B33. DE GROTE WIPPLANK.                                        

                           

                         Westende, 28 juni 4I.                                                                                                                                           

Hoewel Joseph pas vanaf de eerste juli weer vast werk kreeg op het gemeentehuis liep hij er na de prijsuitreiking en het behalen van zijn einddiploma iedere morgen toch even binnen. Kwestie van zijn stoel warm te houden, natuurlijk, maar ook om er de gazetten en een paar 'Illustré's' door te nemen. Want nà de Duitse inval in Rusland leek de Vlaamse Leeuw pas écht te ontwaken uit zijn schoonheidsslaapje van de laatste maanden en zich uit te rekken, klaar voor de sprong!                                                                                  

Kranten als "Volk en Staat" en "De Dag" bulkten van het protserige hoera-proza ter verheerlijking van de "onversaagd voorwaarts stormende pantserspitsen" en de "definitieve verplettering der bolsjevistische horden". Landkaartjes duidden met forse pijlen de voornaamste Duitse aanvalsassen aan: Riga, Minsk, Kiev en nog een paar andere, moeilijker uit te spreken plaatsnamen.                                                                                                    

Volledige sovjetlegers werden dag aan dag omsingeld en in de pan gehakt ;foto's toonden eindeloze colonnes krijgsgevangenen, met walgelijke tronies van uitgehongerde Mongolen of ongure joden met hangneuzen en vieze stoppelbaarden. In hevig contrast met "dit schuim van de Aziatische revolutionaire horden, die onze christelijke beschaving wilden omverwerpen", prijkte een prachtige foto van een lachende blonde Germaanse ridder, fier uitkijkend boven de kanonkoepel van zijn machtige tank!                                                                                                 

" Wat een verschil, hé! " had Engelborghs tegen Georgette gezegd: " Moet ge die koppen zien:  echte beesten ,vol inteelt en rasverderf ! De waanzin druipt uit hun ogen !  Hogen tijd dat we daar eens met de grove borstel doorvliegen!  Stelt u voor dat dit gespuis het hier voor het zeggen had gekregen!. .."                                                           

Om helemaal op fluweel te spelen verspreidde de Reichspropaganda iedere dag een portie gruwel, met zichten van lange rijen afgeslachte burgers langs kale kerkhofmuren, beestachtig neergeknald door bloeddorstige monsters van de communistische veiligheidspolitie, de Gépéoe of de N.K.V.D...Jawatte !                                                      

" Afgrijselijk duivelsgebroed, hé, die bolsjevieken! " zuchtte Georgette: " Nog erger dan in Spanje...en daar hebben de rooien toch ook lelijk de beest uitgehangen!. .."                                                                                     

De vrome Vlaamse volksziel kwam tegen zoveel ver­wording in opstand: deze onmenselijke horden moesten tot in de kiem worden uitgeroeid, zonder pardon!                                     

En de 'sprekerds' vochten voor een tribune! Koene kop­mannen van het V.N.V.,zoals Reimond Tollenaere met zijn stijf studentenbrilletje, riepen in vetomlijnde artikels de fiere Vlaamse jongeren op om dienst te nemen in de SS Freiwilligen Standarte 'Viking'. Samen met jeugd van het Derde Rijk hoorden zij de Führer Adolf Hitler te steunen in zijn strijd tegen het verwerpelijke bolsjevisme. Alle Vlaams-nationalisten en Diets-solidaristen in de eerste plaats!  Maar eveneens de katholieke elite, de K.S.A.,de K.A.J.,de V.V.K.S. en de leden van het Nationaal Legioen: allen werden aangespoord "eindelijk hun ouderwets familiegekibbel te staken, om samen op te gaan in één machtige idealistische stormban ter vrijwaring van onze Westerse Cul­tuur en onze heilige  christelijke waardenschat! " Whaw, een hele mondvol!                                                                     

Maar Joseph dronk dat bombastische proza met felle teugen: " Inderdaad ",dacht hij, " als wij later een vinger in de Germaanse pap willen hebben, moeten wij ons op één of andere manier laten gelden, dat is nogal duidelijk! "... De kranten zegden dat wat bloemrijker, maar daar kwam het toch op neer.         

