke las hij, onder ander, ik zegge leest, geheel “De Bo’s Idioticon” en tekende lijvelijk aan wat ontbrak, en hem of een ander nuttig kon wezen.” aldus pastoor Slosse

Hij kende zeer goed moeder Coleta Walraet en drong bij haar aan om hem te volgen naar Rollegem. En de algemene eerwaarde moeder Coleta van Tielt koopt den eigendom aan.

Op 8 augustus 1871 komen de eerste zusters aan uit Tielt: Zr. J Deze laatste werden een eigen congregatie van de zusters van de H. Therésia. Er zijn veel brieven van pastoor Lietaert dien aangaande.

In het bundel F303 bij het bisschoppelijke archief, is heel wat informatie over de zusters van de “Onbevlekte ontvangenis” gesticht op 11 april 1869.

Op 8 augustus 1871 zond moeder Coleta Walraet vier zusters naar hier. Zuster Josephine de overste en hoofdonderwijzeres; Zr Rosalie; Zr. Pelagie; Zr. Colette. Polydor Carette schepen van landbouw en steenbakkers, bracht hen naar hier met de boerenkoets Iets later Zr. Sidonie.

Hier ligt de eigenlijke stichting van het klooster van Rollegem.

In Tielt had hij (Pastoor Lietaar) goed Moeder Coleta Walraet , overste van 't wezenhuis en van een vrije meisjesschool  aldaar gekend en gewaardeerd. Vooraleer Tielt te verlaten had hij haar gezegd: " Waar ik ga, zult gij mij volgen" Trouw aan die belofte wakkerde hij haar aan de eigendom van de Tombroekstraat , te Rollegem te kopen.

Eerwaarde heer Pastoor Lietaar werd in 1873 pastoor benoemd te Moeskroen. Nogmaals trouw aan zijn belofte: " Waar ik ga, volgt ge mij.3 Vroeg hij in 1875 zusters van Rollegem voor de stichting van 't klooster in de Mont-à- Leux en in 1890 voor dat van de Risquons-Tout.

In 1882 werd in Tielt de vrije meisjesschool door de zusters bestuurd afgeschaft en in 1890 voegd door de commisie burgelijke hospieen het wezenhuis bij het burgelijk hospitaal aangesloten

Doch dit is enkel een bijhuis van Tielt en geen Moederklooster. God wil er nochtans een stam van maken, een stevige boom met takken tot aan de grens van Frankrijk.(zo staat het in de kronieken)

De zusters zetten zich totaal in voor de opvoeding en het onderwijs van de kinderen van Rollegem en van hun toevertrouwde kinderen in het internaat.

In 1872 wordt Juffrouw Justine Libbrecht aanvaard in de congregatie. Zij heeft zich jaren toegewijd aan de zorg voor ouden van dagen en voor weeskinderen. Zij verblijft als zuster Justine de engelbewaarder van hen in Rollegem tot aan haar dood op 25 mei 1901. Zij heeft alles aan hen gegeven: haar krachten, haar fortuin en haar leven.Ze werd getroffen door de edelmoedigheid van de nieuwaangekomen zusters. In 1872 vroeg ze, en bekwam aanvaard te worden  in de congregatie onder de naam van zuster Justine, en ze bleef moederlijk zorgen voor de arme ouderlingen tot aan haar dood in 1901. Dat was het begin van ons oudmannenhuis, dat later uitgroeide tot rustoord. En later moest verdwijnen.

Op 3 april 1879, werd beslist een tweede school te bouwen, beide scholen werden gemeentescholen. De zuster vergenoegden zich niet enkel in de week de jeugd op te voeden. Ze openden een zondagschool, die bleef bestaan tot aan den oorlog 1914 en die alsdan 100 leerlingen telde verdeeld over 4 klassen.

Ondertussen schrijft E.H. Lietaert in 1874 een brief aan Moeder Coleta, met de vraag om zusters te sturen naar Mont-à-Leux. De communiteit blijft er tot 2002; de school wordt gegeven aan de parochiale werken.

Hetzelfde jaar vraagt hij ook zusters voor de nieuwe parochie van Risquons-Tout. De zusters blijven er tot 1998.

In 1879 was er een wet gestemd door de liberalen, de zogenaamde “ centralisatiewet” waarbij de lagere school uitsluitend wereldlijk en onzijdig moet zijn. Ze hadden hun slag thuis gehaald, de éérste minister van onderwijs de heer Pierre van Humbeek, volksvertegenwoordiger voor Brussel hete wel van humbeek maar bleef van Molenbeek.

De gemeenten mogen geen vrije scholen meer aanvaarden noch aanmenen, wat als noodzakelijk gevolg had: de schoolstrijd!

Het verweer van de katholieke bisschoppen brak met ongeziene heftigheid los. De bisschoppen verboden de katholieke ouders hun kinderen naar een neutrale school te sturen.

De vastenbrief van januari 1879 eindigde met de woorden” van scholen zonder God en meesters zonder geloof, verlos ons Heer.”

Deze schoolstrijd was zo hevig, dat  tijdens deze schooloorlog( 1879-1884 prof. Vlerickx een volkslied dichte op wijze van de Vlaamse Leeuw. Hiermee werden de gevoelens uitgedrukt van alle Belgen.

                                      “De schone ziel van ’t kind”

                 I                                                                                         II

Zij zullen haar niet hebben                                              De hel is uit gebroken:

De schoone ziel van ‘tkind,                                             De school is ’t worstelperk;

Ondanks de helsche listen.                                              Zij wil de ziel der kleinen

Van ’t geusche schrikbewind;                                         ontrukken aan Gods kerk!

Zoolang Gods lieve zonne                                              Wij katholijke Vlamen                                             

Op Vlaandren nederblinkt,                                              Wij dulden nooit dien roof

Zoolang er in ons gordel                                                  Wij zijn nog ’t kroost der helden 

Een koopren penning blinkt.                                            Die stierven voor ’t Geloof.

                                                 Refrein

                                 Zij zullen haar niet hebben

                                 De schoone ziel van ’t kind

                                 Zoolang men nog in Vlaandren

                                 Een enkle Vlaming vindt.

                  III                                                                                      IV

Laat ’t geusgebroed maar komen                                    Wij willen ’t leven derven;

Wij staan ten strijd gegord!                                             Maar staan ’t Geloof niet af,

Wij willen niet dat Vlaanderen                                       Wij roepen nog bij sterven

Een nest van roovers wordt.                                           En op den boord van ’t graf:

Wij willen dat ons kindren,                                            Ons kindren in geen scholen

Getrouw aan kerk en God                                               Waar ’t kruis niet meer en blinkt!

Geen nagels van ons doodskist,                                      Ons kindren in geen moordkuil,

Geen aas zijn voor ’t schavot.                                         Waar Gods woord nooit meer klinkt!

In iedere parochie moest minstens een vrije school worden opgericht. Niet te geloven op het einde van 1879 was de som van 40 miljoen goudfranken ingezameld ten voordele van de katholieke scholen

In 1879 moesten de zusters dan noodgedwongen de gemeenteschool verlaten. Dit was de onmiddellijke aanleiding van het ontstaan van het “Vrije onderwijs” Ze gingen zich vestigen in het klooster, waar tevens de lagere graad voor jongens werd ingericht ( door A. D’Hooghe) terwijl Jos. Vandewalle de 2° klas voor jongens hield in de kapel der congregatie.

De gemeenteschool wordt onzijdig. Terwijl de scholen der zusters en die van Jozef Vandewalle, (Hoofdonderwijzer) vrije scholen worden.

Jozef Vandewalle welke de overleden Camiel Vancaeneghem (†11 maart 1874) opvolgde als hoofdonderwijzer en den schoolstrijd van 1879-1884 van heel dicht had meegemaakt, nam ontslag samen met zijn hulponderwijzer Emiel Verscheure en Hollevoet.

Reden; het bisdom had beslist dat alle onderwijzers van de gemeentescholen hun ontslag moesten indienen, zoniet zouden ze alle sacramenten geweigerd worden.

Besluit: alle voorgaande onderwijzers geven hun ontslag, uitgezonderd één F. Vandenberghe, hij wordt van staatswege aangesteld om er onderricht te geven in de gemeenteschool op 14 januari 1879.

Ook de meesters van de gemeenteschool A. D’Hooghe en Jos. Vandewalle vestigen zich in het klooster. Vandewalle gaf les in de kapel bij gebrek aan plaats.

Voor de meisjes de zusters der Onbevlekte Ontvangenis uit Tielt.

Bij de jongensschool, was het zielig gesteld Vandenberghe Henri was een liberaal, alle leerlingen gingen bij de zusters of bij het hoger vernoemde onderwijs, tot op één leerling na Ernest Valetze. Jos Vandewalle kreeg 225fr beloning van de gemeente om zijn mooie uitslagen en ongehoorde inzet.

1879 werd de nu verdwenen school nieuw gebouwd, eerst werd bepaald deze in huur te geven, doch op 30 juni 1885 werd deze ten dienste gegeven aan de vrije school.

Tot in 1898 zijn de ouden van dagen gelogeerd in een klein huis, en hun aantal neemt steeds maar toe. Het is Moeder Sophie die een grote zaal laat bouwen. Die wordt verdeeld in een zaal voor mannen en een zaal voor vrouwen.

De zusters vergenoegden zich niet enkel in de week de jeugd op te voeden en te onderwijzen maar openden ook een zondagschool die bleef bestaan tot aan de eerste wereldoorlog en die 100 leerlingen telde verdeeld over 4 klassen.

Het zou 6 jaar duren vooraleer het land opnieuw bestuurd word door de katholieken. Het vuur van de schoolstrijd had bij deze laatste een ijzervaste eenheid gesmeed, die hun de zegepraal toebracht.

In 1884 werd dan ook een nieuwe schoolwet op het voorplan gebracht, met volgende grondgedachte: De vrijheid van onderwijs werd gewaarborgd, het bijzonder onderwijs krijgt meer burgerrechten, de schoolvrede wordt hersteld door het sluiten van de godsdienstvervolging en het geestelijke gezag wordt opnieuw erkend.

De meisjes, in de aangenomen meisjesschool, kregen hun onderwijs in het gebouw, dat tijdens de Hollandse bezetting opgericht werd en dienen moest tot protestantse tempel, doch waar nooit diensten ingedaan waren geweest. Behalve dit gebouw, gebruikten ze als klassen het huis waar in 1850 Elodie Billiard woonde, als ook de kapel, dan ingericht als fabriek.( vermoed word waar de meisjesschool heeft gestaan.) omvang der drie klassen respectievelijk, 77, 99, en 281 kubiek meter.

Daar deze wet echter niet duurzaam was, bracht de wet van 1895 nieuwe bepalingen over het onderwijs. De godsdienst werd verplicht vak. Anders denkend konden echter ontslagen worden mits, een schriftelijke aanvraag door de ouders.

Voor de wedden van de onderwijzers werd een hoger minimum vastgesteld, ze werden gerangschikt onder vijf reeksen al naar gelang de bevolking van de gemeente

De meisjesschool is van 1879 tot 1884 een vrije school.

Op 1 juli 1884 wordt ze een aangenomen school.

In 1884 wordt Rosalie Daeveloose Schoolhoofd en Leonie Retsin hulponderwijzers benoemd.

Deze laatst genoemde wordt in 1886 op pensioen gesteld en vervangen door Rosalie Goemaere als hulponderwijzeres.

1890 wordt een jaar van beproeving. Administratieve dienst voor burgerlijke godshuizen beslist om organisatorische en economische motieven het weeshuis en het godshuis bij het burgerlijke hospitaal te voegen van Roeselare.

Daarom verlaat Moeder Coleta met haar zusters het huis in Tielt en komt in Rollegem wonen. Dit is dan de definitieve stichting van het Moederklooster in Rollegem met als naam de “Zusters van de H. Theresia.”

      De zusters van de H. Theresia, te Rollegem was niet het zelfde orde als deze van Avila,

      De “ongeschoeide Karmelieten” maar de normen van Theresia van Avila;

      Theresia van Avila - Wikipedia

Doch ze namen er regels van over zoals hun onderhoud, eigen arbeid, zo hadden ze hun eigen hofstede, en aalmoezen.