" Vergeet de SS maar, Joseph," zei meester Engelborghs," al om 't even of ze nu "Westland" of "Nordland" of weet-ik-veel heten!  Die zijn niet van ons gedacht, dat heb ik u al uitgelegd. Die gasten willen van ons Volksduitsers maken en daarmee zijn we als overtuigde Vlamingen geen stap vooruit!  Dan konden we evengoed Belg blijven, als het is om een nieuwe vreemde baas te krijgen!  Denk maar aan dat schone Arteveldelied dat ik u indertijd heb aangeleerd: "...Hij wilde geen vreemden als heersers in 't land"...Dat telt nog altijd, misschien nog méér dan vijfhonderd jaar geleden!  Verdikke, stelt u voor: we zijn al vijfhonderd jaar de slaaf van een ander, dan wordt het toch hogen tijd dat we daar iets aan gaan doen, hé! " Hij lachte wat bitter...                                                                        

" Luistert, ik zal u een boekje bezorgen over het Vlaams Vrijwilligers Legioen, die hebben juist een wervingsbureel geopend in Oostende, aan de 'Horloge'... Leest dat eens grondig door: daar staan alle voorwaarden in waaraan ge moet voldoen. Maar weest gerust: voor u is dat geen probleem...en moest het soms wringen, doe ik desnoods wel een goed woordje, hé! "                                   

Meester mepte hem vriendschappelijk op de schouder, en Joseph rechtte fier de rug: zo te zien lag hij bij Engelborghs weer in 'de bovenste schuif', na dat spijtige incident met het briefje voor de moeder van Brian Bolton, twee maanden geleden!                                                                            

Maar hij vergiste zich deerlijk, want het venijn zat in de staart en de burgemeester schuwde daarbij geen grote woorden: "In dat boekje staat ook waaróm de Vlaamse jongens een morele plicht te vervullen hebben met hun dienstname in het 'Legioen'. De Führer heeft voor ons de Vlaamse ontvoogdingsstrijd beslecht en ons bevrijd van het Belgische juk. Dan is het maar eerlijk dat wij present roepen om aan zijn zijde onze bedreigde christelijke beschaving in Rusland te verdedigen. En niet mee te heulen met zijn vijanden, onder de mom van naastenliefde en internationale hulpverlening, hé!  Ik zeg dat speciaal voor u, Joseph, want op dàt gebied hebt gij met dien brief naar Engeland nog wat goed te maken, als ik mij niet vergis! "

Tot zijn eigen verbazing knikte Joseph beschaamd en Engelborghs vervolgde genadig: " Ook de vooruitzichten op bevordering, waarvan ik u gesproken heb, gaat ge daarin vinden. Het kan voor u de grote wipplank betekenen om het ver te schoppen in onze Nieuwe Orde...En de kwestie van de soldij en de vergoedingen voor het gezin en dergelijke staan er klaar in uitgelegd...Om rijk te worden moet ge't natuurlijk niet doen, want dan kunt ge beter gaan blauwen (smokkelen op de zwarte markt) Maar ik weet dat het u niet om 't geld te doen is...De positie is van groter belang dan het loon."                        

Joseph vroeg zich af waar de burgemeester deze wijsheid vandaan haalde...En al bij al stond zijn nieuwe status van 'Chinese Vrijwilliger' hem maar matig aan... Maar de moed ontbrak hem om de meester tegen te spreken of met hem in discussie te gaan en zich gegarandeerd belachelijk te maken. Dus droop hij zwijgend af...                                                     

 

Toen hij aan zijn eerste échte werkdag op het gemeentehuis begon voelde hij onmiddellijk dat de collegialiteit, die vroeger vooral van Georgette - maar ook een beetje van de garde - was uitgegaan, volledig verdwenen was. Zij gaf hem kort aangebonden zijn werk, in het klassement natuurlijk, zonder een vriendelijk woord en liet goed verstaan dat ZIJ het hier voor 't zeggen had. Joseph vroeg zich af of ze met het verkeerde been uit bed was gestapt, tot Engelborghs om negen uur binnenstapte en hem onmiddellijk de oplossing bezorgde.