Op 17 januari 1895 sterft Moeder Coleta, de eerste Algemene Overste

Een anekdote: Moeder Coleta wou graag vóór haar dood nog het primitieve kloosterkleed veranderen. Ze krijgt daartoe de toestemming van de bisschop. Op 1 november 1894 verwisselen de zusters het bruine kleed voor het zwarte. De pelerine wordt door een scapulier en witte gimpe vervangen; het gepijpte mutske door een zwarte sluier; de medaille door een zilveren kruis.

De kleren der zusters

Naast het ondergoed, zoals onderbroek of hemd en een borstdoek dragen de zusters,

Een kleed, het moet zijn van zwart laken kostende rond de zes frank per “elle”

Het lijf gemaakt zonder plooien, van voren tot omtrent vier vingers hoger als de zoom der “guimpe” en dat wordt vast gemaakt aan de rok. Het wordt gevoerd met zwart of grauw katoen.

Den rok, die komt tot,aan de schoenen, moet rondom geplooid zijn, uitgezonderd langs voor alwaar een vierendeel effen blijft.

De zakken, van zwart katoen, worden aan het kleed genaaid, en de opening komt aan de linker kant.

De mouwen komen tot aan het eerste lid van den duim. Den omkeer is vijf taillen, omdat de wol recht zou zijn gelijk de mauw.

Schapulier; het is van zwart ligt laken en hangt een 32^ste korter dan de rok, het is ongeveer een halve elle breed, met een zoom rondom.

Singel: na een jaar de belofte gedaan te hebben draagt men een ceintuur van blauw laken dubbel geplooid, welke tot beneden hangt gelijk met het schapulier. Ze wordt gesloten met drie haken en drie ogen, aan de linkerkant. Aan de kaken is een stalen gesp met ronden hoek de hoogte van de ceintuur.

Voile: ze is van zwarte kamelot, er wordt langs voor een stuk lijnwaad op genaaid met daar tussen een stuk karton en aan den boord langs voor een koperdraad genaaid voor de vastigheid. Aan de voile ligt een lint waaraan het wit lijnwaad genaaid, van boven op het hoofd is het gevoord.

Kinnenband: hij wordt recht draad gesneden en uitgerond onder de kin, op die manier dat er van onder een goed 16ste meer blijft en boven een achtste, de zoom is gemaakt uit zijde.

Hoofdband: Hij moet een goed achtste breed zijn wordt dubbel gemaakt. Hij komt op het voorhoofd tot twee vingers van de wenkbrauwen, men sluit hem achter het hooft met linten.

Guimpe(gembe) hij moet 7/16 vierkant zijn worden uitgesneden aan den hals, men naait een bandje, welke is rond gesneden van ongeveer 16 breed, men sluit het vanachter met twee linten en langs voor word het aan het schapulier gehecht met twee spelden.

Het lijnwaad: mag kosten rond de 24 stuivers als het 6 kart breed is en rond een gulden als het 5 kart breed is.

Rozenkrans (Paternoster): hij hangt met een haak aan de ceintuur, hij is gemaakt van een kloeke koperen draad en grote kralen met een kruis van ebbenhout, waar een christus eveneens van koper aan hangt. De rozenkrans komt van onder een vierendeel van den boord van het kleed.

Koormantel: hij is gemaakt van ligt laken aan de prijs van ongeveer 6 frank. Hij is gemaakt zoals een gewoon vouwenmantel, maar zonder kap Van voren is hij korter of de rok, en vanachter sleept hij als vierendeel, de voor hoeken worden ingelegd in plaats van afgesneden. Van onder wordt hij gevoerd met zwart katoen. Langs voor ligt er een band van bleek blauw welke op de mantel is gestekt. Men sluit hem met een haak en een oog.

Moeder Coleta wordt opgevolgd door Zeereerwaarde Moeder Sophie Pieters. in 1898 waren de ouderlingen nog steeds gelogeerd in het premitief huis van Zuster Justine. Moeder sophie liet voor hen  nieuwe zalen bouwen en een ruimere kapel voor de communauteit.Op zekere dag zegde ze tot de zusters: "Kinders, niemand zal ooit meer kunnen beminnen dan ik U bemind heb" Op 12 juni 1901 na het noenmaal voelde moeder Sophie zich onpasselijk en besloot wat te rusten op haar bed. Toen korts nadien zuster Therése ging zien, vond zij moeder overleden.

Moeder Sophie een verdienstelijke bestuurster overlijdt plots op 12 juni 1901. Zij werd door iedereen diep betreurd.

Ze wordt opgevolgd door moeder Marie-Louise Brou, afkomstig van Rollegem. Zij is een gebedsziel maar beoefent het ambt 15 jaar (1901 tot 1916) lang

Het was onder haar leiding dat Monseigneur Waffelaert vraagt een wijkschool te openen op de wijk Tombroek, daar de kinderen zover van de school in Rollegem wonen. Op 26 december 1903 werd de school door E.H Pastoor Billiau ingewijd. Een gemengde school (een bewaarschool en een lagere klas geopend, en een woonhuisje)

Bij het oprichten van de derde klas wordt er gekozen voor zuster Josephine.

De lagere klas van Tombroek wordt gehouden door Pelagie Vanseveren, en de bewaarschool door Castelein Marie. Als onderwijzeressen; Zr. Gertrude, Zr. Pélagie en Zr. Philomène. Zij stuurt ook de eerste zuster studentin Zr. Julienne, naar de normaalschool van St.André in Brugge Voordien studeerden de zusters bij de” Dames Van Biervliet in Tielt of deden hun examens bij de centrale Jury.

De zusters werken in de wijkschool van Tombroek tot 1977

In 1905 worden drie ruime klassen bijgebouwd in de tuin van het moederklooster. De bestaande lokalen worden gebruikt voor de kleuters, die gratis aangenomen worden vanaf drie jaar. Het is Zr. Jeanne die voor hun opvoeding en onderwijs zorgt. Voordien was er enkel een betalende kleuterklas bij de gemeenteschool voor jongens? In de kerkstraat. De eerste meesteres daar is Zr. Virginie.

In 1905 wordt de pas gediplomeerde Zr. Julienne, algemene meesteres benoemd van het internaat. Dat groet zo sterk dat men een andere refter en slaapzaal moet zoeken.

      Gedurende de eerste wereldoorlog moeten de meesteressen camomille (margrieten, kamille) 

      bloemen gaan plukken en afleveren in de kommandatuur. Deze bloemen welke voor heel 

      wat kwaaltjes gebruikt konden worden stonden in het Duitse leger hoog aangeschreven

      Margriet : type kamillebloem

Maar de zusters geven ondertussen rekenles en leesles midden het veld en gaan aan het einde van de les, samen met alle kinderen bloemen plukken voor de kommandatuur

Op 19 mei 1914 is de wet Poullet over het lager onderwijs na zeven maanden van overleg en discussie een feit, de schoolplicht wordt van 12 op 14 jaar gebracht.

De wedden van de onderwijzers van het vrije onderwijs worden gelijkgeschakeld met die van het gemeenteonderwijs

In 1918 telde de jongensschool de volgende leerkrachten:

D’Hooghe A., hoofdonderwijzer, Jules Joye, onderwijzer tweede graad en August Demuynck onderwijzer derde graad.

In 1919 Geeft A. D’Hooghe zijn ontslag en wordt vervangen door A. Vandewalle.

In 1921 Wordt S. Versteele benoemd tot hulponderwijzer, dit ter gelegenheid van het inrichten der 4^de klas, welke in de huiskamer wordt geopend van de nieuwe woning maar jammer genoeg te klein is.(Jongensschool)

Camiel Maertens wordt in 1923 benoemd tot hulponderwijzer ter vervanging van August Demuynck, welke zijn ontslag had gegeven.

En Juul Joye vertrekt naar Menen in 1924 en Jos. Samijn komt in zijn plaats.

Gentiel Yserbijt komt in vervanging van Camiel Maertens in 1928

.

Het tweede jaar van de oorlog sterft Moeder Marie-Louise Brou.

De leiding van het klooster blijft aan de ondermoeder Sidonie tot 1919, De reden hiervan is, dat de bisschop geen afgevaardigde kan sturen om een nieuwe overste te benoemen. We bevinden ons in tijd van oorlog.

Het is Zuster Julienne Cousinne, pas 37 jaar jong, welke eenstemmig wordt verkozen door haar medezusters als Moederoverste. Zij had het vertrouwen en de genegenheid van al de zusters gewonnen. Onder haar wijze moederlijke en toch vaste leiding bloeide de congregatie.

In 1921wordt het gouden jubileum gevierd van de stichting. Er zij vier zusters jubilerende namelijk: Zuster Sidonie, Zuster Pelagie, Zuster Coleta en Zuster Sylvie. De werken van de congregatie bloeien. Er moet uitgezien worden naar verbouwingen door aangroei van het aantal kinderen.

Men begint een groter internaat te plannen in 1923 maar de last is te zwaar voor Moeder Julienne, haar krachten kunnen het niet meer aan, ze krijgt ontslag op 12 september 1926.

Doch ze blijft Raadzuster tot aan haar overlijden in 1929, ze is amper 46 jaar.

Het is Zuster Elisabeth Espriet welke haar opvolgt, ze stuurt in 1930 drie zusters naar het “Asile Sainte Germaine” in Moeskroen Zuster Elisabeth. Dit klooster blijft bestaan tot de “Dames van Maria” het overnemen in 1958.

Ze laat ook de vroeger aangekondigde plannen uitvoeren, voor het bouwen van een nieuw internaat in 1932: vergroten van het college voor jongentjes en nieuwe kleuterklassen.

In 1934 werd door haar toedoen een prachtige grote kapel gebouwd en kregen de zusters een ruime nieuwe eetzaal. Ze liet ook nieuwe gebouwen optrekken voor de hofstede. 

Haar verdiensten zijn ook dat in 1933: gebouwen worden bijgezet voor “Dames” op kamer.

Een grotere refter voor de zusters, twee veranda”s en een nieuw huis voor ouden van dagen.

Ook de school van Waasten wordt aan de orde toe vertrouwd in 1939 en tot aan de fusie met Brugge in 1957 blijft dit zo, de zuster verblijven er tot 1964.

Zij overleed op 30 januari 1944. Op 19 maart kwam moeder Marie Joseph Depoortere haar vervangen . Zij aanvaarde met edelmoedigheid haar taak van algemeen overste.

Het Franse internaat wordt vervangen door een Vlaamse Landbouwschool, met kook- en confectielessen. Het was zuster Maria Debruyne beter bekend onder de naam zuster Benedicta, welke haar intrede deed in het klooster te Rollegem op 1 mei 1933 Het kloosterkleed aannam in het zelfde jaar, haar kloosterprofessie aflegde op 9 september 1935. Ze volgde ondertussen les aan de normaalschool in Heverlee en behaalde er het diploma van landelijke huishoudregentes. In 1942 richtte ze een middelbare landelijke huishoudschool op, die haar bestaan kende tot in september 1950.

Rond Pasen van het jaar 1944 ontving Moeder Joseph met haar gewone goedheid en hartelijkheid, de honderden geteisterde, vluchtende mensen zonder onderdak uit Kortrijk, Antwerpen en een wezengesticht uit Deurne beschutting hier beschutting zoeken. Allen worden er hartelijk in het klooster ontvangen en ondergebracht tot ze kunnen terugkeren naar hun huis of dat ze kunnen verder reizen.

Einde 1946 vraagt de bisschop om de Franse zusters van Besançon te vervangen in Waasten- de Gheer. Moeder Marie-Joseph brengt er drie van de zusters naartoe. Eveneens tot aan de fusie met Brugge. De communiteit bestaat tot 1963

 Op de feestdag van de H; Theresia op 15 oktober 1946 wordt het 75 jarige jubileum gevierd van de congregatie. Ze telt dan 56 zusters. Ter deze gelegenheid vraagt de toenmalige Algemene Overste Moeder Marie-Joseph om de historiek van het klooster op te stellen. Zij ontwerp daartoe ook een stamboom.

d

 trap ingang tot de kapel, nu gebruiktdoor de kindervriend

In 1947 laat Moeder Marie-Joseph ook een grotere keuken bouwen voor de zusters, samen met een badkamer, douches, een infirmerie en een droogkamer.

Op 13 augustus 1953 wordt moeder Clemence Lefevre, raadzuster van de congregatie benoemd tot Algemene Overste. Ze laat de gebouwen aanpassen aan de moderne tijd.

Het aantal meisjes voor het internaat verminderde snel( vooral door 't zakken van 't frans geld) en men denkt aan een nieuw apostolaat.

Moeder Clemence heeft getracht door nieuwe installaties het werk hare medezusters te vergemakkelijken

Eind juni 1953 wordt het internaat afgeschaft. Het bleef leeg staan, tot op 1 september 1956 toen werden een twaalf tal mentaal vertraagde kinderen aangenomen. De definitieve start van deze nieuwe richting gebeurde met een groep van 60 jongens in de maand september van dat zelfde jaar, allen intern.

De Kindervriend : instituut voor mentaal vertraagde kinderen te ...

Zuster Celine Boone( Sylvie) uit Westkapelle stond meer dan 40 jaar in de keuken waar ze kookte voor de kinderen uit te toenmalige landbouwschool en het pensionaat. Op 84 jarige leeftijd kunselde ze nog konijnen, kleede poppen aan en herstelde nog heel wat voor de kinderen. Bij de zusters bracht ze steeds een vrolijke noot.

Zuster Sacré-Cœur geboren te Rollegem onder de wereldse naam Rachel Dunecé, had het diploma behaald te Gent van kleuterleidster en stond gedurende 40 jaar hier in dienst van de Rollegemse kleuters. In klassen met soms meer dan 60 kleintjes zonder het comfort van tegenwoordig. In 1966 ging ze op rust...... om niet te rusten, maar zich door allerhande werkjes dienstbaar te maken bij de zusters en ook bij de kinderen uit de kindervriend. Dagelijks maakt ze groenten schoon voor 230 personen.

Zuster Hélèna ; " grijs en wijs " door de Rollegemnaren minder gekend, maar bekend als een flinke onderwijzeres bracht lange tijd door in de Mont -à - Leux waar ze les gaf, veelal in het 1ste leerjaar. Om te rusten kwam ze naar Rollegem. Ze was regelmatig te zien met haar stok op de straat.

Van 1958 tot in 1964 is er ook een school in Neerwaasten met zusters van Rollegem.

Moeder Clemence blijft Algemene Overste tot de fusie met de zusters van de H.Jozef van Brugge door een decreet van Mgr. De Smedt op 29 juni 1957

Vanaf 21 juli 1955 komen er opnieuw woelige jaren voor de school.  We lezen in het boek “Rollegem algemene geschiedenis”door de hand van Gerard Isebaert 2006 onder de titel “ Weg Met Collard” Een algemene nationale Protestactie vindt plaats  op 26 maart 1955

Ook Rollegem heeft zijn zonen er naartoe gezonden, het comité bestond uit drie leidende personen, namens de boeren: Amedee Beaucarne, namens de werknemers: Julien Debels en namens de middenstand: Cyriel Degroote………

 Het was een mooie lentezondag de 26, het was zo ver. Twee autobussen( De Koningin der wegen) van de firma Hoornaert, trokken ’s morgens vroeg richting Hoofdstad. Bijna het heel onderwijzende personeel van beide plaatselijke scholen was present en ook wat ouders en sympathisanten. Enkel de “Gewone soldaten” waren aanwezig. De Generaals” blonken uit door hun afwezigheid! Lees zijn verhaal……………… En hij besluit als volgt: Wij Rollegemnaars, hadden de mars niet kunnen meemaken maar we hadden toch publiekelijk, aangetoond dat wij tegenstanders waren van de wet Collard.

De vrije keuze van het gezinshoofd, voor een school op redelijke afstand van de woonplaats impliceert tegelijkertijd de kosteloosheid en een onbeperkt uitbreidingsrecht van de officiële scholen en een recht op subsidie voor de vrije scholen.

Deze bovenstaande wet goedgekeurd op 2 mei 1959 in de kamer en de senaat maakt een einde aan een bijna 10 jaar durende grondige verdeling in het land.

Op politiek vlak is er vrede gesloten men bekommert zich maar weinig om de financiële implicaties die deze wet met zich mee brengt. Jaarlijkse onderwijsuitgaven die tot nu toe rond de 4 miljard schommelen zullen volgens waarnemers binnen enkele jaren tientallen miljarden bedragen zonder dat de dienstverlening naar de jeugd toe in vergelijkbare mate verbeterd wordt. En of de kwalitatieve hervorming van het onderwijs zal inspelen op de noden van de tijd blijft een open vraag.

In 1965 wordt men wakker geschud: de inspectie dreigde met de wedden te schorsen van de onderwijzers indien er geen werk gemaakt werd met belangrijke veranderingen aan de gebouwen van de jongensschool.

Een bijeenkomst werd georganiseerd met de diensten van stedenbouw, de hoofdinspecteur van Leiedal en de architect, welke in de dertigerjaren, het eerste plan had gemaakt. De mogelijkheid werd onderzocht om in de tuin van de school en op de grond ernaast een nieuwe school te bouwen.

De grond waarvan sprake is eigendom van het klooster. Men overwoog dat men met 300m² al heel wat kon verwezenlijken. Het bouwen in de tuin werd door bevoegde diensten niet aangenomen. Volgens hen was de grond in de Aalbeeksestraat de geschikte locatie.

De plannen werden gemaakt maar waren al voorbijgestreefd. Reden een school kon niet gebouwd worden tussen drie straten. (Aalbekestraat, oude Aalbekestraat en Kerkstraat.)

Men had ook nog 4,5 ha grond aangekocht in de Kerkstraat,  bouwstop, geen 130 leerlingen, geen nieuwe school. Het zal duren tot negentienhonderd en…… men zou bouwen aan de overzijde van de sporthal, maar opnieuw een kink in de kabel

In het zelfde jaar werd op 1 oktober Isebaert Gerard tot schoolbestuurder benoemd, ter vervanging van Cyriel Degrootte  

1969 Te Bellegem wordt een nieuwe school opgericht in de volksmond” openbaar onderwijs”

De school wordt door de staat gesteund, de kinderen werden gratis aan huis afgehaald.

De scholen van Bellegem en Rollegem, samen met de wijkscholen van de Katteberg en Tombroek gaan over tot een fusie. De scholen zijn van dezelfde kloosterorde. De scholen staan onder de leiding van zuster Annie, die bestuurster wordt zonder klas.

Oktober 1976: Rollegem wordt bij Kortrijk gevoegd door de fusie. Zal men ons er niet vergeten?

Het schooljaar 1977/78: schooldirecteur Isebaert Gerard, leerkracht Decraemer Constant en Vanhoe Romain 1^ste leerjaar.

Door de steeds groeiend leerlingen aantal mocht een vierde leerkracht worden aangesteld, Dhr. De Walle Werner wordt benoemd, en wordt belast met het onderwijs en opvoeding van het eerste leerjaar.

Door een syndicale actie in 1979 heeft men de kans afgedwongen de kinderen onderwijs en opvoeding te verstrekken in pedagogische voorwaarden. Zo kon het aantal klassen behouden blijven.

In 1979 worden er verbeteringen aangebracht aan de verwarming. Toiletten gemoderniseerd, bouwwerken met het oog op vrouwelijke leerkrachten, kortom voor een beloop van ± 750.000 bfr. B.T.W. inclusief.

De leerplicht wordt vanaf het schooljaar 1983-1984 op 16 jaar gebracht. Daar er iets moet gedaan worden aan het schandaal dat ongeschoolde kinderen van 14 jaar doelloos rondslingeren.

Door het inschrijven van de nieuwe leerlingennormen bij de aanvang van het schooljaar, is men nu zelfs verplicht geworden om de vier resterende gemeentescholen te fusioneren.

Kleuterschool Filip van den Elzaslaan 35a, kleuterschool halenplein 11, lagere- en kleuterschool Kooigemplaats, 33 en lagere school Rollegemkerkstraat 9. De vier vormen voortaan een pedagogisch geheel dat een schoolhoofd krijgt zonder klas

Al deze scholen worden onder een schoolhoofd geplaatst. Nadelen zijn dat de drie directeuren geen schoolhoofd meer zijn, ze behouden echter wel hun klas en behouden nog voor enkele jaren hun wedde, wat het bijzonderste is.

Op 1 september 1980 gaat meester Decraemer, na meer dan 35 jaar dienst op  wel verdiende rust.

Precies een jaar na meester Decraemer, op 1 september 1981 wordt Isebaert op rust gesteld.

Jawel, men heeft ze opgeteld 517 leerlingen hebben één of meerdere jaren bij hem in klas gezeten tussen de jaren 1945 en 1980. 401 in de “Kleine” klassen en 116 in de “ Grote” klas.

 romain vanhoe                 Isebaert

In het anders zo vreedzame dorp dreigt op 4 september 1985 een schoolstrijd!

De aanleiding daartoe is, de samenstelling van de kleuterklasjes. Voor het geboortejaar 1981 zijn er 35 jongens en meisjes ingeschreven.

De toenmalige directeur, Ignaas verdeelt die over twee klasjes, een volledig met kinderen geboren in 1981, met daarnaast een gemengde klas met daarin zowel kinderen geboren in’81 als van 1982.De ouders vonden dit niet pedagogisch verantwoord.

Een protestantse waarnemende leermeester  wordt aangesteld op 12 oktober 1984.

De ouders verwijten de directie dat zij onder druk van buiten af( bepaalde ouders,) eigenmachtig de eerste aanvaarde oplossing veranderden. Na verscheidene bijeen komsten, werd dan toch een oplossing gevonden, er volgden geen betogingen of een mars op Brussel. De vrede werd ter plaatse hersteld.

In de krant van 14/15 1987 lezen we over een nieuwe gemeentelijke Basisschool voor Rollegem.

Scholen die allang gebouwd zijn, zijn verouderd en niet aangepast aan de normen van de tijd. Dat is na de gemeenteschool een vaststelling voor de meisjesschool

De Kindervriend wil uitbreiden, aanpassingen rond het klooster en  een nieuwe school zou de oplossing bieden. Het gebouw zal worden opgetrokken op een 50 tal meter van de Weimeersbeek. De ingang is gelegen aan de Kerkstraat, met een uitgang richting Tulpenpark.

Het verschil tussen twee scholen zou liggen, met of zonder subsidie? Prijzenkaartje 17 miljoen Belgische franken, raming. De vraag die bleef hangen was: "En nu wat met de jongens?" Hoe werkte het systeem? Alle kleuters werden opgevangen in de meisjesschool, en in 1988 mochten zij die wilden bij de meisjesschool blijven. Dat was de oplossing, eureka het ei van Christopher Colombus was uitgevonden “de stap naar jongens en meisjes samen” was gezet, niet de eerste keer maar moeizaam. Het werd geen fusie maar een opslorping of overname van de gemeenteschool door de vrije school! Voor de tewerkstelling is deze nuance belangrijk ook al hoopt men ieder aan het werk te houden.

Op vrijdag 9 juni 1989 werd het officieel bevestigd: de gemeentelijke basisschool in de Rollegemkerkstraat nr. 9 sluit met ingang van het nieuwe schooljaar op 1 september.

Er waren toen nog 72 leerlingen en dat is te weinig. De vier voltijdse, en de twee deeltijdse leerkrachten worden overgenomen.

Eenmaal de gebouwen vrij zijn zullen ze als jeugdcentrum worden benut.

1 september 1989 -  vroeger waren er geen problemen in het lager onderwijs. Ieder kind ging als kleuter naar de vrije school en daarna trokken de jongens naar de gemeentelijke school, meisjes naar de vrije school.