" Ha Joseph, 'immer pünktlich ja? ' lijk een échte soldaat" spotte hij vriendschappelijk. "Tiens, als g'een momentje hebt: kom eens mee in mijn bureau."

Joseph wierp wat overdonderd een vragend grimas naar Georgette, maar botste daar op een blinde muur.

"Sluit de deur en zet u, jongen." En na hem even ernstig aangekeken te hebben: " Ik heb gehoord dat gij met een zwaar probleem zit? " 

Het was of Joseph het in Keulen hoorde donderen. 

" 't Het schijnt dat gij twijfels hebt of den Dis wel uw échte vader is? " 

Joseph schrok even. Dààrom trok Georgette natuurlijk zo'n smoel!  Juffrouw had haar bebbel weer niet kunnen houden!  Maar even later had hij zich weer helemaal in de hand: " Bah, het kan niet missen hé, meester: hebt ge ons getweeën al eens goed vergeleken?  Met alle respect maar hij was juist een King-Kong: kort gestuikt, en vol zwart haar van onder tot boven. Moest ik er zó uitzien, ze zouden mij bij de SS zéker niet willen! "

Engelborghs moest even lachen: " Dat zàl wel... Maar ik heb óók gehoord dat ge een reeks slachtoffers afloopt om ze dat vaderschap op te solferen en dàt is natuurlijk minder plezant!... Meneer Hasard, hé?... En meneer Lemot, ja?...En ikzelf, nietwaar?  Toch allemaal deftige mensen zou ik zeggen! "

"Ja, natuurlijk, meester, maar elkeen heeft speciale redenen om in aanmerking te komen: een voornaam die past of een nauwe vriendschapsband met mijn moeder..."

" En voor mij is het dàt: een nauwe vriendschaps-band met uw moeder?. ..Met andere woorden: ik heb met Marie gevreeën, ja?  Nooit aan gedacht, Joseph, dat zij een stukstje ouder is dan ik?  Een ouder lief: dat is iets dat fameus tégenslaat voor een gastje van zestien hé: zet uzelf maar eens in de plaats!  Komt daar bij dat ik Marie maar heb leren kennen in '32, via de Dis bij de stichting van het Verdinaso...Goed verstaan? Negentien tweeëndertig: dan wordt het wat moeilijk, hé! "

 "...Ik dacht: omdat gij u altijd ons lot hebt aangetrokken en mij verzorgd hebt lijk een vàder..."

" Ik heb het u al duizendmaal gezegd, Joseph: het Verdinaso laat zijn leden nooit in de steek!  Dat is ons sociaal Credo!  Maar dat betekent niét dat ze mij het vaderschap van alle wezen van de Beweging in de schoenen moeten schuiven! " Hij wond zich lichtelijk op: " Ge hebt mij lelijk zeer gedaan, weet ge! Want buiten het respect dat uw moeder verdient, hebt ge met uw lichtzinnig gedoe mijn eer óók te grabbel gesmeten, al was het maar binnen deze vier muren!. ..Weet ge, ik heb in mijn jeugd een grote zelfbeheersing aan de dag moeten leggen om als ZUIVERE bruidegom voor het altaar te verschijnen...Nu let men daar zo streng niet meer op, maar in mijn familie was dat destijds van gróót belang!  En ik zou het zeer érg vinden moest er omtrent mijn eer de minste twijfel ontstaan!  Ik wil daar dus niets meer over horen: dat gesnol van u naar een eventuele vader moet hier en nu eindigen, verstaan? !"