Maar toen de gemeentelijke school gemengd werd, volgde de vrije school dit voorbeeld en meteen begon de concurrentie te spelen. De gemeenteschool had natuurlijk het grote nadeel

dat ze niet kon putten uit een eigen kleuter afdeling. De voorstanders van het gemeenteonderwijs beweren dat het opstarten van een gemeentelijke kleuterafdeling het probleem kon oplossen en de concurrentie kon blijven spelen.

Vergeet niet dat op die datum ondanks de verwaarlozing en het uitblijven van de bouw van een nieuwe gemeenteschool  de school vorig jaar  nog 72 leerlingen  telde wat slechts 13 minder was dan het aantal leerlingen in het basisonderwijs van de vrije school. Het was dus ruim voldoende om de school verder te laten bestaan.

Tegen het ingaan van het nieuwe schooljaar 1979/1980 was de nieuwbouw van de meisjesschool nog niet klaar; de verlichting, bekleding en het sanitair waren niet afgewerkt. Ook de afsluiting van de speelplaats moest nog geplaatst worden.  

De klas van zuster Monique wordt wel overgebracht naar de nieuwe gebouwen omdat haar klas in de Tombroekstraat samen met de vergaderzaal van het onderwijzende personeel met de grond gelijkgemaakt moet worden .

Het schoolgebouw werd opgetrokken op een 50 tal meter van de Weimeersbeek, op een stuk grond waarop een sport en speelplein voorzien was.

5 Klaslokalen voor meisjes, met ieder een oppervlakte van 7m90 op 7m90 of een oppervlakte van 62,41m2

Ze geven een uitzicht op het tulpenpark, richting Tombroek.

Een lokaal voor de leraars met de zelfde oppervlakte, een bergplaats voor alle sportbenodigdheden, een bureel voor de directie, plaats voor centrale verwarming en een lokaal voor TV. en diamontage. De turnzaal van 13m30 op 10m60.De eetzaal van 10m60 op 10m60, oppervlakte van 112,36m2. Voor de kleuters zijn er drie klassen voorzien van 7,90m op 7,90m, een grote bergplaats met er naast een zandbak.

Wat het sanitair betreft ie er eveneens goed voor gezorgd, ze zijn ruim en voldoende in aantal volgens de vast gelegde normen.

Er zijn twee speelplaatsen voorzien: de openspeelplaats, die geeft uitzicht op de Kerkstraat en de overdekte, is met uitzicht op het tulpenpark en gelegen tussen de klaslokalen(een zeer goede ligging voor zon en klaarte)

Tevens is er  ook parking voorzien voor negen wagens, en deze kan uitgebreid worden, er is aan grond geen gebrek.

De ligging is zeer rustig en ver van het verkeer! Zonder veel lawaai en gepraat(vergeet de jongensschool niet sinds 1933) kwam er dus eindelijk een nieuwe school.

De ingang gelegen aan de Rollegemkerkstraat, en aan het Tulpenpark.

Omdat de gemeenschap over gronden beschikt waarop vele bouwmogelijkheden zijn, was de aanvraag gedaan om een volledig nieuw schoolcomplex te bouwen.

Het Schepencollege van Kortrijk gaf zijn goedkeuring, ook de diensten van stedenbouw. Gezien alles voldoet aan de eisen van de wetgeving en de ligging. De ingang in de Kerkstraat is ook de toegang voor brandweer en hulpdiensten

Het was kanunnik Vandenberghe directeur van de congregatie van de zusters van de H. Jozef die om 16 uur op zaterdag 19/4/1980 een plechtige dankmis opdroeg in de kerk. Hij werd bijgestaan door Pastoor Deleu Pierre en E.H. Lefebvre. Deze werd opgeluisterd door het plaatselijke koor en door de kinderen van de school.

Na de kerkelijke plechtigheid trok men stoetsgewijze naar de nieuwe lokalen. Directeur Ignaas Dujardin zei in het welkoms woord: “De school zal vanaf nu de naam dragen St-Theresiaschool” Het schoolfeest ging door op zondag 15 juni 1980.

Het was september 1988 het was zeker geen donderslag bij heldere hemel, toen enkele Rollegemse ouders met de tradities braken En hun jongens naar de meisjesschool stuurden

Er was geen sprake van fusie maar van opslorping, of overname van de gemeenteschool door de vrije school.

Het Requiem liet niet langer op zich wachten! Op Vrijdagavond 9 juni werd het officieel bevestigd dat de gemeentelijke basisschool voor altijd zijn deuren sluit in de Rollegemkerkstraat 9, vanaf 1 september stappen vier voltijdse en twee deeltijdse leerkrachten naar de nieuwe werkplaats.

Op 1 september 1989:” de overstappende leerkrachten van de jongens school naar de meisjes, welke tijdens de vakantie mee gewerkt hebben aan de lokalen is vlot verlopen “aldus de directeur.

Ze houden zich duidelijk op de vlakte, ze weten geen kwaad woord over de nieuwe situatie, dat komt niet uit hun mond

Naar mate de oude en de nieuwe leerkrachten elkaar beter leren kennen, staan ze positiever tegen over elkaar. Het wordt even wennen aan de schoolpoort.

De knechtenschool is al een geruime tijd definitief opgedoekt en er zijn opnieuw problemen

De vastbenoemde leerkrachten van de gemeentelijke basisschool zijn vanaf 1 september 1989 terug vastbenoemd door de vzw Vrije basisonderwijs Bellegem-Rollegem in het zelfde statuut op voorwaarde dat zij zelf akkoord gaan met de voorwaarden en principes die het katholiek onderwijs vooropstelt, en bereid zijn zich in de nieuwste vormen van catechese in te werken en deze lessen geven.

Nochtans wilde men (PVV) dat laatste gedeelte schrappen, dat zou volgens hen de leerkrachten verplicht afstand nemen van hun moreelgodsdienstige overtuiging.

De schepen van onderwijs zei:” dat niemand verplicht was die overeenkomst te ondertekenen, maar dat wie weigerde in feite geen werkzekerheid had.”

Toch had niemand van de personeelsleden er problemen mee. Zelfs tijdelijke krachten zijn niet moeten afvloeien.

De voorstanders zeiden; dat de schooldirectie van de vrije basisschool op dat vlak een toegeving had moeten doen. De voorstanders bleven bij ja en de meerderheid zei nee, met een uitzondering!

In 1997 splitste de inrichtende macht de vrije basisschool van Bellegem en Rollegem.

Ignaas bleef directeur te Bellegem tot 1 september 1998, hij werd opgevolgd door Meester Pol.

In het boek van Isebaert kan men de lijst van leerkrachten terug vinden (166)

Het was bij een voordracht van een gewezen onderwijzer van Aalbeke, (op vrijdag 14 april 1978) dat hij enkele ouders aan het denken zette. Voor die tijd was er geen enkele voedingsbodem om een oudercomité in voege te brengen.

De man had blijkbaar met zijn slag zin “In het belang van de plaatselijke scholen is een oudercomité noodzakelijk”. De ouders zochten de directie op en het comité werd werkelijkheid.

De doelstelling van de woordvoeder was; ‘het wordt geen klachtenbureau, evenmin een feestcomité welke als sponsor zou fungeren voor de school!’ En slechts een oudercomité voor beide scholen

Het bestuur bestond uit zes personen bijgestaan door twaalf afgevaardigden(aangeduid per leerjaar) zij zijn verantwoordelijk voor het wel en het wee van de vereniging.

Wat willen ze? Realisatie van een aangepaste schoolbibliotheek, vernieuwing van het didactische matreaal en een cursus voor ouders met als onderwerp: de relatie ouder en schoolgaand kind.

Een vereniging die zowel het belang van het kind, de lera(a)r(es) als de ouders behartigen zal.

In de statuten (opgemaakt op 8 februari 1982) staat, dat er een nieuwe verkiezing moet gebeuren om de drie jaar. Deze zal plaats vinden in de eerste helft van september 1983

Een initiatief van het kersverse oudercomité van de lokale scholen verscheen op 23 november 1983. Men stelde zich de vraag, of men een middel ging vinden om de werkingskosten te financieren.

Schoolbus, in de buurt gemeente werd een Rijksonderwijs ingevoerd in 1969, men kwam de kinderen aan huis afhalen, zouden onze kinderen er niet onder lijden zo stelde men zich de vraag van uit de K.W.B. Het was dan ook evident dat de toenmalige voorzitter, Lucien Kints, samen met zijn ploeg zocht naar een oplossing. Ze gingen een schoolbusje zelf inleggen.

Maar de kleine man niet zo slim, maar strek. Met een afgevaardigde van het bestuur trokken we naar het schoolhoofd, stelden hem de zaak voor, het geld zouden we halen door een jaarlijks zomerfeest te houden. Zo ontstond een vriendenkring met iemand uit de politieke wereld, de zusters van het klooster, nog enkele mensen op de redactie bekent, en het schoolbusje een volkswagen werd aangekocht. De buschauffeurs waren de leerkrachten .

Op 2 juli 1970 werden er zomerfeesten ( Fancy fair) ingericht, (welke doorging in de parochiezaal )om een ander busje aan te kopen. Het eerste type volkswagen was geslipt en totaal vernield

Het bestuur, werd in korte tijd gewijzigd, daar de medewerking, van een aantal leden, zelfs al waren ze de stuwkrachten, achter het project, niet de gewenste figuren waren. Het waren werknemers! Ik herinner mij dat zuster Vianney, de vraag stelde; “ Menheer kent U wel Rollegem”. Zonder blikken of blozen antwoordde ik: “ Ja” maar voegde er onmiddellijk aan toe “ maar of ik de Rollegemnaars ken daar twijfel ik aan.”

Weet ik ben maar een inwijkeling, (een migrant) nu is dat geen drama meer, want hoeveel geboren en getoren Rollegemnaren zijn er nog.

Hoeveel mensen zijn er niet bijgekomen.

Het bewijst hem trouwens, dat je veel kunt! Is er geen spreekwoord dat zegt; “ Het is verbazend wat je kunt presteren, als je er niet omgeeft wie er de eer van draagt!”

Het zomerfeest verdween op18 juni 1979 en het werd schoolfeest genoemd en ging door in de meisjesschool in de Tombroekstraat

De buschauffeur, want bij aankoop van het tweede busje was de garagist chauffeur geworden, nam afscheid met spijt in het hart op het einde van juni 1983, Marcel had dit 13 jaar gedaan en verdiende nu zijn wel verdiende rust

Wie zijn kind niet met de bus naar school liet komen, maar met hun eigen wagen is verplicht op de private parking van de school, volgens het reglement van 1982 langzaam en voorzichtig te rijden en zeker niet stil te houden voor de poort, maar wel op de ruime parking!

De vriendenkring welke tot doelstelling had het busvervoer in stand te houden kan geen vermindering meer toestaan op de officiële tarieven.

De schoolbus verdween in het schooljaar 1991/92, de bus was tot op de draad versleten, geen geld meer om een nieuwe, hij was niet meer nodig! De vriendenkring bleef, de schoolfeesten gingen verder door. Je kunt je de vraagstellen, of het wel een goede beslissing was, het was waar het kinderaantal ging niet achteruit, maar wat zal de toekomst uitwijzen, koning auto verplaatst zich o zo gemakkelijk!

Vanaf 1 september 1976 is er een nieuwigheid in de meisjes. Zuster Annie laat weten dat er vanaf heden voor de kinderen van wie de ouders het wensen bewaking is op school.

S’ Morgens vòòr de klas, s’avonds tot 18 uur, liefst aanvragen voor 23 augustus.

Het snoepen is sinds 1991 niet meer toegelaten, ook niet op schoolwandelingen en schoolreizen. Verjaardagen; zeker geen cadeautjes, snoep of taarten. Stuk fruit of droge koek

mag op de speelplaats.

In de schoolkrant “ ’t Rolluikje”  van augustus 2009, lezen we dat er na vier mooie jaren een nieuw bestuur werd verkozen voor de ouderraad met een vrouw aan het hoofd, proficiat!

Maar wie herinnert zich nog deze woonst nog deze van de oude voorzitter!

We kunnen wellicht nog een heel stuk er aantoevoegen, want iedere seconde welke voorbij tikt is geschiedenis, doch denken we dat dit een ander hoofdstuk moet zijn, misschien meer in de vorm hoe men de school beleefd als kind of als leraars, wie weet wat nog komt. We willen afsluiten, met deze leerkrachten zal men het feest, welke op het getouw staat het ganse jaar laten voelen.

1.     Wil je meer weten over de basisschool St Theresia

2.     Vrije Basisschool Sint-Theresia - Rollegem

Openingsfeest 30 jaar op zondag 6 september 2009

 Om 10.30- H.Mis op school

11.30 u Aperitief op de speelplaats(gratis)

12.30 u Barbecue met inschrijving vooraf

14.00 u voorstelling proeven Fata-Morgana- schoolfeest met?

15.00 u kinderanimatie verzorgd door de Chiro

Maar hier eindigde het feest niet mee!

30 jaar St-Theresiaschool 2009-2010 viert een gans jaar!

Vrijdag 13 oktober 2009 de 2^de slimmer dan je kindquiz

December 2009 truffelverkoop

6 en 7 februari mosselfeest

Zondag 28 maart 2010 ontbijtactie

Zaterdag 5 juni 2010 schoolfeest Fata Morgana

Zaterdag 26 juni 2010 slotfeest met concert Boogie Boy

Wij wensen hen alvast een groot succes en verwijzen naar hun web nog veel plezier en bedankt aan hen die ons de ganse weg gevolgd hebben.

Geprangd tussen de industriezone van Moeskroen en de kantorenzone van Kortrijk ligt de landelijke gemeente Rollegem. Het is een landbouwgemeente met prachtige hoeven die de eis heeft kunnen ontwijken tot het inplanten van een industriezone. Het moderne snelverkeer drong zich op en de grijparmen van  de A17 hebben ons dorp onherstelbaar verminkt.   Je raast er voorbij, je komt er nooit toevallig voorbij.  Je moet ons dorp bewust opzoeken om zijn verassende schoonheid te ontdekken.   Een kleine begeleidende gids  kan je kopen tegen 1.50 EUR in de Rollegemkerstraat  60. In de brochure St.-Antoniuswandelpad Kortrijk staat:  “Het natuurschoon zal de liefhebber bekoren. Zijn historisch verleden en de recente archeologische vondsten zullen de leek verbazen, maar de kenner onweerstaanbaar begeesteren.”  De wandelroute kwam tot stand door de “Folkloreraad” in samenwerking met de wandelclub Vakantiegenoegens en hun medewerkers, die met raad en daad bijstand verleenden. Hiermee werd een belangrijke stap gezet tot het bewaren en beschermen van een uitzonderlijk mooi brokje natuurschoon. De wandeling bestaat uit een noordelijke (9,8 km) en zuidelijke route (7,5 km). De startplaats is gelegen aan de kerk. Trek alvast een paar stevige wandelschoenen aan en je kan genieten van een fikse natuurwandeling. Witte pijltjes op groene achtergrond en het embleem van Vakantiegenoegens wijzen je de weg. Voor een ritje met de  huifkar of koets om de gemeente te verkennen kan je terecht op de Falsenhoeve Wil je hier enkele dagen verblijven dan vind je logement in  Hotel Elcerlyck.  Voor een gezellig restaurant kan je terecht in De Pomp.

De vinkenmaatschappij bestaat niet meer?

Koninklijke vinkenmaatschappij “De Dubbelzangers” Rollegem

Het oor werd ten luister gelegd en vernam dat de vinkenmaatschappij, bij gebrek aan bestuur niet meer bestaat.

Toch even terug blikken op een vereniging die in 2008 honderd jaar zou bestaan!

1 oktober 1988 schreef men: “Laten we hopen dat dit zo verder mag blijven zodat wij misschien samen het honderdjarige bestaan mogen vieren!

In het boek, welke uitgegeven werd in 1988 ter gelegenheid van het 80 jarige bestaan door het bestuur, onder voorzittersschap van Arthur Deprez, ondervoorzitter Vangeersdaele Georges.

1988 Gouden Jubileumjaar. Staat eveneens: Moge de afdeling, over zes jaar, in de diamanten stoet der jubilarissen opstappen.

Op 14 april 1988, werd de aanvraag verstuurd naar Zijne Majesteit Koning Boudewijn, voor de Koninklijke benoeming.

Hier beschrijft men het ontstaan en de groei van de vereniging.

Het vinkenspel bestaat van 1908, gehuisvest in het lokaal “In de Wandeling “ bij Jules Dejonghe”ze had als benaming “ De Wintervink”en dit tot 1928 (waarvan nog een medaille bestaat).

Van 1928 tot 1934 droeg de maatschappij de naam, “Het Vinkenspel” (geen lokale vermelding)

In 1934 werd het lokaal overgebracht naar café “ De Congo” bij Maurits Stragier. En kreeg de bestaande maatschappij de naam en dit tot op heden van “ De Dubbelzangers”

Later ging men naar het lokaal de “Chaudière”. In 1958 was het lokaal in café “St-Elooi”

In 1970 was het lokaal gevestigd bij Roger Ceenaeme

In 1972 in café “ De Tramstatie en nog later in “De Gilde”

Het was een heugelijke dag op 28 juni 1988, de brief te ontvangen dat de koning op het verzoek inging. Het officiële brevet zal door de Heer Gouverneur van de provincie bezorgd worden.

Laten we hopen dat men voor de honderdjarige maatschappij toch nog een groot feest kan opgezet, en met goede moet kan verder werken. Veel succes!

Wat we gezien hebben was het verleden van de gemeente.

Dit is wat het nu het heden Ons kleine dorp, met een groot hart, fijne mensen, aangenaam om er te wonen en zeker om er te vertoeven. Gezond wandelen, dat is het, wat we nu gaan doen.

We raadplegen nog even het weerbericht, dank zij onze weervoorspeller zijn we steeds goed op de hoogte van het weer!

http://users.telenet.be/lgrollegem/

Hier sluiten we nog even de ogen om in het verleden terug keren; aan de overzijde de parochiezaal met op het einde de prachtige treurbeuk die verwijst naar den hof van de pastorij. Hier was een café genaam “Au Paradijs” met een overdekte gang, die leidde naar de sacristie. Naast de parochiezaal een poort, zodanig dat hij van uit de hof naar de kerk kon. Zo zijn we gekomen aan het vertrekpunt van onze wandeling.

Op de grafsteen aan de rechterkant van de Calvarieberg staat geschreven

D. O. M. Hier rust den Eerw. Heer Joannes J. Rutgeerts gebortig van Lier in Braband pastor deeser parochie van Rolleghem ten tijde van  30 iaeren overl. 19 8br.1801 oud 60 iearen. R. I. P.

 Links van het calvariekruis zie je  de grafsteen met opschrift:

Het beeld van de kapel van O.L.Vrouw van Rollegem, mag zeker niet ontbreken bij het overzicht. Achter de kapel, het dodenhuisje, en verder het café “De Ruste”.

Een historische dag in de geschiedenis  van de parochie Rollegem.

Vrijdag 28 september werd de parochiezaal officieel overgedragen aan de stad Kortrijk.

Onderhoud, vernieuwing, gebouwen, inboedel en alle geboekte feesten, zijn van nu af aan in handen van het buurthuis. Alle kontakten en vragen gebeuren , (dit voor 27 jaar) in het buurthuis.      

Om het nog beter te illustreren hier nog een beeld, uit vervlogen tijd.

Ten noorden, stond een reek huizen, zoals op de foto te zien. Ter hoogte van de eerste auto, de ingang tot de “ kerkweg”. Gesitueerd ter hoogte van het zebrapad, Rollegemplaats nr. 1 (beenhouwerij)

Op de linkere zijde waren er drie huizen, dat was de school van Vanleynsele. Deze was afkomstig van het naburige Aalbeke. Hij had de bijnaam van “peetje Vanleynsele” Het was een soort college, een internaat.

De weg lag gepraamd tussen leven en dood.

Boeren gingen met de “Sieze” naar de kerke, soms ook gebruikt voor een doopsel om de kersverse moeder ter plaatse te brengen.

Hoeveel paartjes, zijn hier s’avonds niet blijven plakken? Om daarna gevolgd door de suite ter altaar te gaan?

Hoeveel priesters, paters, of missionarissen kwamen in stoet, voor hun ere mis?

Ken je nog het pleisteren missiebusje, dat op de toonbank van de meeste winkels stond met het sympathieke zwart kroeskopje dat “Dank U” knikte als men er een munt in stopte.

Hier werd men letterlijk en figuurlijk ten garve gedragen. Niet dat men met geen “Corbillard” of weitewagen (rouwkoets) er tussen door kon, maar het was hier niet gebruikelijk.

Hoeveel mensen hebben hier ook niet gebeden:” bid voor de ziel van……godvruchtig in den heer ontslapen op…?

De piscine, dat we hier zien afgezet met laurierboompjes, was zoals opveel plaatsen het laatste toevluchtoord vooraleer de mannen naar de kerk binnen gingen. Ze hadden in aller- haast nog iets achter de kiezen gegoten en nu nog vlug een plasje.

Vrouwen daar in tegen, hadden thuis alles achter gelaten, hoewel? Maar dat, is dan een ander verhaal.

Men ziet tussen de potten in de “blauwe schorre”, liggen, van deze schorre werd de steen gemaakt afgehouwen en bewerkt  tot de huidige “roepsteen.”

Merk ook op hoe smal de weg was.

Folklore

Het is nog effen de tijd om alles op een rij te zetten en een terugblik te geven in de geschiedenis.

De fusie waren maar pas doorgevoerd of men dacht al aan de gevolgen. Kijk maar naar wat in de omgeving van Brussel gebeurde, de rand gemeenten verdwenen in het niet.

Het waren de heren Bert Dewilde en Bert Wildeman, die met het al voor de zoveelste maal opflakkerende Davidsfonds de zaak kwam uitleggen; wilden we hebben dat Rollegem niet verdween moest men er iets doen. Het “grote Kortrijk” kwam er aan, zeven gemeenten werden er bij aangesloten, het zou het bruisende Kortrijk worden.

Met ons 847 ha. grond en 2700 en inwoners, hadden we genoeg om aan de stad toe te behoren.

Kortrijk, had zijn Sinksenfeesten, Heule, Tinnekensfeesten, Bissegem, de Leie prinses, Marke, de septemberfeesten, Bellegem, Kooigem en Rollegem moesten er nog iets aandoen!

Bellegem werd het dahliadorp, Kooigem wilde een dorpsfeest, Rollegem Folklorefeest.

Een jonge dokter, vol moet en zin voor organiseren, nam het hef in handen. Hij vormde een bestuur maar hoeveel verenigingen waren er toen niet bij betrokken!

In de loop van het jaar had iedere vereniging iets om zijn kasje wat aan te dikken!

Toneel wat voorstellingen het zij in Rollegem, of na het vernieuwen der zaal in Bellegem.

Het koor optredens, Chiro tandem feesten voor hun kamp, of voor hun lokaal, Vinken en voetbal (Ik was opzoek naar de VAR, maar men zei me dat het niet meer bestond) kortom ieder had wat aan de hand.

Het was naar aanleiding van het 675ste herdenkingsjaar van de slag der gulden sporen.

Het programma van de folklorefeesten was daardoor samengesteld uit activiteiten die de mensen op eigen initiatief hebben genomen en waarvan zij de realisatie haalbaar achten.

Het zou als eenmalige jaarlijkse topmanifestatie op Socio-cultureel gebied doorgaan te Rollegem zoals al hoger vermeld Heule, Bissegem, enz. Er werd verwezen naar de brochure zoals ze op vandaag nog word uitgegeven. Het feest is geplant voor zaterdag 9 juli 1977.

Het was een plezier te bekijken met hoeveel mensen van Rollegem, en verscheidene verenigingen men er aan meewerkten. Ik geloof dat geheel Rollegem het opnam voor hun feest en hoeveel locaties.

Het was pas na de eerste feesten, dat een vzw werd gesticht. Met als tekst; een vereniging voor en van iedere Rollegemnaar. Daarom richten ze zich tot alle inwoner van Rollegem, individuele of verenigingsverband.