Joseph zat er helemaal platgeslagen bij: zo'n uitbrander had hij nog nooit van z'n leven over het hoofd gekregen!  Het enige wat hij er schor kon uitbrengen was: " En Steiner?. .."

Engelborghs donderde van zijn hoog paard tegen de keien: " Steiner? Wat Steiner? Die rooie schoenlapper van vroeger?  Wat is er met die vent? "

" Wel, de garde beweert bij hoog en bij laag dat die Steiner indertijd een affaire had met mijn moeder... En dat dié vent in feite mijn vader is!  En hij tracht niet alleen MIJ dat wijs te maken, maar heel 'Het Paard' weet er al van...Op wat hij zich baseert weet ik niet. Misschien omdat Steiner ook 'Rudy' heet en dat de naam 'Rudolf' één van de weinige sleutels is die ik bezit..."

Engelborghs bleef hem even zwijgend aanstaren en zuchtte toen: " De garde...'t zou weer eens moeten lukken!  Wanneer dié zijn vuile bebbel eens gaat houden! " En na nog even nadenken besloot hij: " Bon, ik zal straks wel met de garde de puntjes op de ie zetten...En één dezer dagen zal ik u heel de levensloop van Steiner uit de doeken doen. Want de Veiligheidsdienst van het Verdinaso heeft indertijd een onderzoek gedaan toen deze anarchist hier in Westende een verplichte verblijfplaats kreeg toegewezen: kwestie van te weten wélk vlees wij in de kuip kregen...Ik betwijfel echter of gij van hém zoudt afstammen, want de gendarmen hebben hem in zijn jonge jaren eens zwaar in zijn spriet gestampt, als ge verstaat wat ik wil zeggen." Hij lachte eens vuil.

 

Sinds dié dag ging de werksfeer op het bureel helemaal naar de vaantjes: niet alleen de garde moet een stevige uitbrander gekregen hebben van de 'Burger' maar ook Georgette schijnt zijdelings in de brokken te hebben gedeeld. En beiden schoven ze daarvoor de schuld in Josephs schoenen, ook al had deze zéker de tussenkomst van Engelborghs niet uitgelokt. Voor Georgette kon hij in elk geval niet veel goeds meer doen. De garde daarentegen meed hem zoveel mogelijk en als die man al eens kwam buurten bij de secretaresse brak hij de conversatie af zohaast Joseph zijn duit in 't zakje wou doen. Later zou hij inderdaad bevestiging krijgen dat die twéé valse collega's - duidelijk om hém én Marie zwart te maken - Engelborghs hadden verteld over zijn private speurtochten in de archieven op zoek naar zijn biologische vader...Wel, dan moesten ze nu maar op de blaren zitten!

 

Zondag daarop mocht hij met Nadine en Leon gaan zwemmen in de 'Lac-aux-Dames'. De Duitsers hadden - nu Briek Erte er al een tijdje weer helemaal bovenop was - het luxueuze open­luchtbad door de gemeente laten reinigen van het winterse stuifzand en vol laten lopen met kristalhelder water. Enkel ten gerieve van het zwemonderricht voor de troepen, wel te verstaan, en de ontspanning van de soldaten-met-vrij-van-dienst. Niét voor de burgers. Maar Jupp, die ondertussen met een schijnheilige snuit weer op het toneel was verschenen, had voor de nodige toela­tingen gezorgd om de kinderen van Marie "en hun vriendjes" toch binnen te laten. Waarschijnlijk bedoeld als een stilzwijgend zoenof­fer. Ook Briek liet goed merken dat hij de hulp van Leon tijdens zijn ziekte naar waarde wist te schatten en hield het jonge volkje koesterend onder zijn vleugels.                                                                                                