De folkloreraad wil de mensen en de verenigingen van Rollegem samenbrengen tot overleg en samenwerking.

Jaarlijks zullen de folklorefeesten daartoe als middel bij uitstek worden gebruikt, want de folklorefeesten zelf zijn niet de uiteindelijke bedoeling van de folklore Raad, maar een middel om de doelstelling te bereiken.

Lees eens de statuten, en kom ons vervoegen.

Men had bewezen in 1977 dat deze uitdaging kon bevestigd worden!

Op het doksaal een orgel, bouwjaar 1908, het wordt echter niet meer bespeeld gezien zijn slechte staat.

 ® T.

Boven het altaar schilderij(reproductie, schilder onbekend) “Christus op de schoot van Maria” Bekijk eveneens het ingemetselde muurkaderbeeld die “O.L.Vrouw die de paternoster geeft aan de H.-Dominicus” voorstelt. Ook de afbeelding van de H.Jozef staat hier uitgesteld. De heiligenbeelden krijgen weer hun plaats in de kerk. De eiken biechtstoelen zijn eveneens een gift van de weduwe van senator Cantillon. Bij de jaarlijkse paasbiecht gooiden de gelovigen muntjes in de bijpassende offerbakken gevestigd aan de deur van de priester.

©P. Temmerman

©T.

©T.

 ©T.

 ©T.

Het misschien wat onopvallend klokje,

was het klokje welke op de noodkerk van toen stond, nu de parochiezaal. Het werd geschonken door de gebroeders Germonprez. Het houtwerk is van Tillieux.

Het hoogaltaar in Romaanse stijl is een gift van de gezusters Febronie en Idonie Baert, nichten van den deken van Dixmude. Het altaarblad en de treden zijn vervaardigd uit zwarte marmer van Basècles.

De voet, kunstig gebeiteld, bestaat uit zes nissen waarop de apostelen Petrus, Simon, Jacobus, Andreas, Thaddeus en Paulus op koperplaten geschilderd zijn. Het tabernakel is in gepolierd koper met aan beide zijden drie koperen nissen waarin heiligen gegraveerd zijn.

Boven het tabernakel staat de uitstaltroon. Het drieluik met brandramen boven het altaar stelt voor: 

Links en rechts zie je de houten banken, waar in lang vervlogen tijden “den arm” en later de burgerlijke en kerkelijke overheden in het hoogkoor konden plaats nemen. Nu is het nog een sieraad.

Den engel vervaardigd uit “Savonnières”(Koninklijke bank) ook Franse kalksteen genoemd, draagt de relikwie van den H. Antonius.

Het koor, met het schilderij op doek, daterend uit 1926 “Christus aanbeden door het volk” door Van Biervliet (1890-1981). Bij het grondig reinigen van de kerk in 1988 werd het schilderij zwaar beschadigd. De plaatselijke kunstschilder Achiel Platteau kon gelukkig dit werk voortreffelijk restaureren.

Den toren is in “Gotiek stijl “ een vieringstoren van ongeveer 30meter hoogte, in het klokkengat, (welke vele mensen verwarren met de galmgaten.) bevindt zich bijna twee en een halve ton brons, de klokken welke wel en wee van het dorp verkondigen:

Antonius 1050kg, Maria-Joseph 750 kg, Eligius-Donatus 530 kg en daar bij een vierde klokje of schelletje, mentje of toontje.

Het altaar is gemaakt uit de vroegere communiebank welke een gift is van de weduwe senator Cantillon uit Kortrijk.

Welkom in onze parochiekerk toegewijd aan
St.-Antonius met zijn zwijntje

©T.

©T.

©T.

Terwijl we naar het hoogaltaar wandelen, door het in 1903 afgebroken schip dat in 1906 geheel nieuw werd ingewijd, nemen we een stukje geschiedenis door. De kerk uit de 11eeuw werd tussen 1786 en 1793 de benedenkerk door nieuwbouw vervangen. Ze verloor haar toen al geklasseerde toren in de zomer van 1872. Men noemde hem den steenoven, goed om in de”straete “gevoerd te worden. De noordelijke kruisbeuk was zelfs met stro bedekt. Toch is onze kerk altijd in dezelfde trant en met bergsteen uit Doornik bijgewerkt of verbouwd geweest. Het zou de hoogbejaarde man nog duren tot in 1903, eer zijne Hoogwaardigheid G.J. Waffelaert, bisschop van Brugge en inboorling van Rollegem, zijn begeerte uitte om de grote verbouwingen uit te laten voeren. De heer Bettenhof was verbolgen dat hij zelfs het begin van de werken niet heeft mogen meemaken. Het was E.H.Billiau die de nieuwe parochiepriester werd. Bouwmeester van de kerk was J. Carette en de bouwondernemer Chapelle- Destoop, beiden uit Kortrijk.

Het jaar 2006 was het feestjaar voor honderd jaar kerk. Het ganse jaar door activiteiten in en rond de kerk.

Kunstenaars in alle vormen en kleuren hadden zich uit geleefd om dit prachtige gebouw, letterlijk en figuurlijk in de verf te zetten. Iedereen met volle overgave om hier aan mee te werken. Wie van ons zou dit nog eens meemaken!

Velen stelden zich de vraag, hoe kan dat nu, de kerk is toch gebouwd in de 13^de eeuw.

In wat vooraf ging waren we gekomen aan de drie kerkbeuken die tot aan het fondement waren verwijderd. Ze waren in het verloop van de tijd geheel van bouwtrant veranderd of misvormd. Nu rezen zij op, gans vernieuwt en in hun eerste romaanse bouwstijl hersteld, in overeenstemming met het oude transept van de 12^de eeuw, die bewaard bleef en door herstellingswerken verfraaid. Zo ziet men nu de herstelde kerk van Rollegem, die volgens de deskundige als een waar pronkgebouw mag aanzien worden, en onder het getal der monumenten gerekend word. De toren is gotische bouwtrant, het schip en het koor in zuiver romaanse stijl en dit gaat wonderwel samen. Zij is zeer kunstig afgewerkt in Doornikse steen aan de buitenzijde (De vaste kalksteen of Doornikse steen bestaat uit fijne korrels, is moeilijk te bewerken, en is donker blauw of zwartachtig van kleur.), en met een laag kareel steen (vierkanten gebakken steen) aan de binnenkant.

Een nieuw baptiserium of doopvontkapel, in de zelfde trant, is aan gebouwd bij den ingang der kerk aan de vrouwenbeuk. Dit gebeurde ter nagedachtenis van hoogwaardige Heer Waffelaert, die op 27 augustus 1847 door E.H. onderpastoor Vanseveren, hier werd gedoopt.

Het was in 1911 dat door de milde tussenkomst der Parochianen, een uurwerk, met vier platen of gezichten op de kerktoren werden geplaatst. Deze werden door Louis Meire-Verdonck van gent aangebracht.

Binnenzicht van de kerk: klik hier
Kerkschattten: klik hier

Het interieur werd met alle mogelijkheden van dien, ook zo goed en zo kwaad mogelijk in orde gebracht voor de goddelijke diensten.
Al was het geen pronkstuk noch kostbaar kunstwerk, toch mocht het gezien de omstandigheden gezien zijn.
Op de foto zien we de communiebank en het hoogaltaar.Bij de vernieuwing van de kerk werd het meegenomen door pastoor Slosse naar Rumbeke, en daar geplaatst in de kapel van het klooster.
Uit "rond den Heerd" een leer en leesblad voor alle lieden.Een blad dat elke zaterdagverschijnt, voor de prijs van 5 fr. Lezen we op 21 januari: Die ooit van zijn leven langs de "eerden strate" van Walle naar Bellegem is gegaan boven Kortrijk, moet zonder twijfel, in de "leegte" Moeskroen waarts, enen korte dikken toren zijn ingestuikte naalde zien uitsteken hebben boven een lommerrijken troep bomen. Het was de toren van Rollegem.
Lomp en plomp was hij; "ongeziende, een steenoven, goed om in de straat gevoerd te worden, een van uit christus tijd" Dat zegden de mensen. Maar, ze wisten niet dat er geleerde mannen, die, van konigs wege, de merkwaardige gebouwen van vroegere tijd moeten zien in bewaring te houden. En dezen toren als een monument, of pronkstuk aanzagen. Zij wisten ook niet dat door toedoen van die zelfde mannen, een som geld stond uitgesteken te worden om deze "steenoven" te herstellen en nog honderde en honderde jaren te doen meegaan.
Zo kwam het, dat de toezieners, met leden der koninklijke bouwcommissie, besloten omwille van het instortings gevaar van de kerk, hem aftebreken tot aan het kerkdak."Er ontstonden namelijk borsten (Zijn wel tegelijk barsten in de nu schrijfwijze) van onder tot boven." De toren was trouwens sedert misschien zes of zeven eeuwen bestaande.
De toren was al in de 17de eeuw vernieuwd geworden. Men kon niet begrijpen dat de toren onder delast van het klokhuis, en de daver van het geluid deze nog niet was ingestort. Zo is de toren in de zomer van 1872, verdwenen en in de "strate" gevoerd.
De toren was in verschillende fazen geboud. Het onderste gedeelte in ruw veldsteen, van de jaren duizendvijftig tot elfhonderd. Het bovenste in schoon Doorniks steen, het kon ook  van St Denijs geweest zijn( daar er in de middeleeuwen, ook steen groeven waren) 
Bij het afbreken, stote men op een grafsteen, die eer hij beneden kwam  in stukken viel. Onder deze steen lagen acht zilver stukken van het jaar 1623, dus van uit de tijd van Aartshertog Albrecht en Isabella.

Het gebouw rustte op vier zwierige volronde moerpilaren, die, het is zondeling en merkwaardig, met fraaie spitsbogen tesamen werken.

De kerktoren, die tot hier was afgebroken, werd er opnieuw opgebouwd in Gotische stijl, zoals hij zich ook binnen de kerk met vier schone arduinen spitsbogen vertoond.

De meegaande koor- en kruisbeuk, waarvan de puntgevels verdwenen in het jaar 1970, onder pastoor Rutgeerts, ontvingen oorspronkelijk licht van het zuiden door vier romaanse vensters, waarvan er nog twee te zien zijn langs de kant van de Calvarieberg.

Het koor staat in het oosten. Binnenin zijn drie eindvensters bij middel van zeer mooie romaanse pilaren verdeeld, met kapitelen versiert en met gekrulde haken bekroond.

De kerk heeft de bouwtrant van de wondere domkerk van Doornik.

Boven het drieluik, was een beeldstee, daar stond er een welgekend Onze Lieve Vrouwen beeldje.(O.L.V. van Den Schreiboom) Het zou volgens de oudere mensen gebeurd zijn: “In de tijd van de grote pestte(1694)”. Geheel de parochie van Luinge kwam naar Rollegem in bedevaart naar dit Onze Lieve Vrouwen beeldje.( Leest over de grote sterfte, “rond den heerd”, V,314 en 315) Intussen is de kapel geplaatst aan de achterkant verplaatst naar de wegel aan het kerkhof.(de weg die van de dorpsplaats naar de kerk leid)

Men houdt ook staande dat, in het drie bladerig venster, in die tijd, een St. Antonius behelsde in glas geschilderd, de patroon der parochie.

De hoge leeftijd van de pastoor E.H.Philippus Bettenhof, hield hem niet tegen om aan de bisschop zijn begeerte te uitte om de grote stap te zetten, de kerk degelijk te gaan herbouwen.

In 1903 werd het plan aanvaard. Doch onze pastoor was er blijkbaar niet de gepaste man voor, want op de dag dat de werken gingen aanvangen kwam E.H Billian, als pastoor binnen gezwaaid. (Hoe vaak wordt de eer toegeschreven aan hen die het niet hebben gemaakt!)

De plannen, met lasten kohier en voorwaarden, opgemaakt door bouwmeester J.Carette van Kortrijk, werden ter uitvoering toevertrouwd aan M.J.Chapelle-Destoop ondernemer te Kortrijk.

Ten jaren van ons Heer 1903 werd met man en macht gewerkt aan wat ooit een provisoire kerk zou worden alwaar men den Goddelijke dienst, door het herstellen der oude kerk belet, te kunnen voortzetten. Zijne Hoogwaardige Mgr. Waffelaert had aangeraden een gebouw in steen te zetten om het later tot nut te kunnen brengen( er zouden namelijk vier huizen kunnen uit gemaakt worden)Het welke gedaan werd, en met groot en nuttig vooruitzicht, aangezien zij na dat de kerk opnieuw werd in gebruik genomen werd dienst deed voor de Congregaties welke ontstonden. Later ook Patronage (jeugdverenigingen onder geestelijk toezicht) en vergaderzalenHet moet tussen haakjes, gezegd, dat in het jaar 1913, het lokaal de oude provisoire kerk verrijkt werd met een torentje waarin een klein klokje in hangt. Dit klokje werd geschonken door de gebroeders Alfons en Adolf Germonprez van Rollegem Tombroek. Dit sieraad was een soort bekroning, aan de congregatie. Het was den timmerman Jules Tillieux die de werken uitvoerde. Het klokje werd gegoten te Leuven bij O. Michaux.
Voor de opbouw werd een lening aangegaan van tienduizend frank(10.000 fr.) bij de familie Bostijn van Geluwe, met een rente van 3% per jaar. In het jaar 1910 wenste de familie hun geld terug
Om de teruggave te vergemakkelijken zou de familie Bostijn vierduizend franken als geschenk aan de kerk laten, mits jaarlijks twee solemnele missen te doen celebreren tot ziellafenis van Louis Herbau, de echtgenoot van Zulma Bostijn en dit levensdurend lang!Je kunt je indenken geachte lezer hoe tevreden de pastoor was met dit aanbod! Voor de andere zesduizend is hij ook waarlijk door de goddelijke voorzienigheid bijgestaan, want zie,de uitkering der lening in de oogst maand gevraagd, kon al gedurende de noveen van O.L.V. van Dadizele 1910 geschieden. Het waren de gezusters Baert ( Idonie en Febronie) dochters van Joos Baert-Delreu welke de gelden gaven. De familie Bostijn aanvaarden wel tot in 1923 de titel van eigenaars. Ze stonden deze echter zeer gaarne af aan de nieuwe maatschappij der parochiale werken zonder winst gevend doel in de dekenij Kortrijk. De gelden (6000 fr.) werden aan de pastoor gegeven in Geluwe voor grote werken ter verbetering van de kerk!

Met enkele noodzakelijke onderhoudswerken, waar onder het afbreken van het torentje, herstellen van het dak en het maken van de Bibliotheek, bleef de zaal zo ongeveer honderd jaar ter beschikking van de verenigingen der parochie.

Het was toen een één mans zaak!

Op zondag 12 maart 1993 streek hier een nieuwe pastoor neer. Het was de Salesiaan E.H.Dewulf afkomstig van Don Bosco en van de Marionetten. Hij zou zich tijdens zijn verblijf menig maal in de belangstelling weten brengen. Onze parochie kreeg een opflakkering in het culturele en parochiale bestaan. Zo ook voor het centrum welke altijd al onmisbaar is geweest. Vele verenigingen hadden er een stek, toneel, zangkoor enz. Hij zou voor de vierde maal iets bouwen en dan, word dat stilaan welletjes.

Hij stond er op dat alles van Rollegem bleef, Aalbeke en Bellegem hebben wel een ontmoetingscentrum, maar ze zijn afhankelijk van de stad Kortrijk.

We zijn in de periode van de “ronde van Frankrijk” wanneer dit word neer geschreven en men zou haast te durven spreken van het treintje van Tom Boonen, een teamwerk, dat op de rails  zette! Zo was het ook, alle verenigingen werden er dan ook bij betrokken, ieder kon zijn zeg plaatsen van de vinkenmaatschappij tot om het even wie, dat moest dus lukken.

Ieder die wilde kreeg zijn taak, met als kopman Dewulf De, als voorlaatste man E.H. Dejaegere, den bouwheer (Hij had vele scholen helpen bouwen). Het duo Vandenberghe Jozef, Buysschaert Bernard, en het duo Vanbelle Dirk en Lucien Kints, (die gelater zult terug vinden bij St. Antonius.) Ieder had de specifieke taak, geld rond halen, Bouwzaken regelen, feest organiseren. De werken werden op zeven à acht miljoen geraamd. Al het geld, wat nodig was werd bij de Rollegemnaar gehaald, het zij met of zonder terug te betalen. (zelfs de gelden van het bisdom die kwamen van het stoelgeld, omhalingen in de kerk,) iedere Rollegemnaar had zijn steentje bij gedragen, op welke manier dan ook! Dewulf haalde zijn slag thuis ( die niet in de rij liep werd ontslagen, een ander, voor dit, of voor dat.) Hij had teamwerk opgezet maar bij het eindresultaat was er niet veel meer van te merken. De geplande zaken liepen fout en de pastoor trok zich terug op welverdiende rust. Het bisdom die ooit één provisoren, kerk ging bouwen, kon na honderd jaar haar plannen verwezenlijken.

Op de vooravond van de slag der gulden sporen werd zonder veel geroffel, kanongebulder of

Klokkengeluid het protocol der erfpacht en overdracht, getekend( de verblijvende diaken en dekenij) Rollegem zou voortaan in de rij komen met Aalbeke en Bellegem. Een stuk nostalgie verdwijnt, misschien een regiekamer, of een stek voor iedere vereniging, we hebben er in ieder geval schoon werk geleverd en wie weet binnen honderd jaar!

Zo werd het overige van den toren in gesloten onder een dak die gans de kruisbeuk bedekt.

Deze licht prent daterende van 1902 en gemaakt door E.H.Verstraeten ( 1903/1919 )

Met het afbreken van den toren moesten ook de klokken naar beneden gelaten worden. Ze werden op een klokkenstoel gehangen in een houtenbergplaats die dicht aan de onderpastorij stond. Er was een akkoord van drie klokken die samen 2700 kilogram wogen. Er was daarbij een vierde klokje of schelleke( het werd toontje voor St. Antonius klokje)

De klokken werden gegoten in het jaar 1818 door het huis Dronst.

Antonius ter gedachtenis van de patroon van de parochie

De middelklok kreeg de naam van Elooi- Donaat

De kleine klok kreeg de naam van Colette

Deze drie klokken werden dan terug in de vernieuwde toren geplaatst en ze gaven in de nieuwe toren een schoon en aangenaam geluid.

De herstellingen die, zo dringend waren werden uitgevoerd en voltrokken van 1883 tot 1885, en wanneer zij uitgevoerd waren had de kerk het uitwendig zicht als op de foto, dit is gebleven tot in 1903.

Wist u dat het grootste wanddoek van de wereld: ·         niet in New York, Moskou of Londen is maar hier in ons eigen Rollegem; ·         een afmeting heeft van 21,24 meter breedte en 30,25 meter hoogte; ·         een gewicht heeft van 500 kg.; ·         bestaat uit een mozaïek van 16 500 lapjes van 20x20 cm; ·         met geduld aan elkaar genaaid werd door 100 Rollegemse gezinnen; ·         genaaid is met  27 km. naaigaren; ·         als motief een intiem sfeerbeeld van Rollegem heeft; ·         minstens twee kranen van minimum 45 ton hefkracht nodig heeft om het op een juiste manier op te hangen; ·         voor de eerste maal werd opgehangen op 28 augustus 1982; ·         voor het eerst werd opgenomen in het “Guinnessbook of records” in de editie ’84! ·         dat dit huzarenstukje hier nog is en we nog steeds recordhouder zijn; ·         met tussen pauzen van vijf jaar hier nog wordt  opgehangen!   Het kan ook bij u, even informeren.

Sint Antonius Abt is al zo dikwijls beschreven dat men niet meer weet wat nog toe te voegen.

Toch onze Antonius is toch wel heel speciaal om er enkele woorden aan te wijden.

Toen dat zijn lichaam werd ontgraven in 561, en zijn gebeente reisde via Constantinopel naar Frankrijk, werden er kleine deeltjes verkocht. Het antoniusvuur woedde, (het heeft zich zelfs uitgebreid over geheel Europa).

Zo bezit onze parochie een viertal relikwieën ( ze waren omhuld in een stuk perkament en voorzien van een zegel en met naam en titel” Reliquiæ S.Antonii, Abbatis) Zo staat er vooraan links in de kerk een engel in “Savonière” (Franse steen) van 1,50 m hoog, op een arduinen voetstuk. In zijn handen draagt hij een glazen rol met een reliekhouder van onze heilige. De andere zitten gevat in een reliekhouder met handvat voor de zegening.

Een ander pronkstuk

Een prachtexemplaar van een Kazuifel, uit het jaar 1895.

Het is vervaardigd uit goudlaken en versierd met gekleurde natuurzijde en broderie van gouddraad. In het hartvormige medaillon prijkt de buste van onze Antonius.

Mgr. Waffelaert de XXII ste bisschop van Brugge (in ons dorp geboren) pronkte ermee bij zijn triomfantelijke intrede in 1895.

Op het zijaltaar in romaanse stijl, een dotatie van Léon Herbau, burgemeester van Rollegem van 1900 tot 1918. De versierde opbouw achter het altaar (het retabel) St. Antonius in de woestijn en St. Antonius geneest een zieke. Het retabel dateren van 1590-93 en werd geschilderd door Heinderick de Ceuninck.

De verering.

Sinds honderden jaren staat bij ons St. Antonius bekent als de befaamde pestheilige, de beschermpatroon tegen alle besmettelijke ziekten van mens en dier. Evenals de behoeder van veldvruchten. Hij wordt aanzien als de genezer.

De mensen komen van ver en bij om hier te “dienen”(zona, epilepsie en besmettelijk ziekten)

Voor zulks soort zaken, maar ook andere dingen kan men naar het schijnt meegeven of bekomen bij de heilige-met-zijn-zwijntje.

Het vrome gebruik dat de laatste jaren aan het toenemen is , kan men waarschijnlijk toewijden door het opnieuw in voeren van het jaarlijkse Sint-Antoniusfeest met zijn diverse feestactiviteiten.

Zie ook sint Antonius abt in de lage landen en de informatie over 17 januari.

Men ziet op deze foto dat hier en daar veranderingen gedaan werden die zo niet direct goed gelukt waren. Zoals het dicht metselen van het drieluik boven het hoogaltaar. Eveneens het maken van twee veel te grote vensters in het hoogkoor.

De torenbouwvallig verklaard werd in 1872 afgebroken en de opening werd bedekt met papierbeteerde bladeren (papier goudrommè).Het was nochtans een onvoldoende bedekking, want het duurde niet lang, de kerk was niet meer wind noch watervrij. Daarom legde E.H. Pastoor Bettenof alles aan de dag om de zo noodzakelijke herstellingen te bekomen. Ongelukkiglijk genoeg was onder de druk van een Liberale minister die alles belette wat hij beletten kon, als het met godsdienst maar iets te maken had. Doch onze eerwaarde heer die schijnbaar voor alles een oplossing had, wende zich tot de Heer Heyvaert, liberale gouverneur van West-Vlaanderen, een van zijn oud-leerlingen uit het College van Oostende. Het was niet uit genegenheid voor de Godsdienst, noch om reden van de noodzaak, maar uit erkentelijkheid voor zijn oud-meester. Zo kreeg hij de toelating om de dringende herstellingen te mogen doen. Kort daarna kwam de val van de liberalen, de katholieken kwamen aan de macht , en met die opkomst verkreeg men zelfs hulpgelden om die dringende werken voort te zetten.

Wat er te Rollegem van kerk stond voor de XI ₫ eeuw is niet bekend, doch werd er in de zelfde eeuw een kerke gebouwd op de gronden van de Heer van Rollegem. Een gebouw uit bergsteen van Doornik, volgens de regels van de Romaanse bouw. Bij het verloop van den tijd heeft ze veel te lijden gehad, maar men herstelde ze ten best mogelijke, volgens de oorspronkelijke bouwtrant. Zodat de kerk altijd voort haar oudheidsstempel bewaarde.