Gefreiter Kovaks, Jupps ondergeschikte die de kantine openhield in de weelderige feestzaal onder het zwemdok, had opdracht gekregen 'das Jungvolk' gratis van snoep en drankjes te voorzien: weliswaar een beperkt assortiment van zoete wafels en 'Bergenbier', maar ó-ver-héér-lijk!  Achter de 'bar' van Kovaks konden ze door drie grote pantserruiten onder water de zotte esbattementen volgen van de stoeiende zwemmers: spar­te­lende benen van de knoeiers langs de kant of de duikers die met krampachtig dichtgeknepen gezichten in een wervel van luchtbellen voorbij schoten. Af en toe kwam zo'n bleke reuze­kikvors ten behoeve van zijn maats in de bar achter de ruit een paar clowneske grimassen trekken, of liet als klap op de vuurpijl zijn zwembroek zakken...Ha, ha, groot jolijt bij de drinkers!                                                                                    

In het zwemdok deed Leon niet voor de Duitsers onder. Hij hoopte dat Olgatje, die zich van haar moeder niet bij het water mocht vertonen zolang die onzedige soldaten er de beest uithingen, hem vanachter het gordijn van de conciergewoning sluiks stond te beloeren. En het was énkel ten behoeve van hààr dat hij met rechte rug en bollende borstspieren op de hoge wipplank zijn meest gewaagde stunts ten tonele voerde...                                    

Op het grote houten solarium was het heerlijk zonnen. Profiterend van Leons duikdemonstraties lagen Joseph en Nadine ongestoord dicht naast elkaar in geveinsde onschuld samen te soezen: hij puriteins op zijn buik, zij in haar volle jonge schoonheid op de rug, de voorarm op de ogen, be­schermend tegen de felle zon...Hoewel er in de naaste omgeving buiten Nadine geen ànder vrouwelijk schoon te bewonderen viel, lieten de stoeiende soldaten hen godzijdank gerust.                                       

" Miljaarde! ",dacht hij, "wat is ze toch mooi! " Onder het knalrode wollen zwempak bolden haar zachte vormen met elke ademtocht op en neer. Meer óp dan neer, had hij al gemerkt, alsof ze moeite deed haar tepels door de wol te priemen. En toen hij daar wat astmatisch een schuine opmerking over maakte, glimlachte zij genadig: ze had hem stevig in de greep en die hete Trees van de boekwinkel in Middelkerke kon het vergeten!  

Het strakke wit-rubberen ceintuurtje in de taille sloot als het ware het hoger gelegen domein af dat hij ongege­neerd mocht bewonderen. Voor het bekken en de buik echter moest hij sluiks door de wimpers gluren en lag daarom voor alle veilig­heid met zijn knobbelig kruis naar ónder tegen de latten. Ondanks het gespeelde lome soezen in de zon hadden ze elkaar toch veel te vertellen ook al leek het van op afstand alsof ze sliepen. Maar zohaast zij zijn heet gefluister welletjes vond, kroop ze langoureus recht, propte haar dikke blonde lokken handig in de witte badmuts en rende spottend-speels terug naar het zwem­dok. Hij had dan wat moeite om onmiddellijk te volgen...maar na een vluchtig draperen van zijn spannende zwembroek spurtte hij haar achterna om met een atletische duik wat af te koelen in het prikkelende glasheldere water.                                               

Een peloton spatte proestend en joelend in het diepe gedeelte van het dok, waar een paar spierbundels elkaar met wilde worstelgrepen het kortstondig meesterschap over de kleine wip­plank bevochten. Keer op keer eindigden die catchkluwen met een collectieve plons van drie-vier witte lijven in een reusachtige waterhoos!  Hoe meer gedruis, hoe liever!  Al was het enkel maar om de toeziende Feldwebel eens nat te spatten!         

Een rossekop monopoliseerde de hoge wipplank met een gratis exhibitie van theatraal afgemeten kunstduiken. Toen hij merkte dat zijn maats de vertoning naar waarde schat­ten, deed hij er nog een schepje bovenop door hoog op zijn toren in milde zelfspot een fiere Tarzankreet te slaken.

Drie seconden later was hij dood.