Het is deze kerk in de XI eeuw gebouwd en zowel in haar oorspronkelijke trant bewaard, welke in het jaar 1872, door de zorgen van E.H. pastoor Lietaer van een kundige hand getekend werd,(zie eerste afbeelding)

"De Weimeersen"

Op vrijdag 24 september 1982 vertrok om 18 u. de stoet met de harmonie op kop aan het plaatselijk gemeentehuis naar de nieuwe sporthal aan De Weimeersen. Om 18u.30 verklaart de burgemeester L.J. Lambrecht het sportcomplex voor geopend.

De “Kornet” trad op, er waren sportactiviteiten met medewerking van “Robac Rollegem” en BM Bellegem .

Sinds 1975 droomde de gemeente van een modern sportcomplex en op 17 augustus 1981 werd de eerste steen gelegd. Het sportcomplex beslaat een oppervlakte van vier hectaren. De sporthal is 42 meter lang en 23 meter breed en heeft een hoogte van 7 meter.

Het nieuwe complex biedt polyvalente sportaccommodatie, een vergaderzaal, vier kleed- en wasruimten, twee scheidsrechterlokalen en een cafetaria. Het kostenplaatje bedroeg 31 miljoen BEF.

Er zijn ook 2 voetbalvelden waarvan één verlicht, drie tennisbanen en één kinderspeelterrein. Dat kostte de stadskas nog eens 12 miljoen BEF.

©T.

©T.

©T.

Terwijl we naar het hoogaltaar wandelen, door het in 1903 afgebroken schip dat in 1906 geheel nieuw werd ingewijd, nemen we een stukje geschiedenis door. De kerk uit de 11eeuw werd tussen 1786 en 1793 de benedenkerk door nieuwbouw vervangen. Ze verloor haar toen al geklasseerde toren in de zomer van 1872. Men noemde hem den steenoven, goed om in de”straete “gevoerd te worden. De noordelijke kruisbeuk was zelfs met stro bedekt. Toch is onze kerk altijd in dezelfde trant en met bergsteen uit Doornik bijgewerkt of verbouwd geweest. Het zou de hoogbejaarde man nog duren tot in 1903, eer zijne Hoogwaardigheid G.J. Waffelaert, bisschop van Brugge en inboorling van Rollegem, zijn begeerte uitte om de grote verbouwingen uit te laten voeren. De heer Bettenhof was verbolgen dat hij zelfs het begin van de werken niet heeft mogen meemaken. Het was E.H.Billiau die de nieuwe parochiepriester werd. Bouwmeester van de kerk was J. Carette en de bouwondernemer Chapelle- Destoop, beiden uit Kortrijk.

De voet, kunstig gebeiteld, bestaat uit zes nissen waarop de apostelen Petrus, Simon, Jacobus, Andreas, Thaddeus en Paulus op koperplaten geschilderd zijn. Het tabernakel is in gepolierd koper met aan beide zijden drie koperen nissen waarin heiligen gegraveerd zijn.Boven het tabernakel staat de uitstaltroon. Het drieluik met brandramen boven het altaar stelt voor: 

Links en rechts zie je de houten banken, waar in lang vervlogen tijden “den arm” en later de burgerlijke en kerkelijke overheden in het hoogkoor konden plaats nemen. Nu is het nog een sieraad

Het misschien wat onopvallend klokje De deur (indien open) leidt ons naar de sacristie waar zich de kunstschatten van de kerk bevinden. In de muur links zien we de grafsteen van Heer Pierre Rogier Jonville baljuw van Rolleghem.

De engel vervaardigd uit “Savonnières”(Koninklijke bank) ook Franse kalksteen genoemd, draagt de relikwie van den H. Antonius. Het hoogaltaar in Romaanse stijl is een gift van de gezusters Febronie en Idonie Baert, nichten van den deken van Dixmude. Het altaarblad en de treden zijn vervaardigd uit zwarte marmer van Basècles.

Kunstschatten: klik hier

©T.

©T.

 ©T.

 ©T.

©P. Temmerman

De kleine zijbeuk van het O.L.Vrouwaltaar stelt ons de O.L.Vrouw met het schapulier voor.

Boven het altaar schilderij(reproductie, schilder onbekend) “Christus op de schoot van Maria” Bekijk eveneens het ingemetselde muurkaderbeeld die “O.L.Vrouw die de paternoster geeft aan de H.-Dominicus” voorstelt. Ook de afbeelding van de H.Jozef staat hier uitgesteld. De heiligenbeelden krijgen weer hun plaats in de kerk. De eiken biechtstoelen zijn eveneens een gift van de weduwe van senator Cantillon. Bij de jaarlijkse paasbiecht gooiden de gelovigen muntjes in de bijpassende offerbakken gevestigd aan de deur van de priester.

O.L.Vrouwbeeldje met het kindje Jezus 

De kerk was vroeger toegewijd aan Onze Lieve Vrouw. Deze Lieve Vrouwe wordt sinds de tweede wereldoorlog “O.L.Vrouw van Bijstand” genoemd. Haar oorsprong heeft ze reeds te danken aan de Schreiboom. Ze stond in de nis boven in het hoogaltaar en werd in de jaren 1694 aanroepen tegen de pest .(Zie: “Rond den Heerd”)

De heiligenbeelden voor de doopvont zijn van links naar rechts: de H. Rochus bekend met de hond die de wonden likt van de Heilige. Hij is de patroonheilige van de gevangenen, apothekers en artsen, doodgravers, meubelmakers en hospitalen. Hij wordt aanroepen tegen pest, puisten, schurft, voetpijn en zweren. De H. Antonius van Padua of ”Toontje met zijn kindje”. Hij is de beschermheilige van reizigers, bakkers en pottenbakkers, geliefden, paarden en ezels. Zijn hulp wordt ingeroepen tegen onvruchtbaarheid, koorts, pest maar vooral voor verloren voorwerpen. De H. Donatus van Münstereifel met bliksemschicht wordt aanroepen tegen vuur blikseminslag en hagelbuien.

 ® T.

Rechts voor het binnen gaan van de “doopvontkapel “vinden we een gedenkplaat die er ons aan herinnert waarom deze doopkapel werd gebouwd. Hier in deze kerk werd Mgr. Waffelaert (Geboortehuis Tombroekstraat 5)de 22ste Bisschop van Brugge op 27 augustus 1847 gedoopt door E.H. Onderpastoor (medepastoor) A. Vanseveren,. Het gebouw dat naar kerkelijk gebruik in die tijd buiten de kerk stond en met zwier halfcirkelvormig uitspringt, bevat de doopvont. Deze vont is een gift van de gebroeders Gustave-Joseph en Désiré Waffelaert. De doopvont is vervaardigd uit gepolierd graniet met bovenop een koperen deksel. We gaan door het eiken portaal naar binnen. Op het doksaal een orgel, bouwjaar 1908, het wordt echter niet meer bespeeld gezien zijn slechte staat. Voor ons zien we een missiekruis(antiek). Achter het missiekruis staan twee engelen: de eerste met het doek van het Aanschijn, de andere met de werktuigen van de passie: tang en nagels. Onder het kruis staat een beeld van “Mater Dolorosa met Jezus op de schoot” gemaakt uit “terra cotta” op een arduinen voetstuk. De Maria congregatie gesticht te Rome in 1587 door de Jezuïet Jan Leunus vond ook hier te Rollegem ingang, (Jaar niet te achterhalen). Ze hadden hun afdeling in de parochiezaal. Dit beeld was het grote symbool voor de congregatie. Op 8 december 1954 werd ter gelegenheid van de verjaardag van de dogma verklaring(1854) “O.L.Vrouw van Onbevlekte Ontvangenis” (Lourdes) het beeld met een groot feest in de kerk geplaatst.

De piscine, die we hier zien afgezet met laurierboompjes, was zoals opveel plaatsen het laatste toevluchtsoord vooraleer de mannen naar de kerk binnen gingen. Ze hadden in allerhaast nog iets achter de kiezen gegoten en nu nog vlug een plasje. Vrouwen daarentegen hadden thuis alles achter gelaten, hoewel? Maar dat, is dan een ander verhaal.

Men ziet tussen de potten in de “blauwe schorre”, liggen, van deze schorre werd de steen gemaakt afgehouwen en bewerkt  tot de huidige “roepsteen.”

Merk ook op hoe smal de weg was.

Ten noorden, stond een rij huizen, zoals op de foto te zien. Ter hoogte van de eerste auto was de ingang tot de “ kerkweg”. Gesitueerd ter hoogte van het zebrapad, Rollegemplaats nr. 1 (beenhouwerij)

Aan de linkere zijde waren er drie huizen, dat was de school van Vanleynsele. Hij was afkomstig van het naburige Aalbeke. Hij had de bijnaam van “peetje Vanleynsele”. Het was een soort college, een internaat.

Boeren gingen met de “Sieze” naar de kerke, soms ook gebruikt voor een doopsel om de kersverse moeder ter plaatse te brengen. Hoeveel paartjes, zijn hier ‘s avonds niet blijven plakken? Om daarna gevolgd door de suite ter altaar te gaan? Hoeveel priesters, paters, of missionarissen kwamen in stoet, voor hun ere mis?

Ken je nog het pleisteren missiebusje, dat op de toonbank van de meeste winkels stond met het sympathieke zwart kroeskopje dat “Dank U” knikte als men er een munt in stopte.

Hier werd men letterlijk en figuurlijk ten garve gedragen. Niet dat men met geen “Corbillard” of weitewagen (rouwkoets) er tussen door kon, maar het was hier niet gebruikelijk.

Hoeveel mensen hebben hier ook niet gebeden:” bid voor de ziel van……godvruchtig in den heer ontslapen op…?

Om het nog beter te illustreren hier nog een beeld, uit vervlogen tijd.

Het was ter gelegenheid van toewijding aan O.L.V. van Rollegem, na de bevrijding. (De kapel die er geplaatst werd zie kerkhistorie) De foto werd genomen van op de toren

Het beeld van de kapel van O.L.Vrouw van Rollegem, mag zeker niet ontbreken bij het overzicht. Achter de kapel, het dodenhuisje, en verder het café “De Ruste”.

Ten zuiden stond vroeger het standbeeld der gesneuvelden.

We doen nog de moeite om te stappen tot aan de Calvarieberg. Deze Calvarieberg, een geklasseerd werk van een tot nu toe onbekende meester is sinds mensenheugenis heel bekend

Voor 1784 werden priesters en gelovigen in de kerk begraven. Toen niet langer meer in de kerk begraven werd, baden de gelovigen de laatste gebeden bij de calvarieberg op het kerkhof.

Links van het calvariekruis zie je  de grafsteen met opschrift:

Hier vooren light begraeven Jouffrauw Cœcilia Rutgeerts Oudt 39 jaeren gebortig van Lier Stierf den 5 Junii 1789 Bidt Godt voor deZiele

Op de grafsteen aan de rechterkant van de Calvarieberg staat geschreven

Pastoor Rutgeerts herbouwde de helft van de kerk en hij heeft veel afgezien gedurende de Franse tijd. Hij weigerde de Eed af te leggen en bleef op de parochie.
 

In de geschiedenisboeken is nog de tekst te vinden, van de eed van haat aan het koningdom en van trouw aan de republiek die de priesters werden voorgeschreven.

Belgische priesters die weigerden de eed op de Franse grondwet af te leggen werden tot deportatie veroordeeld. De onbeëdigde priesters doken onder in een schuur of op een zolder en terwijl buiten wachten werden uitgezet konden zij daar dopen, biecht horen, de H. Mis vieren.

Zo lees je bij Slosse hoe pastoor Rutgeerts, als bakker vermomd, ontsnapte aan de Franse gendarmes.

Hier sluiten we nog even de ogen om in het verleden terug keren; aan de overzijde de parochiezaal met op het einde de prachtige treurbeuk die verwijst naar den hof van de pastorij. Hier was een café genaam “Au Paradijs” met een overdekte gang, die leidde naar de sacristie. Naast de parochiezaal een poort, zodanig dat hij van uit de hof naar de kerk kon. Zo zijn we gekomen aan het vertrekpunt van onze wandeling.